وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: در لایحه نظام رسانهای کشور اگر رگههایی از نگاه دولتی وجود دارد، حتماً در گامهای بعدی این نگاه تعدیل خواهد شد.
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو؛ سیدعباس صالحی سیزدهمین وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در جمهوری اسلامی ایران بعد از اخذ رای اعتماد از سوی نمایندگان مجلس شورای اسلامی، در آخرین روزهای مرداد ماه امسال، سکانداری این وزارتخانه را در دولت دوازدهم بر عهده گرفت.
صالحی معتقد است؛ مسئولان باید تمامی اقدامات و فعالیتهای صورت گرفته در دستگاه تحت نظارتشان را در قالب گزارش برای تنویر افکار عمومی اطلاعرسانی کنند.
با تاکید رییس جمهور، دکتر روحانی، مبنی بر ارائه گزارش ۱۰۰ روزه تمامی وزارتخانهها از مجموعه اقدامات و فعالیتهای خود، بر آن شدیم در صدمین روز از آغاز به کار دولت دوازدهم، گفت: وگویی با دکتر سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی پیرامون مجموعه فعالیتهای ۱۰۰ روزه این وزارتخانه داشته باشیم.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی میگوید: «افکار عمومی همیشه ناظر بر عملکرد مسئولان هستند. این وزارتخانه نیز به عنوان نهاد حاکمیتی در حوزه فرهنگ و هنر کشور محسوب میشود، بنابراین مسئولان آن باید برای تنویر افکارعمومی و شفاف سازی اقدامات صورت گرفته گزارشی از این اقدامات در اختیار مردم قرار دهند.
با این نگاه و پس از اخذ رای اعتماد و از زمان آغاز به کار در سمت وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، فصل اول کارها معطوف به برنامهای بود که برای دریافت رای اعتماد به مجلس شورای اسلامی ارائه دادم. بعد از آن در مرحله دوم نظرات اصلاحی را از مجموعههای مختلف دریافت کردم و مستند سازیهای برنامه با اسناد بالادستی انجام شد. بر این اساس فعالیتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در این دولت برای دستیابی به سه هدف اصلی در قالب ۹ مسئله و ۴۰ برنامه پیگیری میشود».
صالحی گفتوگوی فرهنگی، تمرکز زدایی، شفافسازی و بهبود فضای کسب و کار فرهنگی را از اولویتهای این وزارتخانه در دوره جدید فعالیتهای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی بر میشمرد.
در ادامه گفت و گوی مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با وی منتشر میشود:
جناب آقای صالحی! در ماه نخست وزارتتان به اهداف این وزارتخانه در دولت دوازدهم در قالب ۴۰ برنامه اشاره کردید. این ۴۰ برنامه به چه صورت دستهبندی شده است؟
برنامههای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با هدف دستیابی به اهداف تعیین شده، در سه بسته قرار گرفته است که شامل هویت ایرانی اسلامی در قالب دو مسئله و ۹ برنامه، تولید و مصرف فرهنگی، هنری و رسانهای در قالب چهار مسئله و ۱۹ برنامه و مناسبات فرهنگی، هنری و رسانهای بین المللی در قالب سه مساله و ۱۲ برنامه میشود.
کلید اقدامات این سه بسته به همراه ۴۰ برنامه در فضای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زده شده است و مسئولیت همه معاونتها، سازمانها و بخشهای مدیریتی آن مشخص شده است.
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان نهاد حاکمیتی فرهنگ و هنر کشور چه اقداماتی در بخش بهبود فضای کسب و کار در این حوزه و در این بازه زمانی داشته است؟
فرصت ۱۰۰ روزه، زمان زیادی نیست که بتوان در حوزه ارتقای کسب و کار اقدامات عملیاتی انجام داد. برای انجام هر کاری در ابتدا باید به شناسایی موانع و راهکارهای پیش رو پرداخت و پس از آن به اجرا فکر کرد. با این نگاه در حال حاضر قوانین، مقررات و آیین نامه هایی که مانع بهبود فضای کسب و کار فرهنگی و هنری میشود را شناسایی کرده ایم.
شفافسازی سیاستها، مقررات و حمایتها از جمله اولویتهای وزارتخانه در این دوره اعلام شده است. چه اقداماتی در راستای این شفاف سازیها شکل گرفته است؟
همانطور که اشاره شد؛ شفاف سازی سیاست ها، مقررات و حمایتها از جمله اولویتها بوده است. برگزاری انتخابات الکترونیک خانههای مطبوعات کشور، پرداخت مستقیم حمایتها و خرید از مطبوعات و ناشران و عملیاتی کردن سامانه انتشار و دسترسی آزاد به اطلاعات از جمله اقداماتی بود که در سطح وزارتخانه به منظور شفاف سازی کلید آنها زده شده است.
جنابعالی مدت چهار سال در سمت معاون فرهنگی وزارتخانه فعالیت داشتید، معاونت امور فرهنگی یکی از معاونتهای پرمخاطب است که با تمامی شاعران، نویسندگان، ناشران، کتابفروشان، چاپخانه داران و ... در تعامل و ارتباط تنگاتنگ است. در این حوزه چه اقداماتی انجام شده است؟
این معاونت در بخشهای مختلف مشغول به فعالیت است که مهمترین بخش آن به حوزه کتاب برمی گردد. کتاب نقش بسزایی در ارتقای جوامع بشری دارد. صدور مجوزهای کتاب، موسسات فرهنگی و هنری، چاپخانه ها، برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران و نمایشگاههای کتاب استانی و برگزاری جشنوارهها و هفتههای فرهنگی مانند هفته کتاب و ... از جمله وظایف این معاونت است.
خوشبختانه در این مدت کوتاه با همکاری موسسه نمایشگاههای فرهنگی در پنج استان کرمانشاه، اردبیل، فارس، آذربایجان شرقی و خراسان نمایشگاه کتاب برگزار شد. جمهوری اسلامی ایران در ۱۰۰ روز گذشته در چهار نمایشگاه بین المللی کتاب فرانکفورت، استانبول، پکن و مسکو حاضر شد و از رهگذر این تعاملات قرارداها و توافقات خوبی در زمینه رایت کتاب حاصل شده است.
آقای صالحی! یکی از شعارهای اصلی برنامههای جنابعالی عبارت "ایران، تهران نیست" بوده است که نشان دهنده توجه شما به فعالیتهای فرهنگی و هنری در استانها و اهمیت تمرکز زدایی است. برای تحقق این شعار چه فعالیتهایی صورت گرفته است؟
همگان باید این موضوع را بدانند که "ایران تهران نیست" و سایر استانها هم جزو کشور هستند. ظرفیت تهران و اطراف آن اشباع شده و این درحالی است که ما ظرفیتهای کم نظیر و بیبدیل در کشور داریم، ما هم استعدادهای خلاق و هم محیطهای بکر داریم، نباید فراموش کنیم که جذابیتهای هنری تنها در تهران نیست و در استانهای دیگر نیز نهفته است و برگ برنده ما استفاده از همین ظرفیتها است؛ بنابراین با این نگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش استانها اقداماتی انجام داد که شامل برگزاری نمایشگاههای استانی در پنج استان، پیگیری اجرای هفتههای قرآن و عترت در ۱۲ استان، واگذاری تسهیلات توسعه، تجهیز و تاسیس کتابفروشیها در استانهای کشور، رشد ۱۲ درصد تجهیز، نوسازی و حمایت از خدمات کتابخانههای روستایی، بازنگری و اصلاح ساختار سازمانی واحدهای استانی در راستای تفویض اختیار، تهیه برش فعالیتهای سینمایی در ۱۸ استان، برگزاری جام باشگاههای کتابخوانی در ۱۰۰ شهر و روستا، همه و همه اقداماتی است که نشان از عزم جدی وزارتخانه در تمرکز زدایی دارد.
توجه بر توسعه دیپلماسی فرهنگی و هنری از دیگر موضوعاتی است که همواره در این دولت و دولت یازدهم تاکید شده است. آیا در این حوزه هم وزارتخانه در مدت ۱۰۰ روز اقداماتی داشته است؟
همان طور که اشاره کردید دیپلماسی فرهنگی و هنری یکی از موضوعاتی است که در دولتهای یازدهم و دوازدهم به آن تاکید شده و میشود. باید بدانیم که دیپلماسی فرهنگی تاثیر بیشتری نسبت به دیپلماسی سیاسی و اقتصادی در گسترش روابط با جامعه بین الملل دارد. از طریق دیپلماسی فرهنگی و هنری میتوانیم به صدور فرهنگ و هنر کشورمان و همچنین صدور فرهنگ انقلاب اسلامی که مورد تاکید بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران، حضرت امام خمینی (ره) بوده بپردازیم.
بر این اساس در این مدت در راستای توسعه دیپلماسی فرهنگی و هنری این وزارتخانه اقداماتی داشته است که حضور فعال در نمایشگاههای کتاب خارجی با امضای حدود ۲۰۰ قرارداد و توافق نامه رایت کتاب، برگزاری کنسرت مشترک ایران و ایتالیا، برگزاری مراسم حج امسال با عزت، اقتدار، سلامت و امنیت ۸۶ هزار زائر، تقویت زیرساختهای زیارتی در مرزها و بهره برداری از زائر سرای مهران و بستان در اربعین امسال و اجرای ٩ نشست و گفت: وگوی ادیان در داخل و خارج از کشور از جمله این اقدامات به شمار میآید.
آقای وزیر با توجه به تاکید دولتهای یازدهم و دوازدهم مبنی بر کاهش تصدی گری دولت و واگذاری امور اجرایی به اهالی و صنوف مرتبط، لطفا درباره ساختارسازیهای مردمی در حیطه فرهنگ و هنر و حمایت از آنها و چگونگی این واگذاریها در حوزههای مختلف سینمایی، کتاب، دیجیتال، مطبوعاتی، هنری و ... توضیح دهید.
واگذاری امور به اهل فن و کاهش تصدی گری دولت در انجام کارهای اجرایی از سیاستهای دولتهای آقای روحانی بوده و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در همین راستا برخی اقدامات اجرایی خود را به صنوف مرتبط واگذار کرده است. در دولت یازدهم برگزاری نمایشگاه بین المللی کتاب تهران به ناشران واگذار شد و نمایشگاههای مطبوعات و رسانههای دیجیتال و ... نیز بر همین روال برگزار شد. دولت دوازدهم نیز در امتداد دولت یازدهم بر واگذاری امور به صنوف مرتبط تاکید دارد و شاهد این مدعا برگزاری بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها در آبان ماه امسال از سوی اهالی رسانه است.
در حوزه قرآنی بر چه اساس این واگذاریها صورت گرفته است؟
نهایی کردن ادغام دو اتحادیه بزرگ قرآنی تشکلهای قرآن و عترت و موسسات قرآنی مردمی کشور بر اساس واگذاری امور در حوزه قرآنی است.
پس در همه حوزهها شاهد این واگذاریها خواهیم بود؟
بله. تشکیل ستاد هماهنگی شهرها و روستاهای دوستدار کتاب، طرح و تصویب اکثر مواد لایحه نظام رسانهای کشور در دولت و تاسیس انجمن ارتقای کتابخانههای عمومی کشور با اخذ مجوز از وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و ... از اقدامات این وزاتخانه در راستای ساختار سازیهای مردمی در حیطه فرهنگ و هنر و حمایت از آن است.
طرح موضوع لایحه نظام رسانهای کشور در دولت یکی از مسائلی بود که در روزهای اخیر توجه بسیاری را از سوی اصحاب رسانه به دنبال داشت و برخی انتقاداتی درباره وجود نگاه دولتی در لایحه نظام رسانهای داشته اند. برای رفع این دغدغهها چه تدابیری اندیشیده شد؟
در لایحه نظام رسانهای کشور اگر رگههایی از نگاه دولتی وجود دارد حتما در گامهای بعدی این نگاه تعدیل خواهد شد. لایحه نظام رسانهای نگاه اصلیاش بر این است که اهالی صنف رسانه مسائل خود را متکفل و آنها را حل و فصل کنند. حتما بحث نگاه دولتی یا تغلیظ و تقویت این نگاه مورد نظر دولت نیست و چنانچه تاکنون در این لایحه رگههایی از بحث دولتی شدن دیده میشود حتما در گامهای بعدی این نگاه تعدیل خواهد شد.
با توجه به طرح پیشنهادهایی که از سوی دوستان رسانهای در این زمینه تاکنون بیان شده است، دولت با همین نگاه ادامه بررسی لایحه نظام رسانهای در هیات دولت را متوقف کرده و موضوع را برای پیگیری مجدد به کمیسیون فرهنگی ارجاع داده است. قطعا در این مرحله از پیشنهادهای اصحاب رسانه که در فضای رسانهها مطرح میشود و همچنین از پیشنهادهایی که به طور مستقل به معاونت مطبوعاتی ارجاع داده میشود استقبال خواهیم کرد. مجموعه پیشنهادها و نقدهایی که پس از دریافت این پیشنهادها و برگزاری نشستهایی در این زمینه مطرح میشود را نیز مورد بررسی قرار خواهیم داد.
جناب آقای دکتر صالحی در ابتدای گفتوگو بر اصلاح و تدوین مقررات در حوزه فرهنگ و هنر تاکید داشتید. در این حوزه آیا اصلاحیه هایی در مجموعه مقررات و قوانین وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخشهای مختلف و تدوین مقررات جدید داشته اید؟
بله در این مدت کوتاهی که از عمر دولت دوازدهم گذشته، پنج اقدام در این حوزه صورت گرفته است که شامل طراحی و پیاده سازی طرح شامد یا همان شناسه الکترونیکی محتوای دیجیتال، تهیه آیین نامههای اجرایی ساماندهی انتشار انبوه محتوا در شبکههای اجتماعی، راه اندازی سامانه جامع برخط نظام رده بندی سنی بازی ها، اصلاح دستورالعمل حمایت از مطبوعات با اولویت مناطق محروم و موضوعات خاص و تصویب نهایی لایجه قانون تبلیغات بازرگانی و ارائه در موضوعات جلسه هیات دولت میشود.