به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، تجارت بین المللی پسته از تنش‌ها در روابط بین ایران و آمریکا تاثیرات منفی غیرمنتظره‌ای گرفته است. صنعت جهانی پسته یک تجارت چند میلیارد دلاری است که با افزایش محبوبیت این محصول کشاورزی، ارزش آن رو به افزایش است.
ایران و آمریکا تجارت جهانی پسته را در انحصار خود دارند و در طی یک دهه گذشته مجموعا ۷۰ و ۸۰ درصد از تولید جهانی را در اختیار داشته اند. در طی ۴۰ سال گذشته، پسته کاران ایرانی با فشارهایی از ناحیه تحریم ها، تعرفه‌ها و محدودیت‌های اعمال شده بر دسترسی شان به ابزارهای مالی بین المللی مواجه بوده اند.
هرچند پسته در فهرست محصولات تحریمی قرار نداشته، اما محدودیت‌ها در زمینه مبادلات بانکی ایران موجب شده تا پسته کاران ایرانی برای صدور محصولات خود با دشواری هایی مواجه باشند. این شرایط با انعقاد برجام در سال ۲۰۱۵ تغییر کرد. این توافق موجب لغو تحریم‌ها شد. بعد از تحریم ها، این تن‌ها صادرات نفت ایران نبود که با افزایش مواجه شد، بلکه میزان صادرات پسته ایران نیز افزایش یافت.
اما اکنون این روند رو به رشد ممکن است باز هم با چالش هایی مواجه شود. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در ماه جاری میلادی از تایید پایبندی ایران به برجام خودداری کرد و به کنگره ۶۰ روز فرصت داد تا در مورد وضع مجدد تحریم‌ها علیه تهران تصمیم گیری کند.
به گفته حجت حسنی، معاون اتحادیه پسته ایران، لغو برجام و بازگشت تحریم‌ها می‌تواند به معنای بازگشت به دوران «رقابت ناعادلانه و نابرابر» باشد.
قدمت صنعت پسته ایران به هزاران سال قبل بر می‌گردد. اما کشت پسته در آمریکا از دهه ۱۹۳۰ آغاز شده است. کشت تجاری پسته در آمریکا بعد از حادثه گروگان گیری و قطع روابط دو کشور در آمریکا که با وضع تحریم‌ها علیه ایران همراه بود، شاهد رشد سریعی بود.
در طی چند دهه بعدی، حتی در کشورهایی که اقبال خوبی به پسته ایران وجود داشت، محدودیت‌های وضع شده بر شرکت‌های ایرانی برای دسترسی به تامین مالی بین المللی مانع از رشد صنعت پسته این کشور در بازارهای بین المللی شد. در طی این مدت، بازار پسته آمریکا گسترش یافت و کشت پسته به ویژه در کالیفرنیا توسعه یافت. اما در سال ۲۰۱۴، شرایط گرم و خشک آب و هوایی در ساحل غربی آمریکا موجب کاهش حدودا نیمی از محصول پسته این کشور شد و میزان سود این صنعت برای آمریکا در سال ۲۰۱۵ به شدت کاهش یافت. قیمت جهانی پسته افزایش یافت، اما این برای پسته کاران ایرانی یک فرصت بود.
افزایش تقاضا برای پسته در چین یکی از عوامل رشد تجارت این کالا بوده است. در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳، میزان واردات پسته چین از آمریکا با رشدی ۱۴۶ درصدی مواجه بود. اما خشکسالی سال ۲۰۱۴ موجب افزایش قابل توجه قیمت پسته آمریکا شد. در مقابل در این سال تولید پسته ایران قابل توجه بود. ایران در بازارهایی نظیر بازار چین قادر بود پسته خود را ۲۰ سنت ارزان‌تر عرضه کند.
یکی دیگر از مزیت‌های ایران که به این کشور در تجارت جهانی پسته کمک می‌کند، موقعیت جغرافیایی قرار گرفتن این کشور است. به گفته ریچارد متوئیان، مدیر اتحادیه پسته کاران آمریکا: «ایران دارای یک مزیت حمل و نقلی است. آن‌ها مطمئنا می‌توانند بازار‌ها را بگیرند و چین یک نمونه از آن است.»
ایران و آمریکا تجارت جهانی پسته را در انحصار خود دارند و در طی یک دهه گذشته مجموعا ۷۰ و ۸۰ درصد از تولید جهانی را در اختیار داشته اند. در طی ۴۰ سال گذشته، پسته کاران ایرانی با فشارهایی از ناحیه تحریم ها، تعرفه‌ها و محدودیت‌های اعمال شده بر دسترسی شان به ابزارهای مالی بین المللی مواجه بوده اند.
هرچند پسته در فهرست محصولات تحریمی قرار نداشته، اما محدودیت‌ها در زمینه مبادلات بانکی ایران موجب شده تا پسته کاران ایرانی برای صدور محصولات خود با دشواری هایی مواجه باشند. این شرایط با انعقاد برجام در سال ۲۰۱۵ تغییر کرد. این توافق موجب لغو تحریم‌ها شد. بعد از تحریم ها، این تن‌ها صادرات نفت ایران نبود که با افزایش مواجه شد، بلکه میزان صادرات پسته ایران نیز افزایش یافت.
اما اکنون این روند رو به رشد ممکن است باز هم با چالش هایی مواجه شود. دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در ماه جاری میلادی از تایید پایبندی ایران به برجام خودداری کرد و به کنگره ۶۰ روز فرصت داد تا در مورد وضع مجدد تحریم‌ها علیه تهران تصمیم گیری کند.
به گفته حجت حسنی، معاون اتحادیه پسته ایران، لغو برجام و بازگشت تحریم‌ها می‌تواند به معنای بازگشت به دوران «رقابت ناعادلانه و نابرابر» باشد.
قدمت صنعت پسته ایران به هزاران سال قبل بر می‌گردد. اما کشت پسته در آمریکا از دهه ۱۹۳۰ آغاز شده است. کشت تجاری پسته در آمریکا بعد از حادثه گروگان گیری و قطع روابط دو کشور در آمریکا که با وضع تحریم‌ها علیه ایران همراه بود، شاهد رشد سریعی بود.
در طی چند دهه بعدی، حتی در کشورهایی که اقبال خوبی به پسته ایران وجود داشت، محدودیت‌های وضع شده بر شرکت‌های ایرانی برای دسترسی به تامین مالی بین المللی مانع از رشد صنعت پسته این کشور در بازارهای بین المللی شد. در طی این مدت، بازار پسته آمریکا گسترش یافت و کشت پسته به ویژه در کالیفرنیا توسعه یافت. اما در سال ۲۰۱۴، شرایط گرم و خشک آب و هوایی در ساحل غربی آمریکا موجب کاهش حدودا نیمی از محصول پسته این کشور شد و میزان سود این صنعت برای آمریکا در سال ۲۰۱۵ به شدت کاهش یافت. قیمت جهانی پسته افزایش یافت، اما این برای پسته کاران ایرانی یک فرصت بود.
افزایش تقاضا برای پسته در چین یکی از عوامل رشد تجارت این کالا بوده است. در فاصله سال‌های ۲۰۰۸ تا ۲۰۱۳، میزان واردات پسته چین از آمریکا با رشدی ۱۴۶ درصدی مواجه بود. اما خشکسالی سال ۲۰۱۴ موجب افزایش قابل توجه قیمت پسته آمریکا شد. در مقابل در این سال تولید پسته ایران قابل توجه بود. ایران در بازارهایی نظیر بازار چین قادر بود پسته خود را ۲۰ سنت ارزان‌تر عرضه کند.
یکی دیگر از مزیت‌های ایران که به این کشور در تجارت جهانی پسته کمک می‌کند، موقعیت جغرافیایی قرار گرفتن این کشور است. به گفته ریچارد متوئیان، مدیر اتحادیه پسته کاران آمریکا: «ایران دارای یک مزیت حمل و نقلی است. آن‌ها مطمئنا می‌توانند بازار‌ها را بگیرند و چین یک نمونه از آن است.»
ارسال نظرات