به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، در این زمینه روزنامه ایران در گزارشی نوشت: پژوهش‌های منتشره نشان دهنده تأثیر مثبت طرح در کاهش ضریب جینی است.
دولت در برنامه خود پیش از آنکه اقدام به اصلاح ارزترجیحی و واقعی کردن قیمت چهار قلم کالای اساسی کند، یارانه نقدی معادل آن را به حساب خانوار‌ها واریز کرد. این درحالی است که برای سه دهک کم درآمد به ازای هر نفر یارانه نقدی ۴۰۰ هزار تومان و برای سایر دهک‌ها ۳۰۰ هزار تومان واریز شده که باعث افزایش قدرت خرید این دهک‌ها خواهد شد.
حال با بررسی روند ضریب جینی و سایر شاخص‌های توزیع درآمد در طول سالیان گذشته تجارب تاریخی نیز مهر تأییدی بر این پژوهش‌ها می‌زند.
یکی از این تجربه‌ها به اجرای هدفمندی یارانه‌ها از انتهای سال ۱۳۸۹ مربوط می‌شود که تأثیر مثبت زیادی روی ضریب جینی و سایر شاخص‌های توزیع درآمد و بودجه خانوار داشته است. پس از آن پرداخت یارانه معیشتی به ۶۰ میلیون نفر از ایرانی‌ها پس از افزایش قیمت بنزین نیز تأثیر مشابهی درپی داشت.
براساس آمار مرکز آمار ایران، درسال ۱۳۸۴ ضریب جینی کشور ۴۲۴۸ بود که تا سال ۱۳۸۹ که در ماه‌های پایانی آن هدفمندی یارانه‌ها اجرایی شد به ۴۰۹۹ رسید. اما با اجرایی شدن این قانون و پرداخت مداوم یارانه نقدی ۴۵ هزار و ۵۰۰ تومانی به بخش عمده‌ای از مردم، به یک‌باره ضریب جینی به ۳۷ عقب‌نشینی کرد که نشان از بهبود قابل توجه این شاخص مهم دارد. با تداوم این روند در سال ۱۳۹۱ نیز ضریب جینی بهبود بیشتری پیدا کرد و به ۳۶۵۹ رسید، رقمی که در سال ۱۳۹۲ نیز به ۳۶۵۰ بهبود یافت.
اما به دلیل عدم اجرای کامل قانون و کاهش ارزش ریال، ارزش واقعی یارانه نقدی پرداخت شده نیز تنزل پیدا کرد و به همین دلیل در سال ۱۳۹۳ مجدد شاهد رشد دوباره ضریب جینی هستیم به طوری که در سال ۱۳۹۳ این شاخص به ۳۷۸۸ در سال ۱۳۹۴ به ۳۸۵۱ و در سال ۱۳۹۵ به ۳۹ افزایش یافت. این روند تا سال ۱۳۹۷ که ضریب جینی به ۴۰۹۳ رسید ادامه یافت، ولی پرداخت یارانه معیشتی درسال ۱۳۹۸ موجب شد تا یک بار دیگر ضریب جینی از ۴۰۹۳ در سال ۱۳۹۷ به ۳۹۹۲ دراین سال بهبود پیدا کند، هرچند که به دلیل وضعیت نامناسب اقتصادی و روند ادامه دار کاهش ارزش پول ملی در سال ۱۳۹۹ دوباره ضریب جینی به ۴۰ بازگشت.
درکنار شاخص ضریب جینی بررسی سایر شاخص‌ها نیز نشان دهنده تأثیر پرداخت یارانه نقدی بر بهبود شاخص‌های توزیع درآمد و بودجه خانوار است. در همین زمینه گزارش مرکز آمار از متوسط هزینه و درآمد خانوار‌های شهری نشان می‌دهد که در سال‌های ۱۳۸۷ تا ۱۳۸۹ متوسط هزینه خانوار‌ها فاصله زیاد از درآمد‌های آن‌ها داشته و بدین ترتیب دخل و خرج آن‌ها تراز نبوده است. در سال ۱۳۸۷ متوسط هزینه خانوار‌های شهری ۹ میلیون و ۴۲۱ هزارتومان بوده درحالی که متوسط درآمد خانوار‌ها ۸ میلیون و ۸۲۱ هزار تومان بوده است. در سال ۱۳۸۸ نیز متوسط هزینه ۹ میلیون و ۹۱۹ هزار تومانی خانوار‌ها با درآمد ۹ میلیون و ۳۶۰ هزار تومانی آن‌ها همخوانی نداشت. درسال ۱۳۸۹ نیز هزینه خانوار‌ها به ۱۱ میلیون و ۳۶۷ هزار تومان و درآمد آن‌ها به ۱۰ میلیون و ۶۱۵ هزار تومان رسیده بود.
اما در سال ۱۳۹۰ آثار پرداخت یارانه نقدی دراین بخش آشکار شده است به طوری که فاصله هزینه و درآمد خانوار‌ها به هم نزدیک شده است. دراین سال متوسط هزینه خانوار‌ها ۱۳ میلیون و ۲۷۱ هزار تومان و متوسط درآمد آن‌ها ۱۳ میلیون و ۳۰ هزار تومان بوده است. در سال ۱۳۹۱ درآمد از هزینه‌ها پیشی گرفته است. در این سال هزینه خانوار‌ها ۱۶ میلیون و ۴۲۸ هزار تومان بوده درحالی که درآمد آن‌ها به ۱۶ میلیون و ۷۲۴ هزارتومان افزایش یافته است.
منبع: کیهان
ارسال نظرات