نقش پهپادها در کشاورزی هوشمند؛ بررسی فناوری‌های نوین در «پیشران»

برنامه «پیشران» در SNNTV با حضور امیررضا پناهی، مهندس فناوری پهپادی، برگزار شد. این برنامه به بررسی نقش پهپادها در کشاورزی هوشمند و تأثیر آن بر مدیریت مزارع و کاهش هزینه‌های کشاورزی پرداخت.

مشروح این گفتگو را در ادامه می‌خوانید:

تولید پهپادهای دانش‌بنیان کشاورزی؛ از اتاق دو در یک تا صادرات میلیون دلاری به آفریقا

فعالیت این هلدینگ دانش‌بنیان از سال ۸۷ و با یک اتاق دو در یک آغاز شد و امروز با بیش از ۵ شرکت زیرمجموعه فعال در زمینه تولید قطعات ریز پهپادها، توانسته است به یکی از بازیگران مهم این حوزه تبدیل شود. به لطف خداوند و تلاش نخبگان کشور، بیش از ۳۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیرمستقیم در این مجموعه مشغول به کار شده‌اند و با ایجاد فرصت‌های شغلی، از خروج نخبگان جلوگیری شده است.

نخبگان فعال در حوزه پهپاد، با وجود پیشنهادات جذاب از کشورهای مختلف، به دلیل زیرساخت‌های ایجاد شده، در این مجموعه فعالیت می‌کنند و محصولات دانش‌بنیان را توسعه می‌دهند که اکنون در خارج از کشور به عنوان نمونه‌های باکیفیت شناخته شده‌اند.

بومی‌سازی پهپادهای کشاورزی و خودکفایی صنعتی

کشور ایران به محصولات صنعتی غیرنظامی در حوزه‌های کشاورزی، نقشه‌برداری و پایش نیازمند است. بسیاری از این محصولات تاکنون از خارج وارد می‌شدند و تحریم‌ها این واردات را محدود کرده است. این شرایط موجب شده است تا تیم ما به سمت بومی‌سازی و تولید داخلی این محصولات حرکت کند و علاوه بر تأمین نیاز داخل، قابلیت صادرات آنها را نیز فراهم سازد.

تحریم‌ها؛ چالش و فرصت تولید پهپادهای دانش‌بنیان

تحریم‌ها مانع دسترسی ایران به تجهیزات صنعتی شده، اما جوانان نخبه کشور موفق شده‌اند با دانش و فناوری داخلی، این تحریم‌ها را در بخش پهپادهای تجاری دور بزنند. محصول برجسته این تلاش‌ها، پهپاد «پلیکان ۱» است که در سال ۱۴۰۲ به عنوان محصول برتر دانش‌بنیان کشور انتخاب شد و در سفر رئیس‌جمهور شهید رئیسی به کشورهای آفریقایی مانند کنیا، اوگاندا و زیمباوه رونمایی شده است. این محصولات پس از تأمین نیاز داخلی، اکنون قابلیت صادرات به بازارهای خارجی را دارند.

تاثیر تولید پهپادهای دانش‌بنیان در اقتصاد و اشتغال کشور

تولید داخلی پهپادها علاوه بر کاهش خروج نخبگان، موجب جلوگیری از خروج ارز شده و زمینه ارزآوری را فراهم کرده است. اولین قرارداد صادراتی با کشورهای کنیا و اوگاندا مبلغی بین ۲.۵ تا ۳ میلیون دلار داشت و این روند همچنان ادامه دارد. صادرات پهپادها و خدمات مرتبط به کشورهای آفریقایی، گامی مهم در توسعه فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ایران است.

ویژگی‌های فنی و مزایای پهپادهای تولید داخل

پهپادهای تولید شده بر پایه دانش فنی داخلی کاملاً هوشمند بوده و قادر به انجام عملیات پروازی، سمپاشی و پایش به صورت خودکار هستند. بدنه این پهپادها از کربن ساخته شده و هیچ قطعه پلاستیکی ندارند که باعث افزایش کیفیت، استحکام و طول عمر آنها نسبت به نمونه‌های خارجی شده است. سبک‌تر و کم‌استهلاک بودن این پهپادها، مزیت رقابتی آنهاست.

این پهپادها به سنسورهای جلوگیری از برخورد با موانع مجهز بوده و نازل‌های پیشرفته‌ای برای سمپاشی دارند. حدود ۸۴ درصد قطعات آنها با تأیید معاونت علمی ریاست جمهوری بومی‌سازی شده است.

پهپاد «درنا»؛ راهکاری هوشمند برای پایش کشاورزی

پهپاد «درنا» مجهز به دوربین‌های طیف‌سنجی رنگی است که به کشاورزان امکان پایش دقیق محصولات و دریافت اطلاعات حیاتی مانند نیاز به آبیاری یا وجود آفات را می‌دهد. این فناوری کمک می‌کند تا کشاورزی هوشمند و صرفه‌جویانه در مصرف منابع آبی و سموم انجام شود.

صرفه‌جویی و افزایش بهره‌وری با استفاده از پهپاد در کشاورزی

استفاده از پهپادهای کشاورزی منجر به صرفه‌جویی ۹۸ درصدی در مصرف آب و ۶۷ درصدی در مصرف سم می‌شود و محصولات ارگانیک‌تری تولید می‌کند. همچنین سرعت عملیات به شدت افزایش یافته؛ به عنوان مثال، پهپاد می‌تواند در ۷ دقیقه مساحتی معادل ۲ هکتار را سمپاشی کند، در حالی که روش سنتی ۵ هکتار در روز انجام می‌دهد. کاهش آسیب به اپراتورها و محیط زیست نیز از دیگر مزایای این فناوری است.

آموزش تخصصی و صدور گواهینامه خلبانی پهپاد

دوره‌های تخصصی پروازی به صورت رایگان در این مجموعه برگزار می‌شود که پس از گذراندن آنها، افراد گواهینامه خلبانی پهپاد دریافت می‌کنند. این آموزش‌ها باعث افزایش توانمندی اپراتورها و بهره‌وری سیستم‌های پهپادی می‌شود.

مزیت‌های اقتصادی و خدمات پس از فروش محصولات داخلی

تمام پهپادهای تولیدی برقی بوده و با باتری کار می‌کنند و هر پرواز قادر است بین ۱.۲ تا ۳ هکتار را پوشش دهد. قیمت این محصولات داخلی تقریباً نصف نمونه‌های خارجی است؛ برای مثال، پهپاد پلیکان با کیفیت مشابه نمونه خارجی، زیر یک میلیارد تومان عرضه می‌شود، در حالی که نمونه خارجی آن یک و نیم تا دو میلیارد تومان قیمت دارد. همچنین، صدور مجوزهای پروازی برای محصولات داخلی آسان‌تر است.

موتورهای براشلس این پهپادها نیز کاملاً در داخل کشور بومی‌سازی شده‌اند و خدمات پس از فروش به صورت کامل ارائه می‌شود.

نقش هوش مصنوعی و ربات‌های پرنده در کشاورزی نوین

پهپادهای مجهز به هوش مصنوعی، تحول مهمی در کشاورزی نوین ایجاد کرده‌اند. اپراتورها بیشتر وظیفه برنامه‌ریزی دارند و خود پهپادها عملیات را به صورت خودکار انجام می‌دهند. این فناوری نه تنها مشاغل را حذف نمی‌کند بلکه شکل و ماهیت آنها را تغییر داده و درآمدها را افزایش می‌دهد.

استقامت و توسعه فناوری در مسیر جهانی شدن

با وجود موانع و مشکلات متعدد، این هلدینگ دانش‌بنیان با قدرت به مسیر خود ادامه داده و موفق شده پرچم ایران را در کشورهای مختلف به اهتزاز درآورد و محصولات خود را به سراسر جهان صادر کند. حمایت مسئولان از نخبگان برای رسیدن به قله‌های موفقیت حیاتی است.

محصول جدید «فلامینگ»؛ پهپادی چابک و هوشمند برای پایش کشاورزی

آخرین محصول این مجموعه پهپاد «فلامینگ» است که نسخه شاهین آن در پهپادهای مولتی‌روتور برای پایش و نظارت با دوربین طیف‌سنجی رنگی استفاده می‌شود. این پهپاد کم‌استهلاک، چابک، با قیمت اقتصادی و دارای مجوز رسمی است و به هوش مصنوعی مجهز شده است. هر پرواز این پهپاد حدود چهار و نیم دقیقه فعالیت دارد.

مدل‌های مختلف استفاده از پهپاد در کشاورزی

کشاورزان با زمین‌های بزرگ معمولاً پهپاد می‌خرند و استفاده می‌کنند، در حالی که کشاورزان با زمین‌های کوچک‌تر از خدمات اجاره‌ای بهره می‌برند که توسط فارغ‌التحصیلان رشته کشاورزی ارائه می‌شود. پهپادها قابلیت فعالیت ۲۴ ساعته دارند و در برخی مناطق مانند جنوب کشور شب‌ها سم‌پاشی انجام می‌شود که به دلیل کاهش تبخیر سم، بازدهی بالاتری دارد.