گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو-استان گلستان، «انتخابات»، عرصه رفاقتها و رقابتهای سالمی است که مجال سهیم بودن مردم در آینده مملکت خویش را فراهم میآورد، رویداد مهمی که گاها، با جدال بین «خدمت» و «قدرت»، محلی برای صحنه گردانی برخی منفعت طلبانی میشود که غبار فتنه انگیزی شان از حماسههای مردمی تعبیری وارونه خلق میکند.
با توجه به پیش رو بودن انتخابات مجلس شورای اسلامی و همچنین مجلس خبرگان رهبری، به بررسی فضای حاکم بر شهرستانهای استان گلستان طی مصاحبه با فعالین دانشگاهی این استان خواهیم پرداخت؛ آنچه در ادامه می آید مشروح گفتوگوی خبرنگار خبرگزاری دانشجو در آزادشهر با حامد حسین زاده، دانشجوی مقطع دکترای علوم سیاسی و از فعالان سیاسی و اجتماعی شرق استان است که از نظر میگذرانید.
جو انتخاباتی شهرستان خود و بخشهای اطراف آن را چگونه ارزیابی میکنید؟
انتخابات مجلس شورای اسلامی در حوزه انتخابیه شهرستانهای رامیان و آزادشهر و بخشهای فندرسک و چشمه ساران، به دلیل گستردگی و وجود یک تنوع قومیتی منحصر به فرد و همچنین عدم استفاده لازم و کافی نمایندگان ادوار قبل از اعتماد مردم به گونهای که در حال حاضر بتوانند روی پشتوانه رای قبلی خود حسابی باز کنند، از جهات گوناگون قابل بررسی و ارزیابی است.
این بار نیز داوطلبین خدمت به مردم در دهمین دوره مجلس شورای اسلامی از مناطق مختلف این حوزه انتخابیه و از قومیتهای مختلف ثبت نام کرده و هر کدام با تحلیلهای خاص خود مدعی جلب بخشی از آرا به نفع خود هستند، اما این بار مردم در این حوزه انتخابیه با این استدلال که منطقه با انتخابهای حزبی و جناحی و همچنین قومیتی ضربه دیده بنا دارند تا با انتخاب گزینهای که عملکرد فراجناحی و فراقومیتی داشته باشد، به روند پرآسیب فعلی خاتمه دهند.
اما در خصوص انتخابات مجلس خبرگان رهبری، نامزدهای ثبت نام کننده، تحرک زیادی در منطقه ما نداشتهاند.
چه طیفهایی وارد این دوره از انتخابات شهرستان شما شدهاند و با وجود حضور طیفهای مختلف به نظر شما چگونه میتوان فضای حاکم را تعدیل کرد و همگان را به آرامش دعوت کرد؟
دو جریان سیاسی اصلی کشور یعنی اصولگرایی و اصلاح طلبی در حوزه انتخابیه شهرستانهای رامیان و آزادشهر و خان ببین نیز مانند سایر شهرستانهای کشور فعال بوده و از نامزدهای خود حمایت میکنند. اما پیش بینی شخصی بنده این است که در این دوره انتخابات در حوزه انتخابیه ما هر کاندیدایی که بیشتر بر طبل تحزب و جناح بکوبد احتمال شکست وی در انتخابات بیشتر خواهد شد. تفاوتی هم بین اصولگرایی و اصلاح طلبی نمیکند. به واقع زمزمههای درگوشی امسال مردم شهرستانهای رامیان و آزادشهر مبتنی بر انتخاب یک گزینه فراجناحی و فراقومیتی است.
در خصوص چگونگی تعدیل فضای حاکم و همچنین دعوت به آرامش نیز این نکته قابل ذکر است که جو روانی حاکم بر منطقه دیگر توانایی هضم کشمکشهای سیاسی را نداشته و خود مردم در کمال آرامش از حول محور کاندیدایی که بیش از حد سیاست زده باشد دور خواهند شد و به طور اتوماتیک فضای کلی انتخابات در این حوزه به آرامی پیش خواهد رفت.
به نظر شما یک انتخابات خوب و مردمی چگونه است؟
به نظر من سه ضلع یک انتخابات خوب و مردمی، «رقابت سالم و اخلاق مدارانه نامزدها، مشارکت حداکثری و همچنین انتخاب اصلح» است.
رقابت سالم و اخلاق مدارانه نامزدها و همچنین مشارکت حداکثری در تمام کشور به رشد و توسعه همه جانبه و همچنین افزایش اقتدار و ساخت درونی قدرت ملی میانجامد. اما در رابطه با انتخاب اصلح که مهمترین ضلع یک انتخابات خوب است، میتوان گفت مردم به مانند تمام امورات زندگی که به قرآن کریم رجوع کرده و این کتاب آسمانی را چراغ هدایت خود قرار میدهند، در رابطه با انتخاب اصلح نیز به رهنمودهای قرآنی توجه ویژهای دارند.
در این خصوص در آیات ۱۷ و ۱۸ سوره زمر خداوند به رسولش میفرماید: «به آن دسته از بندگان من بشارت بده که به سخن گوش فرا میدهند و بهترین آن را پیروی میکنند. اينانند كه خدايشان راه نموده و اينانند همان خردمندان». این آیه بهترین راهنما و در حقیقت چراغ هدایت مردم برای یک انتخاب خوب است.
در واقع یک انتخاب خوب انتخابی است که مردم بر اساس این آیه شریفه ابتدا پای قول، سخن و صحبت همه افراد بروند و تعهد، تخصص، رزومه و سوابق کاری و عملکردی آنها را بررسی کنند، برنامههای آنان برای دوره چهار ساله را مطالعه کرده و در نهایت بهترین آن را انتخاب نمایند. اگر این فرایند به درستی انجام شود میتوان گفت انتخاب خوبی انجام شده و در نهایت اگر هر سه ضلع رقابت اخلاقمدارانه، مشارکت حداکثری مردم و همچنین انتخاب اصلح کامل شود میتوان گفت انتخابات خوب و مردمی برگزار شده است.
چگونه میتوان در انتخابات پیش رو از بروز فتنههایی مانند آنچه در گذشته بر سر کشور آمده و یا فتنهای موسوم به «فتنه اکبر» جلوگیری کرد؟
باعمل به مُرِّ قانون از سوی مردم و کاندیداهای انتخاباتی و همچنین تبعیت از ولایت مطلقه فقیه میتوان از انواع فتنه ها جلوگیری کرد.
ضمنا اگر به آموزههای ناب اسلامی توجه کافی را داشته باشیم، فرمولهای عبور از فتنهها را نیز میتوانیم پیدا کنیم. مطابق خطبه ۵۰ نهج البلاغه، فتنه در دو زمينه شروع میشود و رشد میكند: اول در «هوای نفس مانند جاهطلبی و دنياطلبی و...» و دوم، «تغيير در مفاهيم نظری دين و پيدايش بدعتهای دينی».
يعنی احكام دين در مخالفت با دين! يعني در جامعه دينی احکامی مطرح میشود که حقيقتاً با کتاب خدا مخالف است و هدف کلی هم اين است که عدهای با توجيهات غيردينی و ناسازگار با كتاب خدا بر ديگران تسلط پيدا کنند.
در اين تعريف از فتنه، دين در برابر دين قرار ميگيرد، يعنی احساسات مذهبی عدهای كه تحليل عميق ندارند و دين شناس واقعی نيستند، وسيلهای برای مزاحمت و خللآفرينی در دين قرار میگيرد. افراد برای اینکه در دام توجیهات غیر دینی برخی که تحلیل عمیقی از دین ندارند و سرمنشأ فتنهها هستند، نیفتند، باید همواره جا پای ولی زمان خویش بگذارند. اینگونه است که میتوان از انواع فتنهها به سلامت عبور کرد.
فکر میکنید کدام طیف شانس بیشتری در تصاحب کرسیها دارند و چرا؟
با توجه به شرایط کشور و حساسیت انتخابات احتمال پیروزی اصولگرایان و تصدی حداکثری کرسیهای مجلس دهم را محتملتر میدانم.
مردم و دانشگاهیان هر کدام چه سهمی در رعایت اخلاق انتخاباتی دارند؟
قبل از پاسخ به این سئوال به چند آسیب انتخاباتی اشاره میکنم که متاسفانه در ایام انتخابات مشاهده میشود. یکی از آسیبها، هزینههای هنگفتی است که صرف تبلیغات میشود. متأسفانه برخی نامزدها به جای اینکه در صدد شناساندن خود به مردم باشند، مبالغ کلانی را صرف تبلیغات میکنند که چیزی جز اسراف را به همراه ندارد.
آسیب دوم تهمت، افترا و حرمت شکنی و ... هست که در ایام انتخابات متاسفانه مشاهده میشود. لازمه انتخابات سالم، ایجاد فضایِ سالم و دور از تشنج و فساد است. این امر محقق نخواهد شد، مگر با رعایت اصل «احترام متقابل» «هم دلی و هم بستگی» و دوری از «حرمت شکنی» و «تهمت و افترا».
یک آسیب هم وعدههای واهی نامزدهاست. معمولاً صحنه انتخابات، نامزدها را ناچار میکند در جمع هواداران خود وعدههایی را بدهند که قادر به انجام آنها نیستند. آسیبهایی از این قبیل متاسفانه همیشه در انتخابات وجود دارد.
برای ترمیم این فضای معیوب و رعایت اخلاق انتخاباتی، ابتدا کلیه دانشگاهیان باید با آن هوشیاری مثال زدنی خودشان و با یک فرهنگ سازی همه جانبه طوری کار را در بین مردم جا بیندازند که مردم خود به خود از دور و اطراف کاندیدایی که این آسیبها را به دنبال خود دارد کنار بروند که پس از آن نامزدها کم کم تغییراتی را در خود به وجود آورده و شاهد انتخاباتی اخلاقی خواهیم بود؛ البته این پروسه در دراز مدت قابلیت اجرا دارد. برای انتخابات پیش رو که کمتر از ۴۰ روز زمان باقیمانده متاسفانه به دلایل مختلف شاهد بی اخلاقیهای انتخاباتی خواهیم بود.