به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، فاطمه کتابی، در پی شهادت آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی به بررسی رویکرد و اقدامات ایشان در حوزه علم، فناری وشرکت‌های دانش بنیان پرداختیم.
در زمانی که آیت‌الله رئیسی تولیت آستان قدس رضوی را به عهده داشتند ساختاری با عنوان معاونت علمی آستان قدس برای اولین بار ایجاد و ماموریت ویژه‌ای نیز به آن محول شد. با آنکه آستان قدس دارای دو دانشگاه و مرکز پژوهشی است، اما ایشان معتقد بودند که همه امور آستان قدس باید جنبه علمی داشته باشد.
ایجاد مرکز نوآوری قضایی برای اولین بار
پس از آنکه شهید رئیسی در منصب رئیس قوه قضاییه قرار گرفتند موضوعات فناورانه و نوآورانه کارساز در امر قضایی و استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان مرتبط با این حوزه را مورد توجه قرار دادند.
اگرچه فناوری در این بخش کم و بیش مورد استفاده قرار می‌گرفت، اما استفاده از فناوری و نوآوری به منظور تسهیل در امور قضایی موضوعی بود که کمتر کسی به آن فکر می‌کرد. به واسطه همین رویکرد جلسه‌ای با عنوان «قوه قضاییه دانش بنیان» با حضور شرکت‌های دانش‌بنیان برگزار شد. صاحبان ایده در این جلسه دغدغه‌های خود را مطرح کردند و آیت‌الله رئیسی نیز به بیان نیازمندی‌ها و انتظارات قوه قضاییه از دانش بنیان‌ها پرداختند که برآیند آن منجر به شکل گیری مرکز نوآوری قضایی در قوه قضاییه شد. شرکت‌های دانش بنیانی که در بخش‌های مختلف توانایی خدمت به حوزه قضایی را داشتند در مرکز نوآوری قضایی استقرار پیدا کردند.
برای مثال پروژه دستیار هوشمند قضایی یکی از موارد ملموسی است که با پیگیری‌های شهید جمهور کشورمان به نتیجه رسید. دستیار هوشمند قضایی با استفاده از تکنولوژی هوش مصنوعی دستیار هوشمندی برای قضات است؛ هوش مصنوعی فرایندی را ترتیب می‌دهد که طبق آن برای پرونده‌ی تشکیل شده تمام احکام و قوانین بالا دستی و همچنین موارد مشابه را به راحتی در یک صفحه در اختیار قاضی قرار داده و به او مشاوره می‌دهد. استفاده از هوش مصنوعی در بخش‌های مختلف مرسوم است، اما در امر قضایی تا قبل از رویکرد شهید رئیسی در منصب ریاست قوه قضاییه کمتر کسی به آن توجه می‌کرد.
تبدیل مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری به مرکز ارتباط نخبگان با دولت
مرکز بررسی‌های استراتژیک ریاست جمهوری که به نوعی مرکز مشاوره‌ای رئیس جمهور و اتاق فکر دولت به حساب می‌آید؛ همواره بخش سیاسی آن پر رنگ بوده است، اما رویکرد شهید رئیسی این بود که این مرکز به محلی برای ارتباط نخبگان با دولت تبدیل شود. نگاه ایشان این بود که از ظرفیت علمی و دانشگاهی کشور برای بررسی و حل مشکلات در دولت استفاده شود.
همچنین در سخنرانی‌های خود به این نکته اشاره داشتند که من دانشگاه را اتاق فکر دولت میدانم، دانشگاهیان به کمک دولت بیایند و انتظارشان این بود که دانشگاه نسخه‌های عملیاتی ارائه کند.
محمدصادق خیاطیان رئیس صندوق نوآوری و شکوفایی ریاست جمهوری در ویژه برنامه شبکه خبر تصریح کرد: شهید رئیسی در جلسات متعدد دولت به این نکته اشاره داشتند و به همه وزرا تاکید می‌کردند که نگاه کارشناسی و استفاده از دانشگاهیان را مدنظر قرار داده و استفاده از نخبگان را به شکل جدی در دستور کار قرار دهند.
در این راستا آیین نامه حمایت از نخبگان ایرانی در مرکز بررسی‌های استراتژیک تدوین و با حمایت رئیس جمهور در مجلس به تصویب رسید.
خیاطیان خاطر نشان کرد: رئیس جمهور موضوعات مختلف را به مرکز بررسی‌های استراتژیک ارجاع میدادند و می‌خواستند که نظر شبکه نخبگانی را درباره آن بندانند. برای مثال در اوایل دولت حل مسئله آب زاینده از منظر علمی را خواستار بودند. برگزاری جلسات متتعدد در این حوزه با حضور کاشناسان و ذینفعان ۱۶ اقدام را در پی داشت؛ ایشان به بخش‌های مختلف دولت دستور دادند که این پیشنهاد‌ها را پیگیری کنند.
رویکرد شهید سید ابراهیم رئیسی در حوزه‌های مختلف علمی، سیاسی، سلامت، اموزشی و اجتماعی استفاده از موضع کارشناسی و علمی بود.
در همه کشور‌ها کمبود نیروی انسانی و فناوری وجود دارد به همین منظور بسیاری از کشور‌ها در حوزه مهاجرت برنامه ریزی می‌کنند تا نخبگان برای فراگیری علمی به کشور دیگری بروند و سپس برگردند، اما این برنامه ریزی در کشور ما وجود نداشت. تا اینکه با ایجاد پلتفرم «کانکت» به همت معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری و بنیاد ملی نخبگان بستر بازگشت نخبگان به کشور فراهم شد. نخبگانی که در دانشگا‌های برتر دنیا فارغ التحصیل می‌شدند با ثبت‌نام در این سامانه می‌توانند به عنوان هیات علمی در دانشگا‌های مطرح کشور بدون طی کردن بروکراسی‌های مرسوم مشغول شوند یا در شرکت‌های دانش‌بنیان بر اساس تخصص خود فعالیت کنند.
خیاطیان با اشاره به توجه ویژه دولت شهید رئیسی به بازگشت نخبگان افزود: این رویکردی بود که وجود داشت و ما سعی کردیم با ایجاد انسجامی آن را پیش ببریم. آیین نامه‌ای تنظیم و تصوب شد که طبق آن سازمان اداری استخدامی به دستگا‌های مختلف سهیمه جذب نخبگان را داده است تا از نخبگان به عنوان نیروی انسانی استفاده کنند
اهتمام ویژه شهید رئیسی به دانش‌بنیان‌ها
رئیس صندوق نوآوری و شکویی با نقل جمله‌ای از رئیس جمهور گفت: آیت‌الله رئیسی می‌گفتند «حوزه دانش بنیان خیلی برای من مهم است. دانش بنیان حوزه‌ای است که باعث بازگشت نخبگان می‌شود» توجه ایشان به شرکت‌های دانش بنیان حتی از زمانی که مسئولیت تولیت آستان قدس را به عهده داشتند مورد تاکید بود.
رئیس صندوق نوآوری شکوفایی با اشاره به قانون جهش تولید دانش بنیان گفت: در سال ۸۹ قانون حمایت از دانش بنیان‌ها به سمت حمایت از عرضه فناوری و ایجاد شرکت‌های دانش بنیان بود. قانون جهش تولید دانش بنیان با آسیب شناسی قانون قبلی و شناسایی نیاز‌های جدید طرح خوبی بود، اما برای دولت بار مالی داشت که دولت قبلی آن را نپذیرفت و طرح مسدود بود تا اینکه در ابتدای دولت آقای رئیسی ب حمایت ایشان با رای بسیار خوبی در مجلس به تصویب رسید.
وی افزود: در بحث اجرا نیز رئیس جمهور حمایت کردند در عرض ۶ ماه بیست آیین نامه این قانون تصویب شد همچنین سرمایه صندوق نوآوری شکوفایی از سال ۸۹ مبلغ ۳ هزار میلیارد تومان بود سال ۱۴۰۱ جلس هیات امنای این صندوق با حضور رئیس جمهور برگزار شد و قرار شد از ۳ همت به ۱۰۰ همت برسد که تصوب شد در سال گذشته با حمایت دولت ۱۰ همت به صندوق نوآوری اختصاص یافت.
گفتنی است بازدید از پارک‌های علم و فناوری در سفر‌های استانی شهید رئیسی مهر تاییدی بر تاکید این شهید خدمت به حوزه دانش‌بنیان‌ها و توانمندی جوانان داخلی است. پایه گذاری این نگرش و توجه دولت به دانش بومی و نخبگان خدمتی بزرگ به اکوسیستم فناوری و نوآوری کشور است.