گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»؛ نهم آذر سال 89 مناظره ای به عنوان افتتاحیه کرسی های آزاد اندیشی بسیج دانشجویی دانشگاه لرستان بین علی شکوری راد، عضو حزب منحله مشارکت و عبدالرضا داوری، عضو هیئت علمی جهاد دانشگاهی در دانشگاه لرستان برگزار شد که به دلیل برخی موضع گیری ها و اظهارات تند شکوری راد علیه برخی از مسئولان نظام، اعتراضاتی را به دنبال داشت که این اعتراضات چند ماهی کرسی های آزاد اندیشی را در دانشگاه لرستان تحت الشعاع خود قرار داد.
در آن روزها شرایط به گونه ای رقم خورد که کانون دانشگاهیان استان لرستان با صدور بیانیه ای برگزاری این مناظره را به عنوان یکی از ابزارهای تبلیغاتی دشمن و صهیونیسم بین الملل برای زیر سوال بردن نظام اسلامی قلمداد کرد و حتی برخی از مسئولان کشوری و نمایندگان مجلس نیز نسبت به این مناظره مواضع تندی را اتخاذ کردند، اما در نهایت با توجه به بیانات رهبر معظم انقلاب که فرمودند نباید از آزادی ترسید و از مناطره گریخت، این غائله ختم به خیر شد، اما اثرات آن به دلیل ذهنیت منفی که نسبت به کرسی های آزاد اندیشی ایجاد شده بود تا ماه ها در دانشگاه لرستان باقی ماند.
در هر حال امروز روند برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه لرستان به گونه ای دیگر رقم خورده است و تشکل های دانشجویی این دانشگاه برگزاری کرسی ها را به عنوان یکی از اولویت های اصلی در فعالیت های خود مد نظر قرار داده اند؛ این تشکل ها برخی از موانع و مشکلات را در برگزاری این کرسی ها سد راه خود می بینند.
مصطفی مطلوبی، دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه لرستان در ارتباط با موانع پیش روی این تشکل در برگزاری کرسی های آزاد اندیشی با اشاره به اینکه از ابتدای سال تحصیلی 91 موفق به برگزاری کرسی های آزاد اندیشی توسط این تشکل نشده ایم، گفت: کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه لرستان امسال وارد فاز بروکراسی بخشنامه ای و نامه نگاری ها شده و همین مسئله مهمترین معضل برای عدم برگزاری کرسی ها توسط این تشکل محسوب می شود، به نحوی که برای گرفتن مجوز دو کرسی آزاد اندیشی با عنوان «دانشجو، مطالبه گری و آرمانخواهی» و «دانشگاه پولی و چالش های پیش رو» اقدام کرده ایم، اما متاسفانه موفق به برگزاری آنها نشدیم.
وی تصریح کرد: متاسفانه در دانشگاه لرستان کرسی ها بر اساس سلیقه محوری و نه بر اساس گفتمان محوری دنبال می شود و مشخص نیست که کرسی ها می خواهد چه گفتمانی را در دانشگاه دنبال کند.
مطلوبی افزود: فضای دانشجویی هنوز به اهمیت کرسی های آزاد اندیشی واقف نیست و اهمیت این مسئله را درک نکرده است و به این واقعیت نرسیده که کرسی های آزاد اندیشی چه اهمیت و ضرورتی دارد که دانشجو وارد این فضا شود و به ارائه دیدگاه و نظر بپردازد؛ البته این مسئله نشات گرفته از این می باشد که موضوع و محتوای کرسی ها برای فعالان دانشجویی هم مشخص نشده است.
این فعال دانشجویی با انتقاد از اقدام وزارت علوم در حذف مدیر کل امور فرهنگی دانشگاه ها از شورای نظارت بر کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه ها گفت: مدیر فرهنگی نقش محوری در فعالیت های فرهنگی دارد و مهمترین فرد اثرگذار در فضای دانشجویی است و حتی نقش آن از معاون فرهنگی دانشجویی هم پررنگ تر است، اما در جلسه شورای نظارت بر کرسی های آزاد اندیشی حق رای از این مدیریت سلب شده و همین مسئله ضربه بزرگی را به برگزاری کرسی ها وارد کرده است که اثرات سوء آن را بر روند برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه لرستان نیز شاهد هستیم.
وی ادامه داد: اگر چه تمام بخش های دانشگاه در قبال تحقق منویات رهبر معظم انقلاب از دانشگاه ها مسئولند، اما این رسالت بر دوش نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها سنگینی بیشتری می کند با این وجود ضرورت دارد که نهاد رهبری در دانشگاه لرستان با قوت بیشتری نسبت به رفع موانع پیش روی کرسی ها اقدام کند.
مطلوبی متذکر شد: در اینکه وزارت علوم نسبت به برگزاری کرسی ها کم کار کرده و این کرسی ها وارد فاز تشریفاتی و گزارش کاری شده، شکی نیست و این موضوع هم از این نشات می گیرد که وزارت علوم برای برگزاری کرسی ها با بدنه دانشجویی ارتباط قوی ندارد و از طرفی جای یک اتاق فکر متشکل از متخصصان و صاحبنظران که به حقیقت کرسی ها که مدنظر رهبر معظم انقلاب بوده بپردازند، خالی است و مدیریت کرسی ها هم مغفول مانده است.
دبیر جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه لرستان در خصوص برنامه های این تشکل برای برگزاری کرسی های آزاد اندیشی نیز یادآور شد: قصد داریم که در کرسی های آزاد اندیشی تشکل جامعه اسلامی دانشجویان دانشگاه لرستان در نیمسال اول سال تحصیلی 92-91 به صورت سلسله وار به بررسی سبک زندگی اسلامی و غربی بپردازیم و ممکن است این بحث در چهار جلسه کرسی آزاد اندیشی دنبال شود. در نیمسال دوم نیز کرسی های آزاد اندیشی با توجه به قرار گرفتن در ایام انتخابات ریاست جمهوری حول موضوع انتخابات برگزار خواهد شد.
شکسته شدن تابوی کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه لرستان
علی یاراحمدی، جانشین مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه لرستان نیز با اشاره به اینکه در برگزاری کرسی های آزاد اندیشی هیچ مشکلی با مسئولان دانشگاه لرستان نداریم، گفت: تابوی کرسی های آزاد اندیشی به دلیل برگزاری 15 کرسی آزاد اندیشی از سال گذشته تاکنون در دانشگاه لرستان شکسته شده است و دانشجویان محدودیتی برای ارائه نظر در کرسی ها برای خود قائل نیستند.
وی با دفاع از عملکرد شورای نظارت بر کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه لرستان متشکل از رئیس دانشگاه لرستان به عنوان رئیس شورا، معاون فرهنگی و اجتماعی به عنوان دبیر شورا و مسئول نهاد نمایندگی مقام معطم رهبری در دانشگاه و نمایندگان بسیج دانشجویی و جامعه اسلامی دانشجویان به عنوان اعضای این شورا افزود: در این شورا موضوعات مطرح شده برای کرسی ها بدون هیچ گونه مانع تراشی تنها مورد تحلیل محتوا توسط اعضا قرار می گیرد و اکثر موضوعات مطرح شده برای کرسی ها مجوز این شورا را گرفته است.
یاراحمدی اضافه کرد: تنها مانعی که ممکن است باعث عدم موافقت شورا برای برگزاری یک کرسی شود، این است که کرسی محتوا نداشته باشد و نتوان در آن نظریه پردازی کرد.
جانشین مسئول بسیج دانشجویی دانشگاه لرستان با اشاره به اینکه از شروع سال تحصیلی تاکنون یک کرسی آزاد اندیشی با موضوع تحریم، تسلیم یا مقاومت توسط بسیج دانشجویی دانشگاه لرستان برگزار شده است، گفت: در حال حاضر در حال تدوین کرسی هایی هستیم که به صورت سیر موضوعی برگزار خواهند شد.
وی ادامه داد: موضوعاتی که برای کرسی ها پیش بینی شده شامل سبک زندگی، اقتصاد مقاومتی، اقتصاد اسلامی و اقتصاد ریاضتی، زنان و خانواده، حکومت دینی، چرایی ولایت فقیه، دموکراسی و انتخابات است؛ البته در صورت بروز رویدادی که لازم باشد در آن خصوص کرسی آزاد اندیشی برگزار شود، حتما اقدام خواهیم کرد.
یاراحمدی یادآور شد: البته این موضوعات باید در شورای نظارت بر کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه لرستان مطرح و به تصویب برسند.
«اندیشه» حلقه مفقوده کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه لرستان!؟
آنگونه که از اظهارات متولیان برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در دانشگاه لرستان بر می آید به نظر می رسد که در این کرسی ها آزادی لازم برای اظهار نظر و ارائه دیدگاه توسط دانشجویان وجود دارد، اما آنچه که مورد غفلت قرار گرفته و می توان از آن به عنوان حلقه مفقوده این کرسی ها نام برد «اندیشه» است!
حجت الاسلام حسینی، مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه لرستان هم در خصوص شرایط حاکم بر کرسی های آزاد اندیشی در این دانشگاه گفت: کرسی ها سه رکن کرسی، آزادی و اندیشه دارند که در حال حاضر تنها چیزی که در کرسی ها وجود دارد همان آزادی است، ولی آن جنبه کرسی بودن و اندیشه ضرورت دارد که تقویت شود، بنابراین دنبال این هستیم تا افرادی که می خواهند کرسی ها را برگزار کنند این دو جنبه را مد نظر قرار دهند.
وی تصریح کرد: به عنوان عضو شورای نظارت بر کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه لرستان آنجایی که دیده ایم از یک کرسی مطرح شده در این شورا بویی از اندیشه نمی آید و فقط می خواهند از برخی مسئولان و برخی از عملکردها انتقاد کنند، نوعا با این کرسی ها موافقت نکرده ایم، چون در این کرسی ها جایگاهی برای اندیشه دیده نمی شود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه لرستان افزود: در برخی کرسی ها بعضا حریم ها شکسته، و برخی از مسائل اخلاقی هم نادیده گرفته می شود، اما در عین حال برخی از دوستان هم ادعا دارند که در کرسی ها آزادی نیست، اما من معتقدم در حال حاضر تنها چیزی که در کرسی ها وجود دارد همان آزادی است.
حسینی در خصوص استقبال دانشجویان از کرسی ها در دانشگاه لرستان گفت: وضعیت دانشگاه لرستان با خیلی دیگر از دانشگاه ها قابل قیاس نیست و کرسی ها مورد استقبال دانشجویان قرار گرفته و دانشجویان با حضور در این کرسی ها به ارائه دیدگاه ها و نظرات خود می پردازند، در واقع کرسی ها در دانشگاه لرستان جایگاه خود را پیدا کرده، اگر چه معتقدم هنوز با کرسی های آرمانی فاصله داریم.
وی با اشاره به فعالیت شش کانون دانشجویی در حوزه های مهدویت، سیاسی، قرآن و غیره در نهاد رهبری دانشگاه لرستان افزود: از این کانون ها خواسته ایم تا پایان سال تحصیلی چهار کرسی آزاد اندیشی را برگزار کنند، چراکه معتقدیم برگزاری چهار کرسی با کیفیت به مراتب از برگزاری کرسی های متعدد بی کیفیت اثرگذارتر است، البته این در حالی است که در برخی از دانشگاه های مطرح کشور توسط سایر تشکل ها و کانون ها تنها چهار کرسی برگزار می شود.
مسئول نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه لرستان متذکر شد: نهاد رهبری به عنوان نهادی که رسالت تحقق فرامین رهبر معظم انقلاب در دانشگاه ها را بر دوش می کشد، هر گاه احساس کند مانعی بر سر راه تحقق مطالبات رهبر انقلاب به ویژه در بحث کرسی ها وجود دارد، برای رفع این موانع ورود پیدا می کند و قطعا کرسی های آزاد اندیشی نیز از این قاعده مستثنی نخواهند بود.
کاهش تعداد کرسی های آزاد اندیشی در راستای کیفیت بخشی به کرسی ها
حجت الاسلام خدایی، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه لرستان نیز با اشاره به اینکه برای امسال هفت تا هشت کرسی آزاد اندیشی را پیش بینی خواهیم کرد، اظهار داشت: در مقایسه با سال گذشته با کاهش برگزاری کرسی ها مواجه خواهیم بود، اما این کاهش یک کاهش تعمدی و در راستای افزایش کیفیت کرسی هاست؛ در آخرین جلسه شورای نظارت بر کرسی ها نیز با درخواست تشکل جامعه اسلامی دانشجویان برای برگزاری کرسی آزاد اندیشی با موضوع سبک زندگی که طی یک سیر و در چندین جلسه برگزار می شود و درخواست انجمن دانشجویی فلسفه و کلام برای برگزاری کرسی آزاد اندیشی با موضوع خدمات متقابل اسلام و ایران موافقت شده است.
وی افزود: رویکرد دانشگاه لرستان نسبت به کرسی های آزاد اندیشی امسال رویکرد جدیدی است، البته از سال گذشته تاکنون 15 کرسی در دانشگاه لرستان برگزار کرده ایم که تعداد زیادی محسوب می شود و دو مورد از کرسی ها هم در سطح کشور به عنوان کرسی های برتر شناخته شدند، البته در یک آسیب شناسی که انجام شد به این نتیجه رسیدیم که باید روند برگزاری کرسی ها به سمت کیفی سازی و کیفیت گرایی پیش برود؛ به این معنا که مخاطب ما در این کرسی ها احساس نقشه راه کرده و احساس کند ما بر اساس یک راهبرد مدون و منظمی کار را پیش می بریم.
خدایی تصریح کرد: بر این اساس این رویکرد را در اولین جلسه هیئت نطارت بر کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه لرستان به تشکل ها و برگزارکنندگان این کرسی ها تذکر دادیم و اعلام کردیم که از این پس بناست یک روند بهبود مستمر کیفیت را در کرسی ها داشته باشیم.
تخصصی کردن کرسی ها به منزله مانع تراشی نیست
دبیر شورای نظارت بر کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه لرستان گفت: سخت گیری هایی که اخیرا در بحث تخصصی کردن موضوعات و مطالعاتی کردن کرسی های آزاد اندیشی اعمال کرده ایم، به منزله مانع تراشی و ایجاد بروکراسی در برگزاری کرسی ها نیست و این تلقی نادرستی است؛ ما معتقدیم که اجرای کرسی ها به سمت روان سازی پیش می روند و اگر تشکل ها همت بیشتری داشته باشند و جسارت بیشتری به خرج دهند قطعا به توفیقات خوبی می رسیم.
وی تاکید کرد: باید به گونه ای حرکت کنیم که کیفیت افزایی در گذار و رهگذر مطالعه بیشتر دانشجو اتفاق بیفتد، بر این اساس عناوینی را که برای کرسی های امسال انتخاب کردیم عنوان هایی هستند که خود به خود دانشجو را به سمت مطالعه و معرفت افزایی تحریک می کنند، به عنوان مثال یکی از عنوان هایی که اخیرا در هیئت نطارت بر کرسی های آزاد اندیشی دانشگاه لرستان به تصویب رسید، سبک زندگی بود که برای این موضوع که مورد تاکید رهبر انقلاب است محورهای تخصصی در نظر گرفتیم تا دانشجو متون اسلامی را مطالعه، و دیدگاه ائمه و معصومین (ع) را در خصوص سبک زندگی درک کند و بعد بیاید در کرسی ابراز نظر کند، به این ترتیب امیدواریم از این به بعد بر اساس تاملی که در موضوع کرسی ها به عمل آمده روند کرسی ها کیفی تر باشد.
حجت الاسلام خدایی گفت: یکی از مشکلاتی که با آن مواجه بودیم این بود که احساس می کردیم برخی از دانشجویان از بیان نظرات خود در کرسی ها طفره می روند و یا ترس دارند، که ما علل و عوامل این ترس و خوف را ریشه یابی کردیم؛ یک فرضیه این بود که این ترس ناشی از مسائل امنیتی و کمیته انظباطی است و با تامل و تعمقی که نسبت به مسئله داشتیم متوجه شدیم این مسئله درست نیست، بلکه یکی از عواملی که موجب شده از طرف دانشجویان اقبال به بعضی از کرسی ها نشان داده نشود، این است که دانشجو مطالعه کافی در زمینه های مورد نظر ندارد، لذا باید کاری می کردیم که عنوان کرسی به گونه ای باشد تا دانشجو بدون مطالعه به جلسه کرسی ورود پیدا نکند، چراکه در صورت عدم مطالعه دانشجو می بینیم در کرسی آزادی وجود دارد، اما اندیشه در آن نیست.
معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه لرستان تصریح کرد: فضای دانشگاه زمانی احیا می شود که دانشجو بپرسد، البته این پرسش باید مبتنی بر تعقل باشد، به همین دلیل دانشجو اول باید یک اندیشه پویا و بعد یک زبان پرسشگر داشته باشد و ما نیز باید اول این اندیشه پویا را در فضای دانشگاه احیا کنیم تا پرسش ها حساب شده و جهت دار و در جهت رشد و ارتقای فضای گفتمان ها باشد.
حذف نامیمون مدیر فرهنگی دانشگاه ها از شورای نطارت بر کرسی ها
وی در خصوص حذف مدیر کل فرهنگی دانشگاه ها از عضویت در هیئت نظارت بر کرسی های آزاد اندیشی نیز متذکر شد: هر تغییری که باعث شود سطح تماس ستاد برگزاری کرسی ها با صف برگزاری کرسی ها کاهش پیدا کند، به گونه ای که ما نتوانیم آنطور که باید در مرحله عملیات و اجرا عمل کنیم، به نوبه خود نامیمون است.
حجت الاسلام خدایی حضور مدیران فرهنگی در این شورا را عامل افزایش دهنده کیفیت کرسی ها دانست و گفت: باید مدیر فرهنگی عضو شورای کرسی ها باشد تا بتوانیم کرسی هایی را که در شورا تصویب می شوند، بهتر اجرا کنیم.