گفت‌وگوی خواندنی با دانشجویان موافق و مخالف تقلب

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از بجنورد، فصل امتحانات به تازگی به اتمام رسیده است و تب و تاب و استرس ها نیز فروکش کرده، احساس می کنیم الان وقت زدن حرف های حسابی است، می خواهیم به نقد یکی از رفتارهای ناپسند رایج در میان دانشجویان خصوصا در فصل امتحانات بپردازیم، تقلب!

در این رابطه خبرنگار ما سراغ چند تن از دانشجویان رفته است که برخی از آنها اعتقادی به تقلب ندارند و برخی دیگر استفاده از تقلب را جزو حقوق خود می دانند و برای این موضوع نیز استدلال هایی را بیان می کنند.

تقلب پایمال کردن حق الناس است

پورهاشمی، دانشجوی دانشگاه پیام نور بجنورد که اعتقادی به تقلب ندارد، در گفت‌وگو با خبرنگار ما مهمترین دلیل خود از این موضوع را چنین بیان می کند: دین و شرع ما تقلب کردن را حرام اعلام کرده و مراجع تقلید نیز آن را حرام می‌دانند؛ زیرا این اقدام  پایمال کردن حق‌الناس است و اگر انسان شغل یا پول و موقعیتی از راه تقلب کسب کند؛ چون با ضایع کردن حق دیگران است درامدی که یک عمر از آن استفاده می کند؛ مشکل شرعی دارد.

این فعال دانشجویی ادامه داد: بسیار سر جلسه امتحان موقعیت پیش آمده که تقلب کنم؛ اما دلم راضی نشده مثلا سر یکی از امتحاناتم زمینه تقلب فراهم بود تصمیم گرفتم سرم روی برگه خودم باشد و بیشتر فکر کنم و چون در این زمینه قبلا مطالعه عمومی داشتم با توکل به خداوند توانستم پاسخ صحیح را بدهم.

وی در پاسخ به اعتقاد برخی از افراد که می‌گویند همه تقلب می‌کنند و اگر او نکند از غافله عقب می‌ماند، گفت: افراد شاید خیلی کارها را انجام دهند من نمی‌توانم از کارهای اشتباه آن‌ها تبعیت کنم ما باید پیرو کار حق باشیم چه در راه حق تنها باشی و چه همه همراه انسان باشند، حُسن و هنر انسان این است که در شرایط سخت طبق اصول دین عمل کند و از امتحان پروردگار سربلند بیرون بیاید.

گناه رشوه‌گیرنده و رشوه‌دهنده یکسان است

وی در پاسخ به این سئوال که آیا راضی می شوید کسی از روی شما تقلب کند، گفت: من از کسانی که تقلب می‌کنند نمی‌توانم راضی باشم، شخصی که در طول ترم تلاش می‌کند و شب های امتحان را بیدار می‌ماند تا بتواند بدون تقلب درسش را با نمره خوب بگذراند، اگر یک نفر بدون تلاش نمره همتراز او را کسب کند این ناجوانمردی است.

 وی به دانشجویانی که تقلب می‌کنند، توصیه کرد بهتر است تقلب نکنند زیرا برکتی که در انجام اعمال خیر وجود دارد در هیچ کاری نیست، او در این رابطه توضیح داد: اگر خدا از انسان راضی نباشد فرد به هیچ جایی نمی‌رسد اگر فرد مقدمات خود را اشتباه بچیند سرنوشتش نیز اشتباه چیده خواهد شد.

وی تصریح کرد: انسان‌های که اهل تقلب کردن نباشند قطعا خدا هم کمکشان می کند و اطاعاتی که با تلاش کسب کرده‌اند در آینده شغلی هم به کمکشان می‌آید و در زمینه کاری نیز تسلط بیشتری خواهند داشت و موفق‌تر خواهند بود. 

پورهاشمی نظرش را در خصوص رساندن تقلب نیز چنین بیان کرد: گناه رشوه‌گیرنده و رشوه‌دهنده یکسان است پس تقلب رساننده نیز با تقلب کننده فرقی ندارد، من مایل به تقلب رساندن نیستم به هیچ وجه ممکن.

از کسانی که به من تقلب نمی رسانند ناراحت می شوم

یکی از دانشجویان که نخواست نامش عنوان شود در گفت وگو با خبرنگار ما علت استفاده از تقلب را کسب نمره بالا دانست و گفت: من به اصرار والدینم این رشته را انتخاب کردم و علاقه‌ای به آن ندارم و اصلا دروس را متوجه نمی‌شوم؛ بنابراین به خاطر اینکه مورد سرزنش قرار نگیرم مجبور به تقلب هستم. 

وی با اشاره به اینکه تقلب کردن در پیشرفت تحصیلی ام تاثیر نداشته و اصلا کمک نکرده است، افزود: با اینکه برخی از نمراتم را با تقلب پاس کرده‌ام؛ اما پایه‌ام بسیار ضعیف است و استرس زیادی دارم و سر جلسه همیشه نگرانم تقلبم را بگیرند یا از چیزی‌هایی که یاداشت‌برداری کرده‌ام سوال طرح نشده باشد.

این دانشجو بیان کرد: این ترم در برخی از دروسم توانستم با تقلب نمره بیاورم  و در برخی نتوانستم و افتادم، در یکی از دروس نیز تقلبم را گرفتند و چون نمره بیست و پنج صدم رد کرده‌اند اکنون مشروط شده‌ام و خانواده‌ام مطلع نیستند. وی در پاسخ به سئوال که فکر نمی کنی پس از فارغ‌النحصیلی در آینده شغلی دچار مشکل خواهی شد، پاسخ داد: در مرحله اول کار نیست اگر هم باشد پارتی لازم دارد و چون در استخدامی‌ پارتی بازی رخ می دهد برخی کارمندان نیز سواد آن‌چنانی ندارند و بی‌سواد هستند.

این دانشجوی معتقد به تقلب گفت: هدف من ضایع کردن حق دیگران نیست وقتی درک درستی از دروسم ندارم مجبور به تقلب هستم، زمانی من حق دیگران را ضایع می‌کنم که بروم و سرامتحان خودکار طرف را بگیرم و نگذارم امتحان بدهد من با حق آنها کاری ندارم آن‌ها نمره خودشان را می‌گیرند اگر دوست دارند تقلب کنند. صحبت من با هم‌کلاسی‌هایم این است وقتی کسی مشکلی دارد و از شما تقاضای کمک می کند دریغ نکنید، بارها شده که چون موضوع را متوجه نشده بودم از هم‌کلاسیهایم تقاضای کمک کرده‌ام؛ اما جواب رد دادند و به مشکل جدی خوردم.

این دانشجوی حسابداری با اشاره به اینکه نظر مراجع را نمی‌دانم؛ اما فکر نکنم تقلب کردن اشکال شرعی داشته باشد، ادامه داد: این مسئله حق‌الناس نیست، وقتی درسی را متوجه نمی‌شوی و مجبور هستی برخلاف میلت عمل کنی باید تقلب کنی، چاره‌ای نداری!

بی سوادان تحصیل کرده!

یکی دانشجوی که نخواست نامش عنوان شود در گفت‌وگو با خبرنگار ما استفاده از تقلب را اشتباه دانست و گفت: زمانی که بخواهم تقلب کنم عذاب وجدان می‌گیرم و می‌دانم هر چند نمره کسب شده از طریق تقلب بالا باشد برام خوشایند و لذت‌بخش نیست و چون این نمره حق من نیست نوعی دزدی است. اگر انسان با تقلب نمره‌ای کسب کند هیچ وقت استعداد خود را کشف نخواهد کرد به خودشناسی و خود‌سازی نخواهد رسید، انسان با تقلب نکردن اعتماد به نفسش بالا می‌رود و استرسی نخواهد داشت کسانی که تقلب کنند بی‌سوادان تحصیل کرده‌ای هستند که فرقی با دوران مدرسه نکرده اند.

وی در پاسخ به سئوال آیا فکر نمی‌کنید امروز همه تقلب می‌کنند و شما از غافله عقب می‌مانید، گفت: در مرحله اول باید پرسید از کدام غافله‌ای عقب خواهی ماند، اسلام به ما آموخته حق‌الناس را رعایت کنیم و مهم این است که از غافله الهی جا نمانیم. 

این دانشجوی بجنوردی تصریح کرد: نمی‌توانم بگویم از افراد متلقب ناراضی هستم به نظر من این افراد خود به خود به سزای اعمالشان خواهند رسید مثلا کسانی که با تلاش و مطالعه درس خوانده اند در حیطه شغلی نیز موفق‌تر و مسلط‌تر خواهند بود. من تقلب نرساندم؛ اما گاهی از من تقاضا شده و سعی کرده‌ام فرد را متقاعد کنم که این کار اشتباه است.

بار کج به منزل نمی‌رسد

ثابتی از رشته علوم تربیتی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما بیان کرد: شخصیتم به من اجازه نمی‌دهد و معتقدم تقلب ظلم کردن در حق دیگران است، دوست ندارم حقالناس برگردنم باشد، زیرا خداوند از حقش می‌گذرد؛ اما از حق بنده نخواهد گذشت و شنیده ام حتی شهدا را هم بابت حق الناس نگه می دارند. انسان با تلاش خود می‌تواند نمره‌های عالی داشته باشد، بنده خودم برای تامین هزینه تحصیلات مجبور به کار در حین تحصیل هستم با این حال هیچ وقت قائل به تقلب نیستم و خیالم آسوده است که نفرین هیچ کس پشت سرم نخواهد بود.

وی افزود: من از نفس این عمل  راضی نیستم و افرادی که با ضایع کردن حق دیگران نمره‌ای کسب می‌کنند کاری بیهوده‌ای انجام می‌دهند و باید بدانند بار کج به منزل نخواهد رسید، ضمنا شخصی که تقلب می کند معمولا به نمره قبولی اکتفا می کند پس نمراتش پایین است؛ اما کسی که درسش را می‌خواند هم به درک مطلب می رسد و هم تلاش می‌کند بهترین نمرات را کسب کند.

وی در خصوص تقلب رساندن خاطرنشان کرد: من زحمت و تلاش زیادی می‌کشم دوست ندارم کسی که هیچ تلاشی نکرده زحمت مرا به چپاول ببرد به همین خاطر تقلب نمی‌رسانم و غرورم اجازه نمی‌دهد با یک عمل زشت خدا را ناراحت کنم.

اگر خیلی ناراحت هستند آن‌ها هم تقلب کنند

یکی از دانشجویان دیگر که نخواست نامش فاش شود در گفت‌وگو با خبرنگار ما علت تقلب کردن خود را در مرحله اول سخت بودن رشته علوم سیاسی و مباحث سنگین آن دانست و گفت: چون یادگیری برخی از دروس برایم مشکل است مجبور به یاداشت برداری می‌شوم و سر امتحان نیز امید دارم که از یاداشت‌هایم سئوال آمده باشد. در پاس کردن برخی از دروسم تقلب کردن بسیار کمک کرده گاهی نیز از برگه بغل دستی ام نگاه می‌کنم، شاید دلیل اصلی من این است که بعد از خستگی این بهترین راهی باشد که تا صبح بیدار باشم و به سلامتی ام ضربه بخورد.

این دانشجوی استفاده کننده از تقلب عنوان کرد: با مسئله یاد نگرفتن دروس مشکلی ندارم چون در تقلب کردن مهارت خوبی کسب کرده‌ام، اگر مشکلی داشته باشم باز تقلب می‌کنم و نمره خواهم آورد، وقتی لازم باشد در آزمون استخدامی درس می‌خوانم و نمره می‌آورم شاید آنجا هم بتوانم تقلب کنم پس لازم نیست به مغزم فشار بیاورم.

وی پاسخ خود به کسانی که می‌گویند حق ما را ضایع می‌کنید، چنین اظهار کرد: اگر خیلی ناراحت هستند آن‌ها هم تقلب کنند، به من ربطی ندارد اگر حقی هم ضایع بشود؛ چرا که همه تقلب می کنند، چطور انتظار دارند من تقلب نکنم و حقم ضایع شود!

شرایطم اقتضا می‌کند تقلب کنم!

این دانشجوی علوم سیاسی از همین تریبون خطاب به همکلاسی هایش گفت: یادگیری من به اندازه شما نیست و شهریه‌ها بسیار بالا است اگر تقلب نکنم مشروط خواهم شد، از عواقب شرعی تقلب کردن مطلع هستم؛ اما آیا شما از وضعیت سخت ما اطلاع دارید. شهریه‌ها و اجاره خانه‌ها بسیار بالا است، هزینه رفت و آمد به دانشگاه، خورد و خوراک و امور دانشجویی بالا است، دوری از خانواده آزارم می‌دهد و مجبورم برای تامین هزینه تحصیل کار کنم؛ اما وقت ندارم به درسهایم خوب برسم و مجبور به تقلب هستم؛ اگر فارغ‌التحصیل شوم دیگر تقلب نخواهم کرد الان شرایطم اقتضا می‌کند تقلب کنم!

مدرکی که با تقلب کسب شود قلابی است

دلیریان، دانشجوی مدیریت آموزشی مقطع ارشد که معدل الف دانشگاه است نیز در گفت‌وگو با خبرنگار ما علت استفاده نکردن از تقلب را در مرحله اول اهمیت دادن به حق‌الناس و نیز گرفتار عذاب وجدان شدن عنوان کرد و گفت: اگر انسان به تقلب اعتقاد نداشته باشد، سعی می‌کند مفاهیم را خوب به ذهنش بسپارد و یادگیریش بالا خواهد رفت؛ اما کسانی که بدون زحمت و با تقلب مدرک می‌گیرند مدرکشان قلابی است و بار علمی ندارد.

وی در پاسخ به سئوال خبرنگار ما که آیا از غافله عقب نمانده اید، تاکید کرد: انسان با تقلب نکردن از غافله عقب نمی‌ماند؛ بلکه برعکس چون از اول درسم را خوانده‌ام پایه‌ام قوی شده و زود دروس را متوجه می شوم و بسیار جلو خواهم افتاد. 

دلیریان با اشاره به اینکه به نظر من کسانی که تقلب کنند بعد از فارغ‌التحصیلی در شغلشان کم خواهند آورد، تصریح کرد: با اینکه اکنون پارتی بازی در استخدامی‌ها وجود دارد؛ اما کسی که استخدام می‌شود اگر مهارت نداشته باشد اخراج خواهد شد زیرا آنجا محل عمل است و کسی وقت ندارد به آن‌ها کار یاد بدهد. من هیچ زمانی مایل به تقلب رساندن نبودم چون این هم موجب تضییع حقوق همکلاسی هاست، بسیاری از اوقات دوستان بعد از امتحان به من گلایه می‌کنند که چرا تقلب نرساندی پاسخ من به این افراد این است، چون حق‌الناس است معذورم.

من در دانشگاه تقلب کردم، آیا درامد شغلی ام حلال است؟

در ادامه سری زدیم به حجت الاسلام فرزانه، معاون نهاد مقام معظم رهبری دانشگاه های خراسان شمالی و از وی خواستیم حکم شرعی استفاده از تقلب را که از سوی تمام مراجع تقلید عنوان شده است، برایمان شرح دهد.

وی نیز با استناد به کتاب «رساله دانشجویی» چنین توضیح داد: مسئله 539 این رساله در پاسخ به سوال فردی که پرسیده است «اگر دانش آموز یا دانشجویی در امتحانات با تقلب نمره قبولی کسب کند و به مرحله ی بالاتر برود و از مزایای آن استفاده کند، حکم استفاده از این مزایا چیست؟» نظر همه مراجع تقلید را بیان می‌

کند. آیت الله خامنه‌ای در این باره می فرمایند «تقلب حرام است؛ اما اگر تخصص و مهارت لازم را برای کاری که برای آن استخدام شده دارد و مقررات استخدام رعایت شده، استخدام و دریافت حقوق اشکال ندارد. آیت الله فاضل لنکرانی نیز فرموده اند «مشکل است، شرعاً نمی تواند از این مزایا استفاده کند».

حجت الاسلام فرزانه گفت: آیت الله بهجت در این باره می فرمایند «باید جبران کند آن درس را» و آیت الله صافی گلپایگانی نیز معتقدند «تقلب در هر امری جایز نیست» آیت الله مکارم شیرازی هم دارند که «در صورتی که در یکی دو ماده درسی تقلب کرده باشد، هرچند کار خلاف کرده؛اما مدرک گرفته شده و ادامه تحصیل و استخدام با آن مدرک اشکال ندارد».

وی با اشاره به اینکه البته همان گونه که ملاحظه می شود این پاسخ ها تنها از جنبه ارتقا به رتبه بالاتر و استفاده از امتیازات و حقوق داده شده است و به حکم تضییع حقوق دیگران اشاره ای نشده است؛ اما اگر در جایی تقلب باعث تضییع حق از شخص دیگری شود باید جبران شود یا از کسی که حقش تضییع شده است، حلالیت بخواهند و رضایت او را بدست آورند مگر این که امکان جبران وجود نداشته باشد.

 معاون نهاد رهبری دانشگاه های خراسان شمالی ادامه داد: دفاتر آیات عظام در پاسخ به این سئوال که، اگر کسی در کنکور تقلب کند و حق کسی را ضایع کند، چون قبول نمی شد و کس دیگری جایش می آمد، چگونه باید جبران کند و حلالیت بطلبد؟ پاسخ هایی ارائه کرده اند. آیت الله خامنه‌ای می فرمایند «تقلب حرام است و توبه کافی است، آیت الله مکارم شیرازی نیز آورده اند «باید انصراف دهد تا نفر بعد جایگزین او شود».

وی در پایان از دانشجویان خواست با توکل بر خدا و تلاش مضاعف در پی درک مطالب و دروس باشند و خود را با استفاده از شیوه های تقلب مدیون دیگران نکنند، ضمن اینکه علاوه بر این حق الناس ها که به گردنشان می افتد در آینده شغلی هم بخاطر بار کم علمی با مشکل جدی مواجه می شوند.