نشنال اینترست: ریسک بزرگ سیاسی عربستان با اصلاحات نفتی کلید خورده است

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری دانشجو، وبسایت نشنال اینترست در مطلبی نوشت: روز هفتم ژوئن، عربستان از برنامه دگرگونی ملی اش برای گذار از اقتصاد متکی به نفت رونمایی کرد. محمد بن سلمان -- ولیعهد عربستان -- برای انجام این کار، قصد دارد بزرگترین صندوق پولی منسجم جهان را ایجاد کند تا عرضه اولیه سهام ارزشمندترین شرکت نفتی دنیا را تاسیس کند و برای برخی از یارانه بگیرترین کشورهای جهان، رفاه به ارمغان بیاورد. با توجه به این که بهترین امکانات در اختیار عربستان است، به سختی می شود در مورد عملی و اجرایی شدن این برنامه شک کرد. شرکت جنرال الکتریک از هم اکنون، وعده یک سرمایه گذاری 1.4 میلیارد دلاری داده است. 

 

اما این ولیعهد، حتی اگر بتواند به همه موارد دلخواه خود عمل کند، شاید باز هم نتواند آینده پررونقی را برای پادشاهی اش تضمین کند. عربستان سعودی با قطع یارانه ها و واگذاری کنترل بر صنعت نفت، شاید در حال دست کشیدن از یک دارایی است که به اندازه نفت ارزش دارد: نظم سیاسی در یک منطقه آشوب زده. 

 

اولین دلیل ایجاد مشکل، این است که برای تحرک پسا نفت، بسیار دیر شده است. دوره های گذار بزرگ اقتصادی، وقتی امکان پذیر هستند که خزانه ها پر، و درآمدها بالا باشند. عربستان سعودی در مسیری گام گذاشته که به عنوان راهی برای جز نقص مزمن و قیمت دائماً پایین نفت خام از آن استفاده کند. 

 

برای این که یک اقتصاد گوناگون را درک کنیم، بهتر است بگوییم عربستان باید بخش خصوصی بی سابقه ای با شش میلیون شغل جدید را تا سال 2030 ایجاد کند -- البته اگر تعداد زیادی از زنان وارد بازار کار شوند، تعداد باید از این هم بیشتر باشد. افزایش بی سابقه قیمت نفت از سال 2003 تا 2013 فقط یک سوم این میزان را محقق کرد. عربستان امیدوار است پیش از سال 2020، 450 هزار شغل غیروابسته به نفت ایجاد کند. اما این کشور باید سالانه 226 هزار شغل در سال ایجاد کند تا در اختیار تازه واردانِ بازار کار قرار گیرد. 

 

فرصت برای گذار تدریجی از بین رفته است. در سال های گذشته، پادشاهی عربستان می توانست درآمدهای عظیم خارجی خود را به همان شکلی تحقق ببخشد که اکنون در نظر دارد. عربستان به جای این کار، از همان پول برای درپوش گذاشتن بر همان نقص ها استفاده می کند که سالانه به حدود 100 میلیارد دلار می رسد.

 

این را با ذخیره 593 میلیارد دلاری مقایسه کنید که در ماه فوریه، 10 میلیارد دلار کاهش یافت. از این بدتر، مصرف سوخت داخلی عربستان است که تنها جریان اصلی درآمد عربستان را تهدید می کند: نفت.

 

توده مردم عربستان برای مصرف انرژی خود، عملا به گازوئیل و گاز طبیعی وابسته هستند. تقاضا به اندازه ای سریع در حال افزایش است که با روند کنونی، تا سال 2020 فقط دو میلیون بشکه در روز را به خود اختصاص خواهد داد. جالب اینجاست که عربستان به همین صادرات نیاز دارد تا آینده پسا نفت خود را بسازد.