روایتی از سبک زندگی انسان فلسطینی در جشنواره عمار:
گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو_ شب دوم جشنواره مردمی فیلم عمار در دوره چهاردهم خود میزبان یک نشست ویژه با موضوع فلسطین بود. این نشست که در سالن سه سینما فلسطین با عنوان بازتاب انسان؛ روایتی از سبک زندگی انسان فلسطینی برگزار شد. این نشست با قرائت آیاتی از قرآن و حضور اساتید برجسته مانند کوروش علیانی نویسنده، علیرضا کمیلی کارشناس منطقه و محمد اصغری مدیر مرکز رصد فرهنگی کشور و کارشناس مسائل فلسطین آغاز شد.
در ابتدای نشست روایتی از سبک زندگی فلسطینی کوروش علیانی با عنوان این سوال که آیا غزه می‌تواند به عنوان یک سبک زندگی برای ما مطرح شود؟ توضیح داد: جایی که صحبت از حساب و کتاب و محاسبات علمی ریاضیاتی و فیزیکی هست باید یادآوری کنید که آدم‌ها چیزی به نام معنویت دارند. اینجاست که موضوع متانصرالله پیش می‌آید. اما من صدر دارم در مورد موضوعات ملموس حرف بزنم و البته می‌دانم که ذهنیت شما قوی‌تر از آن است که بخواهم آنچه در مورد آن اعتقاد و باور دارید به هم بزنم.
علیانی ادامه داد: اولین موضوعی که ضرورت دارد گفته شود این است که اصلا چه لزومی برای انتخاب سبک زندگی دیگری وجود دارد؟ لزومش این است که این‌ها پلاستیک است و دشمن زندگی است و ما در یک جشنواره استکبار ستیز این‌ها را که دشمن مردم است روی میز خود می‌گذاریم نه اینکه ما مقصر یا بی مبالات باشیم، چنان ما را محاصره و احاطه کرده که گریزی از آن نداریم.
مجری و کارشناس تلویزیون در مورد این بحث افزود: این موضوع ایراد دارد که اگر منابع زمین را به هشت میلیارد نفر تقسیم کنید این همه چیز به یک انسان نمی‌رسد و ما بیش از آنچه باید مصرف می‌کنیم، و نتیجه‌اش این می‌شود که عده‌ای بیش از حق خود می‌گیرند و افرادی دیگر روی زمین محروم می‌مانند. اگر در دوره‌های پیشتر این همه مصرف بود ما نابود بودیم و خود این موضوع نشان می‌دهد که این سبک زندگی باید تغییر کند.
علیانی در مورد سبک زندگی غزه ادامه داد ابتدا باید تصویر روشنی از موضوعی که در روایت از غزه برای اکثر جهان پیش می‌آید داشته باشیم و آن این است که چیزی داریم به نام انسانیت زدایی وقتی از دیگری انسانیت زدایی می‌کنیم تا راحت‌تر بتوانید جنایت کنید و این همان کاری است که اسرائیل را با آن‌ها می‌کند همان کاری که نتانیاهو انجام داد و گفت: این‌ها اصلا انسان نیستند و علیهشان جنایت کنید.
نویسنده کتاب متاستاز اسارئیل در ادامه از وجه دیگر غیر انسان سازی گفت که از آن بعنوان انسانیت زدایی مثبت نام برد و توضیح داد: گاهی ما با آدم‌های خوب این کار را می‌کنیم و تأثیرات آن‌ها را خنثی سازی می‌کنیم کاری که گاهی ما با شهدای خود انجام می‌دهیم و با دادن ویژگی‌های خیلی اغراق آمیز و غلو گونه از آن‌ها الگویی دست نایافتنی می‌سازیم. در حلی که شهید همت معلم مدرسه بود، مهدی و حمید باکری آدم‌های معمولی بودند که وقتی شما می‌گویید: این‌ها یک انسان دیگری بودند دارید کار‌های خود را توجیه می‌کنید و این انسانیت زدایی مثبت بهانه‌ای می‌شود برای اینکه ما آدم خوبی نشویم. قدیس سازی از انسان روش مسیحیت بوده و اسلام این را به این شکل ندارد. در اسلام حضرت رسول (ص) بر این تأکید دارد که ما به جهاد نیاز داریم.
علیانی با اشاره به مقاله‌ای در سال ۲۰۰۴ نوشته جیمز نولان گفت: مفروض این مقاله این بود که جرم و جمعیت رابطه و نسبت خطی دارد و نتیجه این است که نرخ جرم با جمعیت رابطه مستقیم دارد یعنی وقتی جمعیت بیشترمی‌شود جرم دوبرابر می‌شود. تحلیل کمی آماری هم کرده و حالا تذکری هم دارد که وقتی شهر‌ها به جرایم خشن و دارایی تقسیم شد وضعیت وخیمتر می‌شود.
مقاله دوم جاستین کرال در سال ۲۰۱۷ باز می‌گوید: همین وضعیت افزایش نرخ جرم و جمعیت است در سال ۲۰۱۸ هم مقاله دیگر هست که می‌گوید: نظارت حکومتی دیگر تأثیری ندارد و نظارت اجتماعی اهمیت دارد. چون جامعه ساختار سنتی دارد همان چیزی که ما به آن امر به معروف و نهی از منکر می‌گوییم. سومین مقاله در سال ۲۰۲۳ چند محقق ژاپنی مقاله‌ای نوشتند: که در آن ۵۰۰ سال قبل از میلاد ژاپن را بررسی کرده و از روی آسیب‌های روی جمجمه را بررسی کرده و نشان داده چند درصد جنایات بالا رفته است؟ تمام مواردی که در سراسر جهان بر میزان حشونت و جنایت تأثیر داشته بررسی کرده است و در آخرین مقاله سال ۲۰۲۳ فرض خطی قوی را در مورد افزایش نرخ جمعیت و جنایت باطل است و می‌گوید: زورگیری افزایشش خطی است و سرقت دو برابر افزایشش خطی است، چون نظارت اجتماعی نیست. به عنوان یک حرف دقیق علمی می‌گوییم: غزه پرتراکم‌ترین محل جهان است بنابراین با توجه به مقالات بالا باید توقع داشته باشیم جرم و جنایت در میان مردم خود غزه بیداد کند. یعنی آدم‌ها از فقر و نداری در حال جنایت و جرم علیه هم باشند این در حالیست که غزه و کرانه باختری در مقایسه با حتی مرفه‌ترین کشور‌های اروپایی کمترین جرم و جنایت را دارند.
این پژوهشگر و نویسنده در ادامه و نتیجه با عنوان اینکه غزه کم جنایت‌ترین جای جهان است و بنابراین آنجا یک سبک زندگی بازدارنده توسعه داده شده‌است. آن‌ها یاد گرفتند با کمترین و محدودترین منابع که همه مرز‌ها بسته شده و کنترل شده در حالی که بالاترین جمعیت را دارند و دوست دارم شما بروید تصاویر قبل از جنگ و در لحظه زندگی این مردم را ببینید و متوجه شوید مردم غزه از ما در تهران شادتر هستند که این ماحصل یک تعاون اجتماعی و همدلی آنجاست.
در غزه پولی وجود ندارد و بنابراین باید کارآفرینی متوقف باشد در حالی که نوآورانه‌ترین نوع کارآفرینی آنجا رقم خورده. به عنوان مثال سه دختر خانم بعد از فارغ التحصیلی با چند قطعه زمین تمام سبزی‌جات و صیفی‌جات غزه را تأمین و حتی به صادرات هم رسیدند که اسرائیلی‌ها فهمیدند و جلویش را گرفتند. یا مثلا وقتی خانه یکی بر اثر بمب ویران می‌شود در خانه دیگری زندگی می‌کنند این نوع سبک زندگی همان چیزی است که شما را از مصرف گرایی و استفاده بیش از حد از منابع نجات می‌دهد و این سبک زندگی شایسته جهانی شدن دارد به شرطی تدوین شود و من می‌گویم: شما مسلمین و غیر مسلمین وجه مشترکی دارید که حاضر نیستید در مورد موفقیت حضرت رسول (ص) حرف بزنید و اینکه چه شد که حضرت رسول تبعیدی مکه به فردی تبدیل می‌شود دینی بیاورد که یک چهارم جهان به آن روی بیاورند. از مردم غزه باید یاد گرفت و اینکه خدا کمک می‌کند درست است، اما باید بدانیم سبک زندگی غزه نیاز به تدوین دارد تا همه ما را از زندگی کاپیتالیسم نجات دهد.
در ادامه این نشست علیانی به سوالاتی در مورد نشست پاسخ داد یکی از حاضران این پرسش را پرسید: برخی از این مواردی که شما بر شمردید بعضی‌ها آن را به عنوان خصایل عشیره‌ای بر می‌شمارند یا بعضی دیگر آن را زندگی در شرایط سخت می‌گویند و، چون شما گفتید باید مادی تحلیل کنید آیا می‌توان نتیجه این موارد دانست؟
علیانی در پاسخ گفت: اولا غزه یک منطقه مهاجر پذیر و جامعه‌ای است که بر این اساس شکل گرفته است. ثانیا در مورد عشیره هم ما گروه‌های مختلف داریم؛ و به نظرم این برچسب‌ها منحرف کننده است و نیاز به تدوین جزء به جزء داریم که سبک پوشش، زندگی، تغذیه و... بررسی کنیم تا بتوانیم به یک سبک زندگی برسیم.
علیانی در پاسخ به پرسش اینکه آیا علت جمعیت بالای غزه به اجبار بچه دار شدن است؟ دو میلیون سیصد و هفتاد هزار نفر در جایی زندگی می‌کنند که کلا گنجایش دویست هزار نفر دارند و به این فکر کنیم حماس چگونه می‌تواند این‌ها را وادار کنند؟ این مباحث و طرح کردن آن خیلی تخیلی است.
علیانی در ادامه گفت: قطعا امکان وادار کردن باردار شدن یک میلیون زن در غزه امکان ندارد و سیاست رژیم جمعیتی اسرائیل قطعا قوی‌تر از آن است که حماس بخواهد زورش به این برسد که بخواهد وارد بحث سیاست جمعیتی شود.
در ادامه این نشست محمد اصغری کارشناس فلسطین و سبک زندگی با عنوان اینکه متأسفانه ما ایرانی‌ها فلسطین را نشناختیم و باید ابتدا از نام پر تکرار فلسطین که زیاد به گوشمان خورده و چیزی از آن نمی‌دانیم فلسطین زدایی کنیم و این موضوع حتی در مورد اساتید به نام و معروف هستند هم همین امر حاکم است که همین فرد مدام می‌گوید: حماس شیعه شدند و تز جمهوری فلسطینی می‌دهند و طوفان الأقصی را انفجار شیعی می‌داند.
ما ایرانی‌ها با فلسطینی‌ها خاطرات مشترک زیادی در این چند دهه نداشتیم و سال‌ها بعد مسئله باعث شده یک فلسطین تخیلی را در اذهان خودمان بسازیم و این باعث شده که امروز که مسئه آنجا موضوع اول جهان شده و در شبکه‌های اجتماعی از نزدیک آن‌ها را می‌بینیم و تا لحظه شهادتش می‌توانیم یک فلسطینی را ببینیم همچنان تخیلاتمان در ایران جلوتر از واقعیتهاست.
مدیر رصد فرهنگی کشور با عنوان این موضوع که مقاومت با زندگی پیوند دارد افزود: هیچ سر حد و مرزی در مورد مقاومت وجود ندارد و ما در مورد یک جنگ مقطعی صحبت نمی‌کنیم. انسان فلسطینی آموخته که حتی نفس کشیدنش باعث رقم خوردن یک مقاومت می‌شود.
شهید آوینی بحثی دارد به نام اصالت شهادت و در فلسطین هم شاهد این موضوع هستیم و برای همین خشم هم حقیقی است و برساخته نیست. در کشور خودمان هم فرصتی برای جولان پروژه بگیران فلسطین در شبکه‌های اجتماعی بود در حالی که طوفان‌الأقصی اصلا مجال این کار را نداد و مسئله فلسطین خودش باعث فوران یک خشم واقعی در سراسر جهان از جمله ایران شد.
وی در مورد حماس هم ادامه داد: حماس کاملا هماهنگ با زندگی مردم غزه است و این منطقه طوری است که هر وقت شهر آرام شده که حالا دیگر وقت جنگیدن با اسرائیل نیست و هر زمان به این سمت رفته غزه بیشتر به سمت فروپاشی گراییده است. در مقابل هر وقت انسان اهل غزه به این نتیجه رسیده که باید مقاومت کرد محکمتر و متحدتر از همیشه شده است و این را آمار رسمی به ما نشان می‌دهد.
اصغری در مورد مقاومت در غزه ادامه داد: مقاومت زندگی غزه است و ما باید تبار فلسطینی را هم ببینیم. فلسطین سرزمین عرفان، موسیقی و ادبیات است و ما می‌بینیم که این بافتار عرفانی فلسطینی با مقاومت پیوند می‌خورد و جهان پدیداری انسان فلسطینی حول مفهوم مرگ، مصیبت و سختی برون داد متفاوتی دارد و هارمونیک با آن رفتار می‌شود.
اصغری در پایان هم گفت: وقتی تحولات فرهنگی و اجتماعی فلسطین را رصد نکردید نمی‌توانید طوفان الأقصی هم درست تبیین کنید و اگر رصد ما از موضوع فلسطین درست بود امروز هم قضیه فلسطین را تحلیل می‌کردیم و طوفان الأقصی فرصتی برای ماست تا فهم خود را نسبت به این موضوع و فلسطین عمیق‌تر کنیم و نشان داد که ما هنوز آمادگی لازم برای آزادی فلسطین را نداریم و امیدواریم این فرصت‌ها باز هم تکرار شود، اما حقیقت این است که فرصت زیادی برای تکرار آن‌ها نیست و ما با پدیده‌ای رو به رو هستیم که همچنان فلسطینی‌ها دارند خون می‌دهند و آن‌ها نشان دادند که امکان پیروزی و آزادی فلسطینی با خون وجود دارد و به قول آن دانشمند بزرگ آزادی زمین فلسطین با آزادی تفکر‌ها محقق می‌شود و علت اینکه می‌گوییم: آزادی فلسطین امکان آزادی بشریت است این است که تحقق آن باید به امر زندگی بپردازد و دنیای پیرامون خود را متفاوت ببیند.
حامد کمیلی کارشناس موضوع فلسطین و دبیر امت واحده هم در ادامه نشست روایتی از سبک زندگی انسان فلسطینی گفت: یکی از ویژگی‌های فلسطینی‌ها باور تاریخی مردم آنهاست که مهمترین آن‌ها اینکه آنجا زمین انبیا است و ما که تاریخ انبیا را خواندیم حتی عراق هم جذاب است و فلسطین هم همین ویژگی را دارد.
کمیلی لایه دیگر بحث را اینگونه بیان کرد: اینکه کمپین نماز صبح در غزه داشتیم و از این دست مناسک در زیستشان وجود دارد مثلا همینکه در خرابه‌ها قرآن می‌خوانند.
کمیلی در مورد مولفه سیاسی از اخوان نام برد و تجربه تفکر چپ فلسطینی حائز اهمیت است و زن در فلسطین مثل زن در عراق و عشیره نیست و در عین حال اینکه وجهه سنتی دارند در عین حال حضور در جامعه برای آن‌ها اهمیت دارد.
در یک تجربه فیلمسازی ایرانی‌ها در سوریه برای مردم فلسطین یک جا مشخص شد شناخت خوبی از زن فلسطینی ندارند و آنجا که محال است یک زن اهل غزه میان دو مرد در ماشین بنشیند و این حفظ حریم‌ها چنان برای آن‌ها اهمیت دارد که امکان چنین موضوعی وجود ندارد و این زن با حفظ حرمت‌ها همان زنی است که حضور اجتماعی دارد و این زیست جایگاه زن در اندیشه اخوانی را نشان می‌دهد.
کمیلی از تجریه خود در همنشینی با فلسطینی‌ها گفت توضیح داد: بسیاری از این‌ها متأثر معنوی از تفکرات اخوانی رهبرانی همچون شیخ احمد یاسین را می‌بینید. نکته مهمتر در روایت فلسطینی، تجربه زندگی معاصر آنهاست و سی سال قبل تجربه اسلو پیش آمد که از طرفی صلحی را دیدند که به نتیجه نرسید و در مقابل حماس که بسیاری از اسرای فلسطینی را آزاد کرد که باعث بصیرت اجتماعی جامعه فلسطینی شد.
کمیلی مولفه دیگر انسان فلسطینی را این دانست که هنوز خودش را غزاوی نمی‌داند و خود را اردوگاهی و اهل سرزمین اشغال شده می‌داند و این زندگی در جهاد را همواره دارد.
کمیلی در پایان با عنوان اینکه سنت الهی است تا جایی که با قواعد خدایی عمل کند کار می‌کند گفت: من دوستان زیادی داشتیم که در غزه شنیدند: ایرانی‌ها بدون هیچ توقعی و با صدق در عمل بدون درخواست شیعه شدن یا هر درخواستی به ما کمک کردند. وقتی این صدق عمل و نیت را داشته باشیم می‌توانیم در موضوع فلسطین تأثیرگذار باشیم. مادامی که روحیات جهادی و دفاع مقدسی را داشته باشیم خدا راهش را باز می‌کند و همیشه دوستان گفتند: اگر ایران نباشد کار پیش می‌رود من واضح گفتم: خداروشکر بچه‌های حماس هستند و ما باید مردم خودمان را آگاه کنیم و این در حالیست که در جهان گروه‌های مختلف در حال تبیین قضیه فلسطین هستند.
ارسال نظرات