برنده جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۱۷:
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو؛سه دانشمندی که روی توسعه روش‌های تصویربرداری میکروسکوپ الکترونی کرایو کار می‌کردند، موفق به دریافت جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۱۷ شدند. آن‌ها روشی ابداع کردند که امکان تصویربرداری از زیست‌مولکول‌ها نظیر پروتئین و آنزیم را در حالت طبیعی فراهم می‌کند.
جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۱۷، به سه دانشمند که روی تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی کرایو کار می‌کردند، اعطا شد. ژاک دوبشه بیوفیزیک‌دان ۷۵ ساله سوئیسی از دانشگاه لوزان، یوآخیم فرانک بیوفیزیک‌دان ۷۷ ساله آلمانی از دانشگاه کلمبیا در نیویورک و ریچارد هندرسون، زیست‌شناس مولکولی و بیوفیزیک‌دان ۷۲ ساله اسکاتلندی روشی ابداع کردند که با استفاده از آن می‌توان از زیست‌مولکول‌هایی نظیر پروتئین‌ها در محلول با قدرت تفکیک بالا تصویربرداری کرد.
در روش‌هایی که پیش از این مورد استفاده قرار می‌گرفت، نظیر بلورشناسی اشعه ایکس، لازم بود که زیست‌مواد در حالت صلب قرار داشته باشند که این موضوع منجر به محدودیت در تصویربرداری می‌شد؛ چرا که اطلاعات کمی درباره دینامیک پروتئین‌ها و آنزیم‌ها به‌دست می‌آید. از سوی دیگر در روش‌های میکروسکوپی رایج، تابش پرتو الکترونی منجر به آسیب ساختاری به برخی زیست‌مواد می‌شد؛ در نتیجه ساختار آن‌ها را تغییر می‌داد.
اما برندگان جایزه نوبل شیمی ۲۰۱۷ موفق شدند روش میکروسکوپ الکترونی را به‌گونه‌ای اصلاح کنند که بتوان از پروتئین‌ها در حالت طبیعی تصویر گرفت. برای این کار از تابش بسیار ضعیف الکترون استفاده شده و امکان تصویربرداری از تمام زوایا به‌وجود آمده است.
یوآخیم فرانک الگوریتم ریاضی ارائه کرده که به دانشمندان اجازه می‌دهد تا این روش را روی طیف وسیعی از مواد استفاده کنند. ژاک دوبشه که در بخش سرمایش و روش‌های سرد کردن تخصص دارد، روشی ابداع کرده که با استفاده از آن می‌توان آب درون سلول را به جای تبدیل شدن به یخ، به جامد شیشه‌ای تبدیل کرد. لازم به ذکر است که بلور یخ منجر به آسیب به ساختار سلول می‌شود.
این یافته اخیر می‌تواند برای افزایش دیدگاه‌ها و درک بهتر دنیای شیمی‌زنده و داروسازی مورد استفاده قرار گیرد.
سال گذشته میلادی، جایزه نوبل شیمی به محققانی اعطا شد که روی توسعه نانوماشین‌ها کار می‌کردند. جایزه امسال نیز به توسعه روش تصویربرداری در مقیاس‌نانومتری تعلق گرفته است.
ارسال نظرات