به گزارش گروه بين الملل خبرگزاري دانشجو، روزنامه آمریکایی واشنگتن پست طی گزارشی نوشت: سازمان تجارت جهانی (WTO)، یک سازمان بین المللی است که روابط تجاری بین کشورها را تنظیم میکند. در حالی که تقریباً تمام کشورها عضو این سازمان هستند، ایران بزرگترین اقتصادی است که هنوز به عضویت این سازمان در نیامده است.
ایران نخستین بار در سال 1996 درخواست عضویت در این سازمان را مطرح ساخت، اما مخالفت آمریکا مانع از عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی شد.
ایران در این سالها تلاش برای عضویت در سازمان تجارت جهانی را ادامه داد و در سال 2005، آمریکا بهدلیل علاقمندی به ادامه مذاکرات هستهای با ایران، اجازه داد تا فرآیند عضویت ایران به جریان بیفتد. اکنون که مذاکرات هستهای به نتیجه رسیده، ایران در حال برنامه ریزی برای پیوستن به سازمان تجارت جهانی پس از لغو تحریمهاست.
*پیوستن به سازمان تجارت جهانی چه تأثیری بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت؟
عضویت در سازمان تجارت جهانی مستلزم ایجاد تغییرات عمدهای است و ایران باید تعرفهها و محدودیتهای اقتصاد خود را کاهش دهد. دولت ایران اعلام کرده که عضویت در سازمان تجارت جهانی را اولویت خود میداند زیرا میخواهد اقتصاد خود را تنوع ببخشد و استاندارد زندگی و میزان فرصتهای شغلی را بالا ببرد.
پیوستن به سازمان تجارت جهانی به ایران کمک خواهد کرد تا از طریق کاهش تعرفه بسیاری از کالاها، محصولات تولید شده در این کشور در بازار جهانی رقابتیتر شوند. همچنین، این عضویت موجب تسهیل توسعه مهندسی، تولید و دیگر بخشها خواهد شد و میتواند سرمایه گذاری در بخش انرژی ایران را سرعت ببخشد.
گسترش تجارت همچنین میتواند با ایجاد فرصتهای شغلی جدید موجب تقویت طبقه متوسط شده و عضویت ایران را در دیگر موافقتنامههای تجاری سرعت ببخشد.
اما هرچند عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی دارای منافع اقتصادی فراوانی است، این تحول ممکن است مشکلاتی نیز ایجاد کند، از جمله اینکه ایران پس از عضویت از سوی دیگر کشورهای عضو مورد تعقیب و شکایت قرار بگیرد.
بهطور کلی، سازمان تجارت جهانی به اعضای خود اجازه نمیدهد تا رفتار بهتری با برخی از شرکای خود نسبت به شرکای دیگرشان داشته باشند. بنابراین با پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، دولت آمریکا در صورت محدود ساختن تجارت با ایران، احتمالاً ناقض مقررات سازمان تجارت جهانی شناخته خواهد شد. هرچند مشخص نیست که آیا تحریمهای اقتصادی و مالی از نظر فنی بر اساس استثنای امنیت ملی موجود در سازمان تجارت جهانی قابل توجیه است یا نه، اما این اقدامات در تضاد آشکار با روح سازمان تجارت جهانی است و بهندرت از سوی اعضا توسط یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرد.
اگر آمریکا مقررات سازمان تجارت جهانی را از طریق محدود ساختن تجارت با ایران نقض کند، تهران میتواند به دادگاه سازمان تجارت جهانی شکایت کند. اگر دادگاه تشخیص دهد که آمریکا مقصر است، ممکن است از این کشور بخواهد تا از مقررات سازمان تبعیت کند. دادگاه همچنین میتواند دولت آمریکا را ملزم به جبران خسارات ایران کند یا به ایران اجازه دهد از طریق اعمال محدودیتهای تجاری اقدام تلافی جویانه انجام دهد.
اگر دولت آمریکا باز هم از مقررات سازمان تجارت جهانی تبعیت نکرد، دادگاه میتواند اعتبار این کشور را بهعنوان یک کشور ناقض مقررات سازمان لکهدار سازد و آنگاه کشورهای دیگر در آینده کمتر با این کشور مبادله تجاری انجام دهند.
بهطور کلی با عضویت ایران در سازمان تجارت جهانی، ابزارهای آمریکا برای تحت فشار قرار دادن ایران از طریق تجاری محدود خواهد شد.