تأثیر استخراج «رمزارز» بر پایداری شبکه برق کشور

 به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، دفتر مطالعات زیربنایی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی، طی گزارشی به بررسی تأثیر استخراج رمزارز بر پایداری شبکه برق ایران پرداخت.

در این گزارش آمده است: آنچه از استخراج رمزارزهای انرژی بر در ایران مطرح شده و موضوع سیاستگذاری قرار گرفته، مربوط به استخراج بیت‌کوین بوده است. همچنین، بزرگترین خطری که مدنظر سیاستگذار بوده، آسیب به پایداری شبکه برق کشور بوده است. در این راستا مصرف غیرمجاز با برخورد قضایی روبرو شده است.

در این گزارش تصریح شده است: تاکنون بیشتر کشفیات در حوزه رمزارز، بیت‌کوین بوده است. از ابتدای شروع طرح برخورد با استخراج‌کنندگان بدون مجوز از سال ۱۳۹۸ تا سال ۱۴۰۰، مجموع کشف و شناسایی دستگاههای غیرمجاز استخراج رمزارز به ۲۲۱ هزار و ۱۶۳ دستگاه رسیده است که توان مصرفی آنها معادل ۶۲۱ مگاوات بوده است. البته این دستگاه های غیرمجاز استخراج رمزارز در زمان های مختلف کشف شده است و همه آنها بطور همزمان در شبکه برق فعال نبوده اند. صریح‌ترین اقدام کشور در سیاستگذاری استخراج رمزارزها، وضع ممنوعیت استخراج رمزارز در کشور در تابستان سال ۱۴۰۰ بوده است.

در بخش دیگر این گزارش آمده است: اما این سیاست عملاً شکست خورده محسوب می شود، زیرا تراهَش مطلق ماهانه ایران در شبکه بیت‌کوین از ۹۴/۶ میلیون تراهَش در تاریخ دهم اریبهشت 1400 تنها به ۷۵/۳ میلیون تراهَش در دهم مرداد 1400 (با گذشت یک ماه و ده روز از دستور قطع برق مزارع استخراج رمزارز) رسید. یعنی بیش از نیمی از استخراج کنندگان رمزارز بدون توجه به دستور دولت و قطعی برق، مشغول استخراج رمزارز بوده اند. توان مصرف برق این استخراج کنندگان در بدبینانه ترین حالت، کمتر از 800 مگاوات ساعت بوده است؛ درحالی که کسری تراز شبکه برق کشور بیش از ۱۰ هزار مگاوات ساعت بوده است. در بدبینانه‌ترین حالت کمتر از ۱۰ درصد از کسری برق کشور را می‌توان به استخراج رمزارز نسبت داد.

در این گزارش ذکر شده است: اما خطر جدی‌تر که نیازمند اتخاذ راه حل است، ضعف کشور در اعمال سیاست های سلبی و ایجابی در حوزه استخراج رمزارز است. به نظر می رسد خطر اصلی ناشی از گسترش استخراج رمزارزهایی مانند اتریوم در منازل شخصی است. استخراج رمزارز بیت‌کوین در مزارع بزرگ و با تجهیزاتی که مصرف محسوس و با قابلیت ردیابی و کشف بالاتر دارند انجام می شود اما مجموع مصرف برق در منازل شخصی برای استخراج اتریوم احتمالاً کمتر از ۱۲ مگاوات هست. استخراج رمزارزهایی شبیه اتریوم به مصرف برق کمتر و البته به تجهیزات گران قیمت تر و با ارزبری بالاتری نیاز دارد و از همه مهمتر ردیابی آن سخت‌تر است و می تواند موجب افزایش غیر قابل کنترل مصرف برق خانگی شود.

در گزارش مرکز پژوهش های مجلس بیان شده است: رفع تهدیدها هم زمان با استفاده از فرصت های فناورانه پیش رو، نیازمند اتخاذ چارچوب مقرراتی شفاف برای نظارت بر هرگونه تولید و استخراج دارایی دفتر کل توزیع شده در کشور است. بررسی ها نشان می دهد، اعمال ممنوعیت کامل استخراج رمزارز در کشورمان با توان فنی و مقرراتی فعلی کشور غیرممکن است؛ همچنین اقدام دیرهنگام در ساماندهی استخراج رمزارزها می تواند مقررات‌گذاری و سیاست‌گذاری این حوزه را با موانع عمده ای مواجه کند.

در این گزارش همچنین آمده است: تاکنون استخراج رمزارزهای انرژی‌بر در کشورمان مطرح بوده است اما همه انواع استخراج رمزارزها انرژی را به هدر نمی دهند. انواع جدیدی از استخراج رمزارزها در حال توسعه هستند که یک فعالیت اقتصادی معمولی مثلاً ارائه فضای ذخیره سازی محتوا یا ارائه توان رایانشی برای فعالیت های مفید مانند واقعیت افزوده و اداره محیط های مجازی یا متاورس را به میدان رقابت استخراج وارد می کنند.

متن کامل این گزارش را    بخوانید.