پشت‌پرده «کاندیدا تراشی» اصلاح‌‌طلبان برای اصول‌گرایان چیست؟/ دردسرهای آیت‌الله رئیس‌جمهورساز!

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو،‌ بازی پیچیده‌ی انتخابات 96 آغاز شده است. چند هفته‌ای هست که روزنامه‌های زنجیره‌ای اصلاح‌طلب یادداشت‌هایی درباره‌ی بررسی فرضیه‌های انتخابات 96، امکان رد صلاحیت روحانی، احتمال بالای دور دوم در انتخابات 96 و اینکه ممکن است اصولگرایان به اجماع روی روحانی برسند یا اینکه گزینه‌ای مثل باهنر را علم کنند مطرح می‌کنند. کاری که حالا به پیش‌گویی درباره‌ی کاندیداهای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری 1396 نیز رسیده است. پیش‌گویی‌هایی که گاهی با تصوراتی موهوم همراه می‌شود. مثل اینکه روزنامه‌ی آرمان ادعا کرد: اصولگرایان هیچ کاندیدایی بهتر از روحانی ندارند! شاید این جمله، ناشی از عمق بی‌برنامه‌گی و ترس اصلاح‌طلبان در پی کاهش محبوبیت روحانی برای انتخابات ریاست‌جمهوری پیش‌‌رو باشد. ترسی که نتیجه‌اش هر چه بشود ممکن است انتظارات یاران اردوگاه بی‌ژنرال اصلاحات را برآورده نکند. البته آن‌ها هنوز انتظار دارند که هاشمی رفسنجانی پا به عرصه‌ حمایت همه‌جانبه از روحانی بگذارد. هرچند خودشان نیز هنوز به یک نظر واحد نرسیده‌اند. اما هاشمی‌رفسنجانی که حالا از سوی روزنامه‌ی اعتماد، لقب جدید «آیت‌اللهِ رئیس‌ِجمهورساز‌» را هدیه گرفته، دیگر رغبتی برای حمایت از روحانی ندارد.

کاندیداتراشی!

اصلاح‌طلبان هنوز درباره‌ی حمایت از روحانی در سال 96 به اجماع و وحدت نرسیده‌ و مشکلات بسیاری در درون دارند. تنها کاری که این روزها می‌توانند انجام بدهند حمله به نامزدهای احتمالی اصولگرا و کاندیداتراشی برای جناح رقیب‌شان است. کاری که دو روزنامه‌ی «آرمان» و «اعتماد» تقریبا در تمام روزهای هفته‌ گذشته، تیتر اول خود را معطوف به آن کردند.

ابتدا روزنامه‌ی آرمان، محمدرضا باهنر را سوژه‌ی بازی رسانه‌ای خود برای کاندیداتراشی کرد. محمدرضا باهنر که بیش از 25 سال نماینده‌ی مجلس شورای اسلامی‌ بوده است البته همان ابتدای انصراف از کاندیداتوری برای مجلس شورای اسلامی، فرضیه‌ی آمادگی برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری سال 96 را کاملا تکذیب کرد. محمد عطریانفر اما در گفت‌وگو با روزنامه‌ی آرمان تمام ظرفیت اصولگرایان برای انتخابات 96 را در «محمدرضا باهنر» جمع نمود. عطریانفر پیش از این ادعا، اصلاح‌طلبان را ضعیف‌تر از هر زمان دیگری دانست. چون «در شرایط کنونی در اداره و تمشیت امور کشور حائز دست برتر و موقعیت غالب» نیستند. محمد عطریانفر سپس از چهره‌هایی مانند «احمدی‌نژاد، ولایتی، جلیلی، قالیباف، رضایی و لاریجانی» نام برد و گفت: «از بين اين افراد تنها كسی كه بالقوه توانايی رقابت با آقای روحاني را خواهد داشت آقای محمدرضا باهنر است. باهنر از هوش سياسی، رفتار حزبی، اعتماد به نفس لازم و مشی اعتدالی مناسبی برخودار است و سابقه‌ی طولانی او در كار حزبی و همچنين در مجلس‌شورای‌اسلامی به او جرات حضور می‌دهد». پیش‌گویی‌های عطریانفر به همین‌جا ختم نشد. او درباره‌ی انتخابات ریاست جمهوری سال 1400 نیز پیش‌گویی کرد: «پيروزی او در سال۱۴۰۰ نزد اصولگرايان و شخص وی محتمل‌تر از رقابت نامطمئن اين دوره در برابر آقای روحانی است».

کابوس مخالفان!

در ادامه‌ی این بازی، روزنامه‌ی اعتماد نیز گفت‌وگویی با محمدرضا جلایی‌پور ترتیب داده و کابوس مخالفان و منتقدان دولت را انتخاب دوباره‌ی حسن روحانی دانسته و ادعا کرد «مخالفان روحانی، ترمز بریده‌اند». محمدرضا جلایی‌پور همچنین در ادامه‌ی این گفت‌وگو با ادعایی که به نظر می‌رسد چندان صحیح نباشد محبوبیت روحانی را عامل پیروزی او در سال 96 دانست و گفت: «بر اساس همين نظرسنجي‌هايی كه داريم آقای روحانی در بين مردم محبوبيت دارد و آنها [منتقدان] از این نگران هستند و هدف‌شان این است که محبوبیت روحانی در بین مردم مخدوش شود. ارزیابی من این است که این کارها منجر به رأی بیشتر آقای روحانی می‌شود».

اما در نقطه‌ی مقابل این ادعای بی‌پایه و اساس، روزنامه‌ی آرمان ساز دیگری را کوک کرده است. سازی که صدای آن هُل دادن روحانی به سمت اصولگراهاست. آرمان در یادداشتی با عنوان «اصولگرایان و چتر حمایت از روحانی»، تلاش کرد تا روحانی را به اصولگرایان قالب کند: «آيا اين تصميم يك ريسك نخواهد بود كه اصولگرايان به فردی اعتماد كنند كه همه‌ی فرصت‌های آن‌ها را در آينده بسوزاند؟ از سويی چرا آن‌ها نبايد از فردی مانند حسن روحانی كه يك شخصيت فراجناحی و ميانه‌روست حمايت كنند؟» این ادعاها در نهایت با طرح دوباره‌ی نام باهنر به عنوان گزینه‌ی احتمالی اصولگرایان همراه با یک توصیه‌ تمام شد: «بهتر نيست كه اصولگراها به جای اتلاف وقت، آرای خود را بيش از اين نسوزانند و همگی بر روی روحانی اجماع كنند؟». پاسخ اصولگرایان اما این بود: «نه! بهتر نیست». دبیرکل جامعه‌ی روحانیت مبارز و امام جمعه‌ی موقت تهران پاسخ داد: « بسيار بعيد است كه ما بخواهيم از آقای روحانی حمايت كنيم».

البته روزنامه‌ی "آرمان" پاسخ شروع زودهنگام مسائل انتخابات 1396 را با تناقض‌گویی‌های نویسندگانش دریافت کرد. آنجا که در یادداشتی متناقض با نوشته‌های قبلی خود عنوان کرد: «تكليف انتخابات رياست‌جمهوری ۹۶ برای اصلاح‌طلبان مشخص است و آن‌ها اعلام كرده‌اند كانديدايی جز روحانی ندارند». این در حالی است که ابراهیم اصغرزاده، در گفت‌وگویی با روزنامه‌ی اعتماد ضمن بیان انتقاداتی صریح به روحانی و اصرار بر خارج کردن او از دایره‌ی اندیشه‌های اصلاح‌طلبی گفت: «دولت فكر می‌كند چك سفيد امضا گرفته و مطابق خصلت‌های ذاتی خودش حركت می‌كند». اصغرزاده در این گفت‌وگو از یک فاجعه هم گفت: «تمام بازی روحانی و اصلاح‌طلبان منوط به اين شده كه پشت درهای بسته بنشينند و دعا كنند كه شورای‌نگهبان احمدی‌نژاد را رد صلاحيت كند. اين طرز فكر فاجعه است». این فعال سیاسی اصلاح‌طلب، در انتها روحانی را کاملا از اصلاح‌طلبان جدا کرد و مدعی شد «تنها در صورتی از روحانی حمایت می‌کنیم که تعهد بدهد مانیفست اصلاح‌طلبی را اجرا کند».

آیت‌اللهِ رئیس‌جمهورساز!

روزنامه‌ی آرمان که دست‌بردار ماجرا نیست در یادداشتی دیگر، پای هاشمی را هم به بازی رسانه‌ای خود باز کرد. آرمان، هاشمی را در دو راهی «حمایت یا عدم حمایت از روحانی» توصیف کرد. دوراهی که هاشمی در تردید است که آیا روحانی می‌تواند گزینه‌ی مناسبی برای انتخابات ریاست جمهوری سال 96 باشد یا نه. این تردید از آنجا بیشتر آشکار می‌شود که هاشمی در قبال حملات ادعایی به دولت روحانی در موضوع فیش‌های حقوقی تاکنون حتی کلمه‌ای نیز به زبان نیاورده است. این موضوع، در یادداشت روزنامه‌ی آرمان نیز با این جمله مورد تأکید قرار گرفت: «سكوت طولانی آيت‌الله هاشمی در قبال فيش های حقوقی نجومی حاوی این پیام بود كه او ديگر به مانند گذشته رغبتی برای دفاع از دولت روحانی ندارد؛ چرا که انتظارات او از روحانی آنچنان كه انتظار می‌رفت، محقق نشده است».

به نظر می‌رسد هنوز راه پر پیچ و خمی تا پذیرش روحانی به عنوان کاندیدای مورد حمایت اردوگاه متفرق اصلاح‌طلبی وجود دارد. راهی که بعید است روحانی در آن به تابلوهای راهنمایی اصلاح‌طلبان وقعی بنهد. البته سران ارشد اصلاح‌طلبی نیز در طول سه سال گذشته از هیچ انتقاد و طرح مسئله‌ای بر علیه دولت روحانی فروگذار نکرده‌اند و حمایت دوباره از روحانی در سال 96 را به مثابه‌ی صدور چک سفید امضای دیگری برای او و یارانش می‌دانند. اگر وضعیت به همین ترتیب پیش برود به قول اصغرزاده «هم دولت شکست می‌خورد هم اصلاح‌طلبان».