تغییر معادلات در سوریه با ورود پوتین‌های روسی!

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو - محمد آزادی؛ اوضاع میدانی جنگ در سوریه در حال تغییر است. از طرفی تروریست‌های داعشی بعد از تصرف «تدمر» و ویران کردن میراث باستانی آن، تحرک تازه ی آن چنانی نداشته اند، و از سوی دیگر ارتش و نیروهای مردمی جبهه ی مقاومت هم با عملیات اخیر در شهر راهبردی «زبدانی»، دست بالای خود را در نبرد سوریه به نمایش گذاشتند.

تروریست‌ها با تصرف شهر نه چندان مهم تدمر، و ویران کردن نمایشی آثار باستانی آن، در نظر داشتند با تبلیغات و عملیات روانی؛ برتری نظامی خود را القا کنند، و هم‌چنین می کوشیدند تا ارتش و نیروهای مردمی را از عملیات‌شان در حومه ی «دیر الزور» که منطقه ای راهبردی از حیث وجود چاه‎های نفتی در آنجا تلقی می شد، منصرف کنند.

هرچند تمام این تحرکات نمی توانست جلوی پیشروی های ارتش و رزمندگان مقاومت را در پاکسازی شهر راهبردی زبدانی در غرب سوریه بگیرد. نیروهای مقاومت با عملیات درخشان و پیشروی‌های امیدوارکننده در حومه ی زبدانی نه تنها می توانستند امنیت چند استان سوریه، از جمله دمشق را تأمین کنند، بلکه نشان دادند بعد از گذشت بیشتر از 4 سال از شروع بحران سوریه، و تحمل چندین سال جنگ فرسایشی، و انواع فشارها و محدودیتهای لجستیک، نه تنها هم چنان «می جنگند»، بلکه دست بالا را هم در صحنه ی نبرد در اختیار دارند.

در این بین اما و در روزهای اخیر؛ بی تردید تحرکات تازه ی دیپلماتیک جمهوری اسلامی، و هم چنین حمایت‎ها و گسترش نقش‌آفرینی روسیه، به نفع مردم و دولت مشروع اسد، توانسته موازنه ی قوا را در جبهه ی سوریه بیش از پیش به سود جبهه ی مقاومت تغییر دهد.

روس ها و بویژه در روزهای اخیر، با اعزام نیروهای مستشاری تازه، و احداث یک پایگاه نظامی در «لاذقیه»، و هم چنین کمک‌های اطلاعاتی و نیز پشتیبانی‌های لجستیک از ارتش و نیروهای داوطلب مردمی، نقش مؤثری در تقویت جبهه ی مقاومت در نبرد با تروریست‌ها داشته اند.

اگرچه که «ولیدالمعلم»، وزیرخارجه دولت سوریه، در مصاحبه اخیر خود با تلویزیون «اخباریه» سوریه، این کمک ها و پشتیبانی های نظامی روس‌ها را صرفاً «مستشاری» خوانده بود، اما برخی منابع از جمله روزنامه های رژیم صهیونیستی، اخباری از حضور نظامی و درگیری های میدانی نیروهای روس، بویژه در حومه ی حلب مخابره کرده اند. اخباری که اگرچه تأیید نشده باقی مانده اند، اما نشان از عزم قاطع روس‌ها، و تغییر تاکتیک آن ها در قبال بحران سوریه است.

از جمله و به عنوان مثال، پایگاه خبری «دبکافایل»، که ارتباط نزدیکی هم با ارتش و مقامات امنیتی رژیم صهیونیستی دارد، در روزهای اخیر، اخباری از حرکت زیردریایی های اتمی روسیه به سمت بنادر سوریه، و یا حملات هوایی هلی کوپترهای جنگنده ی «هاووک» روسی در اطراف منطقه ی حلب مخابره کرده اند.

مداخلات تازه ی نظامی روس‌ها، نه تنها از جهت تغییر موازنه ی میدانی نبرد سوریه حائز اهمیت است، بلکه در حوزه ی دیپلماتیک هم پیام روشنی برای تروریست‌ها، و حامیان غربی-عربی آن ها در برداشته است.

در تازه ترین اظهار نظرهای دیپلماتیک، «سرگی لاوروف» در مصاحبه خبری پس از دیدار با وزیرخارجه ترکیه، «بشار اسد» را تنها فرمانده ی کارآمد میدان سوریه در جنگ با داعش خوانده بود، و هم چنین از اعضای ائتلاف موسوم به مقابله با داعش خواسته بود اقدامات و تحرکات خود را با ارتش و دولت سوریه هماهنگ کنند.

هم‌چنین «ولادیمیر پوتین»، رئیس‌جمهور روسیه درآغازین روز نشست سران سازمان پیمان امنیت جمعی در دوشنبه، پایتخت تاجیکستان از تمامی طرف‌های غربی بحران و بویژه ایالات متحده خواسته بود تا «توهمات ژئوپلتیک» خود را کنار گذاشته و در جبهه ای واحد به مبارزه با داعش و دیگر تروریست ها بپردازند.وی هم‌چنین با حمایت قاطع از مردم سوریه، بر ادامه ی حمایت‌های نظامی از ارتش و دولت مشروع اسد تأکید کرده و گفته بود: «اگر دخالت نمی کردیم، اوضاع میدانی سوریه از لیبی هم بدتر شده بود»

درباره ی مداخلات تازه ی نظامی روس‌ها و هم چنین «انگیزه»ی آن ها از این تغییر تاکتیک، گفتگوهای بسیاری شده است:

برخی از تحلیل‌گران با توجه دادن به سفر ماه گذشته ی «عادل الجبیر» وزیر امورخارجه پادشاهی سعودی به مسکو، خبر از معامله ی پشت پرده ی روسها با عربستان می دادند، معامله ای که احتمالاً بر سر پایان حمایت عربستان از گروهک‌های تروریستی درگیر در جنگ سوریه، و هم چنین صرف‌نظر کردن روسها از اقدامات وحشیانه اخیر سعودی‌ها در جریان جنگ اخیر یمن شکل گرفته بود.

جایی که عربستان سعودی به عنوان یکی از بانیان اصلی جنگ، و حامی درجه یک  تروریست ها در سوریه، می توانست با قطع پشتیبانی هایش از داعش و دیگر گروهک های تروریستی، به ختم بحران و برقراری مجدد امنیت در سوریه کمک شایانی کند، و از سوی دیگر روس‌ها هم با چشم‌پوشی  از تجاوزات اخیر عربستان به خاک یمن، میدان جنگ در یمن را به عربستان واگذار کنند.

هرچند تحولات میدانی، و اظهار نظرهای مقامات «انصارالله» و هم چنین اعلام حمایت قاطع جمهوری اسلامی، از مردم و مقاومت اسلامی یمن، عملاً چنین سناریویی را رد می کند.

برخی دیگر از تحلیل‌گران هم معتقد بودند روسیه، نه تنها با سعودی‌ها وارد معامله نشده بود، بلکه با تهدید عربستان به طرح و تعقیب پرونده ی جنایات جنگی سعودی ها در شورای امنیت و سازمان ملل، آن‌ها را به کوتاه آمدن در موضع سوریه وادار کرده بود.

به هرحال و با توجه به تحرکات اخیر داعش در «چچن»، به نظر می رسد روس‌ها بیشتر از هرچیز نگران تأمین امنیت مرزهایشان هستند. بر اساس گزارشات، بیشترین جمعیت تروریست‌های خارجی که به سوریه آمده اند متعلق به چچنی هاست. طبیعی ست بازگشت این مزدوران به کشورشان، درست بیخ گوش روسها؛ می تواند خطری بالقوه و بالفعل را برای آن ها در پی داشته باشد. به این ترتیب روسها ترجیح داده اند به جای اینکه با تروریستهای داعشی در اطراف مرزهای خود درگیر شوند، آن ها را کیلومترها دورتر و در خاک سوریه نابود کنند.

از سوی دیگر این اقدامات نظامی، باحتمال قوی با هماهنگی و اطلاع ایران انجام می‌پذیرد، اخبار ضد و نقیضی که از حضور « سرلشکر پاسدار قاسم سلیمانی» در مسکو و رایزنی با مقامات نظامی روس‌ها منتشر شده بود، احتمالاً ناظر به همین ماجراست.

هم‌چنین و در صحنه ی دیپلماتیک هم، به نظر می رسد روسها تا اندازه ای توانسته اند همکاری مقامات ایالات متحده را برای تحولات تازه نظامی در سوریه جلب کنند. هم‌چنان که «ویتالی چورکین» نماینده روسیه در سازمان ملل، در مصاحبه اخیر خود با شبکه سی بی اس گفته بود:« فکر می‌کنم ما یک نقطه اشتراک با دولت ایالات متحده داریم: "آن‌ها هم نمی‌خواهند دولت اسد سقوط کند." اگرچه این ادعا با سیاستهای اعلامی آمریکا مغایرت دارد اما احتمال وجود مباحث محرمانه ای بین دوکشور را پررنگ می کند.

همچنین و در همین راستا؛ بعد از اینکه «جان کری» در تازه ترین اظهاراتش در لندن گفته بود که:« با روس‌ها بر سر همکاری نظامی علیه تروریست‌ها گفتگو خواهیم کرد»، برای نخستین بار در یک‌سال گذشته وزرای دفاع امریکا و روسیه_«اشتون کارتر» و «سرگئی شویگو»_ بر سرِ ازسرگیری ارتباطات نظامی و بررسی نحوه حل بحران سوریه توافق کردند. طرفین در این تماس تلفنی 50 دقیقه‌ای توافق کرده‌اند که «بر سر مکانیسم کاهش درگیری‌ها در سوریه و مبارزه با داعش با یکدیگر مذاکره بیشتری داشته باشند.»

درنهایت اینکه با توجه به تحولات میدانی، و حمایت‌های تازه نظامی روسها از مردم و دولت قانونی سوریه، احتمالاً در روزهای آینده اخبار بیشتری از پیشرفتهای میدانی نیروهای مقاومت و منهزم شدن تروریست‌ها خواهیم شنید.