موسوی: به مهاجرت فکر می‌کنم/ اگر علم در چین هم باشد باید به دنبالش رفت

به گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجو؛ هر ارگان و برنامه‌ای که رسالت خود را خدمت به نخبگان می‌داند باید در کنار تمامی تسهیلاتی که برای نخبگان در نظر می‌گیرد و تمهیداتی که مهیا می‌می‌کند، شنیدن حرف‌های آنها را در اولویت قرار دهد و البته که شنیدن بدون عمل دردی از هیچ کس دوا نمی‌کند. نخبه به فرصتی نیاز دارد تا بتواند طرحش را تمام قد به تصویر بکشد، با این اوصاف مهیا کردن و آماده کردن عرصه برایشان وظیفه کیست؟

از نخبگان جشنواره خوارزمی در گزارش روز‌های قبل گفتیم و حالا نوبت سید فواد موسوی، دانشجوی دکتری مهندسی شیمی دانشگاه علم و صنعت، عضو بنیاد ملی نخبگان و همچنین دارنده مقام سوم در بخش پژوهش‌های کاربردی جشنواره خوارزمی است. نخبه‌ای که با اشتیاق هر چه تمام‌تر از طرح خود و شوق علم اندوزیش می‌گوید.

طرح شما چه ویژگی دارد که باعث شد در جشنواره حائز رتبه شوید؟
«طراحی و ساخت حسگر‌های اولتراسونیک با کاربرد در کنتور اولتراسونیک گاز» نام طرح من است و این قطعات بعنوان مهم‌ترین بخش کنتور محسوب می‌شوند. کاربرد کنتور‌های اولتراسونیک بیشتر در صنایع نفت و گاز و اندازه گیری جریان داخل لوله استفاده می‌شود. این نوع کنتور‌های اولتراسونیک، معمولا دقت و صحت عملکردشان نسبت به سایر انواع کنتور‌ها بسیار بالاتر است. امروزه، حدودا ۷، ۸ سال است که تب استفاده از این نوع کنتور‌ها در صنعت خیلی بالا رفته است به همین دلیل این پروژه به عنوان تز دکتری من انتخاب شد. من به کمک استادم نه تنها توانستم آن را به انجام برسانم بلکه از لحاظ صنعتی هم موفق به ساختش شدم وآن را به مرحله صنعتی‌سازی نیز رسانده‌ام. 

توانستم همزمان با تحصیلم این پروژه را در یک شرکت شروع کرده و بعد‌ها در پژوهشکده اندازه گیری جریان سیالات که به تازگی در دانشگاه علم و صنعت راه اندازی شده است، آن را به ثمر برسانم.

این طرح به تنهایی کاربردی ندارد و در کنار ماژول‌های دیگری که در یک کنتور اولتراسونیک به کار گرفته می‌شوند، می‌تواند تشکیل یک کنتور کامل را بدهد؛ البته ترانسدیوسر‌های اولتراسونیک کاربرد‌های دیگری هم دارند مانند به کارگیری در تست‌های اولتراسونیک غیر مخرب (ndt)، دستگاه هایپراب‌های سونوگرافی، دستگاه‌های جوش اولتراسونیک و... که اساس کلی اجزای تشکیل دهنده این ترانسدیوسر اولتراسونیک یکسان، اما با کاربرد‌های متفاوت است.

ایده این طرح را در ابتدا استاد بنده در دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه علم و صنعت ایران، زمانی که در یکی از شرکت‌های فعال در حوزه اولتراسونیک به عنوان مشاور همکاری می‌کردند، گفتند.

این طرح درحال حاضر به صورت صنعتی تست شده، اما به تولید انبوه نرسیده است البته با شرکت‌های بزرگ سازنده کنتور‌های اولتراسونیک مذاکراتی داشته‌ایم و در حال حاضر تفاهم نامه‌های اولیه‌ای با دو شرکت داریم، ولی هنوز به قرارداد نرسیده‌ایم. در این تفاهم نامه قرار است که نمونه‌های التراسونیک متناسب با کنتور‌های آن‌ها را طراحی کرده و بسازیم و در نهایت اگر عملکرد مناسبی داشت، قرارداد تولید انبوه داشته باشیم.

 

ساخت و پرداخت طرحتان چه مدت طول کشید؟
این طرح از سال ۹۴ کلید خورد. ترانسدیوسر‌های اولتراسونیک از بخش‌های مختلفی تشکیل می‌شود، به همین دلیل نیاز بود که علوم مختلفی را کنار هم قرار دهم تا به این محصول برسم. به خاطر میان رشته‌ای بودن این قضیه، زمان زیادی برد اما به صورت جدی سه سال طول کشید تا تاییدیه‌های رسمی دریافت و محصول آماده شود. یکی از امتیازاتی که جشنواره خوارزمی برای ما داشت رسانه‌ای شدن محصول و تعامل با دو شرکت و فرصت برقراری تفاهم نامه‌ها بود و طبیعتا برقراری این تفاهم نامه فرصتی است برای توسعه محصول ما.

از عملکرد جشنواره خوارزمی رضایت دارید؟
روز‌های اول که طرحمان در جشنواره خوارزمی مطرح بود و برای مصاحبه می‌رفتیم، جشنواره خیلی پیگیر بود که طرح ما به جایی برسد، اما بعد‌ها دیدیم که زیاد جدی دنبال این قضیه نیستند؛ البته شاید به دنبال به نتیجه رساندن طرح دوستان دیگرند و هنوز نوبت طرح من نشده است. اما با همه این‌ها فرصت رسانه‌ای شدن طرح‌ها برایمان وجود داشته که این خود کمک بزرگی است.

آیا زمانی که صرف انجام این طرح کردید برای طرح دیگر هم خرج می‌کنید؟
قطعا اگر لازم باشد چنین کاری انجام خواهم داد. در زمان کارشناسی ارشدم طرحی را ارائه دادم که کاملاً با این طرح متفاوت بود. طرح ساخت غشا‌های سرامیکی صنعتی که آن را نیز ثبت کردیم، پیگیر کار‌ها بودیم و توانستیم فروش داشته باشیم حتی تعدادی از دانشگاه‌های خوب ایران آن را خریداری کردند اما زمانی که خواستیم فروشمان را گسترش دهیم و محصولمان را به عنوان مثال برای پتروشیمی‌های مطرح کشور ارائه دهیم، با وجود اینکه محصول ما در تست‌ها عملکرد مناسبی را از خود نشان می‌داد، آن‌ها قبول نکردند در حالی که قرار بود طرح پکیج غشایی مشابهی را از کشور چین با هزینه ۲ میلیون دلار وارد کنند. به صورت کلی متوجه شدیم که آن‌ها به محصولات ایرانی خیلی اعتماد نداشتند و شاید حداقل سودی که برای شان داشت، داشتن چند سفر خارجی بود.

 

 

طرح شما در قیاس با نمونه خارجی چگونه است؟
ما نمونه‌های خارجی اروپایی از این محصول را در اختیار داشتیم و طرح ما ۱۰۰ درصد از نمونه‌های چینی بهتر است. ۸۰ درصد عملکرد نمونه‌های اروپایی را دارد و ۲۰ درصد باقیمانده هم در گرو این است که ما تحقیق و توسعه بیشتری داشته باشیم و اگر سرمایه‌گذاری اتفاق بیفتد خیلی راحت می‌توانیم به ۲۰ درصد باقیمانده برسیم. شرکت‌های سازنده، کنتور‌های اولتراسونیک را در ایران با قطعات خارجی می‌سازند؛ یعنی قطعه بورد و ترانسدیوسر را وارد می‌کند، اما قطعات مکانیکی را خودشان می‌سازند. ما می‌توانیم نیاز این شرکت‌ها را حداقل در حوزه ترانسدیوسر‌های اولتراسونیک مرتفع کنیم.

بزرگترین مشکل شما در مسیر ساخت این طرح چه بود؟
بزرگترین مشکل ما این بود که نیازمند کسب دانش‌ در زمینه‌های علمی مختلفی بودیم. دغدغه دیگری که داشتیم در بخش‌های مالی بود و البته با حمایت‌هایی که از سوی پژوهشکده اندازه گیری جریان سیالات و شرکتی خصوصی می‌شد، جلو رفتیم.

همیشه مدنظر دارم که کارم تنها تحقیق صرف نباشد و در حوزه صنعتی و کاربردی نیز وارد شود. افتخار می‌کنم که در بخش پژوهش‌های کاربردی جشنواره خوارزمی حائز رتبه شده‌ام. این مسئله برایم خیلی مهم است که ایده‌ام در نهایت صنعتی شود.

ایده آل شما برای طرحتان چیست؟
از طرحم به شکل مناسب حمایت مالی شود و قراردادهای داخلی مناسبی را منعقد کنیم و با تولید انبوه محصولات بتوانیم مشکلات کشور را یک به یک مرتفع سازیم.

 

قیمت نمونه‌های خارجی این محصول بین ۳ هزار تا ۱۵ هزار دلار دارد است که ما با هزینه‌ای به مراتب بسیار پایین‌تر می‌توانیم ترانسدیوسر‌ها را بسازیم و ارائه دهیم؛ این در نهایت باعث می‌شود که از قیمت ترانسدیوسر‌ها در داخل کاسته شود؛ از خروج ارز از کشور جلوگیری می‌کند؛ تولید داخل را می‌افزاید و... همه‌ی این‌ها جزو ثمرات این محصول می‌تواند باشد. در کنار تمامی این‌ها می‌توانیم توسعه محصولات دیگری بر پایه ترانسدیوسر اولتراسونیک داشته باشیم. این طرح سرانجام مشخصی دارد. ایده آل این طرح در ذهن من، به دست آوردن طرح‌های دیگری بر پایه همین دانش و با کاربرد‌های ترانسدیوسر‎های اولتراسونیک دیگر است که واقعا علاقه دارم وارد این زمینه‌ها شوم و این طرح‌ها نیازمند دستگاه‌های پیشرفته برای پژوهش است.

از تسهیلات جشنواره خوارزمی بگویید.
مبلغی به عنوان جایزه به ما تعلق گرفت و به بنیاد ملی نخبگان معرفی شدیم؛ به ما گفته بودند که طرحتان را به جا‌های مختلف معرفی می‌کنیم و برای ما سرمایه گذاران مختلفی از این طریق پیدا می‌کنند، اما هنوز این امر محقق نشده است.

به مهاجرت فکر می‌کنید؟
به این قضیه به دلیل کسب علم و فناوری فکر می‌کنم. حتی پیامبر نیز در این مورد اشاره کرده اند که اگر علم در چین هم باشد به دنبالش بروید. قطعاً به دنبال این قضیه هستم، ولی این در حالتی است که اگر رفتم و شرایطش باشد دوباره به کشورم برمی گردم و به کشور خودم خدمت می‌کنم. قطعاً علم اندوزی را ادامه می‌دهم، اما همانطور که گفتم ایده آلم برگشت به وطن است تا با علومی به‌روز و محصولاتی پیشرفته‌تر به کشورم خدمت کنم.

مشوق اصلی شما در این مسیر چه کسی بود؟
پدرم همیشه از کودکی مشوق اصلی من برای ادامه مسیر بوده‌اند چون در سنین جوانی به دلیل پسر ارشد بودن و مشکلات مالی خانواده‌شان، با وجود علاقه شدید به تحصیل، نتوانستند به تحصیل در دانشگاه ادامه دهند و با زحمت و تلاش بار مالی خانواده را به دوش کشیدند. ولی همیشه مشوق کل خانواده و دوستان برای ادامه تحصیل بودند. علاقه شدید پدرم به درس و تحصیل باعث شد بعد‌ها با تلاش بسیار زیاد وارد دانشگاه شود. حال که با شما صحبت می‌کنم پدرم دو مدرک لیسانس دارند و در حال نوشتن تز دوره ارشد معماری هستند و به فکر تحصیل در دوره دکتری نیز هستند. در تمامی دوره‌های تحصیلیشان هم نفر اول دانشکده خودشان بوده‌اند!