حل مشکل کمبود پرستار یا درآمدزایی از طریق پرستاران تجربی؟!

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، سلامت و مشکلات مربوط به این حوزه همواره از مهمترین و البته جذاب ترین موضوعاتی است که گروه های مختلف سیاسی برای همراه کردن مردم در بزنگاه هایی نظیر انتخابات از آن سخن می گویند.

کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در مراحل مختلف از جمله انتخابات اخیر موضوع سلامت یکی از شعارهای کاندیدای پیروز انتخابات ریاست جمهوری بود. حسن روحانی با بکاگیری طرح تحول نظام سلامت که وزیر بهداشت کابینه اجرای آن را بر عهده داشت مانور زیادی را قبل و بعد از پیروزی اش بر مسئله سلامت مردم داشت.

طرح تحول نظام سلامت نیز برآمده از مشکلات عدیده حوزه سلامت است، مشکلاتی که از ضعف خدمات رسانی و تجهیزات تا عدم ساماندهی مناسب کادر پزشکی را در بر می گرفت. با اجرای این طرح بخش زیادی از مشکلات مردم حل شد؛ اما این طرح نیز نقصان هایی داشت و بر برخی مشکلات افزود و البته برخی را هم حل نشده باقی گذاشت.

یکی از عمده ترین مشکلات حوزه درمان کشور نبود نیروی آموزش دیده در برخی رشته ها از جمله پرستاری و مامایی است. موضوعی که باعث شده در روزهای اخیر طرح آموزش حین کار نیروهای کمک پرستار مطرح شود که اعتراض بسیاری از دانشجویان پرستاری را به همراه داشته است.

طرح آموزش و بورسيه

طرح آموزش و بورسيه پرستاران در بيمارستان‌هاي بزرگ از بهمن امسال شروع مي‌شود. در اين طرح بيمارستان‌هاي بزرگ كه صلاحيت آنها توسط وزارت بهداشت بررسي و تأييد مي‌شود تحت نظر دانشكده‌هاي پرستاري و طبق قراردادي كه با دانشكده پرستاري دانشگاه خودشان منعقد مي‌كنند، دانشجوي پرستاري تربيت مي‌كنند.

در اجراي طرح آموزش پرستار قرار است امسال وزارت بهداشت يك امتحان خاص و مجزا برگزار كند. كساني كه پذيرش مي‌شوند از ابتدا از طرف بيمارستان مقصد كه محل كار آينده آنها خواهد بود، بورسيه مي‌شوند. طرحشان را هم در همان بيمارستان مي‌گذرانند. بنا بر پيش‌بيني‌ها حدود ۱۰ بيمارستان در تهران توان اين كار را دارند كه بايد براي تأمين هيأت علمي باليني پرستاري از ظرفيت آزاد هيأت علمي موجود، از افراد هيأت علمي‌هاي بازنشسته و همچنين پرستاران با تجربه مربي به‌عنوان اساتيد باليني استفاده كنند.

مدرك اين دانشجويان را نيز دانشكده‌هاي پرستاري صادر مي‌كنند و مدرك اين دانش‌آموختگان فقط در همان بيمارستان كه آنها را بورسيه كرده، معتبر است. شهريه دريافت مي‌شود چون بايد قيمت تمام‌شده آموزش مشخص باشد؛ اما اين شهريه را مركزي كه دانشجو را بورسيه كرده و در آينده او را به كارگيري مي‌كند، پرداخت مي‌كند.

هدف اصلي اين طرح درآمدزايي كلان از تربيت پرستاران تجربي است

رئيس شوراي‌عالي نظام پرستاري هم با انتقاد از ابلاغ آيين‌نامه تربيت نيروي پرستاري در بيمارستان‌ها، هدف اصلي اين طرح را درآمدزايي كلان از تربيت پرستاران تجربي عنوان كرد.

طاهره زاهد صفت بیان داشت: پرستاران عدم‌برخورداري از رفاه و عدالت اجتماعي و امنيت شغلي و فاصله طبقاتي در محاسبه دريافتي‌ها و عدم‌دريافت بموقع حق‌الزحمه قانوني خود و عدم‌بهره‌مندي از اجراي صحيح قوانين مصوب و بر زمين مانده در بيمارستان‌ها را شاهد هستند.

وي تأكيد كرد: با توجه به رضايتمندي بيمارستان‌هاي دنيا از نحوه پاسخگويي و تعهد و مهارت پرستار ايراني سياستگذاران وزارت بهداشت بايد به‌دنبال حلقه مفقوده عدم‌رضايتمندي پرستاران و پيراپزشكان باشند.

رئيس شوراي‌عالي نظام پرستاري ادامه داد: آنچه در اين شرايط حساس و بحراني بيش از همه‌‌چيز نگران‌كننده است، تصويب و اجراي دو طرح «كمك پرستار» و ديگري «تربيت پرستار در بيمارستان‌هاي دولتي و خصوصي» است كه متأسفانه به‌نظر مي‌رسد ارائه چنين دستورالعمل‌هايي ازسوي وزارت بهداشت، ضمن ايجاد نارضايتي در اين گروه، قداست حرفه‌اي پرستاري را به چالش مي‌كشاند.

مدتی است که وزارت بهداشت با ابلاغ این طرح که بنا به نظر کارشناسان و صاحب نظران پرستاری کشور غیر کارشناسی و غیر عملی است و باعث ضربه زدن به جایگاه و شان علمی پرستاری می شود، باعث ایجاد نگرانی در جامعه پرستاری و به خصوص دانشجویان و هیئات علمی دانشکده های پرستاری کشور شده اند.

200هزار پرستار كم داريم

باقر لاريجاني، معاون آموزشي وزارت بهداشت در این باره گفته است: با كمبود شديد پرستار در كشور مواجه هستيم. محاسبات زيادي هم در مورد ميزان نياز كشور به پرستار انجام شده است. بر اين اساس حداقل در كشور 150تا 200هزار پرستار كمبود داريم. اين كمبود وقتي مشهودتر مي‌شود كه مي‌بينيم بخش‌هاي متعددي در بيمارستان‌ها در حال تشكيل است و بيمارستان‌هاي زيادي در حال ساخت هستند. همين الان تعداد زيادي از بخش‌هاي بيمارستاني با تعداد معدود پرستار كار مي‌كنند. اين وضعيت آنها را خسته مي‌كند و مراجعه‌كنندگان تصور مي‌كنند كه خدمات مناسبي نمي‌گيرند.

اعتراض دانشجویان به طرح جدید وزارت بهداشت

تاکنون حرکت های زیادی از سوی دانشجویان پرستاری سراسر کشور انجام شده و نامه های بسیاری برای مسئولین نوشته شده که در این بین نامه هایی نیز برای مقام معظم رهبری فرستاده شده است.

دانشجویان دانشکده پرستاری اصفهان نیز در حرکتی خودجوش با ایجاد یک حلقه انسانی به دور دانشکده و امضای طومار خود به مقام معظم رهبری، اعتراض خود را نشان دادند.

علی خواجه، مسئول پایگاه بسیج دانشجویی دانشکده پرستاری دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در این باره در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری دانشجو در اصفهان، گفت: از حدود یک ماه پیش بود که موضوع طرح پرستار یکساله مطرح شد؛ و از آن موقع شروع به ثبت نام برای این طرح کردند. اواسط آبان ماه بود که خبر تربیت و پرورش پرستاران در بیمارستان ها در خبرگزاری ها منتشر شد.

خواجه ادامه داد: این طرح به این صورت است که هر بیمارستان پرستار خودش را جذب کند و آموزش بدهد و این پرستار فقط در همان بیمارستان می تواند کار کند؛ بنابراین مدرکی که به این پرستارها داده می شود در هیچ جای دنیا معتبر نیست.

وی افزود: این طرح باعث ناراحتی و دلخوری و در ادامه موجب اعتراضاتی از سوی دانشجویان پرستاری شد. در دانشکده پرستاری نیز تصمیم شورای صنفی، بسیج و جمعی از دانشجویان مبنی بر این شد که تجمعی در روبروی دانشکده داشته باشیم.

این دانشجوی پرستاری به تشریح برخی اقدامات در این زمینه بیان داشت: روسای دانشکده های پرستاری کشور جلسه ای برگزار کردند و قرار شد این طرح موقتا اجرا نشود. اما وزیر بهداشت مخالفت کرد و این طرح را مفید دانست.

مسئول پایگاه دانشکده پرستاری در خصوص برخورد مسئولین دانشکده گفت: خداراشکر نه تنها دانشجویان که اساتید و رئیس دانشکده نیز در این تجمع حضور داشتند و از سوی حراست نیز مشکلی پیش نیامد.

دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کاشان نیز با امضا کردن طوماری، اعتراض خود را نسبت به اجرایی شدن طرح کمک پرستار اعلام کردند و لغو فوری این طرح را خواستار شدند.

دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی کاشان در طومار خود بیان کرده اند: با پرورش کمک پرستاری با این شرح وظایف غلط و نیروی پرستار توسط افراد نا آشنا با پرستاری، که در هیچ کجای دنیا وجود ندارد خطاهای دارویی افزایش پیدا خواهد کرد، ایمنی بیماران به خطر خواهد افتاد، به پیشرفت علمی کشور خدشه وارد خواهد شد، اجرای این طرح مضحکه‌ای برای کشور در پرستاری در سطح دنیا خواهد بود، سلامت عمومی جامعه در آینده نه چندان دور زیر علامت سوال قرار خواهد گرفت.

این دانشجویان در پایان ابراز امیدواری کرده اند: امید است که قانونگذاران به بازنگری این طرح بپردازند و سلامت عمومی جامعه را مد نظر داشته باشند.

این طرح نه تنها در دانشگاه های علوم پزشکی اصفهان و علوم پزشکی کاشان با اعتراض دانشجویان پرستاری مواجه شده است؛ بلکه موجی از اعتراض ها را از سوی دانشجویان پرستاری در دانشگاه های مختلف کشور شده است و این دانشجویان با تجمع، امضای طومار خواستار رسیدگی به درخواست های خود در خصوص این طرح شدند.