همه مشکلات و گره‌های کور ورزش دانشگاهی

گروه ورزشی «خبرگزاری دانشجو»؛ تحقیقات بسیاری نشان داده است که ورزش علاوه بر این که ابزار ارزشمندی برای حفظ سلامت جسمانی است رابطه نزدیکی با سلامت روانی و بویژه پیشگیری از بروز ناهنجاری‌ های روانی دارد.

 

ورزش در جوامع امروز از جایگاه بالایی برخوردار است و مسئولان کشورها برای دور کردن جوانان از افت های اجتماعی و روانی زمینه فعالیت های ورزشی را برای این گروه آسیب پذیر جامعه فراهم می کنند تا جوانان در سایه ورزش و تهذیب نفس بتوانند جامعه ای سالم را بسازند.

 

از فوائد ورزش هر چه گفته شود کم است؛ کاهش اضطراب و افسردگی، افزایش اعتماد به نفس، افزایش حافظه و افزایش قدرت یادگیری از کمترین اثراتی است که ورزش کردن بر روی رفتارهای یک جوان دارد و اگر این فرد دانشجو نیز باشد بیشتر از سایرین به انجام ورزش روزمره نیاز دارد و مقام معظم رهبری نیز در این خصوص بارها تاکید کردند که تحصیل، تهذیب نفس و ورزش سه عامل اصلی پیشرفت جوانان است.

 

طی سال های اخیر مسئولان آموزش عالی کشور توجه بیشتری به ورزش دانشگاهی داشتند و گسترش آن در دانشگاه ها به یک دغدغه در این بخش از کشور تبدیل شده است و آنها به این باور رسیدند که گسترش ورزش همگانی در دانشگاه ها می تواند سبب شود تا جوانانی شاداب و فعال در سطح دانشگاه ها و حتی جامعه وجود داشته باشند به علاوه با علاقه مندی دانشجویان به ورزش می توان گاهم های بسیاری برای رشد ورش همگانی در جامعه برداشت.

 

با وجود فعالیت های بسیار در این بخش و همچنین ورود دانشگاه آزاد اسلامی، علوم پزشکی، علمی کاربردی و پیام نور به این حوزه باز هم خلا هایی در بخش ورزش دانشگاهی دیده می شود.

 

در ابتدا باید فعالیت های ورزش دانشگاهی را به 2 بخش همگانی و قهرمانی تقسیم کرد که ورزش قهرمانی با وجود قهرمانان دانشجو در دانشگاه های مختلف کشور! رشد چشمگیری داشته و عنوان های بسیاری در این بخش به دست آمده است.

 

 

آنچه بیش از بخش قهرمانی در دانشگاه ها اهمیت دارد جایگاه ورزش همگانی در بین دانشجویان است که عمومیت بیشتری نسبت به ورزش قهرمانی دارد.

 

برای این موضوع لازم است در ابتدا سراغ  واحدهای درسی در دانشگاه ها برویم که در حال حاضر ورزش تنها به 2 واحد درسی تربیت بدنی یک و 2 خلاصه شده که باید اعتراف کرد که این 2 واحد درسی در واقع زنگ تفریحی برای دانشجویان است و در بسیاری از مواقع با گواهی پزشکی و ارائه یک گزارش و یا پروژه قابل حل است.

 

ممکن است در برخی از دانشگاه ها استادان تربیت بدنی برای واحد تربیت بدنی ارزش ویژه ای قائل باشند و دانشجویان را به حضور کامل در این کلاس ها تشویق کنند اما باید قبول کرد که 2 واحد درسی در طول 4 سال راه حل مناسبی برای گسترش ورزش همگانی در دانشگاه نیست.

 

البته باید این نکته را نیز مد نظر داشت که مسئولان وزارت علوم نیز به این نکته واقف هستند و در تلاشند تا با افزایش تعداد واحدهای درسی تربیت بدنی و ارائه آن در ترم های متوالی، در نحوه ارائه این درس تجدید نظر کنند اما مدت هاست که وعده تغییر این روند را می دهند اما هنوز زمان آن فرا نرسیده است.

 

اینکه برنامه جدید وزارت علوم برای تغییر در تریبت بدنی 1 و 2 تا چه حد راه گشا است را به نظر کارشناسان می سپاریم.

 

 

 

نکته دیگری که برای کاهش میل عمومی دانشجویان به ورزش همگانی برای ورزش کردن باید مد نظر داشت این است که متاسفانه موازی کاری در بین بخش های مختلف دانشگاه ها سبب شده تا برنامه هایی سطحی و گذرا برای حل این مشکل ارائه شود برای مثال در حوزه تربیت بدنی در دانشگاه ها علاوه بر گروه تربیت بدنی، معاونت تربیت بدنی دانشگاه ها، بسیج دانشجویی و حتی برخی از تشکل ها به صورت پراکنده فعالیت هایی را با بودجه های اندک انجام می دهند که اگر برنامه ریزی صحیحی در این حوزه برای تجمیع بودجه ها در یک بخش وجود داشته باشد مطمئنا نتیجه های بهتری حاصل می شود و با آن پول می توان فعالیت های بهتری را انجام داد.

 

 

همچنین فاصله موجود بین دانشجویان تربیت بدنی و سایر دانشجویان و نیز اختصاص فضاهای ورزشی به دانشجویان تربیت بدنی در برخی از دانشگاه ها سبب شده که با وجود فضای مناسب برای ورزش در این دانشگاه ها، دانشجویان از امکانات محروم باشند و اجازه ورود آنها به سالن ها و باشگاه های ورزشی ویژه دانجشویان تربیت بدنی داده نشود.

 

در برخی از مواقع نیز به این بهانه که دانشجویان معمولی آماتور هستند و ممکن است به این فضاها آسیب برسانند یا زمان استفاده آنها را محدود می کنند و یا اینکه امکان استفاده آنها را فراهم نمی کنند که این مشکل نیز باید با ورود مسئولان دانشگاه ها حل شود.

 

البته در حال حاضر وزارت علوم امکانات ویژه ای برای دانشگاه های فعال در حوزه ورزش دانشجویی قائل شده است و که این امکانات شامل تجهیزات ورزشی در دانشگاه ها و ایجاد اتاق سلامت در خوابگاه ها نیز می باشد اما متاسفانه هستند برخی از دانشگاه ها که به جای در اختیار قرار دادن این تجهیزات آنها را در انبارها نگه می دارند تا باز هم دست دانشجویان علاقه مند به ورزش از امکانات دور باشد.

 

 

 در مقابل نیز برخی از دانشگاه ها هستند که از نظر امکانات ورزشی هیچ کمبودی ندارند و فضای استفاده عمومی را برای دانشجویان فراهم کرده اند اما دانشجویان علاقه زیادی به ورزش ندارند و سالن های مجهز آنها در حال خاک خوردن است.

 

متاسفانه برخی از دانشجویان ما به تاثیرات ورزش بر سلامتی خود پی نبرده اند که این مسئله در کل جامعه نیز دیده می شود و لازم است که علاوه بر دانشگاه ها، در سطح جامعه نیز افزایش میل عمومی به ورزش همگانی افزایش یابد.

 

پس می توان به این باور رسید که ورزش دانشگاهی ما این گونه است که گاهی امکانات هست و دانشجو از امکانات استفاده نمی کند و گاهی دانشجو علاقه به ورزش دارد اما امکانات ندارد و برای حل این مشکل مسئولان باید علاوه بر تجهیز امکانات از فعالیت در بخش فرهنگ سازی نیز غافل نباشند.

 

  

 

سیاست‌های وزارت علوم در بخش امکانات در زیرساخت‌های فضای ورزشی برای دانشجویان قبلا تبیین شده و سیاست بر این است که فضای سرپوشیده، ایمن و سالم برای دختران دانشجو آماده شود.

 

همچنین وزارت علوم در نظر دارد در محوطه خوابگاه دانشجویان دختر، فضای ورزشی سرپوشیده و روباز آماده شود و برای رفتن به سالن لزومی به صرف زمان و ترک خوابگاه نباشد همچنین به دانشگاه اعلام شده است که اگر از حضور مربیان در این بخش استفاده کنند و آموزش را هم در دستور کار خود قرار دهند، از حمایت‌های وزارت علوم بهره می‌برند.

 

در حال حاضر، حدود 40 دانشگاه دارای استخر سرپوشیده هستند و در دانشگاه‌های 5000 نفر به بالا زمینه ساخت استخر در آنها فراهم می‌شود و دانشگاه‌هایی که حدود 1500 تا 2000 نفر دارند، باید دارای سالن ورزشی باشند.

 

70 تا 80 درصد از دانشگاه‌های ما امروز دارای فضای ورزشی سرپوشیده هستند و احداث فضای ورزشی در کنار خوابگاه‌های پسر نیز در دستور کار قرار داده شده است.

 

سرانه فضای سرپوشیده، حدود 0.96 متر و روباز 1.5 مترمربع است و امیدواریم در آخر برنامه 5 ساله توسعه، سرانه فضای سرپوشیده به 1.5 مترمربع و فضای باز نیز به 2 تا 2.5 مترمربع افزایش یابد.

 

 حضور ملی پوشان در مسابقات درون دانشگاهی و کاهش روحیه دانشجویان

 

امسال سیاست‌های اداره کل تریبت بدنی وزارت علوم بازنگری شده و با دعوت اهالی دانشگاه و برگزاری 15 جلسه داخلی و خارجی، قرار شد فعالیت‌های دانشگاهی حول مسابقات و جشنواره‌های درون دانشگاهی و فعالیت‌های خوابگاهی دنبال شود و مسابقات مکرر در روزهای تعطیل، افزایش یابد و قرار است قهرمانان ورزشی و ملی‌پوشان در این رقابت‌ها شرکت نکنند؛ چرا که ملی‌پوشان تمرینات خود را انجام می‌دهند و حضور آنها در ورزش آماتوری، اختلاف سطح در مسابقات ایجاد می‌کند.

 

 تفاوت سطح علمی و عملی دانشجویان تربیت بدنی و ملی پوشان یکی از اصلی ترین مشکلات امروز ورزش دانشجویی محسوب می شود؛ چرا که دانشجویان تربیت بدنی با وجود اینکه از سطح علمی بالاتری برخوردار هستند اما در مرحله عمل در مقابل ملی پوشان ناکام می مانند و همین امر سبب می شود تا دانشجویان علاقه زیادی به حضو در رقابت های درون دانشگاهی نداشته باشند.

 

 

 

 در اینکه امکانات برخی از دانشگاه ها از نظر ورزشی بسیار بالا و در حد نیاز دانشجویان است شکی نیست ولی باید اعتراف کرد که انگشت شمارند دانشگاه هایی که دانشجویان دختر در خوابگاه ها پیست دوچرخه سواری دارند و محدودند دانشگاه هایی که به جز فوتبال و والیبال و فوتسال رشته هایی مانند تیراندازی، اسکواش و تیراندازی با کمان را برای دانشجویان ارائه می دهند.

 

همچنین در کنار بسیاری از خوابگاه های مجهز هنوز هم خوابگاه هایی در کشور وجود دارند که شرایط لازم برای ایجاد امکانات ورزشی را دارند و به دلیل کمبود فضا تمایلی برای اختصاص فضاهای ورزش ندارند.

 

البته فدراسیون های مختلفی در طی سال های اخیر تفاهم نامه همکاری با بخش های مختلف آموزش عالی داشته اند که امضای تفاهم نامه با فدراسیون اسکواش، کوهنوردی، تیراندازی و ...و نیز استفاده دانشجویان از امکانات این فدراسیون خوب و برای هر دو طرف سودمند است؛ چراکه هم فدراسیون ها آمار خود را به لحاظ جذب ورزشکار بالا می برند و هم دانشجویان می توانند از ورزش هایی که کمتر در دانشگاه ها وجود دارد بهره ببرند اما لازم است که این تفاهم نامه ها تنها در حد یک کاغذ امضا شده باقی می ماند.