بسیاری از خاک‌ها به لحاظ حاصلخیزی وضعیت نامطلوبی دارند/ فرسایش خاک در ایران سه برابر متوسط قاره آسیا است

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو از مشهد، کشاورز روز گذشته در چهارمین بزرگداشت روز جهانی خاک که توسط انجمن علمی خاک دانشگاه فردوسی مشهد در آمفی تئاتر پردیس این دانشگاه برگزار شد، گفت: در بسیاری از مناطق کشاورزی دنیا و از جمله ایران خاک در حال تخریب است و ظرفیت تولیدی آن یا از دست رفته و یا در حال از دست رفتن است.

وی افزود: امروزه بیشتر توجه ما به گیاه است، حال اینکه مادر این گیاه که خاک می‌باشد رو به زوال است. متاسفانه در حال حاضر بسیاری از خاک‌ها هم به لحاظ باروری و هم به لحاظ حاصلخیزی وضعیت نامطلوبی دارند.

رئیس مرکز تحقیقات آب و خاک مشهد بیان داشت: امروز ۷۰درصد از اراضی زیر کشت گندم با کمبود فسفر، ۵۰ درصد با کمبود آهن و ۳۵ درصد آنها با کمبود پتاسیم و گوگرد مواجه هستند.

کشاورز ضمن بیان این نکته که میزان مصرف کود در ایران بسیار اندک و میانگین مصرف آن ۸۳ کیلوگرم در هر هکتار می‌باشد، گفت: این در حالی است که میانگین جهانی مصرف کود در هر هکتار 134 کیلوگرم می‌باشد که این رقم در آمریکا بیش از 190 کیلوگرم و در کشورهای اروپایی بیش از ۲۰۰کیلوگرم در هکتار است.

وی تصریح کرد: در حال حاضر با وضعیتی مواجه هستیم که تخلیه عناصر غذایی را در خاک مشاهده می‌کنیم و این امر در چند سال اخیر شدت یافته است. این مسئله باعث می‌شود میزان پایداری محصولات دچار خدشه شوند.

رئیس مرکز تحقیقات آب و خاک مشهد ادامه داد: ممکن است در بحث مصرف کود با بد مصرفی مواجه باشیم؛ اما در حالت کلی میزان مصرف کود در ایران کم است.

فرسایش خاک در ایران سه برابر متوسط قاره آسیا است

در ادامه امامی، مدیر گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه فردوسی با بیان اینکه هدف از برگزاری چنین همایش‌هایی گوشزد کردن مسائل و معضلات خاک به مسئولین و سیاستمداران کشور است، گفت: خاک یک ثروت عظیم است که بیش از 95 درصد نیازهای غذایی انسان را تامین می‌کند.

وی ضمن اشاره به اینکه واژه انسان برگرفته از یک واژه عبری به معنی خاک و زمین است، بیان داشت: خاک یکی از ملزومات زندگی بشر است؛ امروزه مسائلی مانند رشد بی رویه شهرها، استفاده بی رویه از سموم در کشاورزی، حفاری‌های بی رویه، چرایی بیش از حد و ساخت و سازهای غیر مجاز باعث شده بخش قابل توجهی از اراضی مرغوب ما تخریب شوند.

مدیر گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه فردوسی با یادآوری اینکه پنج دسامبر به عنوان روز جهانی خاک نامگذاری شده، گفت: برای تشکیل هر سانتی متر خاک بیش از ۳۰۰ سال زمان نیازمندیم؛ بنابراین مشاهده می‌کنید خاک یک منبع تجدیدناپذیر است و این در حالی است که ما در کشورمان به این مسئله توجه نکرده‌ایم؛ به طوری که میزان فرسایش خاک در ایران سه برابر قاره آسیا است و در بسیاری مواقع میزان فرسایش خاک در ایران به ۳۰ تن در سال می‌رسد.

امامی گفت: در ایران حدود ۱۸.۵میلیون هکتار اراضی کشاورزی وجود دارد که از این میزان ۸.۵ میلیون هکتار زیر کشت آبی است که 6.5 میلیون هکتار این میزان دارای محدودیت‌هایی همچون شوری می‌باشند؛ بنابراین دارای منابع خاکی بسیار نیستیم.

مدیر گروه علوم و مهندسی خاک دانشگاه فردوسی تصریح کرد: از سال ۳۴ تا ۸۰ بیش از ۲۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی حاشیه کلان شهرهای ایران به ساخت و ساز اختصاص یافته که چنانچه به همین منوال پیش برویم در آینده شاهد اراضی کشاورزی در حاشیه شهرهای خود نخواهیم بود.

وی با تاکید بر اینکه کمتر از ۱۰ درصد از منابع خاک ما فاقد محدودیت جهت کشت می‌باشد، گفت: روز به روز فرسایش بادی در کشور سرایت می‌کند که گاهی ممکن است این فرسایش صدها کیلومتر از دیگر نقاط کشور را تحت تاثیر قرار دهد که این مسئله به دلیل تخریب جنگل‌ها و مراتع است.

امامی در پایان ایجاد آگاهی در زمنیه خاک را ضروری دانست و گفت: چنانچه به این امر توجه نکنیم باید بدانیم که فرسایش خاک هم در بحث کشاورزی است و هم در بحث اشتغال گریبان ما را خواهد گرفت.