رئیس جهاد دانشگاهی گفت: گاهی اوقات که چراغ روشن عمل میکنیم چراغ مان را میشکنند؛ لذا ترجیح میدهیم چراغ خاموش عمل کنیم.
به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛ جهاد دانشگاهی نهادی فرهنگی، پژوهشی، آموزشی است این نهاد تا کنون با انجام طرحهای پژوهشی گوناگون توانسته است در حوزه های دانشبنیان و تولید و توسعه توان داخلی فعالیتهای ارزشمندی انجام دهد. چند سالی می شود که دیگر کمتر صدای این سازمان را میشنویم دلایل متفاوتی وجود دارد نمیدانیم فعالیتشان کمرنگ تر شده است یا نمیخواهد فعالیتشان دیده شود به همین دلیل به سراغ حمید رضا طیبی رئیس جهاد دانشگاهی رفتیم و با طرح مسئله جویای سازو کار این سازمان شدیم.
بخش دوم این مصاحبه را در ادامه خواهید خواند.
چرا جهاد دانشگاهی در حاشیه قرار گرفته است؟ در بحث توسعه علمی و فناورانی به دلایل مختلفی دوست داریم چراغ خاموش عمل کنیم، گاهی اوقات که چراغ روشن عمل میکنیم چراغمان را میشکنند لذا ترجیح دادیم چراغ خاموش باشیم. در تمام دوران کاری خود احساس کردهایم که باید یک کار موفقی را انجام دهیم، شکر خداوند توانستیم به هدف خود دست یابیم. متاسفانه خیلیها با پولهای بسیار کلان نمیتوانند کارهای شاخصی انجام دهند، ولی جهاد دانشگاهی با پولهای اندک و با اتکا به خداوند و روحیه جهادی کارهای بزرگی انجام میدهد.
فضای سیاسی کشور وآسیبی که این سیاست زدگی به ما خواهد زد و همچنین توصیههای رهبری در جهت تلاش در حوزه توسعه علمی و فناورانه و ساختارسازیهای فرهنگی ما را مجاب کرد تا در این حوزه به فعالیت بپردازیم. از طرفی جهاد دانشگاهی توسط برخی سیاسیون با این تفکر که جهاد دانشگاهی رویکردی چپ گرا دارد کنار گذاشته شد.
جهاد دانشگاهی با توجه به توصیههای رهبری و مسئولین وارد این بازیها نشد و با شعار خود مبنی براین که تابع رهبری و حامی دولتهای منتخب مردم هستیم به فعالیت خود ادامه داد. نتیجه فعالیتهای انجام شده، کسب اعتماد از سوی رهبری بود . اعتماد صورت گرفته موجب شد تا ما بتوانیم لیست طرحهای خود را ارائه دهیم و در مقابل آنها بودجه دریافت کنیم. تمام تلاشمان را میکنیم تا اثبات شود جوان ایرانی استحقاق اعتماد و توانایی انجام فعالیتهای بزرگ را دارد.
از دلایل کمتر دیده شدن جهاد دانشگاهی می توانیم به حضور معاونت علمی و فناوری اشاره کنیم در حقیقت از زمانی که این معاونت به انجام فعالیتهای شاخص مشغول شد و اطلاع رسانیهایی خود را به صورت چراغ روشن انجام داد سبب شد تا جهاد دانشگاهی با وجود سابقه طولانی و فعالیت در حیطههای مختلف و کسب موفقیتهای بزرگ کمتر دیده شود. البته این تنها دلیل موجود نبود.
آیا در حوزه کاری با معاونت علمی دچار تداخل شدهاید؟ خیر تداخلی وجود نداشته است، معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری بیشتر جنبه حمایتی دارد به طوری که کار فناورانه انجام نمیدهد. اما جهاد دانشگاهی در حوزههای مختلف فرهنگی و آموزشی کار را به صورت حرفهای خودش انجام میدهد.
جهاد دانشگاهی در حقیقت در طول معاونت علمی ریاست جمهوری فعالیت میکند ما هرگز خود را در عرض این سازمان نمیدانیم. به همین دلیل همکاریهای خوبی با معاونت ریاست جمهوری داشتهایم. معاونت علمی ریاست جمهوری تا کنون حمایتهای بسیار خوبی از طرحهای جهاد دانشگاهیانجام داده است. برخی از این حمایتها بلاعوض بودهاند. در حقیقت معاونت علمی مسئولیتی مجزا از مسئولیت جهاد دانشگاهی دارد به طوری که هیچ تداخلی بین این دو سازمان ایجاد نمی شود.
در اجرای طرحهای خود با چه مشکلاتی رو به رو بودهاید؟ مشکل موجود ایجاد رکود در پروژهها به علت تحریم است. بسیاری از پروژهها به دلایل مختلف متوقف شدهاند. متاسفانه برای تامین مالی پروژهها همچنان به سراغ فایناس کردن میرویم انجام فرایند فایناس به ضرر کشور ما خواهد بود، زیرا طبق آن ملزم میشویم ۸۵ درصد تجهیزات را از کشور خارجی خریداری کنیم. در حقیقت پول سرگردانی که موجب تخریب اقتصاد ما میشود باید با دادن سوبسیدهای مناسب به سمت تولید برود تا بتواند منابع مالی اجرای پروژهها را فراهم کند.
در حال حاضر پروژههای زیادی وجود دارد که حداقل ارزبری را دارند. اگر یک سری حمایتها از یک سری فناوریها شود، میزان ارزبری پروژهها به شدت کاهش خواهد یافت؛ بنابراین باید مشکل مالی پروژهها را در داخل کشورحل کنیم شاید این عمل در کوتاه مدت موجب تورم شود، اما درنهایت با توسعه تولید تورم را کاهش می دهد.
برای رفع مشکلات موجود علاوه بر تامین منابع مالی، وجود متولی نیز لازم است. بعد از تولید فناوری برای بهره برداری از آن نیازمند استفاده از تجهیزات هستیم،تجهیزاتی که نباید از خارج تامین شوند. این متولی اگر اختیارات لازم به آن داده شود میتواند معاونت علمی و فناور ریاست جمهوری باشد به طوری که صرفا حامی تولید فناوری نباشد بلکه حمایت کنند کاربرد آن فناوری نیز شود. از طرف دیگر میبایست زیرساختهای اثبات کیفیت محصولات همچون ایجاد آزمایشگاههای مرجع فراهم شود تا محصولات بعد از آزمایش در آزمایشگاه مرجع که براساس استانداردهای جهانی تست میشوند داری گواهینامه شوند.
بودجه جهاد دانشگاهی در سالهای گذشته با چه نوساناتی رو به رو بوده است؟ حدود ۲۰ تا ۲۵ درصد بودجه جهاد دانشگاهی از بودجه عمومی دولت تامین میشود این بودجه در صورت توقف پروژههای پژوهشی افزایش مییابد. با فناورهای انجام شده و منابع آموزشی نیز حدود سه تا چهار برابر ارزش افزوده ایجاد میکنیم. این ارزش افزود طی سالهای گذشته با رشد خوبی مواجه شده است. تلاش میکنیم تا این ارزش افزوده به ۱۰ تا ۲۰ برابر افزایش یابد.
خبر خوشی از سوی جهاد دانشگاهی برای جوانان دارید؟ بهترین خبر خوش جلب اعتماد رهبری و ریاست جمهوری و واگذاری پروژههای بزرگ به این سازمان است. این اعتماد نوید از اعتماد به تولید داخل و باور به توان داخلی را میدهد، امیدواریم این روند تداوم داشته باشد.