گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، علی عبداللهی؛ بعد از خروج آمریکا از برجام و شروع تحریمهای گستردۀ ایالات متحده، شاهد کاهش شدید صادرات نفت خام ایران بودیم. برای مثال به آمارهایی که در سال ۹۸ توسط مسئولان دربارۀ صادرات نفت ارائه شده است، توجه کنید:
نوبخت در مجلس اعلام کرد که درآمد ارزی ایران از فروش نفت ۸.۹ میلیارد دلار بوده و جهانگیری اعلام کرد که این رقم ۸ میلیارد دلار بوده است. در حالی که در سال ۹۶ درآمد نفتی ایران معادل ۴۰ میلیارد دلار و در سال ۹۵ معادل ۳۶ میلیارد دلار و در سال ۹۰ این رقم ۱۱۸ میلیارد دلار بوده است. این اختلاف فاحش در فروش نفت طی این چند سال، یکی از دلایل عدم تحقق درآمدهای پیشبینیشده در بودجه بوده است.
اما در این بین باید به آمارهای دیگر هم توجه ویژهای داشت:
در سال ۹۶ تجارت غیرنفتی ایران معادل ۱۰۱ میلیارد دلار بوده است که در سال ۹۷ به ۸۶ میلیارد دلار و در سال ۹۸ به ۸۵ میلیارد دلار رسیده است. در شش ماهۀ نخست سال ۹۹، آمارها حاکی از کاهش ۳۰ درصدی تجارت غیرنفتی ایران نسبت به شش ماهۀ اول سال ۹۸ است . تجارت ایران در شش ماهۀ نخست سال ۹۸ معادل ۴۲ میلیارد دلار است که در سال ۹۹ این رقم به ۳۰ میلیارد دلار کاهش پیدا کرده است.
همۀ این آمارها نشاندهندۀ ناتوانی دولت در ارتباط با کشورهای دنیاست؛ دولتی که شعارش ارتباط با دنیا بود. دولتی که تمام تخممرغهای سیاست خارجی اش را در سبد مذاکرۀ با غرب گذاشت.
این آمارها نشاندهندۀ ناتوانی و نداشتن راهبردی برای تعامل و ارتباط اقتصادی با کشورهایی است که در سالهای گذشته آنها را به عنوان یک متحد اقتصادی و بازاری برای کالاهایمان در کنار خود میدیدیم. نداشتن طرح مشخص در سطح کلان سیاستگذاری کشور برای ارتباط با کشورهای دیگر دنیا و به حاشیه رانده شدن ایران در بازارهای بینالمللی، میتواند باعث این شود که ایران جایگاه خود را در تأمین نفت و انرژی و کالاهای دیگر در بازارهای کشورهای متحد به کشورهای دیگر واگذار کند و در آیندهای نه چندان دور به انزوای اقتصادی در بازارهای بینالمللی برسد و ناتوان در پس گرفتن جایگاه خود در این بازارها باشد.
دولتهای متحد ما با توجه به هزینۀ بالایی که آمریکا برای تجارت با ایران درست کرده است، به دنبال جایگزین کردن کشورهای دیگر در بازارهایشان هستند و ایران هر چه زودتر باید فکری در مورد این اتفاق بکند؛ چرا که در صورت از دست دادن بازارها، پس گرفتن آنها در سالهای آینده کاری به مراتب سختتر از تلاش برای حفظ این بازارهاست.
علی عبداللهی - مهندسی کامپیوتر و عضو تیم سیاسی بسیج دانشجویی دانشگاه امیرکبیر
انتشار یادداشتهای دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروهها و فعالین دانشجویی است.