«ذوق‌زدگان» از دنیای «تخیلات فانتزی» خارج شده‌اند؟/ توافقی که آب‌وهوا را ملایم کرد!

گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»؛ در ایران هم مثل همه جای دیگر، هر ازچندگاهی پدیده ای خاص به منصه ظهور می رسد! با این تفاوت که اصولا آب و هوای ایران؛ همانگونه که قهرمان پرور است، پدیده پرور نیز می باشد! گستره  این پدیده از اختلاسهای چندهزار میلیاردتومانی در مدت زمان کوتاه گرفته؛ تا ارتشا و رشوه و فساد اقتصادی توسط اقازاده  خدمتگزار! «مهدی هاشمی» و گذراندن دوران حبس خود در زندان-هتل اوین با امکانات ویژه مثل دیدار همه روزه با خانواده، متغیر است؛ و از جا زدن پرنده فروش برزیلی به عنوان مهاجم در پرسپولیس تا صدها پدیده دیگر را در برمی‌گیرد که مختص اتمسفر ایران است!

اخیرا پس از آنکه توافق هسته ای به نتیجه رسید؛ همزمان با عملی نشدن وعده های ذوق زدگان دولتی مبنی بر کاهش قیمتها و واهی بودن شرایط گل و بلبلی و بهشت شدادی که برخی رسانه های زنجیره ای تحت شارلانیزم رسانه ای به تصویر می کشیدند و همه مشکلات کشور را به تحریم ها گره می زدند؛ جدیدترین پدیده جوی فضای سیاسی کشور، رونمایی از نمایندگان  مجلس موافق برجام؛ با استدلالهایی است که به طرزی مضحکانه قصد دارد خود را فلسفی و فنی و حقوقی جلوه دهد.

توافقی که آب‌وهوا را مساعد کرد!

در حالی که طی روزهای گذشته انتقادات  فنی و حقوقی متعددی از سوی نخبگان و کارشناسان مختلف به طرح پرحرف و حدیت «برجام» وارد شده است، عابد فتاحی نماینده مردم ارومیه در اظهاراتی عجیب نشان داد که دست حامیان توافق تا چه اندازه خالی است و چنین متنی جای دفاع چندانی ندارد.

وی در گفتگو با یکی از سایت های محلی استان آذربایجان ضمن دفاع تمام قد از «برجام» اعلام کرده است: "بعد از مذاکرات شرایط لازم برای احیاء دریاچه ارومیه ایجاد شده است، همان طور که مشاهده میکنید شرایط جوی کشور بعد از مذاکرات تغییر کرده و بارش ها افزایش پیدا کرده است! گرمای هوا در شهرهای بزرگ کشور کاهش یافته و به نظر می رسد، علت خشکسالی های اخیر جنگ و جدال هسته ای بوده است!"

این نماینده حامی توافق افزود: "از زمان توافق آب و هوای کشور به کلی متحول شده است. به نظر می رسد که ما بعد از مذاکرات به صفحه جهانی بازگشته ایم و الان میتوان از قدرت های جهانی برای حل مشکل دریاچه ارومیه استفاده کنیم!"

فتاحی در ادامه نیز با بیان اینکه من معتقدم که محمد جواد ظریف و علی اکبر صالحی یکی از برجسته ترین توافقات سیاسی تاریخ را تقدیم خانه ملت کردند، تصریح کرد: "به نظرم آن عده ای که از توضیحات ظریف قانع نشدند اولویت های سیاسی دارند!"

شاید با خواندن اظهارات فوق شاید این تلقی به وجود بیاید که جناب فتاحی قصد داشته با زبان شوخی، کنایه ای به تواف بزند اما لحن کاملا جدی حاکم بر سخنان وی در جای جای گفتگو، نادرست بودن چنین برداشتی را ثابت می کند. گرچه او اشاره‌ای به این نکته نمی‌کند که آیا طوفان و سیل اخیر که خرابی‌های فراوانی به بار آورده و متاسفانه منجر به کشته شدن تعداد قابل توجهی از هموطنانمان گردید را نیز از اثرات توافق هسته‌ای می‌داند یا خیر؟

اثر پروانه ای!

این اظهارات شبیه نظریه ای در فیزیک است که از آن به «اثر پروانه‌ای» یاد می شود. این پدیده اشاره می‌کند که هر تغییری کوچک در یک سیستم آشوب‌ناک چون جو سیاره زمین (مثلاً بال‌زدن پروانه) می‌تواند باعث تغییرات شدید (وقوع توفان در کشوری دیگر) در آینده شود. به زبان ساده؛ می شود گفت که «بال‌زدن پروانه‌ای در برزیل می‌تواند باعث ایجاد تندباد در تکزاس شود»

برداشت‌های تخیلی فراوانی از کاربرد اثر پروانه‌ای در صنعت سینما انجام گرفته است. بسیاری بر این باورند که فیلم «اثر پروانه‌ای» ساخت سال ۲۰۰۵، نمونه خوبی است که نشان می‌دهد در صورت ممکن شدن سفر در زمان، دستکاری مسائل کوچک و جزئی در گذشته، می‌تواند آینده را به طرز ناگواری دگرگون کند. یک تفسیر بهتر و منتقدپسندانه تر از این مفهوم، در فیلم «فرکانس» محصول ۲۰۰۰ ارائه شده است. در این فیلم، پدر و پسری در راستای زمان، از طریق امواج رادیویی با یکدیگر رابطه برقرار می‌کنند و سعی می‌کنند گذشته را برای به دست آوردن نتایج مطلوب، تغییر دهند! این اظهارات سینمایی و پر محتوای نماینده حامی دولت نیز بسیار مستعد تولید فیلمی سینمایی است!

اما شواهد نشان می دهد که این تنها فتاحی نیست که با رویاپردازی و تخیل در عالم سیاست سر و کار دارد، بلکه شمار سیاستمداران دارای «تخیلات شاعرانه» در سال های اخیر بسیار زیاد شده است. نمونه هایی از این فانتزی های شاعرانه در ادامه مورد اشاره قرار می گیرد:

ریاست محترم جمهور: "ما وقتی می‌گوییم باید تحریم‌های ظالمانه رفع شود بعضی‌ها چشمان‌شان زیاد نچرخد. تحریم‌های ظالمانه باید از بین برود تا ... مشکل محیط زیست ... و آب خوردن مردم حل شود."

اسحاق جهانگیری(معاون اول رئیس جمهور): "اینکه می گویند تحریم‌ها روی آب آشامیدنی مردم هم تأثیر گذاشته کاملاً درست است."

علی یونسی (مشاور رئیس جمهور): "با رفع تحریم، مشکل ازدواج هم حل می‌شود"

گودرزی وزیر ورزش: "با رفع تحریم ها، اسکی رونق می گیرد"

علي جنتي(وزیر ارشاد): "برداشته شدن تحريم‌ها وضعيت سينماي ايران را بهتر مي‌کند"

ایوبی (رییس سازمان سینمایی): "حالا مطمئنم با این اتفاق بزرگ و تاریخی(توافق هسته ای) که آن را مدیون خیلی چیزها از جمله مقاومت مردم و سیاست‌های درست اقتصادی دولت هستیم، وضعیت هنرهای ما در دیگر کشورها تغییرات مثبتی خواهد داشت."

این مشتی از خروار اظهارات سیاسیون در گره زدن تمامی مشکلات کشور از آب خوردن مردم تا اسکی کردن به تحریم هاست!

زنگ حساب آغاز شد...

جمع بندی مذاکرات در قالب برجام سبب شد تا زنگ حساب دولت برای حل مشکلات ریز و درشت مردم فرا برسد. این بار اما بسیاری از دولتمردان با به فراموشی سپردن وعده های فانتزی پیشین، پا به دنیای واقعیت ها گذاشتند و با چرخشی 180 درجه ای، سخن از عدم تاثیرگذاری توافق بر زندگی مردم راندند!

حسن روحانی، ریاست محترم جمهوری در یکی از نخستین واکنش ها به چشم‌انتظاری مردم برای حل مشکلاتشان با به نتیجه رسیدن مذاکرات گفت: "اینکه کسی فکر کند امروز توافق شد فردا آثارش را می‌بیند این‌طور نیست، بهره‌برداری از توافق زمان می‌برد."

عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی همین خط خروج از عالم رویاها را با این اظهارات پی گرفت: "بازار مسکن بازار داخلی است و توافق هسته‌ای خیلی نمی‌تواند تاثیر مستقیمی بر روی این بازار داشته باشد."

نعمت زاده وزیر صنعت هم از قافله ی «کی بود کی بود من نبودم» عقب نماند و با باز کردن گره کاهش قیمت خودرو از پای توافق، این بار آن  را به کاهش قیمت ارز گره زده و گفت: "اگر نرخ ارز کاهش یابد ممکن است قیمت خودروهای خارجی کاهش یابد." البته نعمت زاده خود بهتر از هرکسی می دانست که اسب سرکش قیمت ارز، خیالی برای رام شدن ندارد و درست پس از توافق سیر صعودی به خود گرفته است. این مدعا با اظهارات کشتی آرا؛ رییس اتحادیه طلا و جواهر بیشتر تایید می شود آنجا که ابراز داشت: "توافق هسته‌ای تاثیری در بازار سکه و ارز ندارد"

طیب نیا وزیر اقتصاد هم با اعلام اینکه: "با حذف تحریم ها زمینه‌ای برای حل و فصل همه مشکلات فراهم نمی شود. ریال دلارهای بلوکه‌شده قبلاً مصرف شده و مجدداً قابل استفاده دولت نیست" عملا از مردم خواست تا منتظر تحول در معیشت شان نباشند.

سعید لیلاز عضو شورای مرکزی کارگزاران، از احزاب نزدیک به دولت هم به کمک دوستان توجیه گرش در دولت پیوسته و به وکالت از مردم و از زبان آنان مدعی شد: "کسی گمان نمی کند با رفع تحریم مشکلات اقتصادی رفع شود." صادق زیباکلام نیز که سعی دارد درخصوص تمامی وقایع رخ داده در محدوده ی کهکشان راه شیری اظهار فضل کند، گفت: "برداشتن تحریم‌ها «اقتصاد» را متحول نمی‌کند"

و سرانجام محمدباقر نوبخت سخنگوی دولت، آب پاکی را بر دستان ملت ریخت و با بیان اینکه: "مردم می‌دانند بلافاصله بعد از توافق تغییرات محسوس نخواهد بود." نشان داد که توانایی بالایی در خواندن ذهن مردم دارد.

آیا توافق ضعیف است؟

جمیع این رفتارها القا کننده ی این برداشت است که توافق وین به حدی ضعیف و پرحفره است که جای دفاع کارشناسی، حقوقی و فنی را برای حامیان آن باز نگذاشته است و کسانی که به علل سیاسی می خواهند از این مذاکرات دفاع کنند یا مجبور هستند مانند نماینده ارومیه دلایل عجیب و غریب و گاه طنزآمیز برای آن بتراشند و یا مانند افرادی چون صادق زیباکلام  و احمد شیرزاد به کلی منکر اهمیت و ارزش انرژی هسته ای شوند و با ادبیاتی شبیه شاهان قاجار درباره سرمایه ای مثل نفت،  آن را بی اهمیت توصیف کرده و بر از دست دادن هر چه سریع تر آن تاکید کنند!

رفتار دولتی‌ها تا قبل از توافق ایران و 1+5 بر سر جمع‌بندی برجام به گونه‌ای بوده که جامعه در انتظار معجزه توافق بوده است! در واقع توقع عمومی برای معجزه کردن توافق، نتیجه وعده‌ها و اظهارات دولتی‌ها درباره توافق بوده است. دولتی‌ها برای ایجاد مطالبه توافق در جامعه، از آب خوردن تا ازدواج جوانان را وابسته به توافق کردند، اما اکنون رئیس‌جمهور پس از اعلام توافق بر سر برجام، درحالی که جامعه در انتظار خبرهای خوش از نتیجه توافق بود؛ بار دیگر ترجیح داد تا وعده ی آینده را بدهد.