محمد صالح مفتاح مدیر مسئول سایت "تریبون مستضعفین" و فعال فضای مجازی در گفتگو با خبرنگار حوزه فرهنگ عمومی «خبرگزاری دانشجو» در خصوص نامه محسنی اژهای معاون اول قوه قضاییه به وزیر ارتباطات و ضربالاجل برای آماده کردن بسترهای مناسب مسدودسازی شبکههای اجتماعی نظیر وایبر گفت: "کارگروه تعیین مصادیق و محتوای مجرمانه" که از نظر قانونی مرجع دارای صلاحیت برای اعطای مجوز به سایتها و فعالیتهای اینترنتی است تصمیم گرفته این نرمافزارها را مسدود کند اما متاسفانه یک فعالیت غیر قانونی از سمت دولت شکل گرفت و از اعمال این مصوبه خودداری کردند.
دولت حق ندارد در برابر تصمیمات کارگروه "تعیین مصادیق و محتوای مجرمانه" ایستادگی کند
وی با بیان این نکته که در قانون برای استنکاف از انجام وظایف قانونی مجازات تعیین شده و دستوری هم که کارگروه تعیین میکند در حکم قانون و لازمالاجراست اظهار داشت: دولت و حتی رییسجمهور حق ندارد در برابر تصمیمات کارگروه ایستادگی کند. رییس جمهور استدلال کرده بود با توجه به این که ایشان رییس شورای عالی فضای مجازی هستند حق دارند این تصمیم را بگیرند اما از نظر حقوقی رییسجمهور تنها یک عضو از اعضای شوراست. در واقع، تصمیمهای اعضای شورا الزامآور است اما تصمیمات رییس شورا برای سایرین الزامآور نیست.
این فعال فضای مجازی خاطرنشان کرد: این ضربالاجلی هم که تعیین شده دیر است و قوه قضاییه باید زودتر از اینها و زمانی که استنکاف دولت را دید با این اقدام برخورد و افرادی را که از اجرای قانون استنکاف کردند مجازات میکرد اما بالاخره اغماضی به دولت شد و یک ماه فرصت دادند تا این کار انجام شود.
مفتاحی با اشاره به این که این تصمیم از نظر قانونی درست است گفت: کارگروه تعیین مصادیق و محتوای مجرمانه نهادی زیر مجموعه دادستانی کل کشور است که براساس قانون جرایم رایانهای تشکیل شده و تصمیماتی که میگیرد نمیتواند از طریق نهادهای دیگر لغو یا اجرای آنها معلق شود. وزارت ارتباطات هم تنها مجری تصمیمات است و در این میان خودش حق تصمیمگیری و اعمال نظر شخصی ندارد و اگر این کار را انجام دهد از وظایف قانونی خود عدول کرده است.
متصدیان فرهنگی نتوانستند خود را با تحولات تکنولوژی همراه کنند
مدیر مسئول سایت "تریبون مستضعفین" در ارتباط با تأثیرات فرهنگی شبکههای اجتماعی تلفن همراه بیان داشت: متاسفانه در کشور ما در اغلب موارد قبل از ورود تکنولوژیها فرهنگ مناسب آن وارد کشور نمیشود. همیشه ابزارها آمده و متصدیان فرهنگی نتوانستهاند خودشان را به درستی با این تحولات همراه کنند. ابزارها آمدهاند و پس از آن که آسیبهای آنها کاملا برای مردم آشکار شده مدیران تصمیم گرفتهاند که فکری برای مساله بکنند.
وی در خصوص برخورد با این شبکههای اجتماعی گفت: اولویت اصلی با محتواست و بحثهای فنی مثل برخورد با ابزارها و زیرساختها باید در درجه دوم اهمیت قرار گیرند اما متاسفانه چون کسانی که متکفل کارهای فرهنگی هستند کار خود را به درستی انجام نمیدهند همیشه کار به مرحله آخر یعنی برخوردهای قضایی و سلبی میرسد.
اینترنت در کشور ما یک ابزار سرگرمی است
مفتاحی در رابطه با آسیبهای فرهنگی این شبکههای اجتماعی اظهار داشت: متاسفانه ما شاهد آسیبهای متعدد فرهنگی در تکنولوژیهای جدید هستیم. در مورد اینترنت هم کاربردهای اصلی اینترنت در کشور ما کمتر جا افتاده است. الان استفاده از اینترنت به عنوان یک ابزار سرگرمی مطرح است. همچنین محتواهای نادرست سیاسی، اخلاقی و اجتماعی که در اینترنت وجود دارد اثرات مخربی بر جا میگذارد. از سوی دیگر، هر گروهی که در فضای عمومی به خاطر مخالفتش با عرف، شرع و قانون نمیتواند فعالیت کند حتما جایگاهی برای خودش در فضای مجازی ایجاد میکند مثلا انواع عرفانهای نوظهور، گروههای تروریستی و ... در فضای مجازی رخنه میکنند.
وی افزود: ما نتوانستهایم خوب آموزش دهیم و آگاهی مردم را بالا ببریم و به همین دلیل بیشترین آسیبها را از این مساله میبینیم. برخورد سلبی قطعا یکی از ابزارهای مهم برخورد با مصادیق مجرمانه است که قانون آنها را برشمارده و کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه نیز وظیفه انطباق این موارد را با قوانین برعهده دارد اما باید برخوردهای ایجابی نیز صورت گیرد.
عمر و وقت انسان تبدیل به چالش زندگی او شده است
مدیر مسئول سایت "تریبون مستضعفین" در رابطه چالشها و تغییراتی که شبکههای اجتماعی در ذائقه فرهنگی و اخلاقی مردم به وجود میآورند گفت: مهمترین سرمایه انسان که عمر و وقتش است تبدیل به یکی از چالشهای زندگی او شده است. انسان دوران معاصر همیشه به دنبال این است که عمر خود را چگونه پر کند و این را به عنوان یک چالش در زندگی خود میدانسته که از آن تعبیر به "اوقات فراغت" کرده است. ابزارهای موبایل در این فضا سرمایهگذاری کردهاند و وقت عمده افراد را به خود اختصاص میدهند. محتواهای کم ارزشی در این فضا منتقل میشود و متأسفانه به خاطر خصوصی بودن این فضا این امکان که صدق و کذب خبرها از طریق مشاهده، گفتگو و مشورت اصلاح شود وجود ندارد.
این فعال فضای مجازی در ادامه گفت: در فضاهای دیگر اگر مطلبی به صورت عمومی منتشر شود افراد میبینند و در مورد آن نظر میدهند اما در فضای شبکههای اجتماعی مبتنی بر موبایل چون فضا خصوصی است مطالب فاقد ارزش علمی و اخلاقی و محتوای صحیح به راحتی منتشر میشود و توزیع گسترده پیدا میکند. بخش عمدهای از خرافات از این طریق منتقل میشود چون افرادی که باید متکفل بحث دینی باشند در این فضا حضور ندارند و امکان نظارت در آن وجود ندارد. افراد بسیاری از محدودیتهایی که در فضای زندگی حقیقی دارند و نمیتوانند نشان دهند را در آن فضا پیگیری میکنند. این مساله در بلندمدت جامعه را دچار بحرانهای جدی میکند کما این که در حال حاضر هم اثرات فرهنگی خود را در جامعه ما گذاشته است.
شورای عالی فضای مجازی نتوانسته وظایف خود را به درستی انجام دهد
مفتاحی در رابطه با چالش میان دولت و کارگروه تعیین مصادیق مجرمانه بیان داشت: قانون یک کار شفاف در این زمینه دارد و آن هم شورای عالی فضای مجازی است که این شورا به دلیل همراهی نکردن دولتهای دهم و یازدهم و از سوی دیگر به دلیل کم کاری اعضای این شورا نتوانسته به درستی وظایف خود را انجام دهد و سیاستهایی برای مدیریت محتوایی فضای مجازی پیگیری کند. به همین دلیل این چالشها به وجود می آید. این چالش نه اولی و نه آخری است و اگر شورای عالی فضای مجازی به عنوان یک نهاد فرا قوهای و عنصر فعال وارد عمل نشود چالشهای میان دستگاههای اجرایی و اداری کشور همچنان ادامه پیدا میکند.