به گزارش گروا فرهنگی خبرگزاری دانشجو جشنواره نقالی و روایتگری فرزندان ایران زمین که به مناسبت دهمین سالگرد ثبت هزاره سرایش شاهنامه و ثبت جهانی هنر نقالی در یونسکو، در فرهنگ‌سرای ابن سینا و با همکاری موسسه فرهنگی هنری فردوسی توسی برگزار شده بود با بیانیه رسمی هیات داوران در خصوص داوری، برگزیدگان نهایی خود را شناخت. در این بیانیه آمده است:
"و این چنین آغاز کرده است حکیم بلند آوازه توس، آن بزرگ خرد نامه‌ی ناموران ایران را، آن جانمایه‌ی بی بدیل فرهنگ و تاریخ کهن ایران زمین را که از ادوار پیش از تاریخ مکتوب (عصر اساطیر) آغازیدن گرفته و در میدانگاه ستیز نیکی با پلیدی و بهروزی با تیره بختی در جدال بوده (عصر پهلوانی) و در دوران ساسانیان بر گرده تاریخ بنشسته (عصر تاریخی) و خاتمه یافته است و این همه شده است؛ سند هویت ملی ایرانیان از پیشا پارینه سنگی (کیومرث و هوشنگ که آغازگران سلسله کیانی بوده اند) و تا پایان دوران ساسانی ادامه یافته و ختم به آغاز دورانی تازه گردیده پس ((شاهنامه)) نام گرفت آنکه، نه نامه‌ی شاهان است که نامه‌ای است شاهانه
از آغاز پدیداری شاهنامه، پی یا پی نگارش یافته و استنساخ شده، اما از جمله اسباب پایداری و ماندگاری این سند هویت ملی ایرانی، تلاش و جانفشانی پیدا و نهان سخنوران و نقالان و شاهنامه خوانان بوده که در دوران و اعصار گوناگون به هدایت و حمایت و اشاعه این نامور نامه باستان همت گمارده اند. اگر چه حکیم فردوسی خود از چهار روایتگر شفاهی نام می‌برد که علاوه بر منابع مکتوب، منبع او بوده اند در سرایش شاهنامه
حتی فردوسی نیز از دیگر کسان و موبدان نام می‌برد که داستان‌های بسیار را از ایشان شنیده، اگر نگوئیم که خود حکیم توس نیز نقال بوده و نقالی می‌کرده، ولی دست کم با یک نقال در زیر یک سقف می‌زیسته، همسر بلند جاه و گران مایه اش، کسی است که به بیان حکیم توس، داستان بیژن و منیژه را در آغاز شبی تاریک برایش روایت کرده و حکیم آنرا به شعر سروده و امروز جاودان شده و در اختیار ماست تا که بر عالم و آدم عرضه گردد.
چرایی و درک عمیق این مقدمه، دلیل اصلی برپایی این جشنواره بود. آنچنان که روایتی شفاهی به مکتوبی ابدی تبدیل شده؛ برماست که تلاش و کوشش شفاهی نقالان خرد و کلان را در بستر جشنواره‌ای زمینه ساز شویم تا کسانی برآیند که جاودانگی نقالی و شاهنامه در جهان آتی باعث می‌شوند، تلاش خود را دست کم نگیرید و به کوشش خود بیفزایند.
هیات داوران بر این نکته سخت پای می‌فشارد که هرچه در گسترش فرهنگ ادب پارسی بکوشیم، اندک است و هرگز نباید خسته شویم و به ((بیغاره)) متوسل شویم، اما با بروز بلایی هر چند جهانگیر، اعلام نتایج و سپس برگزاری این جشنواره دچار دست انداز و تاخیر شد و بسیاری از تمهیدات و پیش بینی‌ها به نتیجه نرسید، اما با بررسی مجدد آثاری که از مرحله اول عبور کرده بودند و آثاری را مجددا ارسال کردند که آراء ذیل ماحصل همان است، اما لازم است مشفقانه و با پوزش بسیار بخاطر تاخیر‌هایی که ما اندک تقصیری در بروز آن نداشته ایم، نکاتی بس مهم را متذکر شویم.
1-لزوم آموزش پذیری و نیاز جدی تمامی شرکت کنندگان به تلمذ و فراگیری فنون اجرایی و آگاهی از فوت و فن نقالی نزد مدرسان و اساتید صاحب سبک و مطالعه و مداقه در منابع را نباید فراموش کرد و مداوم آویزه گوش قرار دهیم. ما همه نیازمند فراگیری و تلمذ هستیم خرد و کلان و پیر و جوان دانش پایانی ندارد.
2-بسیاری از آثار دارای معایب و ایرادات مشابه و مشترک است، فریاد‌های بی دلیل، تعجیل و پشت هم اندازی‌های آزار دهنده، بی توجهی به زمان مقرر، باز کردن داستان و پردازش و نتیجه سازی ماجرا و پرداخت تعلیق آغاز و در انتظار نهادن مخاطب به تعلیق پایان نیز از جمله فنون نقالی در مدت زمان‌های کوتاه است، و نیز باید توجه داشت که گسترش موضوع و پرورش مضامین و به دست دادن نتایج مورد نظر همه باید در بستر قصه پردازی و داستان سازی و دیگر تکنیک‌های نقالی جلوه گر شود. اینهمه نه آسان کاری است و اساسا چه کسی گفته است که نقل و نقالی کاری ساده و آسان است؟
3- بسیار دیده می‌شد که مفهوم حرکت بدن و فن زبان بدن در بسیاری از شرکت کنندگان نه تنها درست درک نشده بلکه غلط هم اجرا می‌شودو باعث آسیب جدی به نقالی در حال و آینده می‌شود. بسیار دیده شده که گویی شرکت کنندگان به لال بازی و یا شبیه به اخبار ناشنوایان مبادرت می‌ورزند. الزام نیست که برای نشان دادن جان و خرد به تن و کله اشاره کردو خداوند را در آسمان جایگاه ساخت. زبان بدن و بیان حرکتی و استفاده از دست و پا و سر و بدن دارای تکنیکی است آموختنی و نه این است که متاسفانه بسیاری به غلط انجام می‌دهند.
4-مخاطب در برنامه‌های مجازی فقط دوربین روبرو است، ولی در نقالی مخاطب در گرداگرد نقال حضور دارد، عده اندکی از شرکت کنندگان به این نکته ظریف دقت کرده بودند همواره باید برای تمام مخاطبان نقل گفت و نه فقط مخاطب پیش رو
5- پرورش بدن، بیان و تمرکز و لزوم دقت و بیان صحیح در خوانش درست ابیات نباید از مدنظر دور شود و نیز یک نقال نمی‌بایست در ارائه نشر و بیان پیوند‌های داستان هر چیزی را که به نظرش می‌آید را بگوید. برخی از شرکت کنندگان متاسفانه به غلط و از روی نادانی و عدم اطلاع از پیوند‌های داستان و درک و دریافت صحیح وقایع، مطالبی را می‌گفته اند که نه تنها در شاهنامه بلکه در هیچ طوماری پیدا نمی‌شود دقت باید کرد که یک نقال یا باید بر اساس شاهنامه و یا بر اساس طومار مرشدان آگاه و دانا نقل کند و نه هر آنچه خود از پیش خود می‌بافد و می‌گوید.
نکات تعلیمی دیگری نیز وجود دارد که به همین بسنده می‌کنیم، لزوم دقت در طراحی لباس، رنگ و استفاده از ابزار‌های همراه مانند: چوب دست، عصا، چنته و دیگر اقلام، چون کلاه، کفش، ردا و قبا از ویژگی‌ها و برجستگی اصالت و هوش نقال حکایت خواهد داشت. اما آخرین و برترین نکته آنکه، هیات داوران تاکید می‌کند که برگزیده شدن و به پسند آمدن اثری و یا برگزیده شدن اشخاصی دلیل بر مهتری و برتری و کمال اشخاص نبوده و عدم برگزیده شدن نیز دلیل بر کهتری و کمتری و نادانستگی و عدم لیاقت و توانمندی نیست. "
بهوش که از غرور و منیت بپرهیزیم و بر تلاش و کوشش خویش، بیش از پیش همت گماریم.
خدایا چنان کن سر انجام کار که تو خشنود باشی و ما رستگار
آراء نهایی هیات داوران بخش پایانی جشنواره نقالی فرزندان ایران زمین سال 1399
در طی جلسه بررسی 30 اثر ارسالی در بخش پایانی و پس از بررسی دقیق توسط هیات داوران بدینوسیله برگزیدگان نهایی این جشنواره به شرح ذیل اعلام می‌گردد:
*در بخش نقالان کودک (مقطع زیر 9 سال): بدون اولویت، دیپلم افتخار و جایزه جشنواره به 3 برگزیده
محمد سپهوند - الینا عمادی - امیر علی شکفته تعلق می‌گیرد.
*در بخش نقالان نوجوان (مقطع بالای 9 سال): دیپلم افتخار و جایزه تعلق می‌گیرد به:
رتبه یک: نیکا اسفندفر
رتبه دوم: نرگس احمدیان
رتبه سوم: ماهور امرایی و یاسمین مریخی
و لوح تقدیر به ساغر رضایی و ضحا حمزه تعلق گرفت.
لازم ذکر است از طرف دبیرخانه با برگزیدگان مرحله نهایی جشنواره تماس و هماهنگی لازم جهت دریافت جایزه صورت خواهد پذیرفت.
ارسال نظرات