یک روزنامه ژاپنی با اشاره به سفر روحانی به توکیو نوشت امید چندانی به این سفر نیست.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، ژاپن تایمز در تحلیلی که به سفر رئیسجمهور کشورمان به توکیو داشت، خاطرنشان کرد: کارشناسان ژاپنی میگویند توکیو قدرت دیپلماتیک چندانی برای تغییر معادله در روابط تهران - واشنگتن را ندارد و همزمان هشدار دادند که ممکن است «آبه» در دیدار آینده با «روحانی» به پیشرفت قابل توجهی نرسد.
در روز ۶ دسامبر (۱۱ روز پیش) در وین، مقامات ایرانی تهدید کردند که از اوایل ژانویه ۲۰۲۰ محدودیتهای جدیدی را در مورد بازدید بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) اعمال میکنند. با این اقدام پنجمین قدم ایران برای کاهش تعهدات برجامی برداشته خواهد شد.
از ماه «می» امسال، تهران هر ۲ ماه یکبار قدم جدیدی برداشته است تا به تدریج تعهدات برجامی خود را کاهش دهد. «یاسووکی ماتسوناگا»، استاد روابط بینالملل دانشگاه مطالعات خارجی توکیو، گفت: «ژاپن باید (در جریان سفر روحانی به توکیو) به ایران بگوید که نباید تعهدات برجامی و همکاری با بازرسیهای آژانس بینالمللی انرژی هستهای را کاهش دهد.»
این هفته در تهران، «عباس عراقچی» معاون وزیر امور خارجه ایران گفت: ایران امیدوار است که «روابط دوجانبه قوی» بین ژاپن و ایران «قادر به غلبه بر فشارهای» ایالات متحده آمریکا باشد. کارشناسان ژاپنی، اما میگویند، بسیار بعید است که ژاپن بتواند تحریمهای آمریکا را نقض کند و یا آنها را دور بزند و واردات نفت خام از ایران را مطابق با خواسته تهران از سر بگیرد.
پارسال، دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا به طور یکجانبه کشورش را از برجام خارج کرد.
اکنون واشنگتن تهدید میکند با اعمال جریمهها و محدود کردن دسترسی به بازار ایالات متحده، هرشرکتی که با ایران مراوده داشته باشد را مجازات خواهد کرد.
در اوایل سال جاری، ایران، فرانسه و چند کشور دیگر اروپایی در تلاش برای دور زدن تحریمهای ایالات متحده سازوکاری را ایجاد کردند (اینستکس) که بتواند تحریمها را دور بزند، اما این سازوکار تاکنون با فشارهاو تهدیدهای آمریکا روی کاغذ مانده و اجرایی نشده است.
«ماتسوناگا» در این باره گفت: «عقل سلیم میگوید ژاپن گزینه چندانی برای دور زدن تحریمهای آمریکا علیه ایران ندارد.»
کارشناسان دیپلماتیک ایران میدانند که ژاپن نمیتواند هیچ اقدامی برخلاف و در نقض تحریمهای آمریکا انجام دهد.
«کوییچیرو تاناکا» استاد دانشگاه و یک کارشناس برجسته امور ایران در ژاپن نیز تا حد زیادی با نظر «ماتسوناگا» موافق است. او گفت: نشست آبه - روحانی با وجود انتظار کمی که از کسب پیشرفتی دیپلماتیک دارد، تا حدود زیادی تشریفاتی خواهد بود.
تاناکا با بیان اینکه برخی منتقدان در ایران حتی این سوال را به میان آوردهاند که چرا روحانی در این زمان خاص به ژاپن سفر کرده، گفت: «دستور کار خاصی برای سفر روحانی به توکیو وجود ندارد تا ژاپن انتظار پیشرفت خاصی در جریان این سفر داشته باشد.»
انتظار میرود که در طول اجلاس سران در توکیو، آبه طرح اعزام نیروهای نظامی ژاپن به منطقه را به روحانی تشریح کند تا چراغ سبز ایران را برای انجام این ماموریت نظامی دریافت کند. اقدام ژاپن در مشارکت با خواست آمریکا میتواند باعث خراب شدن روابط با ایران شود.
همزمان با تحلیل روزنامه ژاپنی، سایت خبر آنلاین که توسط معاونت ارتباطات دفتر رئیسجمهور اداره میشود، در تحلیلی با عنوان «روحانی در ژاپن به دنبال خلق کدام فرصت بزرگ است؟»، از «عبور روحانی از مکرون» خبر داد و نوشت: برخی از ناظران منتظر این هستند که راهی که مکرون نتوانست برود را آبه شینزو برود. مکرون در ماههای گذشته تلاش کرد که هر طور شده مقامات ایرانی و آمریکایی را بر سر میز مذاکره و گفتگو بنشاند. این خواسته او با پافشاری هر دو طرف بر خواستههایشان، عملی نشد و آن پروژهای که رئیسجمهور جوان فرانسه با شوق فراوان آغاز کرده بود، عملاً منتفی و به پروژهای شکست خورده تبدیل شد.
ایران نشان داده که بر خواستههایش اصرار دارد و حاضر نیست اشتباه کره شمالی را تکرار کند و با وعده ایجاد تحول بر سر میز مذاکره بنشیند و سر آخر دست خالی برگردد. خواسته کشورمان این است که آمریکا با برداشتن تحریمها حسننیتش را نشان دهد و در مقابل ایالات متحده بر سر آن مقاومت کرده و هر بار وعده تحریمها و فشارهای اقتصادی بیشتر بر ایران را میدهد. تجربه به ایران ثابت کرده که نمیتواند قبل از گرفتن یک تضمین مناسب به دولت آمریکا اعتماد کند.