ضعف مدیریتی مسئله کاغذ را به اینجا کشاند/ ناشران حرفه‌ای هم در این شرایط نمی‌توانند کار کنند

به گزارش خبرنگار فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، علیرضا جاسبی در چهارمین نشست صبح ناشر که صبح امروز در مرکز رسانه‌ای شیرازه برگزار شد، با بیان اینکه قبل از انقلاب در چاپ و لیتوگرافی فعالیت می‌کردیم، گفت: یک سال قبل از انقلاب وارد کار چاپ کتاب شدیم و انتشارات پیام آزادی را راه‌اندازی کردیم، ولی بعد از حضور یک ساله‌ام در جبهه‌های دفاع مقدس، نام این انتشارات را پیام محراب گذاشتیم و اکنون نیز 32 سال است که در حوزه نشر فعالیت می‌کنیم.

 

وی ادامه داد: فعالیت ما در این انتشارات در حوزه کودک و نوجوان و کتاب‌های مذهبی است؛ در واقع ما رمان‌ها و کتاب‌های آموزشی را برای کودکان و نوجوانان چاپ می‌کنیم و علاوه بر آن در حوزه کتاب‌های مذهبی به چاپ ادعیه صحیفه سجادیه و غیره می‌پردازیم.

 

مدیر انتشارات پیام محراب اظهار داشت: 100 عنوان کتاب در انتشارات ما فعال است که از این تعداد 80 عنوان مربوط به کودک و نوجوان و مابقی به حوزه‌های مذهبی اختصاص دارد؛ البته ما کتاب‌های آموزشی هم داریم که در سطح دانشگاه‌ها هم می‌تواند کاربرد داشته باشد.

 

جاسبی با بیان اینکه سعی کرده‌ایم کتاب‌های آموزشی قرآن را به گونه‌ای نشر دهیم که برای همه مکاتب مفید باشد، افزود: برخی از این کتاب‌ها دو سال زمان برده‌اند تا چاپ شوند، به طور مثال کتاب دو جلدی 14 معصوم دو سال زمان برده و هشت نفر بر روی آن کار کرده‌اند.

 

وی اضافه کرد: کتاب آموزش قرآن ما بیش از 12 بار تجدید چاپ شده و استقبال خوبی از آن صورت گرفته است؛ مهدکودک‌ها و مدارس‌مان به دلیل مناسب بودن این کتاب، آن را خریداری و مورد استفاده قرار می‌دهند.

 

مدیر انتشارات پیام محراب در همین زمینه ادامه داد: متاسفانه هیچ حمایتی از کتاب‌های ما مثلاً کتاب آموزش قرآن این انتشارات صورت نمی‌گیرد؛ این کتاب به دلیل 60 صفحه‌ای بودنش جزو کتاب‌های کوچک به شمار می ‌رود و مسئولان توجهی به آن نمی‌کنند؛ همچنین کتاب 14 معصوم‌مان با وجود چاپ 5000 تیراژی تنها توانسته 100 عنوان فروش در وزارت ارشاد داشته باشد و متاسفانه آموزش و پرورش ما اصلاً حمایتی از این کتاب نکرده است.

 

جاسبی با اشاره به کتاب فرهنگ‌نامه دانش‌آموزی گفت: این کتاب دو سال پیش آماده چاپ بود، اما چون می‌دانستیم حمایتی از آن صورت نمی‌گیرد، چاپ آن را عقب انداختیم؛ متاسفانه بعد از چاپ آن هم هیچ نهاد و مدرسه‌ای درخواست خرید آن را نداد و وزارت ارشاد هم تنها 300 عنوان آن را خریداری کرد.

 

وی با اشاره به راه‌اندازی سایت انتشارات پیام محراب تصریح کرد: این سایت دو سال پیش راه‌اندازی شد و با وجود تخفیف 20 درصدی برای مخاطبان، استقبال چندانی از آن انجام نگرفت؛ چرا که خرید اینترنتی در کشورمان آن گونه که باید در بین مردم جا نیفتاده است.

 

مدیر انتشارات پیام محراب گفت: ما در کشورمان مشکل کمبود ویترین کتابفروشی را داریم، به گونه‌ای که در استان‌های کشور کتابفروشی‌های چندانی برای معرفی و تبلیغ کتاب‌ها وجود ندارد.

 

جاسبی یاد‌آور شد: تا چند سال گذشته ما سالی 12 عنوان کتاب را چاپ می‌کردیم، ولی در این چند وقت اخیر به دلیل وجود مشکلات و بخصوص گرانی کاغذ، تنها می‌توانیم هفت یا هشت عنوان کتاب جدید را در سال منتشر کنیم.

 

وی افزود: متاسفانه در نمایشگاه بین‌المللی کتاب نیز تبلیغی روی کتاب‌های تازه منتشر شده صورت نمی‌گیرد، در حالی که اگر چنین اتفاقی بیفتد مخاطبان با چنین کتاب‌هایی آشنا و فروش این کتاب‌ها افزایش می‌یابد؛ در حقیقت رادیو فرهنگ، رادیو کتاب، سالن‌هایی مانند سالن یاس و غیره باید در نمایشگاه به تبلیغ کتاب‌های تازه منتشر شده بپردازند.

 

مدیر انتشارات «پیام محراب» با اشاره به کتاب‌های در دست چاپ انتشارات پیام محراب گفت: دو جلد کتاب امثال الحکم دهخدا، دو جلد کتاب قصه یوسف و زلیخا،‌ پنج جلد کتاب با موضوع نکته و قصه از مشاهیر سیاسی ایران و یک جلد تفسیر قرآن مربوط به جزء 10 و 11 قرآن از جمله کتاب‌هایی است که در دست انتشار داریم؛ البته یک کتاب دایرة‌المعارفی نیز که جزو کتاب‌های مرجع ما به شمار می‌رود در دست ترجمه است که بعد از پایان یافتن کار ترجمه، آن را منتشر خواهیم کرد.

 

جاسبی با اشاره به کتاب اطلس بدن گفت: این کتاب به دلیل موضوعش مخاطب عمومی دارد؛ چرا که در این کتاب کل اعضای بدن انسان شرح داده شده است؛ کتاب دانش‌نامه نجوم نیز در سطح چهار رنگ منتشر شده که مخاطب آن نوجوانان و جوانان هستند.

 

وی با اشاره به پرفروش‌ترین کتاب‌های این انتشارات تصریح کرد: متاسفانه صحبت از تیراژ کتاب در این سه چهار سال اخیر باعث شرمندگی است؛ چرا که در اوایل انقلاب تیراژ کتاب‌ها بین 10 تا 12 هزار بود، در حالی که امروزه این تیراژ به 1000 تا2000 رسیده است؛ به طورمثال کتاب اطلس بدن که با استقبال زیادی روبرو شده تنها در 3000 تیراژ به چاپ رسیده است و باید بگویم چاپ کتاب از نظر اقتصادی صرفه‌ای برای ناشر ندارد و ما فقط به خاطر عقایدمان در این حرفه کار می‌کنیم.

 

مدیر انتشارات «پیام محراب» با اشاره به مشکلات صنعت نشر گفت: این حوزه چهار مشکل اساسی دارد که برخی از آنها در قبل از انقلاب هم وجود داشته؛ مشکل نبود ویترین، گرانی مواد اولیه مورد نیاز صنعت چاپ، نبود منابع مالی مورد نیاز ناشران و تیراژ پایین کتاب از جمله مشکلاتی است که ناشران با آن درگیر هستند.

 

جاسبی در همین زمینه افزود: طبیعتاً زمانی که تیراژ کتاب پایین باشد تبلیغاتی هم برای آن صورت نمی‌گیرد، از این رو کتاب بین مخاطبان شناخته نمی‌شود. طبیعتاً اگر تبلیغات مناسب در این حوزه داشته باشیم، حتی مردم در استان‌های دورافتاده نیز به خرید کتاب روی می‌آورند؛ در واقع باید بگوییم گرانی کتاب باعث نشده که مردم از آن روی برگردانند.

 

وی با اشاره به موضوع صدور مجوز توسط وزارت ارشاد افزود: طبیعتاً مشکلاتی در این حوزه وجود دارد؛ چرا که هر وزیری که عوض می‌شود تنها بر روی یک مسئله تمرکز می‌کند و سایر مسائل کنار گذاشته می‌شوند، چند سال پیش وزارت ارشاد موارد ممیزی را اعلام کرد که اگر ناشری این موارد را رعایت کند به مشکلی برنمی‌خورد.

 

مدیر انتشارات پیام محراب در همین زمینه یادآور شد: در حال حاضر بحث صدور مجوز و ممیزی تنها برای دو سه ناشر وجود دارد و طبیعتاً ما مشکلات دیگری هم در این حوزه داریم که باید به آنها رسیدگی شود.

 

جاسبی با بیان اینکه کار کردن در حوزه کتاب نیازمند علاقه است، افزود: اگر ناشری با این دید وارد عرصه چاپ و نشر کتاب شود، طبیعتاً با مشکلات این عرصه خواهد ساخت، ولی اگر ناشری با دید کاسبی به این حوزه بنگرد نمی‌تواند در این حوزه کار کند؛ چرا که کتابفروشی را حتی نمی‌توان با ساندویچی مقایسه کرد.

 

وی با اشاره به راهکار حل مسئله کاغذ یادآور شد: حل این مسئله نیاز به زمان دارد؛ رهبری در نمایشگاه کتاب دو سال پیش به وزیر ارشاد فرمودند که این مسئله را حل کند؛ به طور قطع باید بگویم که در آن ایام راه‌حلی هم برای حل مشکل گرانی کاغذ وجود داشت. کاغذهای وارداتی ما از کشور چین و هند می‌آید و ما به این کشورها نفت صادر می‌کنیم، بنابراین در آن ایام می ‌توانستیم با انجام مبادله کالا با کالا، مشکل گرانی کاغذ را حل کنیم، در حالی که این اتفاق نیفتاد و به عقیده من ضعف مدیریتی ما باعث شد که نتوانیم معضل گرانی کاغذ را برطرف کنیم.

 

مدیر انتشارات پیام محراب با اشاره به تولید کاغذ در داخل کشور اظهار داشت: این مسئله به دلیل نبودن امکانات امکان‌پذیر نیست؛ در نمایشگاه استانی زمانی که ما یک کتاب را که با کاغذ داخلی چاپ شده است به مخاطبان ارائه می‌دهیم آنها از خریدن آن صرفه نظر می‌کنند، به نظر من راه‌حل مشکل کاغذ در کوتاه مدت، وارد کردن کاغذ است، در حالی که متاسفانه بر واردات کاغذ هم نظارتی وجود ندارد.

 

جاسبی در همین زمینه افزود: به عقیده من واردات کاغذ باید توسط اتحادیه ناشران و کتابفروشان انجام شود و اگر چنین اتفاقی بیفتد، می‌توانیم قیمت کاغذ را با همین قیمت دلار، 25 درصد کاهش دهیم.

 

وی گفت: در حال حاضر نیز ناشران حرفه‌ای در این عرصه فعالیت می‌کنند؛ چرا که با وضع موجود بازار نشر ناشر جدیدی نمی‌تواند وارد این حوزه شود؛ این در حالی است که ناشران به تنهایی نمی‌توانند در این عرصه کار کنند و نیاز به حمایت‌های نهادهای مختلف دارند.

 

مدیر انتشارات «پیام محراب» خاطرنشان کرد: تا زمانی که شرایط و امکانات لازم برای چاپ کتاب وجود نداشته باشد، حتی ناشران حرفه‌ای نیز نمی‌توانند کتاب نویسنده‌ای را که دو سال زمان صرف نوشتن آن شده است به چاپ برسانند.