دانشگاه ها برای تمدن سازی نظریه اجتهاد نیاز به خیزش دارند

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، آیت الله اعرافی، رئیس جامعه المصطفی در نشست بازخوانی منشور روحانیت و پیام امام خمینی به روحانیون و حوزه های علمیه که امروز به همت بسیج دانشجویی و جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه تهران برگزار شد در خصوص تاریخچه تشکیل حوزه در اسلام و در ایران گفت: امروز همه تلاش می کنند حوزه را بشناسند و کرسی های حوزه شناسی و روحانیت را گویی بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است و از نظر من زنجیره اینها موجب ایجاد انقلاب اسلامی شد.

وی ادامه داد: از عصر معصومین که عبور کنیم شاهد ظهور قله های حوزه های علمیه هستیم که در اوایل بروز این حوزه ها بغداد، ری و قم سه حوزه اصلی آن زمان در قرن سوم و چهارم به حساب می آمدند که به عبارتی این سه حلقه پایه گذار حوزه های بسیار مهمی بودند که هر کدام دارای ویژگی های خاصی هستند.

آیت الله اعرافی با اشاره به اینکه در آن مقطع در حوزه بغداد شاهد شکوفایی عجیبی بودیم خاطرنشان کرد: اگر یکی دو قرن فعالیت های حوزه علمیه بغداد را از تاریخ اسلام برداریم اسلام چند درجه تنزل می کند چرا که بغداد مکتب تشیع شیعه را تقویت کرد و قم و ری در این درجه همانند بغداد نبودند مسئله بعدی ضعف این سه ضلع و به وجود آمدن دو حوزه دیگر بود زمانی که به بغداد حمله شد و کتابخانه شیخ طوسی را به آتش کشیدند علما به سمت حله و نجف مهاجرت کردند و از دل این فروپاشی دو حوزه خوب دیگر پدیدار شد.

رئیس جامعه المصطفی در خصوص تشکیل حوزه جبل العامل و حوزه اصفهان در قرن های نهم و دهم هجری تصریح کرد: این دو حوزه پس از تضعیف حوزه حله و نجف تشکیل شدند و به عبارتی میراث تاریخی حوزه ها امروز در حوزه قم جمع شده است.

وی امتیاز حوزه ها را از تاریخ تاسیس تا به امروز پیوست تاریخی و گسست ناپذیر بودن آنها عنوان کرد و گفت: حوزه ها پس از گذشت فراز و فرودها و دهه های مختلف خوشبختانه گسست زیرساخت معرفتی نداشته اند با اینکه شاید با ضعف ها و آسیب های جدی مواجه شدند اما جلوی آنها درآمدند.

آیت الله اعرافی در این خصوص ادامه داد: حوزه توانست از درون جلوی موج اخباری گری و تحجرگرایی را بگیرد که البته این اقدام تا آمدن شیخ انصاری یک قرن به طول انجامید همچنین جریان های مختلفی در طول تاریخ سعی داشتند حوزه را از تفکر عقلی به سمت نوعی تحجر سوق دهند اما حوزه در مقابل آنها ایستاد و این اقدام را معالجه کرد.

رئیس جامعه المصطفی خاطرنشان کرد: اگر کسی مثل امام (ره) در حوزه نمی درخشید ما به این مسیر راه نمی یافتیم. پس از گفتن همه این حرف ها باید گفت روح تحول خواهد حوزه در مقاطعی کاهش پیدا کرده و آنچه در مقطع بعد از انقلاب و خرداد سال 42 باعث شد در خصوص حوزه حتی در دانشگاه ها شاهد آن باشیم تحول نوینی بود که تفسیرهای زیادی از آن شد و امام در منشور خود از آن به عنوان انقلاب اسلامی تمدنی یاد می کند چرا که انقلاب اسلامی مشروطه و نهضت نفت نیست بلکه از جنس تمدنی است.

وی در ادامه سخنان خود در جمع دانشجویان دانشگاه تهران گفت: با اینکه حوزه برای برپا ساختن این اندیشه تمدنی تلاش های بسیاری کرده است اما باید اعتراف کنیم که کاستی هایمان در این زمینه زیاد بوده به همین خاطر نیاز به نظریه اجتهاد تمدن ساز در حوزه های علمیه داریم که کتابی با همین عنوان در دست انتشار است تا به همان روحانیتی که امام در منشور خود به آن اشاره می کند دست یابیم.

آیت الله اعرافی در پایان سخنان خود تاکید کرد: دانشگاه هم علاوه بر حوزه باید در این زمینه ورود پیدا کند چرا که حوزه در قلمرو فعلی خود نیاز به تحولات نوینی دارد که وضع کنونی اش پاسخگو نیست دانشگاه های ما نیز در ارتباط با این تمدن سازی نیاز به خیزش دارند امروز در جهان گفتمان انقلابی عقلانی ما همچنان دارای مشتری است و ما در قلب جهان حضور داریم.