قدیمی‌ترین دانشگاه علوم پزشکی در توسعه اتاق تمیز را بشناسید/ کلین‌روم‌های متمرکز بر تولید دارو

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیا معصومی- با وسعت یافتن فعالیت مراکز رشد و عدم کفایت امکانات رایج دانشگاه‌ها برای انجام برخی فعالیت‌های فناوری نظیر تولید اولیه برخی محصولات، این مراکز خود نیز به فراهم کردن زیرساخت‌های اختصاصی برای فناوران اقدام کردند؛ لذا با مراکز رشدی مواجه شدیم که دارای زیرساخت‌های اختصاصی بودند و بعضا در روند تکاملی خود از دانشگاه‌ها مجزا گشته و پارک‌ها و حتی شهرک‌های علم و فناوری را شکل دادند.

برخی از دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور مثل علوم پزشکی تهران براساس نیاز خود از مدت‌ها قبل نسبت به طراحی و ساخت اتاق تمیزاقدام کرده بودند، اما دفتر توسعه سلامت وزارت بهداشت از سال ۱۳۸۹ مطابق سیاست حمایت از ساخت اتاق‌های تمیز براساس توزیع جغرافیایی با مشارکت معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری مطابق حمایت از ساخت ۶ اتاق تمیز (در دانشگاه‌های علوم پزشکی مشهد، شیراز، اصفهان، تبریز، بقیه‌الله و شهیدبهشتی) را در دستور کار خود قرار داد و پس از آن اتاق تمیز‌های دانشگاه‌های علوم پزشکی تهران، زنجان، کرمانشاه و ... به لیست فوق‌الذکر اضافه شدند.

این اتاق تمیز‌ها هرکدام براساس تولید نوع خاصی از محصول طراحی شده‌اند تا فناوران حوزه سلامت در صورت نیاز به آن واحد دانشگاهی معرفی شوند.

کلین روم‌های فناوری دانشگاه علوم پزشکی تهران
دانشگاه علوم پزشکی تهران یکی از قدیمی‌ترین دانشگاه‌ها در زمینه توسعه زیرساخت‌های فناوری به ویژه احداث کلین روم است. این دانشگاه تاکنون اقدام به احداث چهار کلین روم نموده و پنج کلین روم نیز در دست طراحی و یا ساخت دارد. این کلین روم‌ها عمدتا در تولید دارو کاربرد دارند.

یکی از این کلین روم‌ها که با حمایت دفتر توسعه فناوری وزارت بهداشت و معاون علمی و فناوری ریاست جمهوری احداث شده، کلین روم تولید دارو‌های تزریقی (ضدسرطان) است.

طراحی کلین روم اوایل سال ۱۳۹۲ به اتمام رسیده و پس از آن کار احداث و این کلین روم با فضای کلین حدود ۱۸۰ متر مربع شروع شده است. ساخت آن نیز تا اواخر سال ۱۳۹۳ و کار تجهیز آن نیز در تیر ماه سال ۱۳۹۴ به اتمام رسیده است. در حال حاضر یکی از شرکت‌های فناور مرکز رشد دارویی دانشگاه علوم پزشکی تهران به نام "نانوفناوران دارویی الوند" با پرداخت رویالیتی به دانشگاه در حال فعالیت در این کلین روم است. شرکت مستقر از جانب وزارت بهداشت حمایت مالی شده است.

دو مورد دیگر از کلین روم‌های این دانشگاه که با فضایی به مساحت ۲۵۰ متر احداث شده به تولید محصولات بایوتکنولوژی (زیست فناوری) اختصاص یافته همچنین یکی از آنان در سال ۹۰ و دیگری در سال ۹۴ به بهره برداری رسیده است.

مورد دیگر با هدف تولید API دارو‌های سرطانی حدود ۹۰ متر در سال ۹۲ به بهره برداری رسیده که شرکت "پارسیان" در آن مستقر است و در جنب آن نیز یک کلین روم با فضای کلین حدود ۱۲۰ متر مربع در دو طبقه برای تولید داروی ضد سرطان finish product در حال ساخت است.

علاوه بر دو کلین روم به مساحت فضای کلین ۳۳۰ و ۱۱۰ متر مربع جهت تولید محصولات مونوکلونال که در حال ساخت است دو کلین روم دیگر جهت تولید دارو‌های سنتتیک ساخته خواهد شد. در این کلین روم شرکت "آسیا پادتن" با حمایت اعتبارات خارج از دانشگاه مستقر شده است.

فناوران جهت تبدیل ایده خود به محصول، گاه ناچار هستند ایده خود را به شرکت‌های بزرگ بفروشند لیکن به علت عدم آگاهی آنان از مسائل تجاری یا عدم اطمینان شرکت‌های بزرگ به فناوران دانشگاهی، معمولا دستاورد چندانی عاید این فناوران نمی‌شود.

از آنجایی که افراد فناور نیاز به امکانات و زیرساخت‌هایی جهت تبدیل ایده خود به محصول دارند، از طرفی واحد‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها دارای زیر ساخت‌هایی قابل استفاده برای این امر هستند، ایده تشکیل مراکز رشد در دانشگاه‌ها شکل گرفت تا امکانات دانشگاهی را در اختیار فناوران قرار داده و به رشد و تعالی آنان کمک کنند و پس از رشد و بالندگی لازم از دانشگاه خارج گردند.

فناوران در قالب شرکت‌ها یا تعاونی‌هایی که تاسیس می‌کنند در این مراکز مستقر می‌گردند و پس از طی مراحلی با تایید معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری می‌توانند به عنوان شرکت دانش بنیان ادامه فعالیت داده و از مزایای مربوطه به این شرکت‌ها نیز استفاده کنند.