لوایح چهارگانه FATF؛ نام‌هایی که «به غلط» به معیشت مردم گره زده شد/ آقایان! چاره کار در اقتصاد مقاومتی است نه اطلاعات فروشی

عباس آخوندی وزیر مستعفی دولت که به تازگی در جمع دانشجویان دانشگاه تهران سخنرانی کرد با اعلام اینکه برجام یک توافق امنیتی بود نه یک توافق اقتصادی و اینکه اگر برجام نبود مورد حمله نظامی قرار می‌گرفتیم و کشور را دچار بحران می‌شد، عملا این پیغام را فرستاد که گویی fatf حلال مشکلات اقتصادی است حال آنکه با نگاهی به آرشیو تدبیرگران و امیدواران در میابیم که بعد از برجام همگی نظرشان این بود که تحریم لغو شد و چرخ‌های اقتصاد به گردش افتاد. اینک بدون برجام بسیاری امید‌های بر باد رفته و در شرایط بدون برجام برخی راه برون رفت از این شرایط سخت را پذیرش fatf می‌دانند. باتوجه به ایرادات و مغایرت‌های شورای نگهبان به آن باز چکش کاری و تصویب نهایی آن به مجمع تشخیص مصلحت کشیده شد و مجمع در دو جلسه اختصاص یافته به این مهم بحث‌ها و نظرات موافق و مخالف را بیان کرد، اما تصمیم گیری درباره این موضوع به بعد از تعطیلات سال نو موکول شد.

دولت و طرفداران آن‌ بر این موضوع تاکید دارند که بدون fatf جا به جایی و مراودات بانکی امکان پذیر نخواهد بود و سرنوشت فروش نفت و تجارت را به آن گره زده‌اند، اما در واقع پیوستن به آن خود تحریمی و دادن اطلاعات و آن هم از نوع دور زدن تحریم‌ها به بیگانه است. حال در چنین شرایطی قبول پیوستن به چنین لوایحی بدون دریافت ضمانت‌های قابل دسترس آن هم نه از نوع برجامی امری واجب است.

البته در میزی که دشمن غاصب و قسم خورده ملت ایران مسئولیت آن را بر عهده دارد دادن اطلاعات و خود اظهاری در بسیاری زمینه‌ها برای کشور چندان هم بی خطر نیست که بیانات رهبر معظم انقلاب نیز گواه است که این معاهدات و کنوانسیون‌ها که ساخته و پرداخته دشمنان انقلاب می‌باشد چندان هم برای کشور ضروری نیست. اما معظم له تصمیم را به سیاستمداران سپرده حال باید منتظر تصمیم نهایی مجمع در جلسات آتی باشیم.

چرا برخی طرفدار لوایح اند؟
لیبرال‌ها معتقدند که سازمان‌های بین المللی مستقل از دولت‌های عضو عمل می‌کنند و می‌توان به امید اینکه این‌ها اطلاعات را در اختیار دولت‌هایی که تحت عنوان آن‌ها فعالیت می‌کنند قرار نمی‌دهند با آن‌ها به توافق رسید و همکاری کرد. ولی در واقع همانطور که پیش از این هم اینگونه نهاد‌ها حتی تا سطح سازمان ملل اطلاعات ما را در اختیار آمریکا و متحدانش قرار داده اند، پس احتمال دارد که در آینده هم اینچنین شود و در واقع اینگونه نهاد‌ها و سازمان‌های بین المللی بازهم ابزاری در راستای منافع قدرت‌های بزرگ باشند.
البته باید گفت که در صورت پذیرش این لوایح هم تضمینی وجود نخواهد داشت مشکلات اقتصادی که برخی آن‌ها را به این لوایح گره می‌زنند هم مرتفع شود. دیوید لوئیس، دبیر اجرایی گروه ویژه اقدام مالی معتقد است که هیچ تضمینی وجود ندارد که ایران با اجرای خواسته‌های FATF از لیست سیاه آن خارج شود.


گریزی بر ساختار و عملکرد FATF
گروه ویژه اقدام مالی یا به اختصار FATF یک سازمان بین دولتی است که در سال ۱۹۸۹ با ابتکار G۷ با توجه به سیاست‌های توسعه برای مبارزه با پولشویی تأسیس شده است. این گروه میزان پیشرفت کشور‌های عضو در زمینه پیاده سازی توصیه‌های این گروه را رصد می‌کند و بررسی‌هایی درباره وضعیت قوانین مبارزه با پولشویی در بازار‌های مختلف مالی در سرتاسر جهان انجام می‌دهد و نتیجه آن را در جلسات هر چهار ماه یک بار خود به اطلاع کشور‌های عضو می‌رساند تا این کشور‌ها بتوانند ریسک سرمایه گذاری در بازار‌های مالی هدف را بررسی و در مورد سرمایه گذارانی که به کشور‌های مشکوک می‌روند احتیاط کنند.
گروه ویژه اقدام مالی پولشویی همواره یک لیست سیاه از کشور‌هایی که مقررات مالی و پولشویی نگران کننده‌ای دارند منتشر می‌کنند. در لیست منتشر شده تا سال ۲۰۱۵ ایران به عنوان کشور خطرناک شناخته شده است. در واقعیت کشور قرار گرفته در فهرست سیاه FATF اغلب خود را در معرض فشار شدید مالی می‌بیند. وقتی که نام کشوری در فهرست دولت‌های غیرهمکار و مناطق پرخطر گروه اقدام مالی قرار داشته باشد، بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری مهم دنیا، در برخورد با بانک‌ها و شرکت‌های آن کشور، نهایت احتیاط را به خرج می‌دهند و گاه به همین دلیل از برقراری روابط با آن‌ها خودداری می‌کنند و همچون شرایط قبل از برجام هرگونه فعالیت بانکی ایران را تحریم کرده بودند.
حال مشکل اصلی از زمانی آغاز می‌شود تعریف‌های مختلف بین ما و این نهاد‌ها تفاوت جدی دارد. این نهاد‌ها تشکیلاتی مثل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را که ارگان اصلی در نیرو‌های مسلح کشورمان به حساب می‌آید را به عنوان یک نهاد تروریستی و حامی تروریست به حساب می‌آورد و در کنار آن جبهه مقاومت را نیز که با نفوذ و تصرف کامل فلسطین و مقابله با کشتار مردم در آن منطقه و در حال مبارزه با رژیم صهیونیستی است، نیز یک نهاد تروریستی می‌داند و ایران را به خاطر حمایت از آن و مقابله با نفوذ هر چه بیشتر صهیونیست‌ها و در واقع کاهش قدرت آمریکا در منطقه در این لیست قرار داده است.