به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، کتاب «مجمل التواریخ و القصص»، با تصحیح و تحقیق اکبر نحوی به‌تازگی توسط بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار منتشر و راهی بازار نشر شده است.
ایرانیان از جمله مللی هستند که به رغم داشتن سنّت تاریخ‌نگاری، فواصل ممتدّی از تاریخ آنان را باید از منابعی که به زبان‌های غیرایرانی نوشته شده‌اند، به دست آورد. تاریخ گذشته‌های دور ایران را باید عمدتاً از منابع یونانی و رومی حاصل کرد و تاریخ قرن‌های نخستین اسلامی را از منابعی به زبان عربی. از میانه قرن چهارم با ترجمه تاریخ طبری به زبان فارسی، سنت تاریخ‌نگاری با این‌زبان آغاز شد و در قرن‌های بعد به شکوفایی و آفرینش آثار بی‌همتایی انجامید. یکی از این‌آثار که حاوی اطلاعات ارزشمند و گاه یگانه درباره تاریخ ایران است، «مجمل التواریخ و القصص» است که در نواحی غربی ایران به دست نویسنده‌ای ناشناس تألیف شده است.
مجمل التواریخ و القصص، تاریخ عمومی جهان است با تأکید بیشتر بر تاریخ ایران که در ۲۵ باب تنظیم شده است و از آفرینش جهان تا سال ۵۲۰ ق را در بر می‌گیرد. دو باب از این‌کتاب نیز به جغرافیا اختصاص دارد.
نخستین چیزی که در مجمل‌التواریخ جلب نظر می‌کند، کثرت منابعی است که نویسنده از آن‌ها استفاده کرده و خوشبختانه از اغلب آن‌ها به اسم و رسم نام برده است. نظم این‌کتاب به روش تاریخ‌نگاری دودمانی است که سنتی قدیم و متأثر از تاریخ‌نگاری ایرانیان است که در آن، تاریخ را بر حسب دوران حاکمیت فرمانروایان تقسیم می‌کرده‌اند.
در کتاب پیش‌رو، تاریخ ایران باستان از باب دوم با حوادث عصر کیومرث آغاز و به فروپاشی حکومت ساسانیان در باب دهم ختم می‌شود. ترتیب فرمانروایان در این‌اثر، مانند دیگر تاریخ‌نامه‌های قدیم است، اما آنچه مجمل‌التواریخ را در این بخش از دیگر تواریخ ممتاز می‌سازد، انبوه روایاتی است که نویسنده از منابع گوناگون گردآوری و به روشی مطلوب با روایات ملی ایران مانند آنچه در شاهنامه آمده تلفیق کرده است.
ایرانیان از جمله مللی هستند که به رغم داشتن سنّت تاریخ‌نگاری، فواصل ممتدّی از تاریخ آنان را باید از منابعی که به زبان‌های غیرایرانی نوشته شده‌اند، به دست آورد. تاریخ گذشته‌های دور ایران را باید عمدتاً از منابع یونانی و رومی حاصل کرد و تاریخ قرن‌های نخستین اسلامی را از منابعی به زبان عربی. از میانه قرن چهارم با ترجمه تاریخ طبری به زبان فارسی، سنت تاریخ‌نگاری با این‌زبان آغاز شد و در قرن‌های بعد به شکوفایی و آفرینش آثار بی‌همتایی انجامید. یکی از این‌آثار که حاوی اطلاعات ارزشمند و گاه یگانه درباره تاریخ ایران است، «مجمل التواریخ و القصص» است که در نواحی غربی ایران به دست نویسنده‌ای ناشناس تألیف شده است.
مجمل التواریخ و القصص، تاریخ عمومی جهان است با تأکید بیشتر بر تاریخ ایران که در ۲۵ باب تنظیم شده است و از آفرینش جهان تا سال ۵۲۰ ق را در بر می‌گیرد. دو باب از این‌کتاب نیز به جغرافیا اختصاص دارد.
نخستین چیزی که در مجمل‌التواریخ جلب نظر می‌کند، کثرت منابعی است که نویسنده از آن‌ها استفاده کرده و خوشبختانه از اغلب آن‌ها به اسم و رسم نام برده است. نظم این‌کتاب به روش تاریخ‌نگاری دودمانی است که سنتی قدیم و متأثر از تاریخ‌نگاری ایرانیان است که در آن، تاریخ را بر حسب دوران حاکمیت فرمانروایان تقسیم می‌کرده‌اند.
در کتاب پیش‌رو، تاریخ ایران باستان از باب دوم با حوادث عصر کیومرث آغاز و به فروپاشی حکومت ساسانیان در باب دهم ختم می‌شود. ترتیب فرمانروایان در این‌اثر، مانند دیگر تاریخ‌نامه‌های قدیم است، اما آنچه مجمل‌التواریخ را در این بخش از دیگر تواریخ ممتاز می‌سازد، انبوه روایاتی است که نویسنده از منابع گوناگون گردآوری و به روشی مطلوب با روایات ملی ایران مانند آنچه در شاهنامه آمده تلفیق کرده است.
ارسال نظرات