یک اشتباه محاسباتی در رابطه با خبر کشف معدن لیتیوم در همدان

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به تازگی یکی از مسئولین وزارت صنعت، معدن و تجارت خبر از کشف معدن لیتیومی با ذخیره ۸ میلیون و پانصد هزار تن کانسنگ لیتیوم داده است. کشف این معدن می‌تواند برای کشور بسیار نویدبخش باشد چرا که لیتیوم عنصر پایه‌ای در ساخت باتری‌های لیتیوم-یون محسوب می‌شود که برای تولید خودرو‌های الکتریکی، انواع پهپادها، ربات‌های سیار، ذخیره‌ساز‌های برق خانگی و صنعتی و بسیاری کاربرد‌های دیگر ضروری است. با این حال، عدم دقت در متن خبر مذکور، باعث بوجود آمدن یک اشتباه محاسباتی شده که یک موج رسانه‌ای در خبرگزاری‌های داخلی و خارجی ایجاد کرده است.

در متن خبر مذکور، حجم ذخیره معدن مربوطه ۸ و نیم میلیون تن کانسنگ برآورد شده است؛ حال آنکه بسیاری از رسانه‌ها اشتباهاً عدد اعلام شده را به عنوان ذخیره لیتیوم خالص در نظر گرفته‌اند. بدیهی است که کانسنگ لیتیوم دارای درصد کمی لیتیوم خالص است و بیشتر وزن آن را مواد بی‌ارزش تشکیل می‌دهند که در فرآیند خالص‌سازی باید جدا شوند. همین اشتباه سبب شده است که ایران به عنوان دومین دارنده ذخیره لیتیوم در دنیا معرفی شود که ادعایی بی‌پایه و اساس است.

بسیاری از معادن لیتیوم دنیا بین ۱ تا ۱.۵ درصد اکسید لیتیوم (LiO۲) دارند که معادل ۰.۱۸ تا ۰.۲۹ درصد لیتیوم خالص می‌شود. با فرض اینکه عیار معدن مذکور نیز در همین دامنه قرار داشته باشد، اگر این اعداد را در ذخیره ۸.۵ میلیون تنی اعلام شده ضرب کنیم، حجم ذخیره لیتیوم خالص معدن مذکور بین ۱۵ تا ۲۳ هزارتن برآورد می‌شود. این حجم از ذخیره در مقایسه با ذخایر کشور‌هایی نظیر شیلی (با ۹ میلیون و ۲۰۰ هزات تن ذخیره)، استرالیا (با ۵ میلیون و ۷۰۰ هزار تن ذخیره) و آرژانتین (با ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار تن ذخیره) عدد زیادی محسوب نمی‌شود.

تقاضای جهانی برای لیتیوم در دنیا در سال گذشته به حدی بالا بود که قیمت کربنات لیتیوم در بازار چین از ۷ هزار دلار در ماه ژانویه ۲۰۲۲ به بیش از ۲۶ هزار دلار در ماه نوامبر ۲۰۲۲ افزایش یافت. همین امر موجب شده لیتیوم بیش از پیش اهمیت پیدا کند. با توجه به محدود بودن ذخایر لیتیوم در دنیا و اهمیت استراتژیک این فلز ارزشمند در آینده جهان، ضروری است تا سیاست‌های درستی نسبت به استفاده از منابع این فلز مهم در کشور اعمال شود. خام فروشی این ماده گرانبها می‌تواند در آینده موجب فقر منابع لیتیوم در کشور شده و امکان توسعه صنایع نوینی، چون خودرو‌های الکتریکی را با چالش مواجه کند.