آمریکا درصدد ایجاد نظمی جدید برای حفظ هژمونی خود در جهان است

گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو - احمد رضاپور؛  وب‌گاه خبری وابسته به روزنامه Global Times چین، در گزارشی با عنوان «آمریکا درصدد ایجاد نظمی نوین با هدف حفظ هژمونی است» نوشت: امسال هفتاد و پنجمین سالگرد پیروزی [متّفقین] در جنگ جهانی دوّم و هفتاد و پنجمین سالگرد تاسیس سازمان ملل متحد است. اکنون جهان زیر سایه جنگ سردی جدید رفته است و مردم جهان نگران شعله‌ور شدن جنگ گرم بین قدرت‌های اصلی هستند. علی‌الخصوص، برای چینی‌ها که در طول دهه‌های بعد از جنگ جهانی در صلح و آرامش به سر می‌بردند، جلوگیری از وقوع جنگ از بیشترین اهمیّت برخوردار است.

هفتاد و پنج سال پیش و با اتمام جنگ جهانی دوّم، همه طرف‌ها مشترکاً سازمان ملل را تاسیس و منشور ملل متّحد را تدوین کردند که سنگ بنای نظم نوین بین‌الملل شد. طبق منشور ملل متّحد، هدف از تاسیس سازمان ملل «حفظ نسل‌های بعدی جهان از تازیانه جنگ» بود که دوبار (منظور جنگ جهانی اوّل و دوّم) مصیبت عظیمی بر بشریّت تحمیل کرد.

بدون شک، نظم بین‌المللی ایده‌آل با نظم جاری متفاوت است. [هنوز در بر پاشنه سابق می‌چرخد!] کشوهای قدرتمند با قدرت نظامی و اقتصادی خود  روابط بین‌الملل را تا حد زیادی شکل می‌دهند. امروز قوانینی که ایالات متحده با برند قدرتمندترین کشور جهان وضع می‌کند، مبنای قواعد بین‌المللی قرار گرفته است. نظم بین‌المللی که آمریکایی‌ها از آن دم می‌زنند، درواقع ارجاعی به قواعد برساخته توسط  کشورهای بلوک لیبرال دموکراسی غرب یا ساختارهای امنیتی پشتیبانی شده از سوی آمریکا و ناتو است.

نظم موجود اساساً با هدف حراست از سلطه جهانی (Hegemony) آمریکا و براساس «نظریه پایداری هژمونیک» ایجاد شده است که به سادگی می‌تواند منجر به فجایعی نظیر جنگ عراق شود. این نکته حائز اهمیّت است که در طول چند دهه گذشته، کشورهای چین، هندوستان و بیشتر کشورهای درحال توسعه منطقه خاورمیانه، آفریقا و آمریکای لاتین در تدوین نظم بین‌المللی شکست خوردند. با این حال، چین مدافع نظم کنونی جهان شده است.

به طور مشخص، چین در طول دهه‌های گذشته از قِبَل نظم موجود سود کلانی کرده است. لذا این نیاز را در خود نمی‌بیند که آن را از هستی ساقط کند. بر همین اساس است که آمریکای تحتِ رهبری دولت ترامپ در تلاش است در قواعد هژمونی ایالات متحده تجدید نظر کند. مایک پمپئو، وزیر امور خارجه آمریکا نیز این موضوع را تایید کرد که واشنگتن در تلاش است تا نظم بین‌المللی جدیدی را ایجاد کند. پمپئو اعلام کرد: «ایالات متحده آمریکا قصد دارد اکنون و برای همیشه رهبری [نظام بین‌الملل] را برعهده بگیرد[!!]»

ترامپ در محافلی نظیر مجمع عمومی سازمان ملل به شدّت از جهانی‌سازی (Globalization) و چندجانبه‌گرایی (Multilateralism) انتقاد کرده است. دولت ترامپ سازمان ملل متحد، سازمان بهداشت جهانی و مقامات ارشد آن را به طرز بی‌سابقه‌ای تحقیر کرد. برای حفظ سلطه دریایی خود در جهان ، ایالات متحده قوانین دریایی سازمان ملل درمورد را نپذیرفته است.

از همه مهم‌تر، جنگ داخلی در داخل ایالات متحده تشدید کرده است. سیاست برتری سفیدپوستان و گسترش خشونت باعث زوال رژیم لیبرال دموکراسی در آمریکا شده است. بر همین اساس، تقلّای پمپئو برای سؤاستفاده از فاکتورهای ایدئولوژیک جهت ایجاد شکاف بین چین و سایر کشورهای جهان و همچنین استقرار یک نظم بین‌الملل متخاصم با پکن پوچ و بی‌ثمر است.

اکنون بسیاری از کشورهای جهان این موضوع را درک کرده اند که دولت ترامپ تهدیدی جدی برای نظام بین‌الملل است. استوآرت پاتریک، عضو ارشد شورای روابط خارجی آمریکا در باب همین موضوع گفت: «آینده نظم جهانی از پیش قابل تعیین نیست. وضعیت ایالات متحده پس از پیچ تاریخی پیش‌رو به‌شدّت تابع این موضوع است که آمریکا در دوران پساکرونا مطابق با روحیّات ملل جهان رفتار می‌کند یا به رویکرد فعلی خود در دوران فاجعه‌بار دولت ترامپ ادامه می‌دهد.»