نیم ترم آزاداندیشی در دانشگاه‌ها-22؛
گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، برگزاری کرسی های آزاد اندیشی یکی از تاکیدات مقام معظم رهبری بود که هشت سال قبل از سوی ایشان مطرح شد و مجددا از سال 88 دوباره این موضوع از سوی ایشان تاکید شد؛ اگرچه جسته و گریخته جلساتی با این عنوان در برخی دانشگاه ها تشکیل می شد که جز بحث پیرامون مسائل کلی که هفته ها و ماه ها زمان برای صبحت پیرامون آن و راضی کردن مسئولان دانشگاهی صرف شده بود، چیزی نداشت؛ اما به هرحال می توانست وسیله ای برای پرکردن کارنامه کاری روسای دانشگاه هایی شود که صرفا قصد داشتند ایفای وظیفه ای کرده باشند.
متاسفانه هنوز هم در دانشگاه ها شاهد بی توجهی و کم توجهی در برگزاری کرسی ها هستیم به گونه ای که دانشگاه رازی در نیم ترم جاری تنها دو کرسی با موضوع حجاب و روابط ایران و آمریکا برگزار کرده است .
عمده مشکلات موجود در برگزاری کرسی آزاد اندیشی در دانشگاه رازی طبق تحقیقات و مصاحبه های مختلف با دانشجویان و مسئولان مطرح شده این است که ظرف اطلاعات دانشجویان در باب موضوع مذکور بسیار کم عمق است و همچنین موضوعات انتخاب شده برای کرسی ها از طرف تشکل‌ها نیز موضوعاتی روزمره و کم بازده و بی محتوا هستند.
درک نادرست از کرسی آزاد اندیشی در بین مسئولان و دانشجویان، محافظه کاری معاونت فرهنگی، حراست ترسناک و آیین نامه های محدود از دیگر مشکلات برگزاری این کرسی هاست.
محمد رسول محمدی، مسئول سابق تشکل جامعه اسلامی دانشگاه رازی کرمانشاه در این خصوص گفت: متاسفانه دانشجویان با فلسفه برگزاری کرسی های آزاد اندیشی، اهداف، چرایی و چگونگی برگزاری کرسی ها آشنایی ندارند، ما در گام اول باید دانشجویان را طبق مطالبات مقام معظم رهبری با فلسفه برگزاری کرسی ها آشنا کنیم.
وی ادامه داد: متاسفانه کرسی هایی که در حال حاضر برگزار می شوند، کرسی هایی با موضوعات کلیشه ای هستند که تنها قرار است به صورت روتین انجام شوند.
مسئول سابق تشکل جامعه اسلامی دانشگاه رازی کرمانشاه بیان داشت: مشکل دیگر برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه بسته و محدود بودن فضای دانشگاه است، کرسی آزاد اندیشی مورد نظر مقام معظم رهبری کرسی ای است که در آن دانشجو آزادانه و به راحتی نظر خود را چه مخالف و چه موافق مطرح کند و استاد حاضر در جلسه بدون جانب داری و یک سری پیش فرض اساسی در مورد موضوع، به همه نظرات موافق و مخالف پاسخ دهد؛ اما متاسفانه ما شاهد این امر نیستیم و اساتید معمولا نظرات موافقان را ادامه می دهند و به نقد مخالفان می پردازند.
محمدی افزود: تشکل جامعه اسلامی از ابتدای ترم تحصیلی جاری تا به حال به دلیل مشکلات مطرح شده کرسی برگزار نکرده است؛ اما در نظر داریم بزودی کرسی با موضوع «اسلامی کردن علوم انسانی» برگزار کنیم.
تا زمانی که کرسی ها به همین شکل برگزار شوند، شاهد تحقق اهداف رهبری نخواهیم بود
وی گفت: ما نباید انتظار داشته باشیم که با شروع فعالیتی فورا به اهداف نهایی آن برسیم، ولی می توان گفت تا زمانی که کرسی ها به همین شکل برگزار شوند، شاهد تحقق اهداف مقام معظم رهبری در برگزاری کرسی های آزاد اندیشی نخواهیم بود.
مسئول سابق تشکل جامعه اسلامی دانشگاه رازی کرمانشاه تصریح کرد: متاسفانه معاونت های فرهنگی دانشگاه ها وظایف تشکل های دانشجویی را بر عهده گرفته اند؛ مگر نه اینکه تشکل های دانشجویی باید مجری و برگزار کننده کارهای فرهنگی در دانشگاه ها باشند. ما در دانشگاه ها شاهد این هستیم که برنامه اردوها، جشن ها و سایر برنامه های فرهنگی را معاونت های فرهنگی انجام می دهند و این امر موجب رکود فعالیت های تشکل های دانشجویی می شود.
محمدی ادامه داد: فکر می کنم دانشجویان به سطح بالایی از درک و فهم رسیده اند، این را می شود از همان جلسات معدودی که در دانشگاه ها برگزار می شود، فهمید. درست است که گاهی ممکن است جلسات بحث و تبادل نظر مخصوصا در مباحث سیاسی بالا بگیرد و برخی ها نتوانند نظرات را تحمل کنند؛ اما دیگر این طور نیست که دانشجویان تمایلی به ادامه تشکیل جلسات کرسی ها نداشته باشند و بخواهند با به هم زدن جلسه اوضاع را متشنج کنند.
مسئولان دانشگاه ها تصور می کنند دانشجویان قادر به تضارب آرا و شنیدن صدای مخالف نیستند
قاسمیان، مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه رازی نیز در ادامه تصریح کرد: متاسفانه مسئولان دانشگاه ها تصور می کنند دانشجویان قادر به تضارب آرا و شنیدن صدای مخالف نیستند که این موضوع کاملا اشتباه است و همین برداشت موجب شده است فضای رکود و رخوت باری در دانشگاه ها ایجاد شود، در صورتی که بازخوردها از کرسی ها بسیار عالی بود و همین تضارب آراء در مورد کرسی حجاب منجر به این شد کسانی که حجاب و پوشش را قبول نداشتند متوجه خطای خود شوند.
وی افزود: اگر از زاویه دیگری بنگریم باید گفت که دانشجویان هم باید این ظرفیت را در خود ایجاد کنند که در فضای نقد و نقادی در کرسی ها، به دنبال ارائه راهکارهای دقیق و کارشناسی برای پیشبرد اهداف باشند و از جار و جنجال بپرهیزند.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه رازی اشتباه گرفتن منتقد و معاند را مهم ترین مانع تشکیل کرسی های آزاداندیشی دانست و تصریح کرد: کرسی مدنظر رهبر انقلاب این نیست که جمعیت بزرگی جمع شود و حتما فضای پر هیجان و جنجالی ایجاد شود؛ بلکه منظور ایشان فضای آرام و منطقی برای بیان عقاید است.
قاسمیان بیان داشت: دانشجویان باید حواسشان باشد فضا را متشنج نکنند، فضا را منطقی و عقلانی پیش ببرند تا مسئولان همکاری بیشتری داشته باشند و فرصت های خوبی را در اختیارشان بگذارند.
وی علت برگزاری کمی کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه رازی را کمبود دانشجویان محتوایی و اهل مطالعه در مجموعه ارزشی، برداشت نادرست مسئولان دانشگاه از فضای آزاد اندیشی و همچنین تزاحم های ناشی از جا نیفتادن فضای آزاد اندیشی ها و کرسی های که منجر به غیر منطقی شدن فضا می گردد، دانست.
مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه رازی کرمانشاه ادامه داد: تعریف مسئولان از فضای دانشجویی و جوان گاها غیر منطقی و غیر حقیقی است که ناشی از شناخت سطحی آن هاست؛ اما تعریفی که مقام معظم رهبری از فضای جوانی ارائه می دهند بسیار گویاست و می تواند در مدیریت این فضا بسیار گویا باشد.
قاسمیان گفت: متاسفانه مسئولان دانشگاه رازی با برگزاری جلسات و کرسی ها با موضوعات نقد سیاسی مخالفت می کنند و اجازه نمی دهند دانشجویان در این مباحث وارد شوند.
اینکه برخی می گویند مشکلات زیاد است، فقط می خواهند فضا را خراب کنند
حجت الاسلام مختاری، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه رازی کرمانشاه و یکی دیگر از متولیان برگزاری کرسی آزاد اندیشی در دانشگاه رازی نیز در ادامه تصریح کرد: در دانشگاه رازی مشکلی برای برگزاری کرسی های آزاد اندیشی نداریم و از هر جهت پتانسیل های لازم برای برگزاری کرسی های آزاد اندیشی فراهم است و اینکه برخی می گویند مشکلات زیاد است و باید حل شوند، فقط می خواهند فضا را خراب کنند.
وی افزود: عده ای هستند که توانایی و پتانسیل لازم برای فعالیت را دارند؛ اما دور نشسته اند و منتظر اند دیگران بیایند کارها را انجام و مشکلات را حل کنند، اگر قرار باشد دور بنشینیم و فقط از هم انتقاد کنیم پس چه کسی کارها را انجام دهد.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه رازی کرمانشاه تصریح کرد: بسیج دانشجویی، معاونت فرهنگی، نهاد رهبری، تشکل های دانشگاه و مسئولان باید دست در دست یکدیگر یک اقدام جدی انجام دهند، فضا و نیروی کار محیا است و تنها یک عزم جدی می خواهد.
مختاری گفت: در بیان کم و کاست کرسی های آزاداندیشی و تحقق نیافتن اهداف آن موانع بسیاری را می توان مطرح کرد.
وی ادامه داد: با وجود فراهم شدن فضای باز سیاسی به منظور ابراز ایده و نظر جوانان و دانشجویان طی سال ها قبل بارها شاهد بودیم، برخی از جلسات تبدیل به کارزار می شد؛ اما در این سال های اخیر جلسات مناظره و آزاد فکری کمی از فضای هیاهو فاصله گرفته است.
به گفته وی، درست است جلسات اندکی در دانشگاه ها برگزار می شود؛ اما غالب آن ها تا کنون توانسته بار مثبت مناظره آرام و منطقی را به همراه داشته باشد.
مختاری گفت: از این رو دانشجویان سهم عمده ای در تشکیل این جلسات و مدیریت آن دارند تا این کرسی ها به جای تخریب به محل تولید فکر برای پیشرفت کشور تبدیل شود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه رازی کرمانشاه بیان داشت: نهاد رهبری دانشگاه رازی از سال ها قبل فعالیت خود را در زمینه برگزاری کرسی های آزادا ندیشی با نقدهای مختلف آغاز کرده است و در این زمینه رشد خوبی داشته و این ترم نیز با موضوعات مختلف و دعوت از اساتید فعالیت خود را ادامه می دهیم.
برای پاسخگویی به مشکلات برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه رازی به سراغ همتی، معاون فرهنگی دانشگاه رازی رفتیم، وی شرایط خاص مقرر شده در آیین نامه های برگزاری کرسی های آزاد اندیشی و استقبال و تقاضای کم دانشجویان در برگزاری کرسی های آزاد اندیشی را از جمله مشکلات برگزاری کرسی های آزاداندیشی دانست.
وی در پاسخ به سوال خبرنگار ما که چرا تعداد کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه رازی کم است و همان کرسی هایی هم که برگزار می شوند، موضوعاتی بی محتوا و کلیشه ای چون حجاب و روابط ایران و آمریکا را دارند، گفت: دانشجویان دانشگاه رازی خود این موضوعات را مطرح می کنند و تعداد کرسی ها هم طبق تقاضای تشکل هاست، اگر تقاضا زیاد باشد ما حمایت می کنیم، در مورد موضوع هم دانشجویان موضوعات را مطرح می کنند؛ معاونت فرهنگی از همه کرسی ها حمایت و از موضوعات جدید استقبال می کنند.
همتی در پاسخ به گلایه های دانشجویان از این مسئله که در کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه رازی حراست حضور دارد و دانشجو از ابراز نظر و عقیده خود به نوعی واهمه دارد، گفت: ای کاش همه ما در همه کارها خود کسی را ناظر بر رفتارمان بدانیم؛ آن وقت دیگر گناه و خطایی انجام نمی دهیم.
فضا را محدود کردیم تا کرسی جنجالی نشود
وی همچنین در خصوص برپایی برخی کرسی ها در سالن جلسات حوزه ریاست دانشگاه رازی نیز گفت: اولین کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه رازی در سالن جلسات حوزه ریاست انجام شد و دلیل این امر هم این بود که پیش بینی می شد تعداد زیادی برای شرکت در این کرسی حاضر نشوند و چون موضوع خاص بود می خواستیم جنجالی نشود.
این در حالی است که مهم ترین مسئله مد نظر مقام معظم رهبری حرف زدن و بحث بین دو دانشجو است، ایشان همیشه تاکید کردند: کرسی آزاد اندیشی جایی برای بیان آزادانه عقاید و اندیشه های جوانان دانشجو است.
«باید روی مسائل فکر کرد. عزیزان من! روی مسائل فکر کنید تا به نتیجه برسید. نهضت آزاد فکری ای که من پیشنهاد کردم در دانشگاه و حوزه راه بیفتد، برای همین است. تریبون های آزاد بگذارند و با هم بحث کنند؛ منتها نه متعصبانه و لجوجانه و تحریک شده به وسیله جریانات سیاسی و احزاب سیاسی که فقط به فکر آینده کوتاه مدت و مقاصد خودشان هستند و برای انتخابات و امثال آن از جوان ها استفاده می کنند؛ بلکه برای پخته شدن، ورز خوردن و ورزیده شدن و با هدف آماده شدن برای ادامه این راه طولانی و دشوار؛ اما بسیار خوش عاقبت.» (بیانات در دیدار دانشجویان و اساتید دانشگاه های استان کرمان 19/2/84)
متاسفانه انگیزه جدی برای بحث های نظری و فکری وجود ندارد و تبیین نشده و همین موضوع باعث شده کرسی ها به شکل موضوعی سطحی دیده شوند.
ابهام جدی در مورد نحوه برگزاری کرسی ها و برخورد تشریفاتی نهادها نتوانسته فضای مناقشات را به جوی مناسب فکر و تأمل تبدیل کند. البته کرسی ها اتاق فکری هم ندارند که موضوعات مهم و غیرتکراری را به بحث بگذارند.
خالی بودن کرسی های آزاداندیشی از مباحث علمی اعتراض بسیاری از دانشجویان و اساتید را نیز در برداشته است.
مباحث علمی در کنار موضوعات علوم انسانی، عقیدتی و سیاسی نیاز به مکانی برای تبادل نظر دارد، کرسی ها می توانند مرجعی برای مشاوره علمی باشند و دانشجویانی که صرفا دانشگاه را جایی برای مباحث علمی صرف می دانند را، به سمت هم اندیشی سوق دهد.
در نهایت می توان با شناخت درست فلسفه کرسی های آزاد اندیشی، پذیرش این مسئله از سوی مسئولان که دانشجویان با فرهنگ سازی درست می توانند یک کرسی آزاداندیشی سالم و به دور از جنجال را برگزار کنند و همچنین ارائه فرصت به دانشجویان برای برگزاری کرسی های آزاد اندیشی با موضوعات سیاسی روز در فضایی آرام و امن، در جهت ارتقای کرسی های آزاد اندیشی و رسیدن به اهداف مد نظر رهبری گام برداشت.
ارسال نظرات