به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، «سعید خطیبزاده» سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز (دوشنبه) در نشست هفتگی با خبرنگاران رسانههای داخلی و خارجی که به صورت ویدئو کنفرانس برگزار شد، ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
خطیبزاده به نشست کمیسیون مشترک برجام که در وین در حال برگزاری است، اشاره کرد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: دیروز آقای ظریف سفرش را به اندونزی آغاز کرد و امروز ملاقاتهایشان در حال انجام است.
این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین اعلام کرد: چهارشنبه میزبان وزیر خارجه پاکستان در تهران خواهیم بود.
خطیبزاده در پاسخ به سؤالی درباره اخبار منتشر شده مبنی بر گفتوگوی ایران و عربستان اظهار داشت: ما هم این گزارشهای رسانهای و مطبوعاتی منتشر شده را دیدیم. نقل قولهای متضادی در این گزارشها منتشر شده است. جمهوری اسلامی ایران همواره از گفتگو با پادشاهی سعودی استقبال کرده و آن را به نفع مردم دو کشور و صلح و ثبات منطقهای دانسته و همین فکر ادامه خواهد داشت.
وی درباره اهداف سفر ظریف به اندونزی هم گفت: این سفری دوجانبه است. سال گذشته هفتادمین سالگرد روابط دو کشور بود و حجم روابط تجاری در یکی دو سال اخیر تقریبا دو برابر شده است و برای پیگیری مسائل و روابط دوجانبه و ارتقای آن و رفع موانع تجاری و گسترش آنها از قبل برنامه این سفر در دست اجرا بود که الان انجام شد. بازدیدها در ماه رمضان بین کشورهای اسلامی مرسوم است و انشاءالله آقای ظریف از دیپلماسی رمضان بهره خواهد برد.
سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر لاوروف به تهران و اینکه قرار بود توافقنامه جامع بین ایران و روسیه در این سفر امضا شود نیز اظهار داشت: دو سند موازی در حال تکمیل است. آنچه به عنوان سند همکاری دو کشور است هر پنج سال تمدید میشود و فروردین امسال پنج سال آن تمام شد و براساس مصوبات آن به صورت خودکار تمدید میشود و آن سند معتبر است.
وی یادآور شد: همزمان بر روی یک سند ارتقا یافته کار میکنیم و در این سفر توافقات خیلی خوبی در خصوص پیگیری سند جامع انجام شد و انشاءالله متون پیگیری و مبادله میشود و زمانی به نقطهای برسد که قابل امضا باشد، امضا خواهد شد. در این سفر سند همکاریهای فرهنگی بین دو کشور بود که مدتها در حال مذاکره بود که در این سفر امضا شد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی سفر آیت الله رئیسی رئیس قوه قضاییه به عراق را موفق خواند و افزود: یکی از دستاوردهای آن سفر آزادی و یا انتقال زندانیان به ایران برای گذراندن محکومیت در زندانهای ایران بود. زندانیانی هم در اقلیم کردستان هستند که در تلاش هستیم در چارچوب گفتگوهای انجام شده در این سفر به ایران منتقل شوند.
وی گفت: قطعا همکاری و نزدیکی بیشتر قوه قضاییه با دستگاه دیپلماسی کشور زمینه ساز همکاریهای نزدیکتر در حوزههایی است که مستقیما به ایرانیان برمیگردد و تا الان هم توانستهایم در چارچوب همکاریهای نزدیک این دستاوردها را داشته باشیم.
خطیبزاده در پاسخ به سؤالی درباره نشستهای جاری در وین نیز اظهار داشت: آنچه در وین اتفاق میافتد گفتگوهای فنی در خصوص چگونگی رفع تحریمهای ظالمانه آمریکا و بازگشت دولت ایالات متحده به تعهدات خودش ذیل برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ است. در مسیر درستی هستیم و پیشرفتهایی حاصل شده، ولی به این معنا نیست که گفتگوها به مرحله نهایی رسیده است.
وی افزود:، چون هیأت ما برای فرسایشی شدن مذاکرات و گفتگوها در وین حاضر نشده، سعی کردیم متون خودمان را ارائه کنیم و از طرف مقابل خواستیم که سریعا وارد مصادیق و متون مشترک بشود. هر چه زودتر این اتفاق بیفتد، ما بهتر میتوانیم به نتیجه فکر کنیم.
خطیبزاده یادآور شد: الان خیلی زود است به آن فکر کنیم. الان در مرحلهای هستیم که باید گفتگوها در موضوعات سختی صورت بگیرد. عجلهای نداریم. آن چه مهم است این است که در چارچوب فرمایشات رهبر معظم انقلاب و سیاست کلی نظام بتوانیم منافع مردم بزرگ ایران را تامین کنیم.
وی گفت: فکر میکنم تا به امروز گفتگوها در مسیر درستی حرکت کرده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به پرسشی درباره مطالب مطرح شده مبنی بر اینکه فهرست تحریمهای تهیه شده در مذاکرات وین از سوی ایران شامل ۱۶۰۰ مورد تحریمی از جمله تحریمهای برجامی و قبل و بعد از ریاست جمهوری ترامپ علیه ایران است و اینکه آیا طرفهای مقابل این فهرست را پذیرفتهاند؟ نیز گفت: جزییات گفتگوها در وین شاید به این نوعی که فرمودید، نباشد. من هم در اینجا نیستم که گفتگوها را در فضای عمومی جلو ببریم.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: ایران در چارچوب کمیسیون مشترک برجام با ۱+۴ تمامی نظرات خود را به صورت قاطع در چارچوب سیاستهای کلی نظام بیان کرده است. البته موضوعات سختی وجود دارد و فکر میکنیم اگر دولت آمریکا تصمیم خودش را بگیرد که از میراث شکست خورده ترامپ فاصله بگیرد و سعی کند در مسیر انجام کامل تعهداتش قدم بردارد راحتتر جلو خواهد رفت.
وی تصریح کرد: در این حوزه منافع ملت را دقیق پیگیری خواهیم کرد.
وی همچنین در پاسخ به سؤالی درباره درخواست وام از سوی ایران از صندوق بینالمللی پول هم گفت: این سپرده خودمان نزد بانک جهانی است و این را پیگیری کردیم و البته آخرین وضعیت آن را باید از بانک مرکزی بپرسید، ولی تا امروز به نقطه مشخصی نرسیدهایم.
خطیبزاده در پاسخ به سوالی درباره بازداشت عامل خرابکاری تروریستی اخیر نطنز هم گفت: درباره ابعاد امنیتی و اطلاعاتی حادثه تروریستی نطنز اجازه دهید که نهادهای مرجع اظهارنظر کنند. این یک تروریسم آشکار هستهای بوده است. جمهوری اسلامی ایران در تمامی ابعاد خودش پیگیر این موضوع خواهد بود.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال دیگری درباره مذاکرات وین اظهار داشت: در وین هیچ گفتوگوی مستقیم یا غیرمستقیمی با آمریکا نداریم. آنچه اتفاق میافتد کمیسیون مشترک برجام است.
وی افزود: دولت آمریکا بهتر از هر کسی میداند که ایران تمامی اقداماتش را در چارچوب پارامترهای برجام انجام داده و تنها وقتی آنها را متوقف میکند که دولت آمریکا تمامی تحریمهای اعمال شده، باز اعمال شده یا تغییر عنوان داده شده را بردارد و ما بتوانیم راستی آزمایی کنیم.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری گفت: سفر وزیر خارجه پاکستان مهم است و روابط ما با پاکستان عمیق و گسترده است. در این سفر ضمن گفتگو درباره موضوعات دوجانبه، مرز سوم مشترکی در پاکستان هم افتتاح خواهد شد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره غنی سازی ۶۰ درصد و واکنشها به آن از سوی جو بایدن رئیس جمهور آمریکا و اتحادیه اروپا و سه کشور اروپایی و همچنین اظهارات «جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا که گفته واشنگتن تحریمها علیه تهران را برنمیدارد مگر اینکه از پایبندی ایران به تعهدات هستهای اطمینان یابد نیز گفت: درباره غنی سازی۶۰ درصد، همانطور که مقام معظم رهبری قبلا فرموده بودند، ایران براساس نیازهای خودش در چارچوب برجام اینها را انجام میدهد و به اطلاع آژانس میرساند و زیر نظر آژانس بینالمللی انرژی اتمی اتفاق میافتد.
خطیبزاده بیان کرد: آنچه تصمیم ایران بود در پاسخ به عملیات تروریستی بود که در خاک ایران انجام شد. عملیات تروریستی که با بی عملی و عدم محکومیت این اقدام بسیار خطرناک از سوی آمریکا و اتحادیه اروپا و کشورهای اروپایی همراه بود. این بی عملی، نقطه تاریک دیگری در ادعاهای آنهاست.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اظهار داشت: مسیری که در پیش گرفتیم مسیر کاملا روشنی است. آمریکا در برجام نیست و از برجام خارج شد. آنها برجام را نقض کردند و هر عقل سلیمی همانطور که در پشت درهای بسته و در جلسات علنی اعلام میکنند، این آمریکا است که باید به تعهداتش برگردد و ما راستی آزمایی کنیم و تنها پس از آن است که جمهوری اسلامی ایران اقدامات جبرانی خودش را متوقف میکند و بازگشت را انجام خواهد داد.
وی با یادآوری این نکته که تمامی این اقدامات در چارچوب برجام بوده است، اظهار داشت: نگرانیهایی که بعضا از اروپاییها شنیده میشود، نقطه شرم دیگری برای آنهاست.
خطیبزاده گفت: متاسفانه نه تنها در این مدت اروپا را شریک نقض برجام از سوی آمریکا دیدیم، بلکه شاهد یک استاندارد دوگانه اذیت کنندهای از اروپا هستیم. اروپا باید بداند با این گونه لفاظیها قدرت پیدا نمیکند و با این لفاظیها ارزش خودش را نزد مردم ایران از دست میدهد و تاثیرگذاری خودش را در مذاکرات کمتر میکند.
سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: مسیر ما روشن و قانونمند و زیر نظر آژانس و در چارچوب تعهدات پادمانی است و همه باید به این نکته توجه داشته باشند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤال دیگری درباره گفتوگوی ایران و عربستان و اینکه آیا این خبر را تایید میکنید؟ اظهار داشت: درباره گزارشهای ضد و نقیض رسانهای اظهارنظر نمیکنیم.
وی در پاسخ به پرسشی درباره اظهارات دبیرکل اتاق بازرگانی ایران و عراق مبنی بر آزادسازی منابع ارزی مسدود شده ایران در عراق تا یک ماه آینده هم گفت: از ایشان سؤال کنید. چون مجرای اعلام نظر در خصوص این گونه موضوعات بانک مرکزی و وزارت امور خارجه است. همه عزیزان باید توجه کنند در حوزههایی که مسئولیت مستقیم ندارند، ورود نکنند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سوالی درباره امضای سند همکاریهای جامع راهبردی بین ایران و افغانستان و روند صلح در این کشور با اشاره به گفتگوهای ظریف با همتای افغانستانی و همچنین گفتوگوی نماینده وزیر خارجه در امور افغانستان با مقامات افغانستان، اظهار داشت: نه تنها در گفتوگوی آقای ظریف با همتای افغانستانی بلکه در گفتگوهای نماینده ویژه ایران با مقامات افغانستان این موضوع طرح شده است. علاوه بر این، در ملاقات ظریف با رئیس جمهور افغانستان در تاجیکستان این موضوع مورد گفتگو قرار گرفته است.
وی افزود: برای ما افغانستان با ثبات و با امنیت کامل اولویت بسیار بالایی است. گفتگوهای صلح باید گفتگوهای بین الافغانی باشد، با مدیریت گروههای افغانستانی و جمهوری اسلامی ایران همواره آمادگی داشته به عنوان یک همسایه نهایت تلاش خود را بکند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی ادامه داد: معتقدیم تمامی کنشگران منطقهای باید کمک کننده به پروسه صلح و ثبات باشند و کسی نباید به عنوان طرح دیکته شده برای ملت افغانستان ورود کند. این موضع همواره جمهوری اسلامی ایران بوده است.
این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: ما تلاش کردیم که تمامی گروههای افغانستانی در یک چارچوب درست با دولت افغانستان وارد گفتگو شوند و در ۲۰ سال گذشته این را پیگیری کردیم و امروز هم سیاست ما همین است از طالبان و گروههای دیگر و همواره سعی کردیم گفتگوها در چارچوب بین الافغانی صورت بگیرد.
وی گفت: در موضوعات دوجانبه از جمله سند همکاری گفتگوها انجام شده است و بیش از ۹۹ درصد سند جامع همکاری ایران و افغانستان محقق و توافق شده و در برخی موارد گفتگوها همچنان ادامه دارد و امیدواریم در آینده نزدیک باقیمانده آن به نتیجه برسد.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات عراقچی معاون وزیر خارجه مبنی بر اینکه تفاهم جدیدی در حال شکل گیری است به چه معناست و اینکه آیا قرار است توافق جدیدی صورت بگیرد؟ تصریح کرد: پیشرفتهای خوبی در خصوص چگونگی بازگشت آمریکا به تعهدات برجامی خودش حاصل شده است. برجام گفتگو نمیشود و از اصحاب رسانه درخواست دارم که به این موضوع توجه کنند.
وی افزود: آنچه به عنوان مذاکرات گفته میشود، مذاکرات در خصوص چگونگی اجرای تعهدات آمریکا ذیل برجام است. ما برجام را مذاکره نمیکنیم و برجام گفتگو نمیشود. آنچه انجام میشود گفتگوهای تکنیکی است که بسیار پیچیده است و باید مطمئن شویم که آمریکا این بار قابل راستی آزمایی است و هم با اعضای ۱+۴ و هم با دوستان و متحدان خود به صورت نزدیک کار میکنیم که این مسیر، مسیری باشد که در تمامی ابعادش قابل راستی آزمایی باشد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: کوچکترین نکات آن باید مورد گفتگو قرار بگیرد و تعهدات طرف مقابل روشن شود. اساسا بدون گفتگو که نمیشود این را با یک نامه و اعلام از سوی واشنگتن بپذیریم. اتفاقا برای اینکه مطمئن شویم این بار آنچه آمریکا میگوید بر روی کاغذ نیست تمامی تعهدات آمریکا در یک لیستی باید کاملا روشن شود که قابل راستی آزمایی باشد.
خطیبزاده ادامه داد: اینها به سرعت حاصل نمیشود، ولی همانطور که سیاست کلی نظام است نمیگذاریم این گفتگوها فرسایشی شود و برای همین هم هست که جمهوری اسلامی ایران متنهای مورد نظر خودش را داده و براساس این متنها اگر طرف مقابل به کمیسیون برجام نظرات خودش را بدهد کار میتواند جلو برود.
این دیپلمات ارشد کشورمان همچنین در پاسخ به سؤالی درباره اظهارات برخی از نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه راستی آزمایی در حوزه رفع تحریمها بر عهده مجلس است و همه تصمیمات در نشست وین باید به تصویب مجلس برسد هم گفت: مجاری سیاست خارجی مجاری تخصصی و فنی است و تمامی تصمیمات در شورای عالی امنیت ملی در موضوعاتی در این سطح بررسی و تصمیم گرفته میشود. رئیس مجلس شورای اسلامی عضو شورای عالی امنیت ملی است و همه به توشیح و تنفیذ مقام معظم رهبری میرسد.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: مسیر راستی آزمایی یک مسیر کاملا فنی، تکنیکی، میان سازمانی و چند بعدی است و یک نفر و یک گروه و یک جا انجام نمیدهد و وزارت خارجه تنها هماهنگ کننده تمامی این اقدامات خواهد بود. قطعا مجلس شورای اسلامی مثل همیشه در تمامی این مسیر هر کجا که خودشان مایل باشند هم مطلع هستند و هم ورود دارند.
خطیبزاده در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه آیا شما نشانههایی مبنی بر آمادگی ایران برای برداشتن تحریمها به عنوان پیش شرط را مشاهده کردهاید؟ عنوان کرد: قرار نیست هیچ توافقنامه جدیدی را کنار برجام داشته باشیم. کمیسیون فصلی و کمیسیون مشترک برجام تشکیل جلسه داده است برای اینکه درباره مسیر برگشت ناقض اصلی برجام به تعهداتش گفتگو و جزییاتش را پیدا کند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: هیأت آمریکا در وین حاضر است و یک اقدام مهمی بوده است که نشان میدهد مبانی اینکه آمریکا باید به مسیر خودش در اجرای کامل برجام برگردد در واشنگتن به جای خوبی رسیده است، ولی ما قضاوت نمیکنیم.
وی افزود: برای ما آنچه مهم است، آن چه است که به دست میآید. به آمریکا گفته شده باید تعهد خود را اعلام کند، تمامی تحریمها را بردارد و بعد راستی آزمایی شود و آن وقت میتواند در چارچوب برجام حضور داشته باشد. الان آمریکا پشت درهای برجام و کمیسیون مشترک حضور دارد.
خطیبزاده ادامه داد: در خصوص متنی که صحبت میکنیم متن کلیه تعهداتی است که آمریکا باید انجام دهد، البته این بدان معنا نیست که ما خسارات آمریکا به مردم ایران را فراموش کردیم و آن در جای خود قابل بحث است. الان تمرکز ما بر این است که آمریکا بدون هیچ گونه خدشهای کلیه تعهداتش باید روشن شود. نقاط اختلافی وجود دارد و پنهانی نیست و آمریکا صحبتهایی را کرده که برخی از تحریمهای اعمال شده را برجامی نمیداند و ما هم گفتهایم که تمامی تحریمهایی که آمریکا در دوران ترامپ انجام داده، برای این بوده که بازگشت آمریکا به برجام غیر ممکن و سخت شود و پنهان هم نبوده و مقامات دولت ترامپ هم ابایی نداشتند که بگویند این تحریمها را باز اعمال یا تغییر عنوان میدهند. مسیر شفافی وجود دارد.
وی تصریح کرد: دولت آقای بایدن باید تصمیم بگیرد میخواهد همچنان بر روی میراث شکست خورده آمریکا و ترامپ مبنی بر فشار حداکثری قمار کند، یا اینکه میخواهد به تعهداتی برگردد که همین دولت در زمان امضا جزیی از آن بوده است. اگر دولت آمریکا بخواهد به تعهداتش برگردد، تصمیم سختی نیست. دولت جمهوری اسلامی ایران به عنوان دولت مسئول در طول سالهای اجرای برجام و یک سال بعد از خروج آمریکا از برجام نشان داد چقدر صادقانه و مبتنی بر باور خودش به امضای خودش، برجام را اجرا کرده است.
این دیپلمات ارشد ایرانی همچنین گفت: اگر دولت آمریکا اقدامات خودش را انجام دهد، بلافاصله خواهد دید ایران هم بعد از راستی آزمایی، تمامی تعهداتش را انجام میدهد.
وی درباره حضور ایران در نشست استانبول در خصوص افغانستان گفت: امروز صبح آقای طاهریان فرد نماینده ویژه وزیر امور خارجه در امور افغانستان با عبدالله عبدالله گفتگوهایی درباره موضوعات مختلف از جمله نشست استانبول داشت. با دقت بررسی میکنیم و بر آن اساس تصمیم میگیریم.
خطیبزاده یادآور شد: البته درخواست دولت افغانستان همراهی دولت ایران با این دولت است و ما سعی کردیم جمهوری افغانستان همواره همراه خودش را در ایران داشته باشد و حتما با نگاه کاملا دقیقی بررسی خواهیم کرد. اگر گفتگوها در استانبول با اصولی که قبلا عرض کردم بخواند و همخوان باشد، ما هم شرکت خود را در نظر خواهیم گرفت.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه آیا فرقی بین تحریمها قائل میشوید؟ گفت: در موضع ما روشن است در چارچوب ۱+۴ گفتگوها انجام میشود. نتیجه را الان نمیدانیم و در ابتدای راه هستیم توفیقاتی حاصل شده و به مرحلهای رسیدیم که باید لیست کنیم و آمریکا هم باید به تعهداتش عمل کند.
وی درباره خرید واکسن کرونا از هند که متوقف شده نیز گفت: وزارت امور خارجه از روز اول به صورت بسیار جدی کارهای مربوط به واکسن را پیگیری کرد. نامه نگاری کرد و پیگیریهای خود را در سطوح مختلف انجام داده است و هر کجا ستاد ملی و مرجعش وزارت بهداشت به ما گفته ما کار را جلو بردیم. یکی از آنها هندوستان بود و مذاکرات فشردهای با دوستان در هند انجام دادیم و یک بخشی هم وارد ایران شد، ولی بعد از موجهایی که در این کشور رخ داد و دستور قضایی توقفی ایجاد شد، ولی طرف هندی گفته در حال برطرف کردن موانع است و به تعهد خود عمل خواهند کرد.
خطیبزاده همچنین اظهار داشت: مهم این است که دولت از مجاری مختلف این موضوع را پیگیری کرده است. من سعی میکنم یک اینفوگرافی از کارهای وزارت خارجه برای ملت ایران منتشر کنیم که ببینند وزارت خارجه به رغم تمامی فشارها چگونه کمک کرد و نزدیک به دو میلیون دوز واکسنی که وارد شد، اتفاق نمیافتاد اگر وزیر خارجه و وزارت خارجه شخصا و در ابعاد مختلف ورود نمیکردند. چه در سفر ظریف به کوبا این موضوع استارت زده شد، چه در موضوع هند و چه در موضوع روسیه و چه در موضوعات دیگری که آنهایی که اهل فن هستند و هم آنهایی که در دولت هستند، میدانند.
وی گفت: مهم این است که بتوانیم در بازار آشفته واکسن در دنیا منافع مردم را تامین کنیم. همه ما در این مسیر در یک قایق سوار هستیم و باید به هم کمک کنیم که زودتر آلام ملت کمتر شود.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی درباره سفر مشاور امنیت ملی عراق به تهران در هفته گذشته و اینکه گفته میشود این سفر در چارچوب اخبار مطرح شده مبنی بر گفتوگوی ایران و عربستان صورت گرفته، گفت: از گمانه زنیهای رسانهای باید پرهیز کرد. روابط ایران و عراق در سطوح مختلف راهبردی است و سفرهای منظمی توسط مقامات دو کشور انجام شده و میشود. در دو ماه اخیر سفرهایی که توسط وزرای دو کشور و در سطح روسای قوه و شخصیتهای دو کشور چند ده مورد است و رایزنیها ما بسیار نزدیک است و سفر هم موضوعات مختلفی را در ابعاد مختلف در برمیگیرد. میزبان این سفر آقای شمخانی بود و ملاقاتی هم با آقای ظریف انجام شد.
وی خاطرنشان کرد: روابط ایران و عراق چندلایه و چند بعدی است و با دوستان در عراق در تمامی موارد بحث و تبادل نظر داریم.