نفت ۲۰۱۷ به کدام سو می‌رود؟

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، براساس اطلاعات آژانس بین‌المللی انرژی، مازاد عرضه نفت از 1.3 میلیون بشكه در روز در فصل اول سال 2016 به 200 هزار بشكه در روز در فصل دوم 2016 كاهش یافت؛ دلیل این كاهش مازاد عرضه، افزایش تقاضا همزمان با كاهش عرضه جهانی نفت بود.

عرضه جهانی نفت در این فصل با وجود تداوم افزایش تولید ایران، 700 هزار بشكه در روز نسبت به فصل قبل كاهش یافت. در فصل دوم 2016 تولید اعضای غیراوپك یك میلیون بشكه در روز كاهش یافته كه عمده‌ترین كاهش تولید نفت در كانادا رخ داد. با وجود كاهش قابل توجه تولید كشورهای غیراوپك در این فصل، تولید كشورهای اوپك حدود 300 هزار بشكه در روز افزایش یافت؛ به‌طوری كه تولید روزانه نفت ایران و عربستان نسبت به فصل قبل در مجموع 550 هزار بشكه افزایش، اما تولید نیجریه 240 هزار بشكه در روز نسبت به فصل قبل كاهش یافت.

بنا به گزارش مرکز پژوهش های مجلس، در شرایط كاهش عرضه جهانی نفت، تقاضای جهانی به‌دلیل افزایش تقاضای بنزین در ایالات متحده و تقاضای سوخت دیزل در اروپا 400 هزار بشكه در روز نسبت به فصل قبل افزایش یافت. در مجموع به‌دلیل كاهش مازاد عرضه نفت، قیمت نفت خام برنت در فصل دوم سال 2016 با 11.6 دلار افزایش نسبت به فصل قبل، به 44.7 دلار به ازای هر بشكه رسید.

اداره اطلاعات انرژی پیش‌بینی كرده است كه رشد سالانه عرضه نفت در سال 2016 نسبت به سال قبل، 441 هزار بشكه در روز و در سال 2017 ، 544 هزار بشكه در روز باشد.

براساس آخرین تصمیمات اتخاذ شده در صدوهفتادویكمین اجلاس اوپك در 30 نوامبر 2016، پیش‌بینی رشد اقتصادی جهان برای سال 2016 ، در حدود 2.9 درصد و در سال 2017، 3.1 درصد منطقی اعلام شد. در اجلاس صدوهفتادویكم اوپك تكید شد كه ذخایر نفت اعضای OECD و غیر OECD در سطحی بالاتر از میانگین پنج‌ساله قرار دارد. البته كاهش میزان سرمایه‌گذاری‌ها در سال‌های 2015 و 2016 و تعلیق‌های عظیم در صنعت نفت بسیار مشهود بوده است. ضرورت سرمایه‌گذاری‌های مستمر برای این صنعت به‌منظور تامین عرضه ضروری در دوره‌های میان‌مدت و بلندمدت، مورد تاكید این اجلاس بود.

براساس پیش‌بینی‌های آژانس بین‌المللی انرژی، رشد عرضه نفت غیراوپك در سال 2017، عمدتا ازسوی روسیه، برزیل، كانادا و قزاقستان خواهد بود.

با توافق صورت گرفته در جلسه دهم دسامبر 2016 در وین، اعضای غیراوپك ملزم به كاهش تولید خود تا سقف 600 هزار بشكه در روز از ژانویه 2017 شدند. در این بین روسیه توافق كرد كه 300 هزار بشكه از تولید خود بكاهد تا از مازاد عرضه در بازار جهانی نفت كاسته شود.

همزمان با كاهش قیمت‌های نفت، اعضای اوپك نظیر عراق، عربستان سعودی، امارات متحده عربی و ایران در سال 2015 بر تولید خود افزودند؛ به طوری كه در سال گذشته، عراق بیش از 660 هزار بشكه در روز، عربستان سعودی بیش از 500 هزار بشكه در روز، امارات متحده عربی بیش از 160 هزار بشكه در روز و ایران بین 150 هزار بشكه در روز در پایان سال 2015 و 700 هزار بشكه در روز در سال 2016 ، بر تولید نفت خود افزودند.

براساس مطالعهِ موسسه مالی گلدمن ساكس، ایران می‌تواند در صورت عدم نقض توافق برجام ازسوی كشورهای غربی نیمی از رشد سالانه جهانی نفت (800 هزار بشكه در روز) را از آن خود كند.

گزارش مرکز پژوهش های مجلس حاکی از آن است که پیش‌بینی می شود در سال 2021 تولید مایعات نفتی ایران به روزانه 5.5 میلیون بشكه در روز افزایش یابد و در صورت مهیا بودن شرایط سرمایه‌گذاری، این میزان رشد تولید تحقق‌پذیر خواهد بود.

براساس توافق اجلاس صدوهفتادو یكم اعضای اوپك نیز، سطح تولید نفت اوپك در حدود 1.2 میلیون بشكه در روز كاهش یافته و سقف آن 32.5 میلیون بشكه در روز تعیین شده است. این توافق 6 ماهه با در نظر گرفتن شرایط حاكم بر بازار تا 6 ماه دیگر قابل تمدید است.