پژوهشکده هسته‌ای، فرصتی برای تحقق رویا‌های بزرگ / لازمه ورود فناوری به جامعه توسعه دانش‌بنیان‌هاست

گروه فناوری خبرگزاری دانشجو – حمیده آقاجانی؛ سال‌هاست کشور‌های به ظاهر ابرقدرت ایران را وادار کرده‌اند پای میز مذاکره‌ای بنشینند که ما را از حقی طبیعی و مسلم منع می‌کند. سالهاست تاوان قدرت طلبی کشور‌هایی را داده‌ایم که خودشان حتی پایبند یک کنوانسیون هم نبوده‌اند.

حرف از حقی به نام انرژی هسته‌ای است؛ فناوری که مسیر توسعه کشور را در همه ابعاد هموار می‌کند و البته وابستگی‌های کشور را به همان‌ها که دست به تهدیدشان خوب است، از بین خواهد برد. هرگاه حرف از انرژی هسته‌ای می‌شود شاید ذهن‌ها به سمت بمب هسته‌ای برود، اما همه مسئولین ما از مقام معظم رهبری تا دولتمردان همواره به پایبندی ایران بر نداشتن سلاح هسته‌ای تاکید داشته‌اند.

اما اگر قرار نیست ما بمب هسته‌ای نداشته باشیم پس به دنبال چه هستیم؛ عمر منابع طبیعی و سوخت‌های فسیلی رو به پایان است و جهان باید به سمتی حرکت کند که علاوه بر حفظ این منابع سوخت‌ها و انرژی‌های جدید جایگزین یا دارو‌های جدید با کارکرد‌های بیشتر وارد بازار شود. برای رسیدن به چنین هدفی باید مرکزی وجود داشته باشد تا در راستای توسعه فناروی‌های هسته‌ای گام بردارد، محلی که مرکز پژوهش‌های بنیادی باشد و اثرگذاری لازم را داشته باشد.

سازمان انرژی اتمی در ایران متولی ارائه خدمات هسته‌ای است؛ اما برای تحقیق و توسعه در دل خود محلی به نام پژوهشگاه هسته‌ای راه اندازی کرده است. پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای وابسته به سال ۱۳۸۵ در بدو تاسیس متعهد به پیشبرد تحقیق، توسعه و کاربرد علوم و فنون هسته‌ای شد.

پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای با هفت پژوهشکده پژوهشکده کاربرد پرتوها، پژوهشکده مواد چرخه سوخت هسته‌ای، پژوهشکده راکتور‌ها و ایمنی هسته‌ای، پژوهشکده پلاسما و گداخت هسته‌ای، پژوهشکده فوتونیک و فناوری کوانتومی، پژوهشکده فیزیک و شتاب‌گر‌ها و پژوهشکده کشاورزی هسته‌ای توانسته در زمینه پژوهش، توسعه و تولید انواع رادیو دارو‌های تشخیصی و درمانی برای انواع بیماری‌ها پیشرو باشد.

 

از آنجا که تولید بسیاری از محصولات بر پایه هسته‌ای یک فناوری های‌تک به حساب می‌آید در نتیجه لازم است تا رویکرد‌های این پزوهشکده نیز به سمت و سوی فناوری‌های جدید حرکت کند. بوستان‌منش، مدیر امور فناوری و تجاری سازی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای در گفتگو با خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو، در خصوص فعالیت‌های فناوری در این پژوهشگاه، می‌گوید: پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای در راستای سیاست‌های کشور به حوزه فناوری ورود کرده و توسعه آن را جزئی از برنامه‌های اصلی خود می‌داند.

امکان ورود ۹۵ درصدی فناوری‌های هسته‌ای به جامعه
بوستان‌منش با بیان اینکه پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای در بحث توسعه فناوری و ارتباط آن با جامعه فعالیت‌های گسترده‌ای را در پیش گرفته است، تصریح می‌کند: در حوزه صنعت هسته‌ای یک نکته کلیدی این است که شاید تنها ۵ درصد از آن  تحت شرایط حفاظتی قرار می‌گیرد و بالغ بر ۹۵ درصد محصولات و خدمات پژوهشگاه و صنعت را می‌توان به سطح جامعه رساند.

وی با اشاره به اینکه در پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای حدود ۴۴۲ محصول خدمت قیمت گذاری شده و آماده فروش و عرضه به جامعه وجود دارد، اضافه می‌کند: برای رسیدن به این دستاورد‌ها حدود ۶۰ هسته فناور تشکیل دادیم که در قالب مرکز رشد و نوآوری فعالیت می‌کنند و قرار است شرکت‌های دانش‌بنیانی شوند.

 

لازمه ورود فناوری به دل جامعه توسعه دانش‌بنیان‌هاست
برای ورود یک محصول به بازار لازم است تا پس از تحقیق و پژوهش در یک بخش دانش بنیانی به مرحله تولید برسد. دانش بنیان‌ها حلقه واسط بین پژوهشگر و جامعه هستند و لازم است که مورد حمایت خاص از سوی نهاد‌های مربوطه قرار گیرند.

مدیر امور فناوری و تجاری سازی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای با اعلام این خبر که اولین مجوز شرکت دانش بنیان در این پژوهشگاه صادر شده است، تصریح می‌کند: ورود به حوزه فناوری و عرضه محصولات به جامعه از برنامه اصلی پژوهشگاه است.

کارکنانی از جنس دانشگاه و پژوهش
وی با بیان اینکه همه کارکنان این پژوهشگاه عضو هیئت علمی بوده و مدرک تحصیلی آن‌ها حداقل کارشناسی ارشد است، می‌افزاید: همین امر موجب شده تا پژوهشگران در این مرکز به فعالیت‌های پژوهشی و فناورانه بپردازند؛ در حال حاضر نزدیک به ۲۶۰ عضو هیئت علمی داریم که به نظرم در این حوزه به نوعی فعالترین بوده و یک پژوهشگاه منحصر به فرد در سطح کشور هستیم.

ایران با آغاز تحریم‌ها از ۴۰ سال پیش شبیه به نهالی نوپا بود که سال‌ها توانسته زیر فشار همه جانبه به درختی تنومند و مستحکم بدل شده است و این دستاورد تنها به همت جوانان این مرز و بوم محقق شده است. جوانانی که با دست خالی کاری کرده‌اند که هر ابرقدرتی انگشت به دهان مانده و راهی جز تحریم و تحدید برای سد کردن مسیرشان ندارند، اما مدیر امور فناوری و تجاری سازی پژوهشگاه علوم و فنون هسته‌ای معتقد است، در زمان تحریم، توسعه فناوری یکی از بهترین زمینه‌ها برای تبدیل کردن تهدید به فرصت است و پژوهشگاه یکی از بخش‌های موفق در این حوزه است.