سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه گفت: آمریکاییها فکر میکردند شاید در اثر فشار بر اروپا، آنها حاضر به کمک شوند و حداقل برخی از کشورهای اروپایی به عنوان عضو برجام مکانیزم ماشه را علیه ایران پیشنهاد دهند و آن را به مرحله اجرا برسانند.
رامین مهمانپرست سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه در گفتگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو؛ درباره راههای پیش روی آمریکا در جهت تمدید تحریمها علیه ایران گفت: آمریکا در شرایط پیش آمده دو راه حل پیش رو داشت. اول آنکه به عنوان یکی از اعضای شورای امنیت قطعنامه بدهد و تحریمها علیه ایران را تمدید کند اما میدانست که در فضای فعلی این کار امکانپذیر نیست و براساس برجام بعد از ۵ سال تحریمهای تسلیحاتی ایران تعلیق خواهد شد و ما میتوانیم تجارت تسلیحاتی را براساس سلاحهای متعارف در جهان داشته باشیم.
وی ادامه داد: آمریکاییها با اینکه میدانستند این طرح به نتیجه نمیرسد و چین و روسیه مخالف آن هستند، اما دوبار این تلاش را انجام دادند و آنچه اتفاق افتاد نتیجه بدی برای آمریکا داشت یعنی از ۱۵ عضو شورای امنیت ۱۳ عضو با آن همراهی نکردند، در موضوع قطعنامهها دو کشور چین و روسیه مخالفت کردند و ۱۱ کشور رای ممتنع دادند و کشورهایی که رای مثبت به این قطع نامه دادند فقط آمریکا و دومینیکن بود.
مهمانپرست ادامه داد: براساس سناریوی پیش بینی شده توسط آمریکاییها، آنها میخواستند به عنوان عضو برجام مکانیزم ماشه را اجرا کنند که براین اساس بحث حقوقی تنش آمیزی به راه انداختند و از آنجا که آمریکا از برجام خارج شده بود نمیتوانستند به عنوان عضو برجام پیشنهاد فعال شدن مکانیزم ماشه را بدهند و قاعدتا به این استناد میکردند که ما هنوز به عنوان کسی که عضو برجام است در این توافق نامه حضور داریم و بحثهای حقوقی پیچیدهای را آغاز کردهاند که تحت فشار، شورای امنیت سازمان ملل را به این وادار سازند که طرح آنان را اجرا کنند.
تلاش آمریکا برای بازگشت تحریمهای قبل از قطعنامه ۲۲۳۱ وی خاطرنشان کرد: آمریکا پیش بینی کرده بود اگر مکانیزم ماشه از طریق آنها اجرا شود، کشورهایی که میخواهند با آن مخالفت کنند، باید طرحی ارائه کنند که مخالف تعلیق تحریمهای هستهای ایران است و تصور آمریکا این بود که روسیه و چین با طرحی تحریمهای تسلیحاتی ایران را تعلیق میکنند و آمریکاییها این طرح را وتو کنند و اجازه لغو تحریمهای تسلیحاتی ایران را ندهند فلذا میخواستند همه تحریمهای قبل از قطعنامه ۲۲۳۱ را مجددا برگردانند.
سفیر سابق ایران در لهستان افزود: براین اساس در مرحله زمانی که امریکاییها سعی کردند به عنوان عضو برجام پیش نویس ارایه دهند، ۱۳ عضو شورای امنیت نامهای تنظیم کردند و براساس آن اعلام کردند که اساسا آمریکاییها عضو برجام نیستند که چنین درخواستی داشته باشند.
وی با تاکید براینکه نقش کشورهای اروپایی عضو برجام نیز از اهمیت بالایی برخوردار بود، گفت: آمریکاییها فکر میکردند شاید در اثر فشار بر اروپا، اروپا حاضر به کمک شود و حداقل برخی از کشورهای اروپایی به عنوان عضو برجام مکانیزم ماشه را علیه ایران پیشنهاد دهند و آن را به مرحله اجرا برسانند.
نامه ۱۳ عضو شورای امنیت مبنی بر "رد مکانیسم ماشه" نقش شفاف سازی برای رئیس این شورا را داشت مهمانپرست ادامه داد: زمانی که کار به اینجا رسید و نامه نگاری مزبور صورت گرفت. ۱۳ عضو شورای امنیت صراحتا مخالفت خود را اعلام کردند و آمریکا را عضو برجام ندانستند که بخواهد چنین اقدامی انجام دهد. این وضعیت شرایط را برای رئیس دورهای شورای امنیت سازمان ملل روشنتر کرد، چون براساس قانون پیش نویس یک قطعنامه را رئیس دورهای شورای امنیت باید ارایه دهد اما زمانی که او دید ۱۳ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت مخالف چنین موضوعی هستند و آمریکا را در جایگاهی نمیدانند که بخواهد چنین طرحی را به اجرا در بیاورد او نیز هیچ پیش نویسی را مطرح نکرد.
سخنگوی اسبق وزارت امور خارجه در پایان تصریح کرد: بر این اساس اگر پیش نویسی چه توسط رئیس شورای امنیت و چه توسط یکی از اعضای آن مطرح میشد زمانی آنها باید این پیش نویس را ارایه میدادند که تحریمها تعلیق شود و آمریکا آن را وتو کند. اما وقتی رئیس شورای امنیت اصلا جایگاهی ندارد که بخواهد راجع به این موضوع بحث کند آمریکا هم نمیتواند به عنوان عضو برجام چنین پیشنهادی ارایه دهد و پیشنهاد تمدید تحریمهای تسلیحاتی ایران خود به خود مطرح نمیشود که آمریکا بتواند آن را وتو کند لذا براساس توافق نامه برجام تحریمهای تسلیحاتی ایران در ماه اکتبر لغو خواهد شد.