به گزارش خبرگزاری دانشجو؛ از دست دادن یکی از حواس پنج‌گانه برای هر فردی می‌تواند تبدیل به تجربه‌ای دردناک یا حتی پر از ترس و اضطراب شود. این تجربه سرشار از تازگی‌ها و دشواری‌‌ها است. در طول زمان شخص باید به مرور زمان باقی دارایی‌های حسی خود را به کارگیرد و از تمام توان این حواس بهره برده تا کمبود حس از بین رفته را جبران کند.
نقصان حس بینایی و از دست دادن سوی چشم به دنیا و به تعبیری دیگر روشندل بودن یکی از این تجربه‌های پر فراز و نشیب است. روشن‌دلان را می‌توان با عصای سفید در سطح جامعه شناسایی کرد و عصای سفید ضامن جان و سلامت یک نابینا است و همچنین باید دانست که این عصای سفید نماد و بیانگر حقوق قابل احترام این افراد است.
نابینایان همشهری‌های ما هستند و مثل ما حق دارند!
نابینایان نیز همانند تمامی اعضای جامعه حق استفاده از کلیه امکانات رفاهی در سطح جامعه را دارند و دولت و تمامی سازمان‌های مربوطه باید متناسب با شرایط نابینایان، تمامی امکانات مورد نیاز آنان را فراهم کنند تا درنهایت این افراد نیز بتوانند از امکانات مورد نیاز خود بهره ببرند. آنان حق دارند از پیاده روها، خیابان‌ها، بزرگراه‌ها و وسایل حمل و نقل همگانی مانند هواپیما، قطار، اتوبوس، اتومبیل، کشتی، هتل، اماکن عمومی، مراکز تفریحی و مذهبی استفاده کنند
نابینایان برای برطرف کردن نیازهای خود به سایر حواس تکیه می‌کنند که مهم‌ترین آن حس لامسه است. آنها باتوجه به این حس بسیاری از اعمال روزانه‌ی خود را انجام می‌دهند. برای حضور مستمر این افراد در سطح جامعه باید نیازهای آنان مطابق با همین حواس برطرف شود. به همین علت یکی از مهم‌ترین امکانات رفاهی لازم برای این افراد فراهم بودن شرایط مناسب برای تردد در خیابان‌ها است. شهرداری‌ها وظیفه دارند خیابان‌ها و معابر را به سنگفرش‌های مناسب نابینایان مجهز کنند تا این افراد با تکیه بر حس لامسه خود بتوانند مسیر درست را پیدا کنند. با وجود محرز بودن این وظیفه بر عهده شهرداری‌ها اما متاسفانه بر اساس آمار کشوری ۷۰ درصد معابر مناسب تردد نابینایان نیست و وضعیت دسترسی نابینایان به امکانات شهری به هیچ وجه مناسب نیست و این افراد همچنان گرفتار مشکلات اولیه‌ای همچون تردد در شهر هستند.
حقوق نادیده گرفته شده‌ی فراوان
یکی دیگر از حقوق این افراد که مورد بی توجهی قرار گرفته‌است، حقوق آنان در بحث قوانین راهنمایی و رانندگی و ضمانت اجراهای عملی نشدن آن است. در الحاقات آیین نامه راهنمایی رانندگی در سال ۹۶ دو تبصره به مواد ۱۲۹ و ۱۳۰ اضافه شدند که تبصرههای مذبور از این قراراند:
تبصره الحاقی به ماده ۱۲۹ آیین نامه راهنمایی و رانندگی: «رانندگان موظفند در صورت نزدیک شدن به افراد استفادهکننده از صندلی چرخ‌دار (ویلچر) یا عصای سفید از سرعت خود بکاهندو با سرعت مطمئن حرکت کنند.»
و تبصره الحاقی به ماده ۱۳۰ آیین نامه راهنمایی و رانندگی: «رانندگان موظفند در صورت نزدیک شدن به فرد استفادهکننده از عصای سفید که عصای خود را به علامت ایست به صورت افقی به رانندگان نشان می‌دهد، توقف نموده و پس از عبور آن فرد، به حرکت خود ادامه دهند.»
موارد مطرح شده در این تبصره‌ها از حقوق مسلم نابینایان در جامعه است که مورد بی‌توجهی قرار گرفته‌است و باید با ضمانت اجراهای جدی‌تری پیگیری شوند.
براساس آمار در کشور ما حدود ۸۰۰ هزار نفر در کشورمان با اختلال بینایی مواجه‌اند که از این تعداد ۱۵۰ هزار نفر نابینای مطلق هستند که بیشتر آنها با مشکلات معیشتی و اشتغال مواجه هستند. بر این اساس ایران جزو ۱۶ کشور اول دنیا در جمعیت بالای نابینایان است. در قانون حمایت از معلولان راه‌حل‌های مناسب برای برطرف کردن مشکلات اشتغال معلولین راه‌کارهایی اندیشیده شده‌است که برای اجرای آن به بودجه‌ای حدود ۲۲ هزار میلیارد تومان نیاز است اما مجلس فقط توانسته ۱۱۰۰ میلیارد تومان برای اجرای این قانون درنظر بگیرد.
عصای سفید، نمادی برای حقوق فراموش‌شده
بعد از جنگ جهانی اول عصای سفید به یک نماد برای شناسایی نابینایان در تمامی دنیا تبدیل شد. عکاسی از شهر بریستول انگلستان به نام جیمز بیگز که در اثر سانحه‌ای بینایی خود را از دست داد، برای در امان ماندن از گزند وسایل نقلیه در خیابان‌های اطراف محل زندگی‌اش ابتکار استفاده از عصای سفید را از آنِ خود کرد.
پس از آن دو تن از برجسته‌ترین محققین آمریکایی به نام‌های دکتر ناول پری، ریاضیدان و دکتر جاکوپس تن بروک، حقوقدان توانستند قانونی را در پانزدهمین روز از ماه اکتبر به عنوان قانون عصای سفید به تصویب برسانند و این روز را به عنوان روز جهانی نابینایان نام‌گذاری کنند. در این قانون کلیه حقوق اجتماعی فرد نابینا به عنوان عضوی از یک جامعه متمدن بررسی شده‌است.
عصای سفید به معنای استقلال نابینایان است و روز جهانی ایمنی عصای سفید روزی است که تمام این حقوق و مفاهیم زندگی نابینایان را یادآوری و به این حقوق احترام گذاشته‌شود. در انتها باید اضافه کرد که علی‌رغم مشکلات موجود، می‌توان با مطالبه‌گری‌های درست در راستای اختصاص بودجه و نظارت بر فعالیت‌های سازمان بهزیستی، به مشکلات نابینایان در سطح اجتماع رسیدگی کرد و مسیر را برای حضور بهتر و موثرتر این افراد در جامعه فراهم کرد.
نویسنده: سعیده رومی، دانش‌آموخته رشته فقه و حقوق اسلامی
منبع: مجله حقوقی مردم‌نما
ارسال نظرات