بسیاری از تحریم‌ها را برداشتیم/ حاج آقا مصطفی امید همه انقلابی‌ها بود

حسن روحانی رئیس‌جمهور در همایش بزرگداشت چهلمین سالگرد شهادت آیت‌الله حاج سید مصطفی خمینی که صبح امروز برگزار شد، تصریح کرد: مرحوم حاج آقا مصطفی به عنوان امید همه انقلابیون بود و نگاه به ایشان بر این مبنا بود که اگر خدای ناکرده یک روزی امام در میان ما نباشد فردی هست که بتواند این پرچم را بر دوش گیرد و نهضت را به ثمر و مقصد نهایی برساند.

وی ادامه داد: از طرف دیگر ایشان به عنوان یک مشاور بزرگ، معاون بزرگ، یار بزرگ در کنار امام بود، تن‌ها ایشان فرزند امام نبود؛ خود جایگاه ویژه‌ای داشت.

رئیس جمهور درمورد شخصیت آیت‌الله مصطفی خمینی اضافه کرد: در انقلاب و نهضت ما هم جایگاه ایشان جایگاه ممتازی بود، در ماجرای روز ۱۵ خرداد در سال ۴۲ که از سحرگاه در سراسر قم ولوله ایجاد شد که امام را دستگیر کردند جمعیت تقریبا موقع طلوع آفتاب از همه جای قم سرازیر شدند به سمت منزل امام.

روحانی در این باره بیان داشت: حاج آقا مصطفی از منزل خارج شد، جمعیت پشت سر ایشان و این جمع وارد صحن حضرت معصومه (س) شدند. عده‌ای از علما، فضلا و مدرسین از جمله مرحوم آیت‌الله مرعشی حضور پیدا کردند، جمعیت در آن سمت روبروی حرم مطهر یعنی قسمت شرقی صحن اجتماع کرده بودند.

وی ادامه داد: حاج آقا مصطفی رفتند بالای منبر نشستند و سخنران‌ها پای منبر ایستاده سخنرانی می‌کردند، چند نفر صحبت کردند و ماجرای شب گذشته را بیان کردند هر لحظه جمعیت زیادتر می‌شد و صحن مالامال جمعیت شد.

روحانی خاطرنشان کرد: کسی نمی‌دانست باید چه کار کند، به کجا بروند، چه اقدامی انجام دهند، وسط این جمعیت عظیم زن‌های پایین شهر قم وارد صحن شدند، زن‌ها شمشیر بدست بودند و عکس امام دستشان بود. فریادشان یا مرگ یا خمینی بود. از درب شمالی صحن و از میدان آ‌ستانه وارد صحن شدند.

رئیس‌جمهور اضافه کرد: ورود زن‌ها به صحن یک هیجانی را در میان مردم بوجود آورد و اصرار مردم از مرحوم حاج آقا مصطفی این بود که اجازه دهند مردم از صحن خارج شوند. ایشان بالای منبر نگاه می‌کرد در یک لحظه‌ای با دست خود اشاره کرد به سمت درب جنوبی درب قبله و با اشاره این دست، جمعیت ریخت بیرون و آ‌مدند به سمت پل و از آنجا وارد خیابان شدند که آن وقت به نام خیابان تهران معروف بود که احتمالا الان به نام خیابان امام است.

وی درمورد شعار جمعیت خارج شده از صحن حرم حضرت معصومه با اشاره حاج آقا مصطفی گفت: شعار این جمعیت یا مرگ یا خمینی بود و جمعیت این شعار را می‌داد و یک مقدار که ما آمدیم نزدیک چهارراه راه‌آهن رسیدیم ماشین‌های ریویی نظامی وارد شدند با چراغ‌های روشن و بوق‌های ممتد و حادثه‌ای که در آنجا پیش آمد عده‌ای از مردم شهید شدند و عده‌ای از زن‌ها به شهادت رسیدند و آن حادثه عظیم و بزرگ را مردم قم آفریدند.

رئیس‌جمهور اظهار داشت: اگر حادثه ۱۵ خرداد نبود به تصور من یا جان امام در خطر بود و یا امام برای همیشه در زندان می‌ماند. آن فداکاری مردم، ایثار مردم، حضور مردم در قم در تهران در ورامین و در شهرهای دیگر ایران باعث شد که رژیم احساس کند شخصیت امام یک شخصیتی نیست که بتوانند به راحتی او را حذف کنند یا از جامعه محروم کنند وجودش را.

روحانی خاطرنشان کرد: آن کسی که در داستان ۱۵ خرداد نقش بسیار اساسی داشت شخص حاج آقا مصطفی بود.

وی افزود: اگر این تعبیر را بکنیم که تلاش، مجاهدت و فداکاری ایشان و سایر بزرگان و علما و مراجع در سراسر ایران باعث شد که جان امام حفظ شود در این سخن اغراق و مبالغه نیست.

روحانی بیان داشت: در سال ۴۳ هم وقتی که امام دستگیر شد و در قم همه خیابان‌ها را سرباز‌ها گرفتند و همه مدارس محصور شد توسط نیروهای نظامی آن زمان کسی که راه افتاد در خانه مراجع برای اینکه از جان امام حراست کند حاج‌آقا مصطفی بود که بعد ایشان را دستگیر کردند و به زندانی در تهران آوردند.

رئیس‌جمهور تصریح کرد: وقتی ایشان از زندان آزاد شد به ذهنم می‌آید که نزدیک‌های ماه رمضان بود، بازگشت ایشان از زندان یک حرکت بزرگی در قم ایجاد کرد، ایشان وقتی از زندان برگشت مستقیم به حرم رفت و طلبه‌ها به هم خبر دادند. وقتی به سمت منزل حرکت کردند جمعیت عظیمی همه صحن و خیابان را در بر گرفته بود.

روحانی افزود: ماندن حاج آقا مصطفی در کنار امام در ترکیه در ظاهر او را هم تبعید کردند در کنار امام، اما حضور او در کنار امام بسیار تاثیرگذار بود و همچنین در زمانی که امام دوران تبعید را در نجف اشرف می‌گذراندند نقش آقا مصطفی نقش ممتاز در حفاظت از جان امام بود، نقش ممتاز در حرکت و نهضت امام خمینی بود.

وی با تاکید بر اینکه حاج آقا مصطفی شخصیتی بود که دسترسی به آن آسان بود، تصریح کرد: شخصی خلیق، متواضع به قول ما خاکی و خیلی راحت در همه اجتماعات حضور پیدا می‌کرد چه آن وقتی که قم بود و چه آن وقتی که نجف بود. به ظاهر هم خیلی در کنار امام ظاهر نمی‌شد. شب‌ها که امام در نجف در مدرسه آقای بروجردی می‌آمدند و نماز می‌خواندند امام معمولا حوالی اذان مغرب وارد می‌شدند، حاج آقا مصطفی معمولا نیم ساعت یا یک ساعت در حیاط مدرسه می‌آمدند و در کنار دیوار می‌نشستند و با عده‌ای از دوستان و طلبه‌ها گعده می‌کردند.

روحانی اضافه کرد: حاج آقا مصطفی شخصیت در دسترس همه بود، شخصیتی شجاع بود با ویژگی‌هایی که این عالم بزرگوار، فقیه و مجاهد در کنار امام داشت درواقع همواره یک یار فداکار و به کلی در کنار امام بود.

رئیس‌جمهور خاطرنشان کرد: نهضت اسلامی در جریان بود، فراز و نشیب داشت، سال‌های ۴۸ و ۴۹ یک مقدار فراز نهضت اسلامی نبود و مشکلات فراوانی وجود داشت. سال‌های ۵۵ و ۵۶ یک مقدار شرایط سهل‌تر و آسان‌تر شده بود، اما در سراسر کشور یک خفقانی حاکم بود.

وی تاکید کرد: نام امام ممنوع بود، تصویر و عکس امام ممنوع بود، نوار امام ممنوع بود، رسانه امام ممنوع بود، نوشته‌های امام از قبیل: کتاب حکومت اسلامی ممنوع بود حتی برای اینکه رساله امام را پخش کنند روی جلد نام یکی دیگر از مراجع را می‌زدند.

روحانی ادامه داد: رژیم فکر می‌کرد خود امام را که از دسترس مردم تبعید کرده و نام امام ممنوع شده، عکس امام که ممنوع شده و رساله امام نیز ممنوع شده است خب از دل برود هر آنکه از دیده برفت. فکر می‌کردند امام فراموش شد در جامعه نمی‌فهمیدند که همه این کار‌ها اثر معکوس دارد.

رئیس‌جمهور بیان داشت: مردم دلداده راهبر این نهضت هستند و اینگونه اعمال کودکانه در مسیر مردم و راه مردم تاثیری نمی‌گذارد. سال ۵۶ خبر شهادت حاج آقا مصطفی واقعا جامعه ایران را تکان داد اولا باور نکردنی نبود و از هر کس می‌پرسیدیم باورمان نمی‌شد و باز هم فکر می‌کردیم این یک شایعه است.

وی با تاکید بر اینکه خبر شهادت حاج آقا مصطفی مردم را عصبانی کرد بیان داشت: احساس و برداشت مردم این بود که حاج آقا مصطفی را شهید کردند. مردم برایشان غیرقابل تحمل بود. این را مردم احساس می‌کردند. رژیم کاری علی‌رغم اراده مردم کرده است. مردم که به خیابان و صحنه آمدند همه ترس‌ها کنار گذاشته شد.

روحانی در این باره بیان داشت: هیچکس دیگر نمی‌ترسید نام امام را بیان کند، آن ترس فرو ریخت، در مسجد ارگ تهران مسجد یادبودی که به مناسبت هفتم حاج آقا برگزار شده بود همه بودند از دانشگاهیان، از مقامات سیاسی آن زمان که در احزاب مختلف فعال بودند علما، بزرگان، خطبا، فضلا، بازاریان تمام مسجد و خیابان‌های اطراف مالامال مردم بود در حالی که مردم دیده بودند نظامیان آمده بودند و کامیون‌ها بیرون بودند و رژه می‌رفتند. پشت بام مسجد و خیابان‌های مسجد محاصره شده بود هر کسی هم احتمال می‌داد بگیرند، ببرند و بکشند، اما در دل هیچکس ترسی نبود.

رئیس‌جمهور گفت: ماجرای حاج آقا مصطفی یک طوفان عظیمی را در جامعه ما بوجود آورد نمی‌دانم اگر این حادثه نبود این حرکت کی شروع می‌شد. این حرکت باعث شد که حوادث دی ماه قم پشت سرش اتفاق افتاد و این حرکت باعث شد که حوادث بهمن تبریز اتفاق افتاد. این حادثه اتفاق افتاد که چهل‌ها پشت سر هم و زنجیروار توانست رژیم را در فشار نهایی قرار دهد.

وی تصریح کرد: ظاهر بعضی از امور خیلی دردناک است و تحملش بسیار سخت است، اما باطنش امکان دارد فرج و گشایشی برای جامعه باشد. سخنرانی امام بعد از شهادت حاج آقا مصطفی که آن الطاف خفیه را ایشان مطرح کردند یک جایگاه جدیدی را از عظمت روح بلند جامعه نشان داد.

روحانی درمورد سخنرانی امام پس از خبر شهادت حاج آقا مصطفی گفت: آن سخنرانی را ما در منزل حاج آقا جمارانی گوش کردیم، جلسه روحانیت مبارز بود و فکر می‌کنم همه اعضای جامعه روحانیت مبارز بودند، شهیدان مطهری و بهشتی هم بودند. آن نوار را برای اولین بار آنجا گوش کردیم، وقتی نوار گذاشته شده شد مرحوم شهید مطهری نتوانست صبر کند وقتی امام گفت: الطاف خفیه، گفت: ببینید چه می‌گوید، این چه شخصیتی است، خیلی سخنرانی عجیبی بود، نشان می‌دهد امام چه قدرت روحی و چه عظمتی داشت.

رئیس‌جمهور با تاکید بر اینکه در عمرمان شخصیتی مثل امام ندیدیم افزود: او یک استثنا بود شاید در قرون گذشته هم یا نبوده یا همچنین شخصیتی کمتر بوده است. علم که مهم نیست حتی به نظر من شجاعت هم مهم نیست، شهامت هم مهم نیست این روح تربیت شده، این عرفان عملی بالا، این صبر و تحمل بی‌نظیر در تاریخ فرزند جوان و ۴۸ ساله خودش عالم و مجتهد این شخصیت والا را از دست دهد و خم به ابرو نیاورد. چه کسی می‌تواند چنین کاری را انجام دهد. این کار از بزرگان تاریخ، اولیاء خدا و از انبیاء و امامان معصوم ساخته است.

وی در این باره گفت: شما کجا سراغ دارید شخصیت این چنینی برای نهضت اسلامی فدیه شود و این پدر بزرگوار وقتی حرف می‌زند نه اسم حاج اقا مصطفی را برد و نه از آن تعریف کرد و نه از ویژگی‌هایش تعریف کرد و گفت: اینگونه حوادث برای همه پیش می‌آید. باید صبر کنیم و ما ظاهر امور را می‌بینیم و به باطن امور آشنا نیستیم.

روحانی تاکید کرد: امام در این باره فرمودند: این حادثه از الطاف خفیه خداوند بود. خیلی آن وقت ما درست نمی‌فهمیدیم که امام چه می‌گوید آن موقع که امام در نجف صحبت می‌کردند موج و طوفان در ایران شروع شده بود امام آن موج را می‌دید.

رئیس‌جمهور بیان داشت: امام شخصیتی بود که آینده را به خوبی می‌دید حال این کار باهوش یا استعداد فوق‌العاده‌اش بود و یا با هردو. امام اینچنین بود. خدمت امام که مشرف می‌شدیم همان جمله اول را که می‌گفتیم امام متوجه می‌شدند که چه می‌خواهیم بگویم، یک شخصیت بی‌نظیر استثنایی تاریخ.

وی با تاکید بر اینکه مگر می‌شد یک رژیم ۲۵۰۰ ساله را سرنگون کرد اظهار داشت: اصلا کسی تصور نمی‌کرد این رژیم را می‌شد سرنگون کرد، کسی فکر نمی‌کرد رژیمی که همه قدرت‌ها پشت سرش آمدند و همه حامی او و طرفدار او بودند امام با استبداد تن‌ها نجنگید، امام با استبداد و استعمار همزمان جنگید. این شخصیت والایی که هم بت‌ها را شکاند و هم مسیر هدایت را نشان مردم داد.

روحانی درمورد شخصیت امام گفت: این چه روح بلندی بود، چه صبر و استقامتی بود، امام در آن سخنرانی مفصل به مسائل داخل ایران اشاره کرد و فرمود:‌ای شرایط شرایط ویژه‌ای است که برای شما پیش آمده است و یک فرجه است و این را از دست ندهید. همه در کنار هم قرار بگیرید، آن سخنرانی امام از آغاز تا پایان که شما دقت کنید جز وحدت و انسجام جامعه و اعتدال هیچ چیز دیگری نیست.

رئیس‌جمهور اضافه کرد: امام به روحانیت و دانشگاهیان سفارش می‌کند و می‌گوید از هم فاصله نگیرید، از هم جدا نشوید، حتی امام نصیحت می‌کند اگر عالمی در قرون قبلی به دربار رفته است آن را متهم به آخوند درباری نکنید. امام فرمود: من هم اگر بتوانم بروم یک جاعلی را به راه بیاورم می‌روم درباری می‌شوم. این سخنان آن روز امام است. امام فرمود: به بزرگان و علمای بزرگ حمله نکنید.

وی بیان داشت: به دلایل واهی شما نمی‌دانید برای چه آن‌ها کنار پادشاهان در آن مقطعی می‌رفتند امام فرمود: دانشگاه از حوزه جدا نشود، همدیگر را سرکوب نکنید، متحد باشید و با اتحاد نهضت را می‌توانید به ثمر برسانید.

روحانی تصریح کرد: آن پیام امام امروز هم گوش ما باید بشنود، آن پیام امام امروز هم است، آن ندای امام امروز هم برای ما است. باید در کنار هم باشیم. اتفاقا امام در آن سخنرانی تعبیر جناح‌ها می‌کند و می‌فرمایند جناح‌ها از هم فاصله نگیرند عین این تعبیر را امروز می‌شود برای مردم تعبیر کرد.