بررسیهای جدید محققان نشان داد که وجود بقایای زیاد در مدارهای همگام زمین میتواند باعث ایجاد اختلال در ماهوارهها و حوادث فضایی شوند.
به گزارش خبرنگار فناوری خبرگزاری دانشجو؛ براساس یافتههای جدید، بقایایی که امنیت ماهوارهها در مدار زمین را تهدید میکنند به اندازه کافی مورد بررسی قرار نگرفتهاند. کاوشگرهایی که در مدار همگام با زمین میچرخند برای فراهم کردن گسترهای از بررسیهای حیاتی، ارتباطات و خدمات آب و هوایی ضروری بوده و بعلت وجود بقایای بسیار ریز یا کمنور ممکن است ردیابی آنها دشوار باشد.
اقدامات بیرحمانه فرآیندهای فناورانه انسان خسارات جبرانناپذیر و سنگینی را به محیط زیست تحمیل کرده است. خشکیها و دریاها مملو از پلاستیک بوده و سفرهای هوایی به منابع آلودگی در آسمان بکر و تمیز تبدیل شدهاند. صنعتیشدن موجب تخریب بیرویه زیستگاهها شده و تغییرات اساسی در آب و هوای کره زمین ایجاد کرده است. این موضوع حتی آینده گونههای ما را نیز در معرض خطر قرار داده است.
بشریت اکنون به آرامی در حال تغییر و خودباوری است و میخواهد راههای آلودهکننده خود را مهار کند. تمام این موضوعات در توسعه و ورود انسان به قلمرو فضایی نیز منعکس شده است. از زمانی که انسان شروع به پرتاب موشک کرد، میزان زبالههایی که به دور زمین میچرخند مرتبا در حال افزایش است. بقایای مدارها از ماهوارههای ازبین رفته و قدیمی و موشکهایی که آنها در مدار قرار دادهاند، تشکیل شده است. اندازه این بقایا از پوستههای کوچک تا تکههای عظیم متغیر است.
در سال ۲۰۰۹ یک حادثه ناگوار در مدار رخ داد و دو ماهواره بزرگ به نام ایریدوم تجاری ۳۳ و Kosmos-۲۲۵۱ متعلق به ارتش روسیه بهم برخورد کرده و ابر وسیعی از بقایای خطرناک را در فضا ایجاد کردند. خوشبختانه، استراتژیهای جدیدی برای ردیابی آنها در حال توسعه است. در حال حاضر مرکز فرماندهی استراتژیک ایالات متحده بیشترین ثبت بقایای مداری را در کارنامه خود داشته و اطلاعات آن توسط ۳۰ رصدخانه روی زمین و ۶ ناوگان ماهوارهای به روزرسانی میشود. با وجود اینکه این مرکز میتواند اشیای با قطر یک متر را شناسایی کند، هنوز اطلاعات کاملی از همه بقایا ندارد.
تحقیقات جدید روی آلودگی ناشی از بقایای فضایی در مدار همگام جایی حدود ۳۶۰۰۰ کیلومتری سطح زمین، تمرکز کرده است. محققان تکههای کوچک یا غیر انعکاسی از بقایا که نور کمی منعکس میکنند و بطور معمول قابل روئیت نیستند را شکار کردند. تصاویر جمعآوری شده طی بررسیهای صورت گرفته با تلسکوپ آیزاک نیوتوتن در مراکش ثبت شده است. دانشمندان با تجزیه و تحلیل ناحیه اثرانگشت امواج (fingerprint) توانستند اندازه، شکل و سایر خصوصیات بقایا را تشخیص دهند.
چرخش زبالههای فضایی در مدارهای پایین زمین معمولا بعلت وجود اصطکاک آرام است و درنهایت باعث خروج آنها از مدار میشود. در ارتفاعات بالاتر مدارهمگام زمین، بعلت اینکه هیچگونه کشش جوی و اصطکاک وجود ندارد، بقایای فضایی در مدارها باقی میمانند و با گذشت زمان میتوانند مشکلات جدی ایجاد کنند.
تقریبا ۹۵ درصد قطعات بقایای فضایی در حدود یک متر یا کمتر هستند که همین موضوع مشاهده و تطبیق آنها با اطلاعات مرکز فرماندهی استراتژیک ایالت متحده را دشوار میکند. با بررسی تمام اشیاای قابل مشاهده تا به امروز مشخص شده که همچنان ۷۵ درصد از این اشیا ناشناختهاند و اطلاعاتی از آنها در دسترس نیست.
بعد از این کشف، گروه تحقیقاتی خواستار بررسیهای بیشتر با هدف کشف و دسته بندی این تهدیدات در مدار همگام زمین شد. دادههای مطالعه جدید به دانشمندان کمک میکند تا الگوریتمهای استفاده شده برای آنالیز ناحیه اثرانگشت بقایا را به روز کرده و درک بهتری از آنچه در مدار است بدست آورند.
با اینکه برخوردهای مداری در حال حاضر بسیار نادر هستند، اما ایستگاه فضایی بینالمللی همچنان برای جلوگیری از برخورد با بقایای باید چند وقت یکبار مدار خود را تغییر بدهد. افزایش تلاشها برای مشاهده بقایای موجود در مدارهای پایین زمین و فراتر از آن، اقدامی حیاتی در جهت ایمن سازی فضا است. با این حال توسعه فناوریهای پرتاب موشک میتواند مشکلات ناخواستهای را در آینده ایجاد کند.