سرویس بین الملل خبرگزاری دانشجو، محمد نوروزی؛ در عالم سیاست، افراد مختلفی با شخصیتها و مبانی اعتقادی گوناگونی اظهارنظر میکنند و موضع خود را نسبت به حوادث و رویدادهای گوناگون در جای جای عالم اعلام مینمایند. نکته مهم این است که برای فهم درست و حداقل نزدیک به یقین اظهارات مقامات سیاسی کشورهای دنیا باید سیاستمداران را به خوبی شناخت. بیشک هر چه یک سیاستمدار بی اخلاقتر و قدرتطلبتر باشد بیشتر باید به اظهارات وی شک کرد و لازم است از دریچه دیگری به نظر و دیدگاه وی نگریست.
تحلیل واقع بینانه درباره طراح کودتای ترکیه کار بسیار مشکلی بوده و هست و باید منتظر ماند در آینده ابعاد جدیدتری از این رویداد مهم کشور ترکیه نمایان شود اما بعد از حمله ارتش ترکیه به کردهای سوریه میتوان تحلیلهای جدیدتری به دست داد.
کودتا در هر کشوری که روی دهد در درجه دوم یا سوم اهمیت نیست بلکه به علت خاصیت آن که همانا براندازی یک نظام حاکم به روش خشن است، در درجه اول قرار دارد و به تبع آن تلاش برای قطع کردن دست عاملان کودتا باید در درجه اول اهمیت باشد. اما اقدام اخیر اردوغان در گسیل کردن نیروهای نظامی این کشور به سوریه بیانگر این موضوع است که تمام ادعاهای اردوغان مبنی بر اینکه «آمریکا باید میان کشور دموکراتیک ترکیه و فتحالله گولن تروریست و کودتاچی یکی را انتخاب کند» بیشتر یک بازی سیاسی برای اقداماتی است که از قبل احتمالا بین آمریکا و اردوغان طرح ریزی شده است. هیچ سیاستمدار عاقلی با عامل کودتا در کشورش که به تاج و تخت وی چشم طمع دوخته است و با خشونت قصد کنار زدن وی از قدرت سیاسی را دارد بر سر مسئله دیگر یعنی حمله به کردهای سوریه متحد نمیشود اما اکنون و درست در زمانی که هیچ روزنه امیدی برای استرداد گولن از سوی دولت آمریکا دیده نمیشود و در حالی که اردوغان به عنوان شخصیتی که عملا نشان داده با مخالفانش به هیچ وجه اهل تسامح و گذشت نیست ارتش ترکیه با چراغ سبز آمریکا وارد خاک سوریه میشود و گویا موضوع اصلی یعنی استرداد گولن دیگر مسئله اصلی وی نیست.
از این نکته هم نباید غافل شد که بهانه اردوغان برای حمله به سوریه مبارزه با داعش اعلام شده است و این در حالی است که وی خود از متهمان اصلی کمکرسانی به تروریستها در سوریه است. این پرسش اساسی برای همه مطرح است که چرا بعد از این همه کشته که از تروریستها به جا مانده چرا آنقدر زیادند که گویی کارخانه تولید تروریست در دنیا راهاندازی شده است، چطور تروریستها به راحتی برای خود منابع درآمد به این بزرگی ایجاد دارند، رسانه راهاندازی کردهاند، به سهولت هر چه تمامتر مهمات های پیشرفته در اختیارشان قرار می گیرد و سوالات متداول دیگر. غیر از این است که آمریکا و ترکیه و عربستان از متحدان پروپا قرص سر پا نگه داشتن تروریستهای تکفیری هستند تا مقاومت و بیداری اسلامی که در درجه اول حاکمان مستبدی چون اردوغان و حکام خشن عربستان را نشانه گرفته نتوانند به مسیر خود ادامه دهند و از راه خود منحرف شود؟
با توجه به مطالب فوق، کودتای ترکیه بسیار بعید است کار شخص دیگری غیر از اردوغان باشد؛ کودتایی که به جای متمرکز شدن روی تخت ریاست جمهوری، ساختمان پارلمان را آن هم در زمانی که نمایندگان در آن حضور نداشتند هدف قرار داده بود.
در بررسی رفتارهای این روزهای رئیس جمهور ترکیه، چرخش مرموزانه وی به سوی روسیه و ایران نیز باید دقت شود. شکی نیست که پوتین و سردمداران روسیه افراد مطمئنی نیستند و دوست و آشنا این مطلب را نه تنها تایید میکنند بلکه به آن باور نیز دارند، اما طبق تجربه و اسناد متقن، پوتین در سرکوب تروریستهای موجود در سوریه اقدامات درخوری داشته است. بنابراین حمایتهای سفت و سختی که اردوغان از تکفیریها می کند مهر تاییدی بر این موضوع است که چرخش وی به سمت پوتین به معنای تغییر دیدگاه اردوغان و تصمیم وی برای حمله جدی و بنیادین به تروریستها نیست بلکه در پس پرده این ظاهرسازی ها و اظهار دوستیها می تواند ردگمکنی و انحراف افکار عمومی جهان از تصمیمات شیطانی وی باشد. در واقع با شکست سنگین داعش در عراق و سوریه آمریکا مجبور به تغییر روش برای ماندن در صحنه درگیریهای منطقه و ادامه جنگ نیابتی با حربه جدید است.
درباره اظهار دوستی رئیس جمهور دغلباز ترکیه با ایران نیز همان تحلیل که در رابطه با نامتجانس بودن پوتین با اردوغان گفته شد بلکه بسیار فراتر از آن صادق است؛ چرا که سیاست جمهوری اسلامی در همه ابعاد آن طوری تعریف شده و به آن عمل میشود که دولتمردان ترکیه به هیچ وجه در آن جایی ندارند. در واقع اردوغان در عمل ثابت کرده که هر قدر هم که بدقلق باشد برادر آمریکا و اذنابش است. به عبارت دیگر ابراز دوستی اردوغان به ایران، پنهان کردن باطن رئیس جمهور قدرتطلب ترکیه است.
در نتیجه بازیای که سوت آن با کودتا زده شد اکنون در سوریه در جریان است و باید منتظر ماند و دید که در آینده چه گروههایی پیروز این نبرد بسیار پیچیده و جدی خواهند بود.