به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، پایگاه اینترنتی گاردین در گزارشی به بررسی قابل توجه‌ترین رویدادهای اقتصاد جهانی در سال ۲۰۱۶ از پیشروی بازارهای سهام پس از پیروزی ترامپ، ریزش پوند انگلیس پس از رای بریگزیت و افزایش قیمت طلا و بیکاری بالای جوانان در اقتصادهای بزرگ اروپا پرداخت. این رویدادها عبارتند از:
رشد بیش از ۵۰ درصدی قیمت‌های نفت
قیمت نفت برنت در ابتدای سال ۲۰۱۶ به دلیل تشدید نگرانی‌ها نسبت به اشباع عرضه برای نخستین‌بار در ۱۳ سال گذشته به پایین ۳۰ دلار در هر بشکه سقوط کرد. لغو تحریم‌ها علیه ایران در ماه ژانویه هم به معنای افزایش تولید و صادرات این تولیدکننده نفت به بازاری بود که پیش از آن هم به دلیل تولید بالای نفت شیل آمریکا و کشورهای عضو اوپک با اشباع عرضه شدیدی روبه‌رو بود.
اما قیمت‌ها در ادامه سال با نشانه‌های کاهش ذخایر و انتظارات فزاینده برای محدود شدن تولید اوپک بهبود یافت. توافقی که در اواخر سال میان کشورهای عضو و غیرعضو اوپک برای کاهش تولید حاصل شد، قیمت‌های نفت را به بالای ۵۷ دلار رساند که بالاترین حد در ۱۷ ماه گذشته بود. نفت سال ۲۰۱۶ را با ۵۴ درصد رشد قیمت به پایان رساند.
ریزش طلای جهانی بدنبال افزایش نرخ‌های بهره آمریکا
یک سال پرآشوب در سیاست جهانی، تقاضا برای طلا که یک دارایی مطمئن در شرایط بی‌ثباتی اقتصادی و سیاسی به شمار می‌رود را افزایش داد و قیمت این فلز ارزشمند در طول سال ۲۰۱۶ روند صعودی داشت. تقاضا برای طلا همچنین تحت تاثیر پایین ماندن نرخ‌های بهره تقویت شد، زیرا سرمایه‌گذاران در چنین فضایی بدنبال سرمایه‌گذاری در دارایی‌هایی مانند طلا بودند که ارزش‌شان را بهتر حفظ می‌کردند.
با اینهمه پس از این‌که دونالد ترامپ در انتخابات آمریکا پیروز شد و دورنمای تدابیر محرک مالی و افزایش بیشتر نرخ‌های بهره آمریکا پدیدار شد، این فلز ارزشمند بخشی از درخشش خود را از دست داد. با عقب‌نشینی اندک دلار آمریکا و بازده اوراق قرضه در آخرین روزهای سال، قیمت طلا اندکی بهبود یافت و این فلز زرد سال ۲۰۱۶ را با رشد سالانه پس از کاهش در سه سال گذشته به پایان برد.
صعود شاخص FTSE انگلیس تحت تاثیر ریزش پوند
پوند از زمان همه‌پرسی انگلیس برای خروج از عضویت اتحادیه اروپا (بریگزیت) ریزش کرد و در سال ۲۰۱۶ به پایین‌ترین سطح در ۳۱ سال اخیر رسید. افزایش نرخ‌های بهره آمریکا در دسامبر موجب رشد بیشتر نرخ برابری دلار در برابر پوند شد. پوند از زمان رای بریگزیت حدود ۱۷ درصد در برابر دلار نزول کرده است.
در مقابل شاخص FTSE ۱۰۰ به رکورد بالایی صعود کرد. بیشتر رشد این شاخص به دلیل ضعف پوند بود زیرا بسیاری از شرکت‌هایی که در این شاخص ثبت شده‌اندT درآمدهایشان را به دلار گزارش می‌کنند و در نتیجه از این تغییرات مبادله ارزی سود کردند. ضعیف‌شدن پوند همچنین سرمایه‌گذاران بین‌المللی را تشویق کرد. سهام عرضه شده در بازار این کشور و سایر دارایی‌هایی مانند املاک را خریداری کنند.
رکوردزنی داوجونز بدنبال استقبال وال‌استریت از ترامپ
شاخص سهام آمریکا در سال ۲۰۱۶ به رکورد بالای جدیدی رسید و تا محدوده ۲۰ هزار واحد پیش رفت. نگرانی‌ها نسبت به موج احتمالی حمایت‌گرایی تحت دولت دونالد ترامپ با امیدهای وال‌استریت نسبت به هزینه بالا بر روی زیرساخت و تسهیل مقررات که اقتصاد آمریکا را رونق خواهد بخشید جبران شد.
از زمان انتخابات بانک‌ها در میان کسانی بودند که بزرگ‌ترین صعود را در بازارهای سهام آمریکا داشتند که این امر به دلیل افزایش نرخ‌های بهره و انتظارات برای تسهیل مقررات از سوی دولت ترامپ بود.
بهبود شاخص بالتیک درای و خوش‌بینی محتاطانه نسبت به دورنمای تجارت
شاخص "بالتیک درای" نخستین نشانه‌های وجود مشکل برای اقتصاد جهانی را نشان می‌دهد. این شاخص هزینه‌های بار خشک برای کالاهایی مانند زغال‌سنگ، برنج و گندم را می سنجد و زمانی که کاهش پیدا می‌کند اقتصاددانان نسبت به کندی تجارت جهانی و به نوبه خود فعالیت اقتصادی جهانی نگران می‌شوند.
ماه فوریه یکی از این لحظات بود که شاخص "بالتیک درای" به رکورد پایین ۲۹۰ واحد صعود کرد، اما در ادامه سال بهبود یافت و در نوامبر به دنبال پیروزی ترامپ افزایش یافت اما این شاخص در سطح ۹۶۱ واحد مانده که همچنان بسیار پایین‌تر از رکورد ۱۱۷۹۳ واحد در ماه می ۲۰۰۸ است.
استمرار کندی اقتصاد چین
سال ۲۰۱۶ با نگرانی‌های تازه نسبت به شدت کندی اقتصادی چین آغاز شد و امواج شوک را به بازارهای جهانی ارسال کرد. اقتصاددانان انتظار دارند رشد تولید ناخالص داخلی چین برای کل سال کمتر از هفت درصد باشد و در سال آینده کاهش بیشتری پیدا کند که در مقایسه با نرخ رشد ۱۴ درصدی که این کشور در یک دهه گذشته تجربه کرد اُفت قابل توجهی نشان می‌دهد.
کندی اقتصادی با توجه به رسیدن رشد اقتصادی چین به حد اشباع، قابل پیش بینی بود، اما ماهیت این رشد سرمایه‌گذاران را نگران ساخته است. با ضعیف شدن روند رشد اقتصادی، پکن به اجرای تدابیر محرک مالی اقدام کرده است. هزینه‌هایی که دولت صرف کرده به همراه افزایش قیمت‌های املاک و وام‌دهی بانکی بالا، هشدارهایی را نسبت به انباشته شدن بدهی این کشور برانگیخته است.
ریزش پزوی مکزیک بدنبال تهدیدهای ترامپ
ارز مکزیک به عنوان معیاری برای سنجش شانس پیروزی ترامپ در انتخابات عمل کرد. پس از این‌که این نامزد جمهوری‌خواه تهدید کرد بین محض آمریکا و مکزیک دیواری خواهد ساخت و توافق‌های تجاری را لغو یا تحت بازبینی قرار می‌دهد، پزو تحت فشار مکرری قرار گرفت و پس از پیروزی ترامپ به پایین‌ترین رکورد تاریخی در برابر دلار رسید.
این اواخر پزو در شرایطی که به نظر می‌رسد ترامپ لحن انتخاباتی تهاجمی خود را آرام کرده، ثابت بوده است، اما تحلیلگران هشدار می‌دهند که ارز مکزیک به محض تحلیف رییس جمهور جدید آمریکا در ژانویه، با نوسان بیشتری مواجه خواهد بود.
صعود سهام بانکی ژاپن تحت تاثیر تغییر سیاست بانک مرکزی
نرخ‌های بهره پایین، سودآوری برای بانک‌ها را به دلیل اختلاف میان نرخ‌ها و بهره‌ای که برای پس‌اندازها و همچنین نرخ سود وام‌ها پرداخت می‌شود، دشوارتر می‌کند. برای این‌که دریابیم این مسئله چه تاثیری بر قیمت‌های سهام بانک‌ها دارد کافی است به بانکهای ژاپن در سال ۲۰۱۶ نگاه کنیم.
سهام بانکی ژاپنی از سال‌ها چاپ پول الکترونیکی از سوی بانک مرکزی تحت فشار قرار داشت و اوایل سال که بانک مرکزی ژاپن نرخ‌های بهره منفی را برای تشویق وام‌دهی به شرکت‌ها معرفی کرد، تزلزل بیشتری پیدا کرد، اما در سپتامبر بانک مرکزی برنامه محرک پولی خود را تغییر داد و در نتیجه سهام بخش بانکی با امید به کاهش فشار بر سودآوری بانک‌ها بهبود یافت.
رشد فشارهای تورمی در منطقه یورو
بانک مرکزی اروپا برای تقویت رشد اقتصادی ضعیف و بالا بردن نرخ اندک تورم در منطقه یورو اقدامات محرک مالی کم‌سابقه‌ای را به اجرا گذاشت. با وجود نرخ‌های بهره فوق‌العاده اندک و برنامه گسترده چاپ پول الکترونیکی، نرخ تورم این حوزه از هدف بانک مرکزی اروپا بسیار پایین مانده اما نزدیک به دو درصد است.
اقتصاددانان همچنین به تورم مبنا اشاره می‌کنند که شامل کالاهای پرنوسان مانند انرژی نمی‌شود و از تابستان در حدود ۰.۸ درصد مانده است و نشان می‌دهد فشار صعودی زیادی بر قیمت‌ها وجود ندارد. بانک مرکزی اروپا اخیرا اعلام کرده میزان تدابیر محرک پولی خود را محدود خواهد کرد، اما ماریو دراگی، رییس این بانک، تاکید کرده است بانک مرکزی آماده است تا در صورت عدم رشد تورم، تدابیر حمایتی خود را افزایش دهد.
بیکاری بالای جوانان در ایتالیا و فرانسه
شکست ماتئو رنزی، نخست وزیر ایتالیا، در همه پرسی اصلاحات قانون اساسی در دسامبر در حالی روی داد که استانداردهای زندگی در این کشور بهبود نیافته است و یکی از بالاترین نرخ‌های بیکاری در منطقه یورو با ۱۱.۶ درصد، به ایتالیا تعلق دارد. این وضعیت در میان جوانان پایین ۲۵ سال وخیم‌تر بوده و بیکاری جوانان به بیش از ۳۶ درصد در مقایسه با ۲۹ درصد در پنج سال گذشته می‌رسد. فرانسه هم شاهد افزایش بیکاری جوانان در سال‌های اخیر بوده و جدیدترین آمار نرخ بیکاری را بالای ۲۵ درصد نشان می‌دهد که انتظار می‌رود بر رای فرانسوی‌ها در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۷ تاثیر گذارد.