آزاداندیشی برای دانشجویان یزدی که از راه دور آموزش می‌بینند

 گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، رهبر معظم انقلاب در پاسخ به نامه جمعى از دانش آموختگان و پژوهشگران حوزه علمیه در مورد کرسی‌های نظریه‌پردازی در 16 بهمن ماه 1381 فرمودند: «نباید از آزادى ترسید و از مناظره گریخت و نقد و انتقاد را به کالاى قاچاق و یا امرى تشریفاتى تبدیل کرد.

 

چنانچه نباید به جاى مناظره به جدال و مراء، گرفتار آمد و به جاى آزادى، به دام هتاکى و مسئولیت گریزى لغزید. آن روز که سهم آزادى، سهم اخلاق و سهم منطق همه یک جا و در کنار یکدیگر ادا شود، آغاز روند خلاقیت علمى و تفکر بالنده دینى در این جامعه است و کلید جنبش تولید نرم افزار علمى و دینى در کلیه علوم و معارف دانشگاهى و حوزوى زده شده است.

 

بى‌شک آزادی خواهى و مطالبه فرصتى براى اندیشیدن و براى بیان اندیشه توأم با رعایت ادب استفاده از آزادى، یک مطالبه اسلامى است و آزادى تفکر، قلم و بیان نه یک شعار تبلیغاتى بلکه از اهداف اصلى انقلاب اسلامى است.»

 

دانشگاه پیام نور استان یزد با وجود پراکندگی مراکز و واحدهای دانشگاهی و همچنین آموزش از راه دور، در ترم تحصیلی گذشته با برگزاری پنج کرسی آزاد اندیشی با موضوعات «تحریم، تعامل آری یا خیر»، «روابط دختر و پسر»، « انتخابات حق است یا تکلیف؟»، «عفاف و حجاب» و «ازدواج» به صورت تفکیکی خواهران و برادران و همچنین مختلط و در بخش اساتید با برگزاری سه کرسی در دو گروه موافق و مخالف، عملکرد مناسبی داشته است.

 

اما در ترم تحصیلی جاری تغییر و تحولات متعددی از جمله تغییر رئیس دانشگاه و جابه جایی مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه پیام نور استان یزد، به نحوی این دانشگاه را درگیر خود کرده و باعث کاهش برگزاری این کرسی ها شده است، که تنها سه کرسی در دانشگاه های تفت و طبس برگزار شده است.

 

کریمی، معاون فرهنگی دانشگاه پیام نور استان یزد در این خصوص گفت: در این دانشگاه برگزاری کرسی های آزاد اندیشی، نشست های هم اندیشی و شورای راهبردی ویژه اساتید و دانشجویان با همکاری و تعامل سه بخش متولی امور فرهنگی دانشگاه یعنی اداره فرهنگی، نهاد رهبری و بسیج دانشجویی برگزار می شود.

 

وی بیان کرد: از نیمسال دوم تحصیلی 91-90 تاکنون بیش از 15 کرسی آزاد اندیشی با موضوعات مختلفی چون عفاف و حجاب، انتخابات، روابط دختر و پسر، ازدواج، تحریم در سطوح اساتید و دانشجویان برگزار شده است.

 

معاون فرهنگی دانشگاه پیام نور استان یزد خاطرنشان کرد: در ترم گذشته هشت کرسی دانشجویی در سه بخش برادران، خواهران و مختلط در دانشگاه های پیام نور یزد، تفت، مهریز و اردکان برگزار شده که سه مورد از آنها به صورت تفکیکی خواهران و برادران بوده است.

 

کریمی ادامه داد: در ترم جاری نیز طبق اولویت های برنامه ای اداره فرهنگی، قرار بود در سطح استان و مراکز و واحدهای دیگر تا شش کرسی را برگزار کنیم، اما به دلیل وقفه در تعیین رئیس دانشگاه و تغییر و تحولات مربوطه و سیاست دانشگاه و نیز جابه جایی مسئول بسیج دانشجویی این دانشگاه، این امر تحقق نیافت.

 

 

وی با اشاره به مشکلات موجود در برگزاری کرسی های آزاد اندیشی گفت: مشکلات برگزاری کرسی ها در دانشگاه پیام نور استان یزد دو دسته اند؛ دسته اول مربوط به دانشگاه و امور ستادی و سیاستگذاری و دسته دوم نیز مربوط به دانشجویان است؛ که مشکلات دانشگاه ها شامل سیستم آموزشی آموزش از راه دور و اولویت داشتن امور آموزشی بر امور فرهنگی، کمبود و فقدان سرانه فرهنگی مناسب برای هر دانشجو، تعدد و پراکندگی فضای فیزیکی برخی واحدها و مراکز، ضعف در اطلاع رسانی جامع و به موقع، نهادینه نشدن نقش، جایگاه و حقوق و تکالیف دانشجویان برای برخی مسئولان و مغفول واقع شدن پتانسیل ها و توانمندی های دانشجویان متعدد و متعهد از جمله آن است.

 

معاون فرهنگی دانشگاه پیام نور استان یزد تصریح کرد: مشکلات مربوط به دانشجویان شامل عدم حضور موثر و مستمر دانشجویان به دلیل سیستم آموزش از راه دور دانشگاه پیام نور، عدم تمایل و حوصله جهت شرکت در این قبیل نشست ها و کرسی ها، سلیقه ای، قشری، حزبی و احساسی برخورد کردن در مورد حضور افراد و اظهار نظرها، عدم تحمل نظر و خود شخص مخالف، عدم درک کامل دانشجویان از ماهیت و چیستی و چرایی کرسی و هدف و ضرورت آن و همچنین راغب نبودن به بیان نظرات آزاد است.

 

حجت الاسلام صدرالسادات، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور استان یزد نیز در این مورد بیان کرد: برگزاری کرسی های آزاد اندیشی که مورد تاکید مقام معظم رهبری است، بیش از همیشه امروز ضرورت دارد، ولی متاسفانه مغفول مانده است، با این وجود از سال گذشته این عملکرد رو به بهبود است و مجامع دانشگاهی و دانشجویان به این موضوع توجه کرده اند؛ در راس اینها نهاد رهبری در دانشگاه هاست که بر اساس دستور العمل ها، آن را در دستور کار خود قرار داده و برای اولین بار چند کرسی هم در سطح دانشجویی و هم اساتید در دانشگاه پیام نور استان برگزار کرده است.

 

وی در خصوص برگزاری کرسی های آزاداندیشی در دانشگاه پیام نور استان یزد تصریح کرد: از سال گذشته تاکنون نهاد رهبری تقریبا شش کرسی دانشجویی با موضوعات متناسب با شرایط، ایام و مناسبت های گوناگون شامل عفاف و حجاب و تفکیک جنسیتی در دانشگاه پیام نور برگزار کرده که سه مورد آن ویژه اساتید بوده است.

 

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور استان یزد خاطرنشان کرد: نهاد رهبری در دانشگاه پیام نور این استان همچنین از سال گذشته تا کنون کرسی هایی را با موضوعات تحریم، انتخابات و روابط دختر و پسر با همکاری تشکل های دانشجویی و نهادهای فرهنگی دانشگاه برگزار کرده و دعوت از اساتید، طراحی و برنامه ریزی برگزاری این کرسی ها را پیگیری کرده است و به دنبال آن نیز بسیج دانشجویی در مراکز، برنامه هایی را در این راستا برگزار کرده است.

 

صدرالسادات ادامه داد: گروه های مباحثه ممکن است از قدرت بالایی برای ارائه مباحثات خود برخوردار نباشند، البته در همان سطح نیز توانایی مطلوب را دارند؛ نکته مثبت اینجاست که افراد، نقاط ضعف و قوت خود را در ااین کرسی ها می شناسند و برای برنامه های بعدی تجربه میدانی کسب می کنند.

 

وی افزود: از دیگر مشکلات برگزاری کرسی ها این است که در مباحث کلیدی ممکن است حق مطلب به جا آورده نشود، ولی این هم لازمه کار است تا برای دفعات بعدی تجربه کسب کنند.

 

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور استان یزد خاطرنشان کرد: در این راستا مشکل اصولی وجود ندارد، اما روندی که برای برگزاری کرسی ها وجود دارد، اخذ مجوز از شورای فرهنگی است که این ممکن است مشکلاتی را به همراه داشته باشد؛ مثلا اخذ مجوز برای کرسی هایی که از طریق نهاد رهبری و بسیج دانشجویی برگزار می شود، به سهولت انجام می شود، اما اگر گروه های دیگر مسئولیت را در دست بگیرند، این روند مشکل می شود، ولی راه بسته نیست.

 

صدر السادات گفت: نکته دیگر در مورد برگزاری کرسی ها در فضای دانشگاه پشتیبانی های دانشگاه است که اگر هماهنگی لازم با دانشگاه صورت گیرد، این موضوع هم حل خواهد شد.

 

 

وی افزود: از مشکلات دیگر که شاید مهمترین عامل رکود برگزاری کرسی هاست، نبود مشوق کافی برای برگزاری این کرسی ها می باشد که این مسئله باید از سوی مسئول دانشگاه حل شود؛ به طوری که مسئول دانشگاه باید از دانشجویان مطالبه کند و امتیاز برای آن قرار دهد.

 

مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه پیام نور استان یزد گفت: من در فعالیت های کلاسی چنین کاری را کرده ام؛ به نحوی که نمره ای را برای برگزاری کرسی در کلاس قرار داده ام و دانشجویان می توانند با انتخاب موضوع به بحث بپردازند و خود نیز به عنوان داور حضور دارم و اگر افراد لازم دانستند در بحث ورود پیدا کرده و بحث ها را کامل و مطالب تکمیلی را بیان می کنم.

 

صدر السادات در پایان بیان کرد: اگر فضای بازتری ایجاد شود که هر کس حرفش را بدون نگرانی بزند و با حضور افراد مقابل آنها نیز بحث صورت بگیرد مشکلات برگزاری کرسی ها رفع خواهد شد.

 

سیدرضایی، مسئول جدید بسیج دانشجویی پیام نور استان یزد نیز در رابطه با برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه های پیام نور استان یزد گفت: کرسی های آزاد اندیشی نیازمند عواملی همچون اعتماد دانشجویان و پیگیری تشکل های دانشجویی است که هر کدام از این ها را می توان با برنامه ریزی های دقیق حل کرد.

 

وی بیان کرد: نبود فضای آزاد جهت برگزاری این کرسی ها با موضوعات سیاسی و عدم روحیه اعتماد به دانشجویان در این زمینه و همچنین نهادینه نشدن و توجیه نبودن دانشجویان در  این برنامه ها از عوامل دیگر کم کار شدن دانشگاه ها در زمینه کرسی های آزاداندیشی است که با پخش بروشورها و اطلاع رسانی های مناسب می توان در جهت رفع آنها برآمد.

 

مسئول جدید بسیج دانشجویی پیام نور استان یزد تصریح کرد: یکی دیگر از این مشکلات، پراکندگی دانشگاه های پیام نور استان از یکدیگر می باشد که یکی از نمونه های آن طبس است؛ که به دلیل مسافت طولانی و هزینه زیاد رفت و آمد اساتید صاحب نظر، مشکلاتی را بوجود آورده است.

 

مسئول سابق بسیج دانشجویی دانشگاه پیام نور تفت گفت: در برخی موارد نیز ممکن است استاد داور در بعضی از کرسی ها به نفع و یا ضرر طرفین موضع گیری کرده، که این با ساختار طرح کرسی های آزاد اندیشی در تضاد است و ممکن است که دانشجویان طرف مقابل را، از این فضا ناراحت کرده و عدم حضور دوباره این دانشجویان را در برنامه های بعدی به همراه داشته باشد؛ که با انتخاب درست اساتید نیز می توان این کرسی ها را پر کاربردتر کرد و دانشجویان را جذب این برنامه ها کرد.

 

مسئول جدید دانشگاه پیام نور استان یزد در پایان بیان کرد: ما در نظر داریم با برنامه های جدید، ترم آینده تحصیلی را با برگزاری کرسی های متعدد شروع کرده و با استفاده از اساتید صاحب نظر و با برگزاری کرسی های آزاداندیشی به صورت هماهنگ و مشترک در دانشگاه های پیام نور استان در جهت بهبود برگزاری کرسی های آزاد اندیشی و تحقق منویات مقام معظم رهبری تلاش کنیم.

 

با وجود اینکه دانشگاه پیام نور استان یزد پرونده موفقی در برگزاری کرسی های آزاداندیشی در ترم تحصیلی گذشته داشته، اما با ایجاد زیرساخت ها و اطلاع رسانی مناسب و همچنین ایجاد جذابیت برای دانشجویان در راستای برگزاری کرسی های آزاد اندیشی، می توان مشکلات و موانعی همچون آموزش از راه دور بودن این دانشگاه را از سر راه برداشت و در جهت افزایش کمی و کیفی این کرسی های آزاد اندیشی گام برداشت.