فرهنگ‌سازی جهاد علمی مهمترین ماموریت مرکز تحقیقات دانشگاه علوم پزشکی یزد است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از یزد، هر تمدنی که فرآیند تشکیل آن حداقل دو قرن زمان می برد، به یک پیش نیاز محتاج است و آن پیشرفت علمی آن کشور است. علم زبان بین المللی تمدن هاست که بیشتر از آنکه قدرت ثروت زایی آن مطرح باشد، می توان به عنوان ارابه ای که منطق و مبانی یک تمدن را به این و آن میرساند، به آن نگاه کرد.

ایران اسلامی که دور نگاه خود را به تشکیل امت بزرگ اسلامی معطوف کرده است، بیش از هرچیز به علم نیازمند است و عامل علم در کشور نیز دانشگاه ها هستند.

از سوی دیگر اگر قرار باشد دانشجو سه آرمان داشته باشد که به طور جامع فعالیت یک دانشجوی انقلابی را جهت بدهد، بدون شک یکی از آن ها علم است که تلاقی آن با دو آرمان دیگر یعنی آزاداندیشی و عدالت‌خواهی می‌تواند نقش و جایگاه دانشجوی انقلابی را ترسیم کند.

در این راستا با توجه به اهمیت های فعالیت های دانشجویی با محمدرضا زارع خورمیزی، دبیر مرکز تحقیقات شهید رهنمون بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی یزد به گفت و گوی تفصیلی پرداخته ایم که متن آن به شرح زیر است:

خبرگزاری دانشجو: مهمترین رویکرد در این شرایط فعلی در بخش دانشجویی و دانشگاه ها و محافل علمی چیست؟

رویکرد صحیح و کارآمد، رویکردی است که  در چارچوب آرمان‌ها و اهداف کلان انقلاب اسلامی باشد؛ بنابراین «حل مسائل کشور» و «تولید علم» را می توان دو هدف و آرمان فعالیت‌های علمی کشور دانست و تمام دستگاه‌ها و اجزای کشور باید در راستای تحقق این اهداف ورود پیدا کنند.

تشکل‌های و انجمن های دانشجویی نیز به عنوان یکی از مهمترین عناصر مفید در این مسیر، باید فعالیت‌های علمی خود را بر اساس همین دو هدف سامان بخشند.

بر این اساس تشکل‌های دانشجویی باید در زمینه حل مسائل کشور و تولید علم بومی نقش آفرینی داشته باشند و آنچه وظیفه تشکل های علمی دانشجویان است کمک و بسترسازی برای تولید علم و کاشتن بذرهای این مهم از طریق ابزارهای مربوط به خود  است.

خبرگزاری دانشجو: به نظر شما مهمترین مشکلات پیش روی دانشجویان و جامعه دانشگاهی چیست؟

هم اینک مشکلاتی در زمینه پژوهش و تحقیقات دانشجویی ما به طور کلی وجود دارد که علت یابی انجام شده مبین عدم سودمندی نتایج طرح ها در فرآیند توسعه، حداقل نوآوری و خلاقیت در پژوهش ها، توجه  ناکافی به پژوهش های نیاز محور در حوزه های نقشه جامع علمی کشور و به طور کلی نپرداختن به فناوری حاصل از پژوهش است.

«... مِن أینَ وَ فی أینَ وَ إلی أینَ» مرکز صقل روایت امیرالمومنین است که متاسفانه در متدولوژی علم آموزی و پژوهشی ما، این طراز استراتژیک رعایت نمی شود و یکی از آسیب های ما این است که ذیل این راهبرد حرکت نمی کنیم یعنی ما نمی دانیم ار کجا قرار است شروع کنیم، در چه مسیری پیش برویم و به چه هدفی برسیم. عدم نگاه استراتژیک به این مفهوم باعث می شود در گردابی حلقه بزنیم.

فارغ از مسائل مطرح شده، توجه به کمیت، بدترین آفت تولید علم است.

طی سالیان اخیر، با عدم توجه به بسترهای سخت افزاری تولید علم و با تنظیم سیاست های تشویقی برای چاپ مقالات علمی، ارتقا و  اخذ نمره پایان نامه به شرط تولید مقاله، خواسته و یا ناخواسته به عطش موجود برای چاپ مقاله ISI، دامن زده شده است. 

بنابراین اشاره و مانور به افزایش قارچ وار مقاله های علمی، منطبق با تولید علم و نوآوری و شکستن مرزهای دانش نیست و تا زمانی نظام سازی های ما در این راستا شکل نگیرد، این موضوع هم محقق نمی شود.

از سوی دیگر افتادن به دنبال این به اصطلاح افتخارات بی‌ثمر، نباید تلاش‌های دانشجویان را در باتلاق خود جذب کرده و به هدر بدهد.

به هر ترتیب جامعه علمی کشور در سال 1404 باید به رتبه اول علمی منطقه تبدیل شود و برای سنجش این روند نباید تنها به تعداد مقالات ISI توجه کرد و نیازهای بومی حتما باید در آن لحاظ شود.

شاید یکی از راه حل های این مسئله توجه بیشتر به پایگاه های علمی بومی باشد و  از سوی دیگر در هدفگذاری 1435 ایران باید به مرجع علمی دنیا تبدیل شود که توجه به این مسئله می تواند رسیدن به این جایگاه را هم تقویت کند.

گزیده ای از این رویکردها، در دستور کار مرکز تحقیقات شهید رهنمون بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد قرار گرفته است.

مهمترین رویکرد شما در مرکز تحقیقات شهید رهنمون بسیج دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد چیست؟

شناسایی ظرفیت های علمی، تحقیقاتی و ایجاد پیوند بین توانمندیها با نیازمندی ها به منظور کمک به تحقق اهداف مندرج در نقشه جامع علمی کشور در زمینه ترکیب الگوهای عرضه محوری و تقاضا محوری، کمک به اثر بخشی تحقیقات کاربردی و توسعه ای کشور، فراهم کردن بستر لازم برای انجام تحقیقات پایه و بالینی علوم پزشکی در زمینه پانزده فیلد نقشه جامع علمی کشور به منظور توسعه مرزهای دانش و بومی سازی فن آوری های روز دنیا به عنوان مهمترین اهداف مرکز به شمار می رود.

سابقه  تاسیس مرکز تحقیقات شهید رهنمون چه مدت است؟

سابقه تاسیس مرکز تحقیقات شهید رهنمون دانشگاه علوم پزشکی یزد به سال 88 بازگشت دارد. پس از آن برنامه راه بردی مرکز در جهت نیل به توسعه علمی کشور بر مبنای اسناد بالادستی پس از جلسات مکرر و به همت اعضای فعال مرکز تدوین شد.

 این مرکز در سال های 90 تا 92 برای مدت سه سال متوالی به عنوان مرکز علمی برتر در بین مراکز علمی بسیج دانشجویی در استان یزد برگزیده شده است.

ماموریت های مرکز تحقیقات و انجمن های وابسته به مرکز چیست؟

این مرکز تحقیقات دو ماموریت مهم علمی دارد: مواجه تخصصی با مسائل کشور و فرهنگ‌سازی جهاد علمی و اصلاح دانشگاه برای ایجاد یک جنبش نرم‌افزاری، در راستای اجرای این دو مأموریت مرکز تحقیقات، انجمن های تخصصی علمی از قبیل دیابت، طب سنتی، پایش سلامت، برای مواجه تخصصی با مسائل مورد نظر در مرکز راه اندازی و تشکیل شده است.

از طرف دیگر با توجه به اینکه لزوم ورود به اینگونه مسائل تخصصی و پژوهشی نیازمند آموزش مناسب است در این راستا جهت تبیین ضرورت و اهمیت پژوهش مخصوصا در حوزه های منوط به عملکرد مرکز، معاونت آموزشی و فصلنامه «پژوهش» ایجاد شده اند.

لازم به ذکر است، انجمن مطالبه گری مرکز تحقیقات، در جهت ایجاد و ارتقای فضای پویای علمی و مطالبه عمومی شدن در فضای دانشگاه، ایجاد شده است.

برخی از فعالیت های مرکز را نام ببرید؟

چاپ و توزیع شش شماره از فصلنامه پژوهش در قالب 500 تیراژ در هر شماره، برگزاری کارگاه های تخصصی عملی در حیطه فعالیت های مرکز، برگزاری سمینارهای متعدد آشنایی با انجمن های دیابت و طب سنتی، برگزاری نشست های هفتگی طب سنتی در دانشگاه، برگزاری دوره های غربالگری دیابت در سطح استان، برگزاری کارگاه های آموزشی مدل مطالبه گری، برگزاری کارگاه های الگوی جهاد علمی و ضرورت توجه به مسائل علمی کشور، تیم سازی و شبکه سازی در راستای مطالبه گری پژوهش هدفمند و ایجاد کارگروه هایی در  انجمن های مرکز در راستای بررسی تخصصی هسته علمی مورد نظر، تزریق موفق آمیز سلول های بنیادی استخراج شده از مغز استخوان به قلب به منظور درمان نارسایی قلب برای اولین بار در استان، برخی از برنامه هایی بوده که این مرکز انجام داده است.

علاوه بر آن با توجه به سیاست های کلی علم و فناوری و ضرورت بهينه سازي عملكرد و ساختار نظام آموزشي و تحقيقاتي كشور به منظور دستيابي به اهداف سند چشم‌انداز و شكوفايي علمي، ساخت مستندی تلویزیونی در راستای مطالبه گری در نظام آموزشی و پژوهشی دانشجویان پزشکی، از دیگر فعالیت های مرکز بوده است.

همه این فرایند در سایه تلاش و همت بی وقفه اعضای پرتوان مرکز حاصل شده است و امیدواریم در آینده با استعانت از ذات اقدس الهی و با تکیه بر اعتماد به نفس و بهره مندی از دو گوهر «علم و ایمان» شاهد پیمودن مدارج علمی پژوهشی توسط اعضای مرکز و دانشجویان باشیم.