به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سعدالله زارعی عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی در نشستی که با عنوان دیپلماسی مقتدر و عزتمند چرا و چگونه؟ از سوی انجمن اسلامی دانشجویان مستقل دانشگاه علامه طباطبایی و در خبرگزاری دانشجو برگزار شد، گفت: برجام با هر تفسیری چه موافق و چه مخالف قراردادی است که ما هزینههای آن را پرداختهایم به گونهای که بیش از ۵ سال است که ما بسیاری از فعالیتهای هستهای خود را متوقف کردهایم و یا شرایطی را در برخی از تاسیسات هستهای به وجود آوردیم که سالها طول میکشد آنها را به وضعیت قبل برگردانیم؛ بنابراین ما نمیتوانیم با خروج از برجام منافعی برای کشور رقم بزنیم، چون ما در فضای دیپلماتیک در موضع حق هستیم و میتوانیم بگوییم که ما به برجام عمل کردهایم و این دیگران بودند که به تعهدات خود عمل نکردند.
وی افزود: با خروج از برجام دوستان ما همچون چین و روسیه نیز در موضع فشار قرار میگیرند و ممکن است همکاری ما با این کشورها دچار لغزش و تنش شود کما اینکه در متن مذاکرات هفته قبل وین نیز شاهد بودیم که چین و روسیه با وجود اختلافاتی که با اروپاییها دارند از شروع دور جدید گفتگوها ابراز خوشحالی کردند و معتقدند که باید راهی برای احیای برجام پیدا شود.
زارعی تصریح کرد: البته اگر در زمان خروج آمریکا از برجام از بنده پرسیده میشد که واکتش ایران باید در مقابل این اقدام آمریکا چه باشد میگفتم منفعت ما در این است که بلافاصله بعد از خروج آمریکا ما هم از برجام خارج شویم، چون خروج ما موجب بروز یک هجمه عمومی علیه آمریکا و ترامپ میشد.
این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: همچنین بنده معتقدم که ما از ۲ ساله پیش که کار با اروپاییها را شروع کردیم نباید به آنها اعتماد میکردیم، اما اکنون زمان گذشته و دولت ما بیش از هر دولتی شعار حفظ برجام را داده بنابراین اکنون به صلاح نمیدانم که از برجام خارج شویم همچنین بنده به صلاح نمیدانم که ما به تمام تعهدات خود در برجام عمل کنیم در واقع ما میتوانیم از یک سو رسماً نگوییم که میخواهیم از برجام خارج شویم و از طرفی عملاً فعالیت خود را در جهت گسترش فعالیتهای هستهای دنبال کنیم.
وی تصریح کرد: ما نمیتوان تحریمها را به طور کامل بی اثر کنیم، اما میشود به صورت راهبردی از آثار تحریمها بکاهیم به طوری که اثر تعیین کننده در فضای کشور نداشته باشند مثلاً ممکن است ما در برخی از موارد تحریم باشیم، ولی با واردات به گونهای عمل کنیم که تحریم بی اثر شود که نمونه آن همکاری با چین است.
وی افزود: مسلماً توافقنامه همکاری ایران و چین تحت فشار تحریمهای آمریکا باقی میماند و این فشارها هم اثر گذار خواهند بود، ولی وقتی دو طرف میخواهند این روابط را به قیمت فشار تحریمها ادامه دهند قطعاً فشارها کاهش خواهند یافت.
عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی گفت: یکی از راههای کنترل تحریمها این است که ببینیم تحریمها روی چه موضوعاتی متمرکز هستند مثلاً تحریم تسلیحات و یا فروش بنزین ایران اثرگذار نیست، چون ما امکان تولید تسلیحات و بنزین را در کشورمان داریم؛ بنابراین تحریم این توانمندیها فایده ندارد پس ما باید ظرفیتهای داخلی خود را شناسایی کنیم و از آنها برای بی اثر کردن تحریمها بهره ببریم.
زارعی اظهار داشت: برخی از کالاها در صنعت برای ما جنبه حیاتی دارند؛ بنابراین باید فرمول تبدیل این کالاها را به دست بیاوریم و البته این مهم نیز با توسعه حرکتهای علمی محقق میشود. مسئله دیگر اینکه اساساً تکلیف ما در بخش تولیدی چه در بخش کشاورزی و چه در بخش صنعت مشخص نیست و نقشه راهی در این بخشها نداریم؛ مثلاً امروز شاهد این هستیم که بیشترین ساختمان و کارمند در بخش کشاورزی در استان تهران که کمترین تولید کشاورزی را دارد مستقر هستند به هر روی اگر ما عقل مدیریت به خرج دهیم میتوانیم بسیاری از مخارج اضافه را حذف کنیم، اما این کار را انجام نمیدهیم.
وی با بیان اینکه مشکل کشور ما تحریمها نیستند بلکه مشکل ساختارهای پرهزینه و کم فایده هستند، اظهار داشت: ما علاوه بر توافقنامه با چین نیازمند ۴ توافقنامه ۲۵ ساله دیگر با حجم ۴۰۰ میلیارد دلار هستیم؛ بنابراین با انعقاد تفاهم نامه با چین نمیتوانیم بگوییم که اقتصاد کشورمان هویت چینی به خود گرفته است.
این استاد دانشگاه گفت: اگر آمریکاییها هم حاضر باشند که با ایران به مانند چین توافقنامه همکاری ۲۵ ساله امضا کنند مشروط بر این که نیروهای نظامی خود را وارد کشورمان نکنند ما نیز آمادگی انعقاد این توافقنامه را داریم، اما واقعیت این است که آمریکاییها هیچگاه به ما پیشنهاد اقتصادی نمیدهند و فقط با ما بحثهای سیاسی مطرح را میکنند؛ مثلاً میگویند چرا موشک دارید و یا چرا در عراق هستید و یا اینکه مسائل حقوق بشری را مطرح میکنند.
زارعی تصریح کرد: اینکه برخیها میگویند با توافقنامه چین و ایران شعار نه شرقی نه غربی در کشورمان مخدوش شده این یک حرف بیپایه و اساس است، چون این توافقنامه یک توافق اقتصادی است و در پی تسلط سیاسی بر ما نیست. به هر روی امروز کسانی است که از توافق با چین ناراحت هستند اگر یک رفراندوم برگزار شود قطعاً بالای ۹۰ درصد از مردم، چون مشکل کشور را اقتصادی میدانند به این توافقنامه رای مثبت خواهند داد.
وی با اشاره به نظرسنجی دانشگاه مریلند در بهمن ماه سال ۹۹ گفت: طبق این نظرسنجی فعالیتهای نیروی قدس سپاه در خارج از کشور تا ۸۸ درصد مورد حمایت مردم بوده است و این میزان از حمایت در سطح خیلی بالایی قرار دارد؛ همچنین طبق این نظرسنجی ۵۸ درصد از مردم مشکلات اقتصادی را ناشی از ناکارآمدی مسئولان دانستهاند.
این استاد دانشگاه گفت: در نظر سنجیهای مختلفی که در داخل و یا در خارج از کشور انجام شده مردم روی مسئله اقتصاد تاکید داشته و معتقد بودند که راه حل مشکلات اقتصادی در داخل کشور است.
وی با بیان اینکه در انتخابات پیش رو قطعاً عنصر کارآمدی که به توانمندیهای داخلی باور دارد رئیس جمهور خواهد شد و قطعاً تفکر روحانی قدرت رای آوری نخواهد داشت، اضافه کرد: معتقدم انتخابات در یک فضای منطقیتر از قبل برگزار خواهد شد.
این استاد دانشگاه گفت: هرچه جلوتر میرویم افکار عمومی به این سمت خواهد رفت که مشکلات کشور ما اقتصادی و متاثر از مسائل داخلی است با این وجود مردم باور ندارند که مشکلات آنها به خاطر اقدامات نیروی قدس سپاه در خارج از کشور بوده، چون اگر این باور را داشتند طبق نظرسنجی دانشگاه مریلند ۸۸ درصد مردم موافق فعالیتهای نیروی قدس نبودند.
زارعی بیان کرد: به عنوان کسی که هم خبر دارم و هم به دلیل سفرهای خارجی دستی در مسائل دارم با اطلاع میگویم که ما نه در دولت و نه در وزارت امور خارجه هیچ گفتگویی با کشورهای محیط پیرامونی کشورمان از جمله کشورهای جهان اسلام، کشورهای آسیایی، آفریقایی و آمریکای لاتین چه در حوزههای فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، امنیتی و علمی نداریم و حتی ما با دولت سوریه نه در حوزه اقتصاد و نه در حوزه بهداشت و سلامت هیچ کاری انجام ندادهایم. به هر روی بنده این رویکرد را نوعی اعلام تبعیت دولت از اروپاییها میدانم تا بگویند ما حتی در حوزه اقتصاد هم ارتباطی با کشورهای اسلامی نداریم.
وی افزود: اگر وزارت خارجه ما اهل گفتگو و کار با دولت ها، ملتها و گروههای موثر باشد تحول بزرگی در اقتصاد کشورمان رخ خواهد داد.
گفتنی است؛ این نشست با حضور براتی کارشناس مسائل تحریم برگزار شد.