وضعیت تب دنگی در ایران/ایران به واکسن تب دنگی نیاز ندارد

به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری دانشجو _ فاطمه قدیری، تب دِنگی (Dengue fever) نام یک بیماری ویروسی است. به آن تب دنگ، تب دانگ و تب استخوان‌شکن هم گفته‌اند. تب دنگی یک بیماری پشه‌ای دردناک و ناتوان کننده است که ناشی از هر یک از چهار ویروس دنگ است که به هم نزدیک هستند. این ویروس‌ها مربوط به ویروس‌هایی هستند که باعث عفونت نیل غربی و تب زرد می‌شوند.

تخمین زده می‌شود سالانه ۴۰۰ میلیون عفونت دنگی در سراسر جهان اتفاق بیفتد که حدود ۹۶ میلیون آن به بیماری منجر می‌شود. بیشتر موارد در مناطق گرمسیری جهان رخ می‌دهد.

دنگ نوعی بیماری شدید و شبیه آنفولانزا است که نوزادان، کودکان خردسال و بزرگسالان را مبتلا می‌کند، اما بندرت باعث مرگ می‌شود. علائم معمولاً به مدت ۲-۷ روز، پس از یک دوره نهفته ۱۰-۴ روز پس از گزش پشه آلوده، ادامه دارد. سازمان بهداشت جهانی دانگ را به ۲ دسته عمده طبقه بندی می‌کند: دانگ (با / بدون علائم هشدار دهنده) و دانگ شدید. طبقه بندی فرعی دنگی با یا بدون علائم هشداردهنده برای کمک به پزشکان در زمینه درمان بیماران تریاژ برای بستری در بیمارستان، اطمینان از مشاهده دقیق و به حداقل رساندن خطر ایجاد دنگ شدیدتر طراحی شده است.

طبق گفته یک عضو هیأت علمی دانشگاه شهید بهشتی و همچنین متخصص بیماری‌های عفونی، در حال حاضر درمانی برای تب دنگی وجود ندارد و دارو‌ها تنها برای تسکین درد تجویز می‌شوند.

او با اشاره به اینکه تب دنگی یک بیماری ویروسی است که از طریق گزش پشه‌های آلوده به ویروس دنگی به انسان منتقل می‌شود، گفت: علائم آن شامل تب بالا، درد‌های شدید عصلانی و مفصلی، سردرد، راش پوستی، و در برخی موارد حالت تهوع و استفراغ است.

شیوع تب دنگی در ایران

در گذشته سابقه بیماری تب دنگی در کشور وجود نداشته است. بلکه این بیماری در کشور‌های همسایه از جمله پاکستان و هندوستان و بعضی از کشور‌های آسیا شیوع پیدا کرده است.

وی افزود: همچنین با بارندگی شدیدی که طی ایام اخیر در دبی اتفاق افتاد و ماندن آب در سطح محلات این منطقه، سبب انتشار پشه آئدس و بیماری تب دنگی در آن کشور شد و به دنبال این موضوع تعداد زیادی از مسافران ایرانی که در دبی به سر می‌برند نیز به این بیماری دچار شدند.

تب دنگی در تهران

تب دنگی انتقال فرد به فرد ندارد. تاکنون گزارش‌های در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری شمال و جنوب کشور همچون بندرعباس، بوشهر، هرمزگان ثبت شده است، اما گزارشی از شیوع بیماری دنگی در تهران وجود ندارد.

تب دنگی درمان دارد؟

طبرسی با بیان اینکه در حال حاضر درمانی برای تب دنگی وجود ندارد و دارو‌ها تنها برای تسکین درد تجویز می‌شوند، گفت: ۹۵ درصد موارد خود به خود برطرف شده و تنها ۵ درصد از مبتلایان به بیماری تب دنگی به نوع وخیم بیماری دچار می‌شوند.

این عضو هیأت علمی دانشگاه توصیه کرد که افراد در صورت مسافرت به کشور‌های عربی و داشتن علائم به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه کنند تا تست ویروس از آن‌ها گرفته شود.

متخصص بیماری‌های عفونی گفته است که فعلاً مشکل و نگرانی در داخل کشور نداریم. در جنوب کشور به خصوص استان‌های هرمزگان و بوشهر و استان‌های شمالی به دلیل اینکه گزارش‌هایی ثبت شده به شهروندان توصیه می‌کنیم که دقت بیشتر به خرج دهند و حتماً به بهداشت محیط خود توجه کنند و مکان‌های مستعد برای زندگی این حشرات از جمله مکان‌هایی که باعث ماندگاری آب راکد می‌شود مانند لاستیک‌های مستعمل، زیر گلدان‌ها و یا کولر‌های آبی را کنترل کنند.

راه‌های پیشگیری از تب دنگی

در مناطق آندمیک (بومی) این بیماری که این نوع پشه وجود دارد برای پیشگیری از ابتلا به تب دنگی می‌توان از مواد دورکننده حشرات استفاده کرد، لازم است در این مناطق حتماً برای در و پنجره از توری استفاده شود و همچنین پشه بند نیز باید مورد استفاده قرار گیرد.

در استان‌های خوزستان، هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان به دلیل مسافرت از بنادر جنوب به کشور امارات تب دنگی شیوع پیدا کرده، چون منشا این بیماری کشور امارات است. انتقال بیماری تب دنگی از طریق نیش پشه آئدس بوده که بر خلاف دیگر پشه‌ها بیشتر در طول روز از انسان خونخواری می‌کند و حداکثر خونخواری آن نیز در ساعات اولیه صبح و هنگام غروب آفتاب است. پس از ۶ روز از گزش پشه، بیماری شروع شده و تا ۱۰ روز ادامه خواهد داشت.

علائم تب دنگی تب بالا و سردرد شدید، درد پشت چشم، درد عضلات و مفاصل، حالت تهوع و بثورات پوستی و در موارد شدیدتر خونریزی از لثه و سایر قسمت‌های بدن است و در صورت تشخیص به موقع کاملاً قابل درمان است. حالا با افزایش موارد ابتلا به بیماری در کشور و همچنین شناسایی بیماران بومی بدون سابقه سفر به کشور‌های همسایه که نشان دهنده پشه آلوده در یک منطقه است، نگرانی‌ها درباره این بیماری نیز افزایش پیدا کرده.

ورود بیماران مبتلا به تب دنگی از امارات

به گزارش خبرگزاری دانشجو، دکتر حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت نیز در این رابطه اظهار داشت: نظام مراقبت پشه آئدس در سال ۹۵ درکشور تشکیل شد؛ در حالی که این پشه در ایران وجود نداشت. نظام مراقبت در سال ۹۸ توانست تخم پشه آئدس را در بندر لنگه کشف کند. نظام مراقبت در زمانی که تشکیل شد، دستورالعمل‌های درمانی مربوط به تب دنگی را مطرح کرد و این موضوع در کانون توجه سازمان بهداشت جهانی قرار گرفت. همچنین ایران نخستین کشوری بود که توانست پشه آئدس را کشف کند؛ در حالی که بیماری تب دنگی در ایران وجود نداشت.

۲۶ اردیبهشت امسال متاسفانه تعدادی از بیماران مبتلا به تب دنگی از امارات وارد کشور شدند و طی چند هفته تعدادی بیمار مبتلا به تب دنگی در تعدادی از استان‌های جنوبی شناسایی شد. این پشه گزش و خون‌خواری را انجام می‌دهد و پیش از اینکه خون‌خواری را انجام دهد یک ماده تولید می‌کند که آن ماده آلوده است.

یک بیماری که می‌تواند تبدیل به پاندمی شود باید گزارش شود، اما امارات درباره شیوع این بیماری گزارشی ارائه نداده بود. از ۲۶ اردیبهشت تا به امروز، ۱۳۸ نفر به تب دنگی مبتلا شده‌اند که از این تعداد فقط ۷ نفر در داخل مبتلا و مابقی وارداتی هستند. از پاکستان ۴ مورد و بنین و عمان هرکدام یک مورد و امارات نیز ۱۲۵ مورد ابتلا به کشور وارد شده‌اند. تا اوایل خرداد ماه، هیچ مورد انتقال داخلی نداشته‌ایم. در این بازه زمانی نیز یک نفر به دلیل ابتلا به تب دنگی فوت کرده است.

تعداد ۷ مورد ابتلای داخلی بیانگر این است که بیماری را به خوبی کنترل کرده‌ایم. پشه آئدس در بندر خمیر و شهرستان سیریک در استان بوشهر شناسایی شد، اما در حال حاضر پشه در این شهر‌ها وجود ندارد. وضعیت تب دنگی در کشور امارات مساعد نیست به نحوی که بیمارستان ایرانیان در این کشور هیچ تخت خالی ندارد.

پشه «آئدس ایجیبتی» در استان‌های بوشهر، هرمزگان و سیستان‌وبلوچستان کشف شده است. عمده موارد استان سیستان و بلوچستان مربوط به شهر چابهار است. همچنین پشه «آئدس آروپکتوس» در استان‌های شمالی کشور از جمله گیلان کشف شده است. منشاء ورود و بیماری‌هایی که توسط این دو پشه ایجاد می‌شود نسبت به یکدیگر متفاوت است. این بیماری در کشور‌های فرانسه و ایتالیا نیز طی سال‌های گذشته اتفاق افتاده است.

دکتر فرشیدی با بیان اینکه واکسن بیماری تب دنگی در حال سپری کردن مراحل کارآزمایی بالینی است، اظهار کرد: واکسن مورد تایید سازمان بهداشت جهانی قرار گرفته است. البته ایران به واکسن تب دنگی نیاز ندارد؛ واکسن برای کشور‌هایی است که شرایط نامساعدی دارند.

وزارت بهداشت به دنبال ترساندن مردم نیست و در جهت پیشگیری از این بیماری گام برمی‌دارد. اگرچه کشور امارات از منظر تکنولوژی نسبت به ما عقب‌تر نیست، اما با اقدامات متعدد توانسته‌ایم این بیماری را کنترل کنیم. امارات دارای یک دستگاه برای شناسایی بیماری تب دنگی است؛ اما این دستگاه را در اختیار ما قرار نمی‌دهد. پس از اینکه بیماری تب دنگی در بندر لنگه شناسایی شد ۲۰ درصد از ظرفیت بیمارستان این شهر به این بیماری اختصاص یافت.