به گزارش گروه فناوری و آموزش خبرگزاری دانشجو، مطالب ساختگی به دلیل تأثیر در انتخابات آمریکا خبرساز شدهاند. یک پژوهش جدید نشان میدهد بیشتر دانشآموزان نمیتوانند بین خبرهای ساختگی و اخبار معتبر تفاوت قائل شوند. این تحقیق که در دانشگاه استنفورد صورت گرفته است نشان میدهد اکثر دانشآموزان مقاطع راهنمایی، دبیرستان و دانشجویان لیسانس نمیتوانند خبرهایی با منبع نامعتبر را از خبرهای واقعی تشخیص دهند.
گروه پژوهشهای تاریخی استنفورد تحقیقی با عنوان «استدلال مدنی آنلاین» انجام داده است که توانایی تشخیص اعتبار اطلاعاتی را که در اسمارتفون، تبلت و رایانه ارائه میشود، بررسی میکند. این گروه پاسخهای این تست را از ژانویهی ۲۰۱۵ تا ژوئن ۲۰۱۶ در بین ۷۸۰۴ دانشآموز از ۱۲ ایالت بررسی کردند. مدارس مورد پژوهش، طیف گستردهای از محیطهای آموزشی با منابع محدود در مراکز شهرها تا محیطهایی برخوردار از منابع غنی را تشکیل میدادند. همچنین دانشگاههای مورد بررسی، طیفی از مراکز با ثبتنام آزاد تا دانشگاه استنفورد را شامل میشدند.
نتایج نشان میدهد بیش از ۸۰ درصد دانشآموزان و دانشجویان نتوانستند بین خبرهای درست و اخبار ساختگی تفاوتی قائل شوند. تشخیص ماهیت مقالههایی که در شبکههای اجتماعی منتشر شدهاند، برای اکثر شرکتکنندگان بسیار دشوار بود. به همین دلیل فاکتورهایی مانند تصاویر بزرگتر نقشی کلیدی در انتخابها بازی میکردند.
دانشآموزان مقاطع متوسط نتوانستند بهدرستی تشخیص بدهند اخبار منتشرشده توسط کارمندان یک شرکت دربارهی زمینهی کاری خود، ممکن است مغرضانه باشد. سایتهایی که به تقلید از سایتهای خبری واقعی ساخته شده بودند، در بعضی موارد بیشتر از واقعیت مورد اعتماد قرار گرفتند؛ با این که فیسبوک صفحهی قابل اعتماد را با علامت آبی مشخص کرده بود.
دانشآموزان دبیرستان و دانشجویان نیز اکثرا تحت تأثیر طراحی زیبا، گرافیک و نوشتههای جذاب قرار گرفتند و توجه کمی به محتوای اصلی سایتها نشان دادند.
سرپرست نویسندگان این پژوهش و پروفسور دانشگاه استنفورد، سَم واینبرگ، میگوید:
بسیاری از مردم گمان میکنند به دلیل مهارت جوانها در استفاده از شبکههای اجتماعی، آنها در قضاوت محتوا نیز توانمندتر هستند. این پژوهش خلاف آن را نشان میدهد.
نباید تصور کرد برای چنین قضاوتهایی نیاز به تجربهی روزنامهنگاری یا مدرک وکالت است؛ زیرا پژوهش دانشگاه استنفورد بهخوبی نشان میدهد با وجود مهارت نوجوانان و جوانان در استفاده از شبکههای اجتماعی، آنها در سادهترین موارد، در بُعد تشخیص منابع درست نیازمند راهنمایی هستند.