گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، دانشگاه ارومیه در طول ترم تحصیلی جاری 3 کرسی آزاد اندیشی توسط بسیج دانشجویی دانشگاه با موضوعات «مذاکره با آمریکا آری یا نه»، «حجاب» و «حمایت از سوریه آری یا نه؟» برگزار کرده است، اما چیزی که در این میان مورد توجه است چگونگی برگزاری این کرسی ها و آسیب هایی است که آن را تهدید می کند. یکی از این آسیب ها نبود فرهنگ گفت و گو و استفاده از الفاظ در این کرسی هاست؛ ضمن اینکه هنوز برخی مسئولان فرق بین کرسی آزاداندیشی با تریبون آزاد را نمی دانند.
کرسی کلمه ای است که آن را هم باید به محل و هم به فکر اطلاق کرد؛ یعنی برای آنکه کرسی صورت بگیرد، ما نیاز به فرهنگ آن در افکار دانشگاهی داریم و برای ایجاد فرهنگ در این جامعه، باید آزاداندیشی حقیقی صورت گیرد؛ پس کرسی کلمه و مفهومی است که به تبعیت آزاداندیشی می آید، و تا زمانی که آزاد اندیشی رخ ندهد نمی توان ادعا کرد کرسی محقق شده است؛ اما برای آنکه آزاد اندیشی صورت گیرد خود کلمات آزادی و اندیشه نیز باید هم در مفهوم تبیین گردد و هم این مفهوم به صورت فرهنگ جاری در افکار دانشجویان قرار گیرد. در غیر این صورت باز هم آزاداندیشی امکان تحقق ندارد. این آزاد اندیشی است که در مفهوم و ایجاد فرهنگ و بسترهای لازم می تواند برای تبیین موضوعات دیگر پایگاهی فراهم کند.
رهبر معظم انقلاب اسلامی طی سال های گذشته در دیدارهای مختلف خود با نخبگان و دانشجویان کشور آنها را به توجه و تشکیل کرسی های آزاد اندیشی در مکان های علمی و آموزشی به منظور انجام گفت و گوهای سازنده و مفید در زمینه های مختلف سیاسی، اجتماعی و فرهنگی فراخواندند.
متاسفانه باید گفت که دانشجویان هنوز با فضای گفتمان در کرسی های آزاداندیشی آشنا نیستند و گمان می کنند چون تریبونی برای ابراز نقد یافته اند، می توانند با هر طریقی نقد خود را به سمع مسئولان برسانند؛ هر چند این نقد در قالب استفاده از الفاظ غیرمنطقی و به دور از شان و منزلت دانشجو باشد.
فضای علمی و منطقی کرسی های آزاداندیشی نباید با فضای هوچی گری اشتباه گرفته شود و در این راستا مسئولان به عنوان بانیان برگزاری این کرسی ها اصلی ترین رسالت را بر عهده دارند تا با استحکام زیرساخت ها، زمینه را برای عملیاتی شدن منویات مقام معظم رهبری فراهم کنند.
حسینی، مدیرکل فرهنگی دانشگاه ارومیه یکی از آسیب های برگزاری کرسی های آزاداندیشی در دانشگاه ها را ترس دانشجویان از انتقاد صریح نسبت به مسئولان دانست و گفت: این آسیب تنها در صورت ارتقای ظرفیت تحمل پذیری مسئولان با حضور در جلسات کرسی آزاداندیشی مرتفع می شود.
وی افزود: دانشجویان علاوه بر نداشتن اعتماد به نفس در ارائه منطقی مسائل، علم و آگاهی کافی در مورد موضوع مورد بحث را نیز ندارند و این باعث می شود کرسی به فضای غیرمنطقی و حاشیه سوق داده شود و احساسات بر ارائه دلایل منطقی غلبه داشته باشد.
حسینی گفت: در مدت 60 روز ترم تحصیلی جدید 3 کرسی توسط بسیج دانشجویی این دانشگاه برگزار شده است، این در حالی است که 13 کرسی آزاداندیشی طی سال های 90 و 91 در دانشگاه برگزار شده که دو مورد از این کرسی ها ویژه اساتید و به منظور ارتقای ظرفیت مسئولان در قبال انتقاد دانشجویان برگزار شده است.
سالار نامدار، دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه ارومیه نیز در ادامه از تفاوت بین کرسی های آزاداندیشی و تریبون آزاد گفت و تصریح کرد: کرسی آزاداندیشی یعنی فرصت دهی به دانشجو برای ابراز نظرات موافق و مخالف؛ در حالی که مسئولان نشست های سیاسی و جلسات پرسش و پاسخ را در صف برگزاری کرسی های آزاداندیشی می دانند و باید گفت که مسئولان هنوز فرق بین کرسی آزاداندیشی با تریبون آزاد را نمی دانند.
وی افزود: کرسی آزاداندیشی که مورد تاکید مقام معظم رهبری است، هنوز آن گونه که شایسته است در دانشگاه برگزار نشده و مسئولان در ارائه آمار، جلسات ساده سیاسی و پرسش و پاسخ را در راستای برگزاری کرسی آزاداندیشی می دانند و این مسئله آسیب جدی این کرسی هاست.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه ارومیه تصریح کرد: در آبان ماه سال 89 کرسی با عنوان «حجاب» برای اولین بار توسط نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ارومیه برگزار شد؛ اما چون هنوز ظرفیت تحمل در مسئولان پایین بود تا آبان ماه 91 وقفه ای در راستای برگزاری کرسی ها در این دانشگاه به وجود آمد.
نامدار ادامه داد: در آبان ماه امسال بسیج دانشجویی دانشگاه در این عرصه پیش قدم شد و سه کرسی آزاداندیشی به معنای واقعی در دانشگاه برگزار شد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر چگونگی برخورد مسئولان با دانشجویان بعد از برگزاری کرسی های آزاداندیشی گفت: در اوایل برگزاری کرسی ها فضا بسیار بسته بود و دانشجویان جرات ابراز نظرات مخالف را نداشتند؛ اما به مرور این فضا تغییر کرده و در حال حاضر می توان گفت که این کرسی ها ظرفیت مسئولان را نیز تا حدودی افزایش داده است.
دبیر جامعه اسلامی دانشگاه ارومیه بر نقش برگزاری کرسی آزاداندیشی در فضای دانشگاهی تاکید کرد و افزود: اصلی ترین هدفی که در برگزاری کرسی ها باید دنبال شود قضاوت بر مبنای نظرات موافق و مخالف است و این قضاوت باید به دور از احساسات و جوسازی ها باشد.
نامدار گفت: آزاداندیشی سبقه دینی دارد؛ چرا که خداوند در آیه ای از قرآن کریم می فرماید: یستمعون القول و یتبعون الاحسن؛ یعنی همه سخنان را بشنوید و از بهترین آن پیروی کنید و این نشان می دهد که 1400 سال قبل خداوند بر مباحث آزاداندیشی تاکید فرموده است؛ چرا که جامعه برای پیشرفت و تعالی نیازمند این مقوله است.
حق مطلب در کرسی های آزاداندیشی ادا نشده است
امیرشجاعی، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه ارومیه آماری که از سوی مسئولان برای برگزاری کرسی های آزاداندیشی ارائه می شود را واقعی ندانست و گفت: تریبون آزاد و نشست های ساده سیاسی به عنوان کرسی آزاداندیشی در نظر گرفته می شود و این مسئله باعث می شود حق مطلب در کرسی ها نادیده گرفته شده و نتایج مطلوب از این مباحث ارائه نشود.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه ارومیه با اشاره به تمرکز بر چهار محور از بیانات مقام معظم رهبری در جمع دانشجویان مبنی بر موضوعات مورد بحث در کرسی های آزاداندیشی بیان کرد: موضوعاتی که برای کرسی ها در نظر گرفته می شود، اغلب سیاست زدگی را در پی دارد و باید بنابر منویات مقام معظم رهبری بحث های معرفتی حول محور عدالت و آزادی و جریان های فکری و سیاسی و علمی در این کرسی ها مد نظر باشد.
کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه ها جایگاه حقیقی خود را پیدا نکرده است
همچنین حجت الاسلام مهدی قریشی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ارومیه گفت: مسئولان باید در جریان باشند که کرسی های آزاد اندیشی موجب ارتقای سطح فکری دانشجویان می شود و مشخص شدن اهداف برگزاری کرسی های آزاد اندیشی دانشجویان را به گفت وگوی منطقی در فضای منطقی تشویق می کند.
وی با اشاره به موانع و مشکلات برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه ها گفت: متاسفانه مشاهده می کنیم که فرهنگ برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه ها و محافل دانشجویی هنوز جایگاه حقیقی خود را پیدا نکرده و دانشجویان نمی توانند به طور منطقی با یکدیگر گفت وگو و به تجارب آرا برسند.
قریشی در تعریف کرسی های آزاد اندیشی گفت: کرسی های آزاد اندیشی نشست هایی است که دانشجویان و اساتید نظرات خود را درباه مسائل فرهنگی، سیاسی، اجتماعی به بحث و بررسی می گذارند و برگزاری این جلسات فضای تبادل افکار دانشگاهیان را فراهم می سازد و موجب تقویت و نهادینه سازی فضای عقلانی و منطقی و بیان دیدگاه ها و اندیشه های دانشجویان می شود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ارومیه در ادامه به تعداد کرسی های آزد اندیشی برگزارشده در این دانشگاه اشاره کرد و گفت: در سال گذشته هفت کرسی آزاد اندیشی با موضوعات «دین گریزی جوانان»، «راوابط دختر و پسر»،«رابطه ایران با آمریکا»،«حمایت از سوریه بله؟ یاخیر؟»، «حجاب»،«نقد و فرهنگ نقد پذیری» و «ارتقای فرهنگی» در این دانشگاه برگزار شده است.
وی از پاسخ به تعداد برگزاری کرسی آزاداندیشی در طول ترم تحصیلی جدید امتناع کرد و گفت: پاسخ دقیق به این سوال منوط به ارائه آمار دقیقی است که باید توسط مسئول مربوطه که اکنون در سفر کربلا به سر می برد، ارائه شود.
به نظر می رسد مشکلاتی مانند فرهنگ سازی برای برگزاری کرسی های آزاداندیشی که مد نظر مقام معظم رهبری است، تنها زمانی مرتفع خواهد شد که مسئولان صرفا به ارائه آمار بسنده نکنند و دلسوزانه پای در این عرصه بگذارند و قبل از ورود به بحث کرسی های آزاداندیشی با برگزاری کارگاه های آموزشی نحوه بیان نظرات و انتقادات، به مفید بودن خروجی این کرسی ها کمک کنند.
در دانشگاه اروميه متاسفانه بدلايلي کرسي به مفهوم واقعي برگذار نشده بود ولي بايد بهر دليلي مشکل را ريشه يابي ميکرد و کرسي ها برگزار ميشد تا سخنان حضرت آقا در دانشگاهها اجرايي شود.که با توکل به خدا، بسيج دانشجويي دانشگاه اروميه اين مسئوليت را برگردن گرفته و استارت برگزاري کرسي واقعي را راهندازي کرد. مطمئنا در اوايل کار دانشجويان با معناي واقعي کرسي نا آشنا بودن و از شرکت در اين برنامه ها واهمه داشتند ولي شکر خدا اين ترم با برگزاري 4کرسي تا الان و يک کرسي که 21 آذر ماه با محوريت آزادي برگزار ميشود.اين جو در دانشگاه شکسته شد و دانشجويان در اين کرسي ها شرکت ميکنند و استفاده بهينه را ميکنند.و ضمنا قابل بيان است که مديريت اين کرسي ها تا به الان شکر خدا فوق العاده عالي و در فضاي کاملا منطقي و با بحث هاي منطقي و... برگذار شده است. و اميدواريم که تشکلها و گروههاي ديگر هم در برگزاري کرسيها هميار باشند.
با حق
بنده در يکي از اين جلسات يعني کرسي 9 دي شرکت کردم من هم با نظر دوستان موافقم و با توجه به حضوري که در اين جلسه داشتم ايراداتي را بر اين جلسه وارد ميدانم يکي از بزرگترين ايرادات آن از نظر من عدم اطلاع رساني مناسب در دانشگاه ها مي باشد همانطور که اشاره کردم عيوب زيادي از نظر برگزاري اين جلسات وارده که اشاره کردن به آنها در اينجا مقدور نميباشد.
بنظر بنده وقتي کرسي موافق مخالف نداشته باشه ميشه بصورت سخنراني و تريبون برگذار کرد که دقيفا يکي از مواردش کرسي 9دي بود که شما شرکت داشتيد.و فقط همين يک کرسي چنين شد.مهم تبيين 9دي بود که بحمدا... انجام شد. چه بهتر است که دوستاني مثل شما در کرسي و تريبون شرکت کنند.و و به دوستان اطلاع رساني کنند.