ثابتی: کارکرد تشکل دانشجویی بر مبنای محور دیانت است/ نقاشی: حکومت سوریه دیکتاتوری است

به گزارش خبرنگار سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، مناظره «شصت سال جنبش دانشجویی» با حضور حسین نقاشی، دبیرسابق انجمن اسلامی دانشگاه تهران و امیرحسین ثابتی، معاون سیاسی سابق بسیج دانشجویی این دانشگاه عصر دیروز در دانشگاه تهران برگزار شد.

نماینده انجمن اسلامی درباره وضعیت جنبش دانشجویی در سال‌های اخیر گفت: در فضای مناظره قرار بر حق و باطل نیست.

نقاشی ادامه داد: سال‌ها در بحث عقیدتی مناظره وجود داشته و اگر حق و باطل به این راحتی اثبات می‌شد بقیه مشکلات حل شده بود.

وی درباره فرآیند تشکیل انجمن اسلامی گفت: پس از تاسیس دانشگاه در ایران و فرآیند نوسازی در دوره پهلوی اول در زمینه نوسازی، حرکتی از سوی جنبش دانشجویان نداشتند و تقریباً از سال 20-21 عنوان انجمن اسلامی دانشجویان در دانشکده پزشکی تهران شکل گرفت؛ هژمونی سنگینی در فضای دهه بیست و سی حاکم بود که دانشگاه‌ها هم متاثر از این فضا بودند.

این فعال دانشجویی ادامه داد: انجمن اسلامی در دهه 20 و 30 تا نزدیک ملی شدن صنعت نفت بیشتر رویکرد عقیدتی داشت.

نقاشی به چهار محور اساسنامه اولیه جامعه اسلامی اشاره کرد و گفت: اصلاح جامعه بر مبنای عدالت، تلاش برای دوستی و برابری بر پایه استفاده از جوانان، انتشار عقاید اسلامی، مبارزه با خرافات چهار محور این اساسنامه را شامل می شود.

وی با اشاره به اینکه تشکل جامعه اسلامی با رویکرد ماتریالیستی و از طرفی با اسلام سنتی مخالف است، خاطرنشان کرد: بعد از نهضت ملی شدن نفت انجمن اسلامی وارد فضای سیاسی ‌شد که طالقانی راشد جزء انجمن‌های اسلامی دانشجویان بوده و پس از آن واقعه خونین 16 آذر رخ می‌دهد و در 15 خرداد، اعضای دانشگاه متحول ‌شده و بر اثر اندیشه‌های شریعتی و مطهری فضای دانشگاه خیز بلندی بر می‌دارد.

نقاشی درباره شکل‌گیری نام تشکل انجمن جامعه اسلامی دانشجویان گفت: انجمن جامعه اسلامی مفهوم سه وجهی دارد کلمه انجمن به معنای همیاری، تعاون، کار جمعی و یک دموکراسی در مقابل تفُرد است، مفهوم کلمه جامعه، هویت فقهی خود است و مفهوم کلمه اسلامی یعنی مذهب اجتماعی و مسئول در جامعه است که جمع این سه کلمه مجموع هویتی سیاسی این مجموعه را نشان می دهد.

در ادامه این مناظره امیرحسین ثابتی به بیان دیدگاه‌های خود پرداخت و با تبریک سالروز امام حسن عسگری(ع) گفت: با سوت و کف زدن نه حق به باطل و نه باطل به حق تبدیل می‌شود بلکه فقط به ایجاد شور دانشجویی کمک می کند پس بیاید بحث را روی موضوعات اصلی بگذارید.

وی افزود: همانطور که می‌دانید عناوین جلسه 60 سال جنبش دانشجویی است که البته صحبت درباره این موضوع سهل و ممتنع است.

کارکرد تشکل دانشجویی بر مبنای محور دیانت است

ثابتی با بیان اینکه جنبش دانشجویی فارغ از جریان سیاسی یک کشور نمی‌تواند تفسیر شود گفت: تشکل دانشجویی تاثیرپذیر و اثرگذار است و آنچه در تاریخ گفته شده است محور دیانت است.

وی افزود: تشکل دانشجویی برای اولین بار در دانشگاه تهران در حالی تاسیس می‌شود که آنان حتی نمی‌توانستند نماز بخوانند و نمازخانه‌ای هم وجود نداشت و به دنبال جایی بودند که اسلام فردی خود را پیاده کنند تا اینکه پس از انقلاب به فرمان امام خمینی بسیج مستضعفین تشکیل می‌شود و همه تشکل‌ها از جمله جامعه اسلامی، انجمن مستقل دانشجویی، جنبش عدالتخواه، به گونه‌ای که هدف اصلی آنان پاسداری از دین و ارزش‌های دینی است ادامه می‌یابند.

این فعال سابق دانشجویی درباره آفت‌های جنبش دانشجویی ابراز داشت: یکی از دانشجویان ایرانی در دانشکده فنی دانشگاه تهران در اعتراض به ورود نیکسون در جریان مبارزه با استکبار کشته می‌شود؛ جریانی که قرار است هدفی داشته باشد به ضد خود تبدیل می‌شود.

نقاشی در ادامه مناظره گفت: در مورد تاریخ‌نگاری پس از انقلاب، کتاب و مقاله نوشته به خصوص کم داریم، بعد از پیروزی انقلاب اسلامی تا زمان انقلاب فرهنگی فضای دانشگاه از تکثر برخوردار بوده و جریان‌های مارکسیستی، مجاهدین خلق و اسلام گرایان وابسته به آنها فعالیت داشتند که در برهه‌ای از زمان رفتار آنان تبدیل به ستیزه‌جویی شده بود و مولود انقلاب فرهنگی یکه سالاری انجمن اسلامی و دفتر تحکیم وحدت بود.

وی در ادامه افزود: پس از 13 آبان و تسخیر سفارت آمریکا، جایگاه ویژه‌ای برای این دو تشکل مذکور ایجاد شد.

این فعال دانشجویی خاطرنشان کرد: خیلی از جریان‌ها لائیک بودند و شقوق جریان چپ وجود داشت اما آنان کنار گذاشته شدند و دفتر تحکیم وحدت به بازوی توانمند حاکمیت در انقلاب در سطح دانشگاه تبدیل شد.

ثابتی ادامه داد: پس از پیچ تاریخی انقلاب و فضای قالب آن دوران همچنین جنگ تحمیلی امکان تکثر وجود نداشت و پس دفتر تحکیم وحدت یکه‌تاز میدان شد.

وی افزود: دفتر تحکیم وحدت سبقه‌هایی داشت از جمله چپ‌گرایی، همگرایی با روحانیون انقلابی که از آن دور نشده بود که این نوع رفتار در گذشته متاثر از طالقانی و راشد بود و حتی اگر چپ گرایی هم وجود داشت با فضای جهانی همراه بود.

نقاشی در ادامه خاطرنشان کرد: فضای انقلابی جامعه در آن زمان تا حدودی برخی حرکت‌ها را طلب می کرد و در سال‌های 65-66-67 جریاناتی با حرکت میرحسین موسوی که چپ‌گرایی را می‌طلبیدند، جذبه انجمن‌ها را به سمت دفتر تحکیم کشاند.

وی با بیان اینکه تعارض‌ها منجر به تشکیل جامعه اسلامی دانشجویان شد، گفت: در اوایل دهه 70 و 71 بسیج دانشجویی شکل گرفت و در سال 82-83 جنبش عدالتخواه دانشجویی در دوران دکتر معین به وجود آمد که در دهه 70 تا 80 تعدد و تکثر تشکیلات نیروهای محافظه‌کار که اکنون بهتر است لفظ اصولگرا را برای آنان به کار ببریم به وجود آمده است اما آنچه مهم است این است هر تشکلی که تأسیس می‌شود باید لفظ اسلامی را داشته باشد.

این فعال دانشجویی ادامه داد: چهار یا پنج تشکل منتصب به اصولگرایان داریم که برخی از آنها کاندیدا معرفی می‌کنند اما این سئوال مطرح می‌شود که آنان چه ویژگی دارند که دیگران ندارند؟

تشکل‌های دانشجویی تفاوت مبنایی خاصی با هم ندارند

نقاشی دفتر تحکیم وحدت، جامعه اسلامی، انجمن اسلامی، جنبش عدالتخواه به شهادت سایت‌ها از لحاظ کمی، کیفی اگر نگویی هیچ اما کمترین اختلاف نظر را با هم دارند و جریان‌ فکری، سیاسی در دانشگاه‌ها وجود داشته و متکثر هم بوده‌اند اما همه آنها در یک مجموعه قرار دارند و به خاطر نقض قانون و نپذیرفتن دیدگاه‌های مختلف در چهار مجموعه متکثر شده‌اند و گرنه تفاوت خاصی با هم ندارند.
 

در ادامه مناظره ثابتی، معاون سیاسی سابق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران درباره دفتر تحکیم وحدت گفت: دهه 60 در تاریخ جنبش دانشجویی با کمی تساهل و تسامح دهه تحکیم وحدت است و تا اواخر دهه 60 یگانه تشکل پیشتاز در دانشگاه‌ بود و نه تشکل مخالفی را در برابر خود می‌دید.

وی درباره تاسیس تشکل جامعه اسلامی دانشجویان خاطرنشان کرد: از دل دانشکده الهیات دانشگاه تهران تشکل جامعه اسلامی دانشجویان بیرون آمد که ذیل مجموعه دفتر تحکیم وحدت فعالیت می کرد که نشریه آنان نشریه چپ موسوی بود، اما دچار انشعاب شدند؛ مهدی فضائلی و باقری لنکرانی، موسس جامعه اسلامی بودند که در آن شرایط دیگر نمی توانستند به فعالیتشان ادامه دهند.

ثابتی افزود: اما بسیج دانشجویی در سال 67 به فرمان امام خمینی(ره) تشکیل می‌شود اما سئوال این است که چرا با وجود اینکه دفتر تحکیم انجمن اسلامی، جامعه اسلامی، وجود داشت اما امام(ره) دستور تاسیس بسیج را صادر کردند؟

وی ادامه داد: پاسخ این است که در زمینه عدالت‌خواهی و آرمان‌خواهی خلاء وجود داشت و امام(ره) این تشکل‌ها را کامل نمی‌دیدند که دستور تاسیس بسیج دانشجویی را صادر کردند.

این فعال سابق دانشجویی در ادامه افزود: پس از فرمان تأسیس بسیج دانشجویان در سال 73-74 دور هم جمع شدند و بسیج دانشجویی را تاسیس کردند.

وی گفت: بسیاری از دانشجویان در ابتدا وارد تشکل‌های دیگر می‌شدند و وقتی نمی‌توانستند به سمت دفتر تحکیم و جامعه اسلامی بروند به سوی بسیج می‌آمدند که پس از آن جنبش عدالتخواه دانشجویی شکل می گیرد و دفتر تحکیم وحدت چند شکل می‌شود.

ثابتی در ادامه درباره مفهوم لفظ محافظه‌کار در علوم سیاسی خاطرنشان کرد: لفظ محافظه کار به معنای مدافع وضع موجود است و دستش در دامن آمریکا است همچنین مرگ بر آمریکا نمی گوید اما ما در این مسئله با محافظه کاران اختلاف نظر داریم،تقابل‌ها گاهی از چپ و راست فراتر می‌رود که نمونه‌اش می‌شود عطری و افشاری.

جنبش دانشجویی به معنای واقعی کلمه در ایران وجود ندارد

وی با بیان اینکه اگر کسی فکر کند جنبش دانشجویی به معنای واقعی در ایران وجود دارد اشتباه کرده است، گفت: همیشه معتقدیم رقیب جدی شما را قوی می‌کند اگر رکود در جامعه وجود دارد به خاطر سیاست‌های غلط است و این نتیجه سخنان شما است، آقای نقاشی! و سخنان شما باعث شده که بسیج رودروی دفتر تحکیم قرار بگیرد که نتیجه‌اش همین اوضاع نابسامان است.

بگذاریم نگاه موافق مارکسیستی کارشان را انجام بدهند

این فعال دانشجویی در ادامه افزود: اگر عده‌ای موافق نگاه مارکسیستی هستند بگذاریم کارشان را انجام بدهند و دنیایشان را درست کنند آخرتشان را البته خود می‌دانند زیرا نمی‌توان هر کسی که مخالف افکار ما بود را کنار گذاشت.

در ادامه مناظره حسین نقاشی، دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: حزب جمهوری، جناح چپ و راست داشت که درگیری‌های آنان باعث فروپاشی شد و باعث شد حزب موتلفه اسلامی و جامعه روحانیت مبارز شکل گرفت.

وی در ادامه افزود: سه مولفه دین باوری، عدالت طلبی و دموکراسی‌خواهی برای انجمن اسلامی وجود دارد که دین باوری و دموکراسی خواهی مشخص است اما باید مقوله عدالت‌طلبی شکافته شود، عدالت طلبی در انجمن اسلامی چه قبل و چه بعد از انقلاب، در سیاست، اقتصاد و غیره دقیقاً لحاظ نشده است و فقط در سطح جهان به مقابله با سلطه جویان خلاصه شده است.

باید استانداردها یکی شود

نقاشی با بیان اینکه استاندارد دوگانه وجود دارد، گفت: در بحث حقوق بشر مبارزه با امپریالیسم نکاتی دیده شده اما نکاتی مغفول مانده است به عنوان مثال آمریکا ایران را به نقض حقوق بشر متهم می‌کند در صورتی که خود با رژیم آل خلیفه و سایر دیکتاتورها ارتباط دارد همچنین دو کنوانسیون حقوق بشر قبل از انقلاب منعقد شد که اکنون جمهوری اسلامی ایران به آن پایبند است و آمریکا به عربستان برای نقض حقوق بشر فشاری نمی‌آورد اما به ایران فشار وارد می کند.

وی در ادامه افزود: همچنین در مورد بحرین با مخالفان این کشور شبکه العالم جمهوری اسلامی مصاحبه می ‌کند و این موضوعات در العالم و پرس تی وی تیتر می‌شود این نشان دهنده این است که استاندارد دو گانه وجود دارد اگر دموکراسی برای مصر، بحرین، لیبی، یمن، ایران خوب است برای سوریه هم خوب است اگر بد است پس نباید از سوریه هم دفاع بکنیم.

این فعال دانشجویی در ادامه گفت: کسی زیربار سلطه نمی‌رود، آمریکا رویکرد سلطه جویانه دارد اگر از سلطه می گوییم از حقوق بشر نگوییم زیرا باید استاندارد یگانه داشته باشیم همانقدر که آمریکا سابقه دیکتاتوری و حمایت از رژیم صهیونیستی را دارد پس باید استانداردها را یگانه کنیم و اگر کسی رویکرد ما را قبول نداد حق نداریم آن را خفه کنیم.

نقاشی ادامه داد: مارکسیست‌ها، لائیک‌ها و غیره دانشجویان و شهروندان ایرانی هستند و در این راستا ما از رویکرد آقای ثابتی در تبیین مواضع بسیج در رابطه با اجازه فعالیت به سایر گروه‌ها و اعضاء استقبال می کنیم زیرا این سخنان می‌تواند تحول ایجاد کند و اگر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی در بیانیه‌ای از این مسئله استقبال کند بسیار تأثیرگذار خواهد بود.

باید امکان و قدرت نصب، نقد، عزل، همه حاکمان وجود داشته باشد

نقاشی در باره مفهوم دموکراسی‌خواهی خاطرنشان کرد: مفهوم دموکراسی واقعی این است که امکان و قدرت نصب، نقد، عزل، همه حاکمان وجود داشته باشد.

در ادامه مناظره امیرحسین ثابتی، معاون سیاسی سابق بسیج دانشجویی دانشگاه تهران با بیان اینکه آزادی اندیشه سخن من نیست، سخن شهید مطهری است، گفت: افتخار می کنیم که مبنای فکری ما اسلام است و حقوق بشر ذیل آن تعریف شده است ما حقوق بشر صهیونیستی را قبول نداریم در کنفوانسیون حقوق بشر بندهای وجود دارد که با دین که هیچ با انسانیت ما هم منافات دارد اما بدانید اگر اسلام را مبنا قرار دهید چیزی را از دست نخواهید داد.

وی به انتقاد از آقای نقاشی پرداخت و افزود: شما در دوره‌ای بسیجی‌ها را حتی به دفتر تحکیم راه نمی‌دادید ای کاش تشکل‌ها به سمت اسلام، تشکل می کردند این افراط و تفریط‌ها هم‌سایه است، بعد از آن نباید تشکلی وجود داشته باشد که التقاطی فکر کند اما پسوند اسلامی هم داشته باشد.

ثابتی با بیان اینکه برای من سوال است که با وجود این همه مبنای متناقض چگونه می‌توانیم این سخنان متناقض را مطرح کنیم و تصویری را ارائه داد که از سوی عکس امام و از طرف دیگر مصدق، خاتمی و موسوی و غیره در آن وجود داشتند، ادامه داد: سئوال این است که امام و مصدق، چگونه با یکدیگر جمع می‌شوند چرا عکس چه‌گوارا اینجا نیست.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: رابطه بسیج با خاتمی و موسوی مشخص است، امام در نامه خود در سال 66 می‌گوید اینها التقاطی هستند و از آمریکا بدترند که اگر دعوا بر سر این بیانیه بود من کوتاه می آمدم. دفتر تحکیم ادعا می کند از دل بازرگان به وجود آمده اما لانه جاسوسی را تسخیر می‌کند.

این فعال دانشجویی ادامه داد: تناقض رفتاری قابل جمع نیست حتی اگر ناسیونالیسم افراطی هم باشی وظیفه داری از سوریه دفاع کنی و همه دشمنان آمریکا، اسرائیل و غیره با هم جمع شده‌اند تا بشار اسد را پایین بیندازند اما سئوال این است که چه تضمینی وجود دارد بشار اسد برود و افراد دیگری بیایند که طرفدار ایران باشند.

ثابتی در ادامه خاطرنشان کرد: خیلی بد است که ما براثر بدیهیات با یکدیگر دعوا کنیم و ثمره آن می‌شود اینکه با وجود اینکه جنبش دانشجویی روزی تاریخ ساز بود امروز نقش پررنگی ندارد.

در ادامه مناظره حسین نقاشی، دبیر سابق انجمن اسلامی دانشگاه تهران گفت: در رابطه با کنوانسیون اعلامیه جهانی حقوق بشر نگاه من متکثر است، نگاه امام و مطهری را قبول داریم اما اگر اعلامیه حقوق بشر این قدر خبیثانه است پس چطور ایران از آن خارج نشده است ممکن است در داخل این کنفوانسیون حقوق همجنس بازان هم وجود داشته باشد که البته من به این معتقد نیستم پس اینکه کدام قسمت کنوانسیون روی این مسئله دست گذاشته باشد، مهم نیست اینکه از کنوانسیون چه برداشتی می‌شود مهم نیست.

وی در ادامه افزود: نکته دیگر اینکه انجمن اسلامی سازمان عقیدتی- سیاسی است و نوع نگاه ما مبنی بر اندیشه دینی است شما باید مواضع خود را با روشنفکری دینی، روشن کنید!

این فعال دانشجویی ادامه داد: انجمن اسلامی جای دانشجوی مسلمانی است که مسلک او پیروی از انسان خلف صالح مانند چمران‌ها، حنیف نژادها، بازرگان‌ها و شریعتی‌ها است.

نقاشی خاطرنشان کرد: در ادبیات گذشته از لفظ اسلام رساله‌ای، برای این تفکر نام می‌بردند و البته تشکل جامعه اسلامی با این تفکر مخالف است.

نگاه تشکل انجمن اسلامی نگاه انسان مدار است

وی درباره استانداردهای دو گانه گفت: نگاه من انسان مدار است هر کجا انسانیت مورد خدشه قرار گیرد باید از حقوق انسان دفاع کرد هر کجا یک خاندان، یک حزب وجود داشته باشد و انسان‌های زیادی را شکنجه کنند مانند حافظ اسد در آنجا خون و پوست آن انسان است که برای ما مهم است.

نقاشی در ادامه با انتقاد از ثابتی گفت: چرا دلت برای کسی که در سوریه زیر چتر یک نظام تک قطبی و تک حزبی است، نمی‌سوزد، هر کجا که پدر و پسر حکومت کنند حتماً نظام دیکتاتوری است.