
شهید مینوچهر: فناوری هستهای حق ایران است و نباید کوتاه بیاییم/ استقلال علمی برای غربی ها خوشایند نیست
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، دکتر عبدالحمید مینوچهر، متخصص برجسته علوم هستهای و استاد دانشگاه شهید بهشتی تهران، کسی که با وجود فرصتهای بسیار برای خدمت در شرکتها و کشورهای مختلف و تحصیلات عالی، پای پیشرفت و ساختن کشورش ایستاد.
در گفتگویی که آبان ۱۳۸۲ با مجله پرسمان (شماره ۱۴) داشتند به بررسی وضعیت ایران در عرصه هستهای و چالشهایی که با آن مواجه است پرداخته شد.
بازخوانی این مصاحبه حاوی نکات بسیار ارزشمندی است که دلایل تلاش شبانهروزی این شهید برای توسعه علم هستهای را نشان میدهد و از سوی دیگر پرده از اهداف پلید بدخواهان ایران برمیدارد.
دکتر مینوچهر که متولد ۱۳۴۱ در تهران است، دکترای مهندسی هستهای خود را از دانشگاه مسکو دریافت کرده و یکی از معدود افرادی است که دکترای رآکتور هستهای در ایران را داراست. وی به عنوان مدیر گروه علوم هستهای دانشگاه شهید بهشتی، دیدگاههای خاصی در مورد توسعه علوم هستهای در کشور و نحوه برخورد ایران با پروتکل الحاقی و قطعنامههای شورای حکام دارد.
ایران در مقابل فشارهای غربی و چالشهای هستهای
دکتر مینوچهر در این گفتگو اشاره کرد که غربیها همواره به دنبال محدود کردن فعالیتهای هستهای ایران هستند. او افزود: "بحث اصلی در ایران، نه میزان فعالیت هستهای، بلکه ممنوعیتها و فشارهای خارجی است. این تحریمها به هدف جلوگیری از پیشرفت علمی ایران در حوزه هستهای است." وی تأکید کرد که کشورهایی که به فعالیتهای هستهای ایران انتقاد میکنند، در واقع نگران رشد علمی و پایداری هستهای ایران هستند و به همین دلیل، از هر فرصتی برای محدود کردن این فعالیتها استفاده میکنند.
دکتر مینوچهر در پاسخ به سوالی در خصوص پروتکل الحاقی و قطعنامههای شورای حکام گفت: "اگر قطعنامه را بپذیریم، به معنای شکست در سیاستهای خود خواهیم بود." وی افزود که پذیرش این فشارها نه تنها به معنای عقبنشینی است، بلکه نشاندهنده پذیرش شکست در عرصه بینالمللی خواهد بود.
"بحث اصلا میزان فعالیت هستهای و بهره مندی از این علم نیست. روشی که کشورهای غربی در پیش گرفتهاند، تحریم و ممنوع کردن تمامی فعالیتهای هستهای ایران است. اینها سعی دارند که جلوی همین فعالیت محدود را هم بگیرند. به عنوان مثال، ساخت رآکتور هستهای، هیچ گاه برای هیچ کشوری ارزش نظامی نداشته است؛ چرا که رآکتورها در دما و فشار خاصی کار میکنند و نوع سوختشان از نظر غنای اورانیوم با سلاح هستهای متفاوت است. رآکتورها، تکنولوژی خاص خود را دارند و هیچ گونه کاربری نظامی ندارند، اما به دلیل این که با دستیابی به رآکتورها، علم هستهای رو به رشد است و این پایداری و رشد علم هستهای در ایران، به نفع غربیها نیست، از این جهت در صدد برآمدهاند که هر روزنهای را بر ایران ببندند. این مسائل را به وضوح در پروتکل الحاقی و قطعنامه شورای حکام، میتوان مشاهده کرد."
علم هستهای: حق طبیعی هر ملت
دکتر مینوچهر همچنین به نکتهای مهم اشاره کرد: "در علم، بحث صلحجویی یا جنگجویی مطرح نیست. تکنولوژی هستهای، یک علم است که باید هر کشوری حق استفاده از آن را داشته باشد." وی با اشاره به اینکه هیچ کشوری به دلیل استفاده از آهن در صنعت نمیتواند مورد اتهام قرار گیرد، ادامه داد: "فرض کنید یک مهندس معدن بخواهد آهن استخراج کند، آیا کسی به او خواهد گفت که چون ممکن است از آن برای ساخت سلاح استفاده شود، حق استخراج آهن را ندارید؟"
نگاه ایران به علم هستهای و جایگاه آن در آینده
دکتر مینوچهر با اشاره به موقعیت ایران در عرصه بینالمللی و وضعیت حساس آن در موضوعات هستهای، بیان کرد: "هدف ما استفاده صلحآمیز از علم هستهای است و نباید در این مسیر تحت تأثیر فشارهای خارجی قرار بگیریم." وی بر لزوم پایداری علمی و توسعه فناوری هستهای در ایران تأکید کرد و افزود که این حق طبیعی هر ملت است که به دستاوردهای علمی دست یابد و آن را در جهت منافع خود استفاده کند.
مینوچهر به مسئولین نظام توصیه کرد که باید با عزم ملی و توجه به منافع بلندمدت کشور، در برابر فشارهای خارجی ایستادگی کنند و با استفاده از علم هستهای، آیندهای روشن برای ایران رقم بزنند.
به گفته دکتر مینوچهر، ایران باید با حفظ حق خود در استفاده از علم هستهای، از محدودیتهای تحمیل شده توسط غربیها جلوگیری کند و به مسیر پیشرفت علمی ادامه دهد. علم هستهای نه تنها برای کشور ما ضروری است بلکه برای توسعه آینده و پیشرفت فناوری ایران ضروری میباشد.
دکتر مینوچهر در این گفتگو بر این نکته تأکید کرد که دستیابی به تکنولوژی هستهای یک ضرورت برای پیشرفت و قدرتسازی ایران است، و این مسئله برای غربیها خوشایند نیست.
نیاز به دستیابی به تکنولوژی هستهای
دکتر مینوچهر بیان کرد: "ابتدا باید به تکنولوژی هستهای دست یابید تا بعد بتوانید تصمیم بگیرید که چگونه از آن استفاده کنید. این علم به شما امکان میدهد تا هم رآکتور هستهای بسازید و هم در صورتی که اراده کنید، به تولید سلاحهای هستهای بپردازید." وی ادامه داد که هدف ایران از پیشبرد برنامه هستهای خود، دستیابی به علم و تکنولوژی هستهای است و نه لزوماً تولید بمب هستهای.
دکتر مینوچهر معتقد است که غربیها از اینکه یک ملت به دنبال دستیابی به فناوری هستهای باشد، احساس خطر میکنند. به گفته وی، به محض اینکه این کشورها احساس خطر میکنند، شرایط خاصی را برای ایران وضع میکنند، که نمونه بارز آن قطعنامههای شورای حکام است.
مزایای علم هستهای برای ایران
علم هستهای نه تنها به ایران امکان میدهد که به توانمندیهای علمی و فناوری پیشرفته دست یابد، بلکه مزایای اقتصادی و سیاسی بزرگی برای کشور خواهد داشت. دکتر مینوچهر به اهمیت این علم در قدرت اقتصادی و سیاسی کشور اشاره کرد و افزود: "هیچ کشوری نمیتواند بدون حمایت نظامی و تسلیحاتی اقتصاد پایداری داشته باشد."
وی تأکید کرد که برای تقویت صنایع پتروشیمی، ذوب آهن و تأسیس کارخانههای عظیم، کشور باید از حمایت نظامی برخوردار باشد. "این حمایت نظامی است که از بروز تهدیدات خارجی جلوگیری میکند و از تاسیسات اقتصادی کشور محافظت مینماید."
"علم هستهای، ارتباط مستقیم با قدرت اقتصادی و سیاسی یک کشور دارد. این را بدانید که هیچ کشوری نمیتواند بدون حمایت نظامی و تسلیحاتی، اقتصاد محکم و باپشتوانهای داشته باشد. چنین کشوری وجود خارجی ندارد و چنین تفکری هم تفکر اشتباهی است. ما نمیتوانیم کارخانه پتروشیمی تاسیس کنیم، صنعت ذوب آهن را تقویت کنیم و کارخانههای عظیم بنا کنیم بدون این که حمایت نظامی داشته باشیم. همه این تشکیلات، به یک موشک بسته است. همه این تاسیسات با یک حمله نظامی از سوی دشمن از بین میرود؛ مگر این که از نظر نظامی، مورد حمایت قرار گیرد."
ارتباط مستقیم قدرت سیاسی با توان هستهای
دکتر مینوچهر در ادامه بیان کرد: "قدرت سیاسی یک کشور به اندازه قدرت نظامی و توان هستهای آن کشور بستگی دارد. هر کشوری به اندازه توانایی خود در عرصه هستهای میتواند در سیاست جهانی نفوذ کند و حرف خود را بزند." از این رو، توانمندیهای هستهای ایران نقش مهمی در قدرت سیاسی آن در سطح بینالمللی خواهد داشت.
وی اشاره کرد که حساسیتهای ایجاد شده در برابر برنامه هستهای ایران، حتی پیش از آنکه این کشور به پیشرفتهای کامل در این زمینه دست یابد، نشان از اهمیت این تکنولوژی دارد. غربیها به شدت نگران هستند که علم هستهای ایران باعث شود که این کشور از توانمندیهای بزرگی در حوزههای سیاسی و اقتصادی برخوردار شود.
"هر کشوری به اندازه قدرتی که دارد می تواند حرف بزند و این قدرت با توان هسته ای آن کشور ارتباط مستقیم دارد . از این جهت علم هسته ای به دلیل توان بالایی که دارد، حساسیت های خاصی را ایجاد کرده است تا آن جا که علم هسته ای ما هنوز پانگرفته، اینها این قدر حساس شده اند و می خواهند جلوی آن را از ریشه بگیرند."
هیچ قانونی غربیها را مجاز به دخالت در امور ایران نمیکند
در گفتوگو با شهید عبدالحمید مینوچهر، استاد دانشگاه و متخصص برجسته علوم هستهای، این سوال مطرح شد که آیا قوانین بینالمللی به کشورهای غربی این حق را میدهند که در امور هستهای ایران دخالت کنند؟ پاسخ دکتر مینوچهر قاطعانه بود: "هیچ قانونی این حق را به غربیها نمیدهد. این صرفاً قانون زور است که آنها به آن تمسک میجویند."
گفتوگو فقط زمانی که منافع طرفین در خطر نباشد
دکتر مینوچهر در ادامه اظهار داشت که گفتوگو زمانی میتواند مؤثر باشد که منافع طرفین در خطر نباشد. وی توضیح داد: "گفتوگو زمانی مفید است که طرفین به منافع یکدیگر احترام بگذارند. اگر منافع طرف مقابل به خطر بیفتد، هیچ کشوری حاضر به گفتوگو نخواهد بود." به گفته وی، غربیها با توجه به منافع خود، در موقعیتهای مختلف دست به اعمال فشار میزنند و در این شرایط، هیچ فضایی برای گفتوگو باقی نمیماند.
منافع کشورهای غربی در ایران و نقش زور
دکتر مینوچهر تأکید کرد که کشورها نباید بگذارند که منافع دیگر کشورها به زور در داخل کشورشان جستجو شود. وی ادامه داد: "بحثهایی مانند صلحجویی، دموکراسی و حقوق بشر که غربیها مطرح میکنند، به نوعی ساخته و پرداخته خودشان است و به هیچ عنوان نمیتوان به آنها اعتماد کرد." او افزود که این مفاهیم صرفاً بهانهای برای دخالت در امور داخلی دیگر کشورها است و غربیها خود به این مفاهیم اعتقاد ندارند.
تفاوت قوانین و پروتکلها: ایران نباید تابع پروتکلهای دیگر کشورها باشد
دکتر مینوچهر در ادامه به پروتکلهای هستهای اشاره کرد و گفت: "وظایف کشورهایی که سلاح هستهای دارند با کشورهایی که چنین سلاحی ندارند، فرق میکند. پروتکلهای هستهای آنها با پروتکلهای ما تفاوت دارد و هیچکس نمیتواند ایران را مجبور به امضای پروتکلهای مشابه کند." وی تأکید کرد که در بسیاری از رسانهها اینطور مطرح میشود که چون کشورهای دیگر پروتکل را امضا کردهاند، ایران هم باید آن را امضا کند. به گفته وی، این دیدگاه حرفی بیاساس است و هر کشور با توجه به شرایط خاص خود باید تصمیم بگیرد.
کشورهای شکستخورده و امضای پروتکلها
دکتر مینوچهر به کشورهای آلمان و ژاپن اشاره کرد که پروتکلها را امضا کردهاند و علت آن را شرایط ویژه این کشورها دانست: "این کشورها به دلیل اینکه از نظر نظامی شکست خوردهاند و قدرت نظامی آنها محدود است، مجبور به پذیرش این پروتکلها هستند." وی افزود: "ایران که کشوری شکستخورده نیست، بنابراین نیازی به پذیرش پروتکلها و قوانین غربی ندارد و میتواند به راحتی در برابر فشارهای خارجی ایستادگی کند."
ایران باید از منافع خود دفاع کند
دکتر مینوچهر در پایان گفتوگو به ضرورت دفاع از منافع ملی و استقلال تصمیمگیری ایران تأکید کرد: "ایران باید به مسیر خود ادامه دهد و از منافع ملی خود دفاع کند. هیچ کشوری حق ندارد برای ایران شرایطی تحمیل کند که بر اساس منافع آنها باشد."
به گزارش خبرگزاری دانشجو، شهید دکتر عبدالحمید مینوچهر پس از پایان تحصیلات خود در رشتهٔ مهندسی هستهای و دریافت مدرک دکترا از دانشگاه مسکو؛ به عضویت هیئت علمی در دانشگاه شهید بهشتی درآمد. گرایش تخصصی او رآکتور بود و همچنین در حوزههای شبیهسازی هستهای و طراحی سوختهای پیشرفته هستهای فعال بود. مینوچهر پژوهشهای گستردهای در زمینهٔ افزایش بهرهوری و ایمنی نیروگاههای هستهای انجام داده بود. او برای مدتی رئیس دانشکده مهندسی هستهای دانشگاه شهید بهشتی را برعهده داشت.
او همچنین سردبیر نشریه الکترونیکی «فناوری و انرژی هستهای» بود.
این استاد فرهیخته همراه با چند تن دیگر از دانشمندان هستهای در حمله ناجوانمردانه رژیم صهیونی به شهادت رسیدند.